Pohnpeian - Proverbs - 19

19:1  Aramas semwehmwe ahpw mehlel mwahusang me pweipwei oh au likamw.

19:2  Pwurur ni sohte loalokong sohte mwahu; sohte kak kanengamah kak kahrehda kahpwal.

19:3  Ekei aramas kin pein kauwehkinirailla arail mwekid en pweipwei kan oh mwuhr re ahpw kin kaulimehki KAUN-O.

19:4  Aramas kepwehpwe kin diarada kompoakepahrail kapw ahnsou koaros, ahpw kompoakepahn me semwehmwe kin malaulaula oh sohrala.

19:5  Ma ke pahn lokaia likamw nan mwoalen kopwung, ke pahn ale kalokolok-ke sohte pahn pitsang.

19:6  Aramas koaros kin song ale keniken pahn me lapalap akan; koaros kin kose me re kompoakepahnki irail kan me kin kihda kisakis de mwar en wehi.

19:7  Aramas semwehmwe men, rie pil kin sohte kesempwalki, ihme kahrehda eh sohte kompoakepah. Mehnda ma e nantihong, sohte me kak poakepoake.

19:8  Pein wiahiong uhk ehu sawas oh padahngki uwen me ke kak; eri, tamataman dahme ke padahngki, ke ahpw pahn paiamwahu.

19:9  Sohte emen me kin likamw nan mwoalen kopwung kak pitsang kalokolok; e uhdahn pahn riahla.

19:10  Me pweipwei kan sohte konehng re en momourki kepwe kansenamwahu en sampah, oh ladu kan sohte konehng re en kin kakaun me lapalap akan.

19:11  Ma ke me loalokong, ke pahn kak kanengamahiong omw lingeringer. Ma emen pahn wiahiong uhk sapwung ehu, e pahn wia tiahk mwahu ehu ma ke pohnsehsehla.

19:12  Engieng en nanmwarki rasehng ngiringir en laion, ahpw sapwellime kupwuramwahu rasehng mweredi en keteu me kin kalamwurih sampah.

19:13  Pwutak pweipwei men kak kahrehiong seme nan apwal. Oh lih pwopwoud me kin lokaia tohto rasehng pihl me kin dingiding sohte tokedi.

19:14  Pwutak emen kak sohsohki ihmw oh mwohni sang rehn seme oh ine, ahpw KAUN-O kelehpw me kak ketikihong eh pwoud lih koahiek.

19:15  Kanahngada omw pohnkahke; memeir, pwe ke pahn mwadang men mwengehda.

19:16  Kapwaiada sapwellimen Koht kosonned akan, ke ahpw pahn mour werei; ahpw ma ke pohnsehsehla, ke pahn mehla.

19:17  Ni omw kin kisekise me semwehmwe kan, duwehte omw patohwanohng KAUN-O, oh KAUN-O ahpw pahn ketin kasapahldohng uhk.

19:18  Kaiahneki noumw seri kan tiahk mwahu ni ar tikitik oh kak wehwehki. Pwe ma soh, ke sewesewese irail en pein kauweirailla.

19:19  Ma mie emen me kin mwadang en lingeringer oh sehse kanengamah, en pein pwukoahki wahn eh sehse kanengamah. Ma ke doarehsang nan apwal pak ehu, ke pil pahn pwurehng doarehla ehu rahn.

19:20  Ma ke rong kaweid oh inengieng en wehwehkihla, ehu rahn ke pahn loalokong.

19:21  Aramas kak koasoanehdi soahng tohto, ahpw kupwur en KAUN-O me pahn wiawi.

19:22  Mehkot kanamenek mehwo; semwehmwe mwahusang au likamw.

19:23  Lemmwiki KAUN-O, ke ahpw pahn mour werei, itarki omw mour oh saledek sang apwal.

19:24  Ekei aramas daulihala pohnkahke, re pil sohte kak kihong mwenge nan ewerail.

19:25  Aklapalap pahn ale kalokepe, pwe me pweipwei kan me sohte ese mehkot en kak ale padahk sang ie. Ma ke me loalokong, ke pahn esehla ni emen eh pahn kapwungohng uhk.

19:26  Aramas kanamenek kelehpw me kak wiakauwe seme de kasarehsang ine nan imwe.

19:27  Samwa, ma ke sohla ale padahk, ke pahn mwadangete kesehla padahk kan me ke eseier.

19:28  Sohte pwuhng ehu mie wasa me sounkadehde men koasoanedier en wia kadehde likamw ong emen. Aramas suwed kin iouki wiewia suwed.

19:29  Aramas pweipwei aklapalap men uhdahn konehng kamakam.