WelBeiblNet - John - 6

6:1  Beth amser ar ôl hyn croesodd Iesu i ochr draw Llyn Galilea (hynny ydy, Llyn Tiberias).

6:2  Aeth tyrfa fawr o bobl ar ei ôl am eu bod wedi gweld ei arwyddion gwyrthiol yn iacháu pobl oedd yn sâl.

6:3  Dringodd Iesu i ben y bryn, ac eistedd yno gyda'i ddisgyblion.

6:4  Roedd Gŵyl y Pasg (un o wyliau'r Iddewon) yn agos.

6:5  Pan welodd Iesu dyrfa fawr yn dod ato, gofynnodd i Philip, “Ble dŷn ni'n mynd i brynu bwyd i'r bobl yma i gyd?”

6:6  (Roedd eisiau gweld beth fyddai ymateb Philip, achos roedd Iesu'n gwybod beth roedd e'n mynd i'w wneud.)

6:7  Atebodd Philip, “Byddai angen ffortiwn i brynu digon o fwyd i bob un ohonyn nhw gael tamaid bach!”

6:8  Yna dyma un o'r disgyblion eraill, Andreas (brawd Simon Pedr), yn dweud,

6:9  “Mae bachgen yma sydd â phum torth haidd a dau bysgodyn bach ganddo. Ond dydy hynny fawr o werth hefo cymaint o bobl!”

6:10  Dwedodd Iesu, “Gwnewch i'r bobl eistedd.” Roedd digon o laswellt lle roedden nhw, a dyma'r dyrfa (oedd yn cynnwys tua pum mil o ddynion) yn eistedd.

6:11  Yna cymerodd Iesu y torthau, ac ar ôl adrodd gweddi o ddiolch, eu rhannu i'r bobl oedd yn eistedd. Yna gwnaeth yr un peth gyda'r pysgod, a chafodd pawb gymaint ag oedden nhw eisiau.

6:12  Ar ôl i bawb gael llond eu boliau, dwedodd Iesu wrth ei ddisgyblion, “Casglwch y tameidiau sydd dros ben. Peidiwch gwastraffu dim.”

6:13  Felly dyma nhw'n eu casglu a llenwi deuddeg basged gyda'r tameidiau o'r pum torth haidd oedd heb eu bwyta.

6:14  Ar ôl i'r bobl weld yr arwydd gwyrthiol yma, roedden nhw'n dweud, “Mae'n rhaid mai hwn ydy'r Proffwyd ddwedodd Moses ei fod yn dod i'r byd.”

6:15  Gan fod Iesu'n gwybod eu bod nhw'n bwriadu ei orfodi i fod yn frenin, aeth i ffwrdd i fyny'r mynydd unwaith eto ar ei ben ei hun.

6:16  Pan oedd hi'n dechrau nosi, aeth ei ddisgyblion i lawr at y llyn,

6:17  a mynd i gwch i groesi'r llyn yn ôl i Capernaum. Roedd hi'n dechrau tywyllu, a doedd Iesu ddim wedi dod yn ôl atyn nhw eto.

6:18  Roedd y tonnau'n dechrau mynd yn arw am fod gwynt cryf yn chwythu.

6:19  Pan oedden nhw wedi rhwyfo rhyw dair neu bedair milltir, gwelon nhw Iesu yn cerdded ar y dŵr i gyfeiriad y cwch. Roedden nhw wedi dychryn,

6:20  ond meddai Iesu wrthyn nhw, “Fi ydy e. Peidiwch bod ag ofn.”

6:21  Yna roedden nhw'n fodlon ei dderbyn i'r cwch, ond yn sydyn roedd y cwch wedi cyrraedd y lan roedden nhw'n anelu ati.

6:22  Y diwrnod wedyn roedd tyrfa o bobl yn dal i ddisgwyl yr ochr draw i'r llyn. Roedden nhw'n gwybod mai dim ond un cwch bach oedd wedi bod yno, a bod y disgyblion wedi mynd i ffwrdd yn hwnnw eu hunain. Doedd Iesu ddim wedi mynd gyda nhw.

6:23  Roedd cychod eraill o Tiberias wedi glanio heb fod ymhell o'r lle roedden nhw wedi bwyta ar ôl i'r Arglwydd roi diolch.

6:24  Felly, pan sylweddolodd y dyrfa fod Iesu ddim yno, na'i ddisgyblion chwaith, dyma nhw'n mynd i mewn i'r cychod hynny a chroesi i Capernaum i chwilio amdano.

6:25  Pan ddaethon nhw o hyd iddo ar ôl croesi'r llyn, dyma nhw'n gofyn iddo, “Rabbi, pryd ddest ti yma?”

6:26  Atebodd Iesu, “Credwch chi fi, dych chi'n edrych amdana i am eich bod wedi bwyta'r torthau a llenwi'ch boliau, dim am eich bod wedi deall arwyddocâd y wyrth.

6:27  Peidiwch ymdrechu i gael y bwyd sy'n difetha, ond i gael y bwyd sy'n para i fywyd tragwyddol – fi, Mab y Dyn sy'n rhoi'r bwyd hwnnw i chi. Mae Duw y Tad wedi dangos fod sêl ei fendith arna i.”

6:28  Felly dyma nhw'n gofyn iddo, “Beth ddylen ni ei wneud? Beth mae Duw yn ei ofyn gynnon ni?”

6:29  Atebodd Iesu, “Dyma beth mae Duw am i chi ei wneud: credu ynof fi, yr un mae wedi'i anfon.”

6:30  Felly dyma nhw'n gofyn iddo, “Felly gwna wyrth fydd yn arwydd clir i ni o pwy wyt ti. Byddwn ni'n credu ynot ti wedyn. Beth wnei di?

6:31  Cafodd ein hynafiaid y manna i'w fwyta yn yr anialwch. Mae'n dweud yn yr ysgrifau sanctaidd: ‘Rhoddodd fara o'r nefoedd iddyn nhw i'w fwyta.’”

6:32  Atebodd Iesu, “Credwch chi fi, wnaeth Moses ddim rhoi bara o'r nefoedd i chi. Ond mae fy Nhad yn rhoi bara o'r nefoedd i chi nawr – y bara go iawn.

6:33  Bara Duw ydy'r un sy'n dod i lawr o'r nefoedd ac yn rhoi bywyd i'r byd.”

6:34  “Syr,” medden nhw, “rho'r bara hwnnw i ni o hyn ymlaen.”

6:35  Yna dyma Iesu'n datgan, “Fi ydy'r bara sy'n rhoi bywyd. Fydd pwy bynnag ddaw ata i ddim yn llwgu, a fydd pwy bynnag sy'n credu ynof fi ddim yn sychedu.

6:36  Ond fel dw i wedi dweud, er eich bod chi wedi gweld dych chi ddim yn credu.

6:37  Bydd pawb mae'r Tad yn ei roi i mi yn dod ata i, a fydda i byth yn gyrru i ffwrdd unrhyw un sy'n dod ata i.

6:38  Dw i ddim wedi dod i lawr o'r nefoedd i wneud beth dw i fy hun eisiau, ond i wneud beth mae'r hwn anfonodd fi eisiau.

6:39  A dyma beth mae'r hwn anfonodd fi yn ei ofyn – na fydda i'n colli neb o'r rhai mae wedi'u rhoi i mi, ond yn dod â nhw yn ôl yn fyw ar y dydd olaf.

6:40  Beth mae fy Nhad eisiau ydy bod pawb sy'n edrych at y Mab ac yn credu ynddo yn cael bywyd tragwyddol. Bydda i'n dod â nhw yn ôl yn fyw ar y dydd olaf.”

6:41  Yna dechreuodd yr arweinwyr Iddewig gwyno amdano, am ei fod yn dweud, “Fi ydy'r bara ddaeth i lawr o'r nefoedd.”

6:42  “Onid Iesu, mab Joseff, ydy e?” medden nhw, “dŷn ni'n nabod ei dad a'i fam. Sut mae'n gallu dweud, ‘Dw i wedi dod i lawr o'r nefoedd’?”

6:43  “Stopiwch gwyno amdana i ymhlith eich gilydd,” meddai Iesu.

6:44  “Dydy pobl ddim yn gallu dod ata i heb fod y Tad anfonodd fi yn eu tynnu nhw, a bydda i yn dod â nhw yn ôl yn fyw ar y dydd olaf.

6:45  Mae'n dweud yn ysgrifau'r Proffwydi: ‘Byddan nhw i gyd yn cael eu dysgu gan Dduw.’ Mae pawb sy'n gwrando ar y Tad, ac yn dysgu ganddo, yn dod ata i.

6:46  Ond does neb wedi gweld y Tad ond yr un sydd wedi dod oddi wrth Dduw – neb arall.

6:47  Credwch chi fi, mae bywyd tragwyddol gan bwy bynnag sy'n credu.

6:48  Fi ydy'r bara sy'n rhoi bywyd.

6:49  Er bod eich hynafiaid wedi bwyta'r manna yn yr anialwch, buon nhw farw.

6:50  Ond mae'r bara yma'n dod i lawr o'r nefoedd i'w fwyta gan bobl, a fyddan nhw ddim yn marw.

6:51  A fi ydy'r bara sy'n rhoi bywyd, wedi dod i lawr o'r nefoedd. Bydd pwy bynnag sy'n bwyta'r bara yma yn byw am byth. Y bara fydda i'n ei roi ydy fy nghnawd i, er mwyn i'r byd gael byw.”

6:52  Dyma'r arweinwyr Iddewig yn dechrau ffraeo'n filain gyda'i gilydd. “Sut all y dyn roi ei gnawd i ni i'w fwyta?” medden nhw.

6:53  Dwedodd Iesu wrthyn nhw, “Credwch chi fi, os wnewch chi ddim bwyta cnawd Mab y Dyn ac yfed ei waed, fyddwch chi ddim yn cael bywyd.

6:54  Mae bywyd tragwyddol gan y rhai hynny sy'n bwydo ar fy nghnawd i ac yn yfed fy ngwaed i, a bydda i yn dod â nhw yn ôl yn fyw ar y dydd olaf.

6:55  Ydy, mae fy nghnawd i yn fwyd go iawn a'm gwaed i yn ddiod go iawn.

6:56  Mae'r rhai sy'n bwyta fy nghnawd i ac yn yfed fy ngwaed i yn aros mewn perthynas agos gyda mi, a dw i'n aros mewn perthynas agos gyda nhw.

6:57  Yn union fel mae'r Tad byw wedi fy anfon i, a dw i'n byw o achos y Tad, bydd yr un sy'n bwydo arna i yn byw o'm hachos i.

6:58  Mae'n wahanol i'r bara fwytaodd eich hynafiaid. Buon nhw farw. Ond dyma fara ddaeth i lawr o'r nefoedd, a bydd pwy bynnag sy'n ei fwyta yn byw am byth.”

6:59  Roedd yn dysgu yn y synagog yn Capernaum pan ddwedodd hyn i gyd.

6:60  Ond ymateb llawer o'i ddilynwyr wrth glywed y cwbl oedd, “Mae'n dweud pethau rhy galed. Pwy sy'n mynd i wrando arno?”

6:61  Roedd Iesu'n gwybod fod ei ddisgyblion yn cwyno am hyn, ac meddai wrthyn nhw, “Ydych chi'n mynd i droi cefn arna i?

6:62  Sut fydd hi pan welwch chi fi, Mab y Dyn, yn mynd i fyny i lle roeddwn i o'r blaen?

6:63  Ysbryd Duw sy'n rhoi bywyd; dydy pobl o gig a gwaed ddim yn gallu. Mae beth dw i wedi'i ddweud wrthoch chi yn dod o'r Ysbryd ac yn rhoi bywyd.

6:64  Ac eto mae rhai ohonoch chi'n gwrthod credu.” (Roedd Iesu'n gwybod o'r dechrau cyntaf pwy oedd ddim wir yn credu, a hefyd pwy oedd yn mynd i'w fradychu e.)

6:65  Aeth yn ei flaen i ddweud, “Dyma pam ddwedais i wrthoch chi fod neb yn gallu dod ata i oni bai fod y Tad wedi rhoi'r gallu iddyn nhw ddod.”

6:66  Ar ôl hyn dyma nifer o'i ddilynwyr yn troi cefn arno ac yn stopio'i ddilyn.

6:67  “Dych chi ddim am adael hefyd, ydych chi?” meddai Iesu wrth y deuddeg disgybl.

6:68  “Arglwydd, at bwy awn ni?” meddai Simon Pedr, “Mae beth rwyt ti'n ei ddweud yn arwain i fywyd tragwyddol.

6:69  Dŷn ni wedi dod i gredu, a dŷn ni'n gwybod mai ti ydy Un Sanctaidd Duw.”

6:70  Ond yna dyma Iesu'n dweud, “Onid fi ddewisodd chi'r deuddeg? Ac eto mae un ohonoch chi'n ddiafol!”

6:71  (Jwdas, mab Simon Iscariot oedd e'n ei olygu, yr un oedd yn mynd i'w fradychu yn nes ymlaen – er ei fod yn un o'r deuddeg disgybl.)