LinVB - Lamentations

Chapter 1

1:1  Boniboni ekomi na mawa boye engumba eye ezalaki na bato baike ? Ekomi lokola mwasi bozenge engumba eye ya lokumu o ntei ya bikolo bisusu. Mboka mokonzi o kati ya bikolo ekomi kosala misala mya boombo.

1:2  Ekomi kolela butu moi mpe kopolisa matama na mpizoli. O ntei ya baninga ba ye ata moko te ayei kobondo ye. Baye bazalaki kolinga ye, basuli ye, banso bakomi banguna.

1:3  Bato ba Yuda bakei o boombo, banyokwami, batindami kosala misala mikasi. Bakomi kofanda o bikolo bisusu, bazwaki ntango ya kopema te. Banyokoli balandi mpe bakangi ba­ngo, baluki kosukisa bango.

1:4  Nzela ya Sion ikomi na mawa, bato bakoyaka kosepela eyenga lisusu te. Bizibeli binso bya mboka bibebi mpe bibukani, banganga Nzambe bakokimelaka, bangondo basepeli lisusu te. Engumba etondi na mawa !

1:5  Banyokoli ba bango baleki bango na bokasi, banguna ba bango basepeli, zambi Yawe ayokisi bango mpasi mpo ya masumu ma bango maike ; bana bake bakangemi o boombo, bakwei o maboko ma monyokoli.

1:6  Lokumu la Sion losili nye. Bankumu ba ye bazalaki lokola mbuli izangi matiti ma kolia. Mpiko soki te, bazalaki kokende liboso lya baye balingi koboma ba­ngo.

1:7  Bato ba Yeruzalem bakundoli mikolo bazalaki koyoka mpasi na mawa, ntango bakweyaki o maboko ma banguna mpe moto moko ayaki kosalisa bango te. Banguna bazalaki komono bango, baseki bango mpo babebaki.

1:8  Yeruzalem asali lisumu linene, yango wana akomi na mbindo. Bato bazalaki kokumisa ye bakomi kokinola ye, mpo bamoni bolumbu bwa ye sikawa. Ye moko azali kokimela, amibongoli mpo abomba elongi.

1:9  Bosoto bokangemi o nsonge ya elamba ya ye. Akanisaki te ’te akosuka bongo : akwei mpenza ! Moto moko te ayei kobondo ye. « E Yawe, tala mpasi ya ngai : monguna alongi ngai. »

1:10  Monguna abotoli ye nkita inso, Amoni ndenge bapagano bayingeli o ndako ya ye esantu, baye opekisaki kokoto o likita lya yo.

1:11  Bato ba ye banso bazali kokimela, bazali koluka biloko balia ; bazali kopesa biloko bya nkita mpo bazwa bilei mpe balendisa nzoto. « E Yawe, tala boniboni bakinoli ngai. »

1:12  Bino banso boleki o nzela, botala malamu mpo ’te bomono soko moto moko ayoki mpasi lokola mpasi eye ezali kotungisa ngai, mpasi mokonzi Yawe atindeli ngai o mokolo mwa nkanda ya ye enene.

1:13  Ut’o likolo atindeli ngai móto, mokoteli ngai kin’o mikuwa. Atandi monyama o nzela ya ngai, atindisi ngai mpe nakwei, atindi ngai moto nalembi, nakomi kobele mikolo minso.

1:14  Mokumba mwa masumu mole­mbisi ngai : akangi mango liboke, mpe atii mango o mapeke ma ngai, alembisi bokasi bwa ngai. Mokonzi akabi ngai o maboko ma bato baleki ngai na bokasi !

1:15  Mokonzi abengani bato banso ba mpiko, baye bazalaki na ngai. Asangisi likita lya bato mpo ’te basukisa bilenge ba ngai. Mokonzi akamoli engumba enze­nga ya Yuda o ekamelo ya vino.

1:16  Yango wana nazali kolela, miso ma ngai mapoli na mpizoli. Azali mosika na ngai oyo akoki kobondo ngai, oyo akoki kozongisela ngai bokasi. Bana babali ba ngai babulungani, zambi monguna aleki biso na bokasi.

1:17  Bato ba Sion batomboli maboko, kasi ata moto moko abondi bango te. Yawe alukaki banguna epai na epai banyokolo bato ba Yakob. O kati ya bango Yeruzalem akomi eloko mbindo.

1:18  « Kasi Yawe azali na bosembo, ngai moto naboyaki kotosa miti­ndo mya ye. Bino bato ba bikolo binso, boyoka ngai, botala ndenge nazali koyoka mpa­si. Bilenge banso ba ngai, babali na basi, bakambami o boombo.

1:19  Nabengi baye bazalaki kolinga ngai, kasi basuli ngai ; banganga Nzambe na bankumu basili kokufa o engumba, ntango balukaki biloko bya bolei mpo ’te batikala na bomoi.

1:20  E Yawe, tala nsomo nazali koyoka, libumu lizali koswa, motema mwa ngai mobebi, mpo natombokeli yo mpenza ! O libanda lya engumba bana bazali kokufa na mopanga, o kati liwa lizali konginda.

1:21  Boyoka boleli bwa ngai ! Kasi moto moko te ayei kobondo ngai. Eyoki banguna nsango ya mpasi ya ngai, basepeli na maye osali ngai. Okokisa elaka olakaka, makambo maye makwela bango mpe !

1:22  Tia mabe ma bango manso o boso bwa yo mpe sala na bango lokola osalaki na ngai, mpo ya masumu ma ngai manso ! Nazali se kokimela, motema mwa ngai mozali kobele. »

Chapter 2

2:1  Na nkanda ya ye Yawe atii engumba Sion o molili ! Ut’o likolo kin’o nse abwaki nke­mbo ya Israel ! Akanisi ebonga ya makolo ma ye lisusu te, o mokolo mwa nkanda ya ye !

2:2  Mokonzi abebisi ndako inso ya Yakob, mawa te. Na nkanda enene, abomi bibombamelo bya Yuda ; abwaki mokonzi na bankumu ba ye mpe atombeli bango bobe.

2:3  Na nkanda enene mpenza asilisi nguya inso ya bato ba Israel. Abendi loboko la ye la mobali o boso bwa monguna. Apelisi móto monene o ekolo ya Yakob, moye mokosilisa binso.

2:4  Lokola monguna abendi litimbo na loboko la mobali ; lokola monguna abomi baye banso bazalaki kosepelisa ye. Alakisi bato ba Sion nkanda enene, lokola móto mozikisi biema bya bango.

2:5  Mokonzi asali lokola monguna, asilisi ekolo ya Israel ; abebisi ndako inene ya bakonzi mpe abomi bibombamelo bya ye ; bato banso ba Yuda bakomi se kokimelakimela.

2:6  Abebisi lopango la ye, abomi esika ya bokutani na bato ba ye. Yawe asali ’te bato ba Sion babosana mikolo mya Sabato mpe mya biyenga ; na nkanda enene abengani bako­nzi elongo na ba­nganga Nzambe.

2:7  Mokonzi ayoki altare ya ye mpi, aboyi esika ya ye esantu ; akabi o maboko ma monguna mapango manso mazingaki ndako ya bakonzi ; makeléle mayokani o Tempelo ya Yawe lokola o eyenga enene !

2:8  Yawe akanaki koboma bifelo bya engumba enzenga Sion. Atandi nsinga ya bomeki yango, azongisi loboko nsima te, abebisi binso nye. Na bifelo na manongi bitondi na mawa, binso bibebi nye.

2:9  Bizibeli bya Sion bikwei o nse, Mokonzi abuki bikangeli bya ya­ngo ; mokonzi na bankumu ba ye bakomi epai ya bapagano ; bayebi Mobeko lisusu te ! Yawe akolakisaka baprofeta mamoni lisusu te.

2:10  Bakolo ba Sion bafandi o nse, balobi eloko te ; bapakoli mputulu o mitó, mpe balati ngoto. Bangondo ba Yeruzalem bakitisi mitó o nse.

2:11  Miso ma ngai mateli na boleli, libumu lizali koswa, bokasi bwa nzoto bosili, mpo bato ba ekolo ya ngai basuki ; bana bake, ata baye bazali konu­nga mabéle, bakomi kokufa na nzala o balabala.

2:12  Bana batuni bamama ba bango : « Wapi biloko tolia, wapi vino tomele ? » Babundi na liwa o balabala lokola bato bazoki o etumba, mpe bakati mitema o bibelo bya bamama ba bango.

2:13  Naloba nini, oulani na nani, engumba Yeruzalem ? Naloba nini mpo ’te nabondo yo, ngondo, elenge mwasi wa Sion ? Mawa matondi o motema mwa yo lokola mai o mbu. Nani akobikisa yo ?

2:14  Mamoni baprofeta bayebisaki yo mazali ma lokuta mpe ma bokosi ; bazalaki koyebisa yo mabe ma yo te, mpo ’te okende o boombo te. Bisakola bya bango bizangaki ntina, bazalaki kokosa yo.

2:15  Baye banso baleki o nzela bamoni mpasi ya yo mpe basepeli ; bawuloli yo mpe baningisi mitó mpo ya yo, engumba Yeruzalem : « Eye nde engumba epusi bonze­nga ? Ntina ya esengo ya mokili mobi­mba ? »

2:16  Banguna ba yo banso bafungoli mo­noko polele, baseki yo mpo ya mpasi ya yo ; bawuloli yo mpe balei mino, balobi : « Tosukisi ye ! Mokolo moye totiaki mitema mokoki. Tokomi o mokolo mona, tomoni mwango na miso ! »

2:17  Yawe akokisi maye akanaki kosala mpe maye alobaki, maye abandaki kosakola ut’o kala mpenza : abomi engumba eye, mawa te. Banguna basepeli na mpasi ya yo, ntango Yawe asali ’te balonga yo.

2:18  Moto wa Sion, obelela Mokonzi, ye mobateli wa yo ; olela butu moi, mpizoli ya yo itiyola lokola mai makasi ; otika kolela mokolo moko te, mai makauka o miso ma yo te !

2:19  Teleme na butu mpe belela mbala inso bakengeli bakobandaka mosala ; bimisa manso o motema mwa yo, matiyola lokola mai o boso bwa Yawe ; tombola maboko epai ya ye mpo ’te abikisa bomoi bwa bana bake ba yo.

2:20  « E Yawe, fungola miso mpe tala : Osili osali bongo na nani ? Boniboni basi bakomi kolia bana ba bango, bana bango moko baboti ? Boniboni babomi banganga Nza­mbe na baprofeta o Tempelo ya Yawe ?

2:21  Bilenge na babange balali o mabelé o balabala. Bilenge babali na bilenge basi bakufi na mopanga : o mokolo mwa nkanda ya yo okatisi bango nkingo, mawa te.

2:22  Osangisi makambo ma nsomo bipai binso, lokola bato bakosanganaka o eye­nga. Mokolo mwa nkanda enene ya Ya­we, moto moko te akokaki kokima to kobika. Bana naboti mpe nakolisi, monguna asilisi bango na bobomi. »

Chapter 3

3:1  Nayoki mpasi mingi, mpo abeti ngai fimbo na nka­nda.

3:2  Atindi ngai o molili, o nzela ezangi mwinda.

3:3  Akokanelaka bobele ngai, mokolo na mokolo lisusu.

3:4  Alei nsuni na mposo ya ngai, mpe abuki mikuwa mya ngai.

3:5  Atongi efelo zongazonga na ngai, efelo ya mpasi mpe ya minyoko.

3:6  Afandisi ngai o molili, lokola nakufaki nde seko.

3:7  Azingi ngai na efelo, nakoki kobima te, akangi ngai na minyololo mileki bozito.

3:8  Ata nabeleli ye mpe nagangi, aboyi koyoka mabondeli ma ngai.

3:9  Akangeli ngai nzela na mabanga, atii mabaku o nzela ya ngai.

3:10  Azalaki konongo ngai lokola nkoi, mpe komibomba lokola nkosi.

3:11  Abebisi nzela ya ngai inso, atiki ngai lokola elanga bakati te.

3:12  Abendi litimbo epai ya ngai mpo abetele ngai makula.

3:13  Na makula ma ye manso atuboli ngai loketo.

3:14  Nakomi liseki lya bato banso, nzembo ya bango mikolo minso.

3:15  Atondisi ngai na limeli bololo, mpe alangwisi ngai na masanga bo­lolo.

3:16  Abuki ngai mino na mabanga, aleisi ngai mputulu.

3:17  Motema mwa ngai mozali na boboto lisusu te, nazali na esengo lisusu te.

3:18  Nalobi : « Nátia motema na nani lisusu ? Nakotia elikya na Yawe lisusu te. »

3:19  Nakundoli mpasi mpe nsomo nasili koyoka ; nameli yango lokola masanga bololo mpe mbondo.

3:20  Motema mwa ngai mokokanisaka yango ntango inso, namemi yango lokola mokumba.

3:21  Mpo ’te nazwa elikya lisusu nalingi kokanisa o motema ’te :

3:22  Makabo ma Yawe mazali na nsuka te ; ngolu ya ye ezali na ndelo te ;

3:23  ntongo inso akokaba makabo ma ye, lobokó la ye lokoki kobongwana te !

3:24  Nalobi : « Bolamu bwa ngai se Yawe, elikya ya ngai, se ye. »

3:25  Yawe akolakisa bolamu na baye bakotiaka elikya na ye, na baye bakolukaka ye.

3:26  Ebongi ozila na motema kimia mokolo moye Yawe akobikisa yo.

3:27  Ebongi moto ameme mokumba mwa ye ut’o bolenge bwa ye :

3:28  akanga monoko mpe afanda nye o ntango Yawe alingi bongo.

3:29  Akitisa miso o nse, mbele elikya ekoki kozala lisusu.

3:30  Apesa litama na moto akobete ye, mpe andima matumoli ma bato.

3:31  Zambi Yawe akoboya bato ba ye seko te :

3:32  soko ayokisi moto mpasi, akoyokela ye mpe mawa, mpo ya bolamu bonene bwa ye.

3:33  Koyokisa moto nsoni to mpasi ekosepelisaka ye te.

3:34  Soko banyati na makolo bato banso bakangemi o boombo,

3:35  soko bapimi moto makoki ma ye, o miso ma Nta-Likolo,

3:36  soko basambi likambo lya moto na bosembo te, Yawe akomono yango te ?

3:37  Nani akoki kotinda se na liloba ’te biloko bizala ? Moto akokanaka kosala bongo, eza­li Yawe te ?

3:38  Makambo mabe na makambo malamu makoyaka mpo ya liloba lya Nta-Likolo te ?

3:39  Mpo nini moto amilela ? Akotikala na bomoi, ata akosalaka masumu.

3:40  Tomituna malamu mpo ya ezalela ya biso, bongo tozonga epai ya Yawe.

3:41  Totombola maboko mpe totia mitema epai ya Nzambe oyo azali o likolo.

3:42  Biso totombokaki, toboyaki kotosa : Yo olimbisaki biso te !

3:43  Otondaki na nkanda mpe obenganaki biso, obomaki biso, mawa te.

3:44  Omizingaki na limpata mpo ’te oyoka losambo la biso te.

3:45  Okomisaki biso lokola matiti mpa­mba, o kati ya bikolo bisusu.

3:46  Banguna bafungolaki monoko mpo ’te bakanela biso.

3:47  Makambo ma nsomo mpe ma mpasi makwelaki biso mpo tosuka mpe tobeba.

3:48  Nazali se kolela mai o miso, mpo ya ekolo enzenga ya ngai esuki.

3:49  Miso ma ngai makokauka lisusu te, boleli bokosila te

3:50  tee mokolo Mokonzi akotala mpe akomono biso ut’o likolo.

3:51  Nayoki miso mpasi, na boleli mpasi ya bato ba engu­mba ya ngai.

3:52  Baye babengani lokola ndeke, bazalaki kokinola ngai ntina te.

3:53  Batindiki ngai o libulu lya liwa, babwakeli ngai mabanga.

3:54  Bazindisi motó mwa ngai o mai, yango wana nalobi : « Nasuki ! »

3:55  Nabondeli nkombo ya yo, Yawe, ut’o libulu bozindo.

3:56  Oyoki ’te nabeleli yo, okanga matoi te.

3:57  Oyaki mokolo nabondelaki yo, olobaki na ngai : « Obanga te ! »

3:58  Osambaki likambo lya bomoi bwa ngai, osikoli molimo mwa ngai.

3:59  Yawe, omoni mabe manso basalaki ngai ; bongisa makambo ma ngai namono bosembo.

3:60  Omoni ’te bayokeli ngai nkanda, mpe ndenge bayokani mpo ya kosala ngai mabe.

3:61  Yawe, oyoki mafinga ma bango, omoni ndenge bayokani mpo ya kosala ngai mabe.

3:62  Banguna bazalaki komilengele mpo ya kosukisa ngai.

3:63  Bateleme to bafanda, bakomisi nkombo ya ngai nzembo ya bango.

3:64  Yawe, zongisela bango mabe maye bakosalaka ngai.

3:65  Komisa mitema mya bango lokola libanga, otombela bango bobe.

3:66  Landa bango na nkanda, silisa bango o mokili.

Chapter 4

4:1  Ndenge nini wolo ebebi, wolo eye eleki peto ? Mabanga masantu mapanzani o matumu ya balabala inso.

4:2  Bana ba Sion bakoki na motuya monene, lokola wolo bapetoli ; bongo bakomi kotala bango se lokola mbeki isalemi na maboko ma moyemi !

4:3  Ata minsole mikopesaka bana ma­béle mpe mikonungisaka bango. Kasi bato ba ekolo ya ngai motema mabe lokola maligbanga ma eliki.

4:4  Bilezi bayoki mposa ya mai, lolemu la bango lokangami na eda­da ; bana bake basengi biloko bya bolei, kasi moto moko apesi bango te.

4:5  Baye bazalaki kolia biloko elengi bakomi kokufa o balabala. Baye bazalaki kolata bilamba bya longondo bakomi kolata biteni ba­lokotoki o bipoli.

4:6  Masumu ma bato ba ekolo ya ngai maleki masumu ma bato ba Sodoma, eye ekufaki na mbala yoko, ata bato babomaki yango te.

4:7  Bilenge babali ba bango babonzami na Nzambe bazalaki peto leka mbula ya mpembe, nzoto etane leka libanga lya ngola, bilongi bya bango bingengeki leka libanga lya safir.

4:8  Sikawa bilongi bya bango biindi leka mputulu ya makala, bakoki koyeba bango lisusu te ; lomposo la bango lokangemi na minkuwa, lokauki lokola nkoni.

4:9  Baye bakufaki na mopanga bayokaki mpasi te lokola baye bakufaki na nzala, mpo bokasi bosilaki mpe bale­mbeki nye, mpo bazalaki na mbuma ya bila­nga te.

4:10  Bamama bakozalaka na motema bolingi balambaki mpe baliaki bana ba bango moko, mpo mpasi ya bato ba ngai elekaki.

4:11  Yawe alandi nkanda ya ye, atumboli na nkanda enene. Móto mwa nkanda ya ye mopeli o Sion, mozikisi engumba kin’o mabelé.

4:12  Bakonzi na bato banso ba nse bandimaki te ’te mokolo moko monyokoli na monguna bakoyi­ngela o Yeruzalem.

4:13  Yango esalemi mpo ya masumu ma baprofeta mpe mabe ma ba­nganga Nzambe, baye basopi makila ma bato ba bosembo o engumba.

4:14  Bazalaki koyengayenga o balabala lokola bato bakufa miso ; nzoto ya bango ibebaki na makila, bongo ata moto moko akokaki kosimba bango na bilamba.

4:15  Bato bazalaki koganga : « Keba na bango ! Osimba bango te, bazali na mbindo ! » Baye bakimaki o bikolo bisusu bakokaki kofanda kuna te.

4:16  Yawemei apanzaki bango, apanganaki na bango lisusu te. Bato bazalaki komemya lisusu ba­nganga Nzambe te, bakolo ba mboka mpe te.

4:17  Ntango inso tozalaki koluka lisalisi, kasi se mpamba. Lokola bakengeli tozalaki kotia elikya na ekolo eye ekokaki kobikisa biso te.

4:18  Bazalaki kokenge nzela ya biso, mpe kopekisa biso kotambola o engumba ya biso. Mikolo mya biso mikokaki, ya solo, tokomaki o nsuka !

4:19  Banyokoli bazalaki kolanda biso mbangu, leka bingondo o likolo. Bazalaki kolanda biso o ngomba mpe kotiela biso mitambo o eliki.

4:20  Moponomi wa Yawe, mpema ya zolo ya biso, akangemaki o mabulu ma bango. Tokanisaki ’te : « Pene na ye tokoki kofanda o bikolo bisusu ! »

4:21  Bato ba Edom, bosepela naino ! Boyoka naino nsai, bato ba Us ! Kasi mokolo moko bino mpe bokomele nkeni ya malozi, bokolangwa mpe bokolakisa bolumbu bwa bino !

4:22  Osilisi etumbu ya yo, Sion. Bakokanga yo o boombo lisusu te ! Kasi Yawe akotumbola yo, Edom, mpo ya mabe ma yo, akolakisa masumu ma yo polele.

Chapter 5

5:1  E Yawe, kundola makambo makweli biso, tala boniboni tosambwi !

5:2  Mokili mwa biso mokomi o maboko ma bauta, ndako ya biso o maboko ma bato ba bikolo bisusu.

5:3  Tokomi bana bitike, tozali na tata te, bamama bakomi lokola basi baze­nge.

5:4  Tokomeleke mai ma kosomba, tosengeli kofuta nkoni ya biso.

5:5  Batieli biso mokumba o mapeke, tonyokwami mingi. Tokomilembisaka, tokoki kopema te.

5:6  Tosengi lisalisi lya ba-Ezipeti na ba-Asur, mpo tozwa biloko bya bolei.

5:7  Bankoko ba biso basalaka masumu, bawei, kasi biso tozwi etumbu mpo ya mabe ma bango.

5:8  Baombo bakomi koyangela biso, moto moko te akobikisa biso o maboko ma bango.

5:9  Koluka biloko bya bolei ekomi likama, o eliki bato bakokanelaka biso na mopanga.

5:10  Nzoto ya biso ekoyokaka móto lokola etumbelo, zambi nzala ekangi biso.

5:11  Babebisi basi o Sion, bangondo o bingumba bya Yuda.

5:12  Babomi bankumu na nsinga, bamemyi babange te.

5:13  Bilenge babali bakumbi libanga lya konika, bakwei mpo ya bozito bwa mabaya bakumbi.

5:14  Bakolo ba mboka bakosambisaka makambo lisusu te, bilenge batiki koyemba nzembo.

5:15  Tozali na esengo o motema lisusu te, Libina lya biso libongwani nze­mbo ya lilaka.

5:16  Tokolataka enkoti ya lokumu lisusu te, mawa na biso mpo tosali masumu !

5:17  Yango wana toyoki motema mpasi, miso ma biso makomi molili :

5:18  ngomba Sion ebebi nye, minsole mikomi kotambola wana !

5:19  Kasi yo, Yawe, okoumela seko ; ngwende ya yo ekoumela o bileko binso !

5:20  Okobosana biso nde seko ? Okotika biso nde kin’o nsuka ya mikolo mya biso ?

5:21  Yawe, sala ’te tozongela yo, tokozonga ; bongisa bomoi bwa biso, tokoma lokola kala.

5:22  To obwaki biso seko mpe oyokeli biso nkanda ndelo te ?