LinVB - Deuteronomy

Chapter 1

1:1  Yoka maloba Moze alobaki na bato banso ba Israel o ngambo ya Yordane, o eliki, o lobwaku la Araba, penepene na Suf, kati ya Paran na Tofel, Laban, Aserot na Di-Zakab.

1:2  Lo­ngwa Oreb mpo ya kokoma o Kades-Barne, soko baleki nzela ya ngomba ya Seir, bakotambola mikolo zomi na moko.

1:3  O mobu mwa ntuku inei, o sanza ya zomi na yoko, mokolo mwa yambo, Moze ayebisi bana ba Israel makambo manso Yawe atindaki ye.

1:4  Asili alongaki Sikon, mokonzi wa ba-Amor, oyo afandi o Kesbon ; alongaki mpe Og, mokonzi wa Basan, oyo afandi o Asterot mpe o Edrei.

1:5  O ngambo ya Yordane, o mokili mwa Moab Moze akani kopesa ba­ngo Mobeko moye. Alobi :

1:6  Yawe Nzambe wa biso alobaki na biso o ngomba Oreb maloba maye : « Bosili boumeli mikolo mingi o ngo­mba eye, ekoki sikawa.

1:7  Bolongwa awa mpe bokende o ngomba ya ba-Amor, epai ya bato bafandi o Araba, o mokili mwa ngomba, o lobwaku, o Negeb mpe o mokili penepene na mbu. Bokende o mokili mwa Kanana mpe mwa Libano tee ebale enene Efrate.

1:8  Tala mokili ngai napesi bino. Bokende kozwa mokili Yawe alakelaki bankoko ba bino na ndai, Aba­ra­ma, Izaka, Yakob na bana ba ba­ngo. »

1:9  O mokolo mona nalobaki na bino : « Nakoki komeme mokumba mwa boyangeli bino se ngai moko te.

1:10  Yawe Nzambe wa bino akomisi bino libota linene, mpe sikawa bokomi ebe­l­e lokola minzoto mya likolo.

1:11  Yawe Nzambe wa bino akokolisa naino libota lya bino mbala nkoto mobimba mpe akobenisa bino lokola alakelaki.

1:12  Ndenge nini ngai moko nakata makambo ma bino ma nkanda, ma kofunda moninga mpe ma bowelani ?

1:13  Yango wana boluka o libota lyoko lyoko lya bino bato ba bwanya, bato ba mayele, bato bameseni kokata makambo, nakomisa bango bayangeli ba bino. »

1:14  Bolobaki : « Likambo olobi lizali lilamu. »

1:15  Yango wana nakamati bayangeli ba mabota ma bino, bato ba mayele, bato bayebi kokata makambo, naluboli bango bakonzi ba bino, basusu bayangela bato nkoto, basusu bato monkama, basusu bato ntuku itano to zomi ; nabakisi mpe bakomi-minkanda.

1:16  Nsima napesaki bazuzi ba bino mibeko miye : « Boyoka maloba manso ma bandeko ba bino, mpe bokata na bosembo maka­mbo moto azwi na moninga wa ye to na mompaya afandi o ndako ya ye.

1:17  Awa bolingi kokata makambo ma bato, botala bilongi bya bato te, kasi boyoka maloba ma moto moke na maloba ma moto monene se lolenge loko. Bobanga moto te, zambi se Nza­mbe akokata makambo. Soko likambo lyoko lileki bino na bokasi, tinda moto ona epai ya ngai, mpe nakoyoka ye. »

1:18  O mokolo mona nalakisaki bino makambo manso bose-ngeli kosala.

1:19  Tolongwaki o Oreb mpe tokatisaki eliki enene ya nsomo, eye bomonoki o nzela ekokende o ngomba ya ba-Amor. Yawe Nzambe wa biso ati­ndaki biso bongo mpe tokomi o Kades-Barne.

1:20  Nsima nalobi na bino : « Bosili bokomi sikawa o ngomba ya ba-Amor, eye Yawe Nzambe wabiso apesaki biso.

1:21  Yawe Nzambe wa bino apesaki bino mokili moye. Bokende mpe bozwa mwango lokola Yawe Nzambe wa bankoko ba bino alobaki. Bobanga te, boyoka mpe nso­mo te. »

1:22  Ntango bino banso boyaki koluka ngai, bolobaki : « Totinda liboso bato bakende kotala mokili ; bakoyebisa biso nzela nini tolanda mpe o mboka nini tokoki kokende. »

1:23  Namonoki likanisi lyango lizali lilamu. Nakamataki bato zomi na babale o kati ya bino, o libota lyoko lyoko moto moko.

1:24  Balandaki nzela ya ngomba mpe bakomaki o lobwaku la Eskol mpe batalaki mokili mobimba.

1:25  Babukaki mbuma ya mokili mona mpe bayaki na yango epai ya biso, balobaki : « Mokili moye Yawe Nzambe wa biso apesaki biso mozali malamu mpenza. »

1:26  Kasi boboyaki kokende kuna mpe botosaki lolaka la Yawe Nzambe wa bino te,

1:27  boba­ndaki kosilika o biema bya bino mpe bolobaki : « Yawe akoyinaka biso, ya­ngo wana abimisaki biso o mokili mwa Ezipeti mpo ’te akaba biso o ma­boko ma bato ba Amor mpe asilisa biso.

1:28  Tozali nde kokende epai wapi ? Bandeko ba biso balembisaki biso mitema, awa balobaki : Bato ba mokili mona baleki biso na bolai bwa nzoto mpe na bokasi : mboka ina izali inene mpe izingami na mapango makasi mpe itongami o ngomba. Tomonoki mpe ba-Anakim kuna. »

1:29  Nalobaki na bino : « Bolenge te, bobanga bango te.

1:30  Yawe Nzambe wa bino akotambola liboso lya bino, akobunela bino se lokola bomonoki o Ezipeti.

1:31  Bomonoki ye mpe o eliki ; Yawe Nzambe wa bino amemeki bino se lokola tata akomeme mwana wa ye ; asalisaki bino ntango inso o nzela eye bozalaki kolanda tee awa. »

1:32  Kasi ata bongo, boyambaki Yawe Nzambe wa bino te.

1:33  Oyo azalaki kotambola liboso lya bino mpo ’te bozwa esika ya kopika nganda, alakisaki bino nzela : na butu azalaki lokola móto mpe na moi lokola limpata.

1:34  Yawe ayokaki maloba ma bino ; na nkanda mpenza alayaki ndai eye :

1:35  « Moto moko wa libota liye libe ako­mono mokili moye mwa esengo te, moye nalakelaki bankoko ba bino.

1:36  Bobele Kaleb, mwana wa Yefune ako­mono mwango. Nakopesa ye na bana ba ye mabelé mana ye atiaki makolo, zambi ye atosaki Yawe na motema moko. »

1:37  Yawe ayokelaki ngai mpe nkanda mpo ya bino, alobaki na ngai : « Yo mpe okokoto kuna te.

1:38  Mosaleli wa yo Yozue, mwana wa Nun, akokoto kuna. Lendisa ye, za­mbi ye moto akokomisa bato ba Israel bankolo ba mokili.

1:39  Kasi bana ba bino baye bayebi naino te nini ezali malamu to mabe, baye bino bolobaki ’te bakokweya o maboko ma banguna, bango bakokoto ; nakopesa bango mokili mona, bakokoma bankolo ba mwango.

1:40  Kasi bino bozonga mpe bo­kende o eliki o nzela ya Mbu ya Nsoló. »

1:41  O ntango ena boyanolaki ngai : « Tosalaki masumu o miso ma Yawe Nzambe wa biso. Tokokende kobu-nda etumba lokola Yawe Nzambe wa biso atindi biso. » Bokamataki bibuneli bya bino mpe bolataki molato mpo ya kobuta ngomba.

1:42  Kasi Yawe alobaki na ngai : « Loba na bango : Bokende kobunda te, zambi nazali o kati ya bino te ; bokeba ’te banguna balonga bino te. »

1:43  Ata nalobaki na bino bongo, boyokaki ngai te mpe boto-mbokoki na Yawe ; na lolendo la bino bobutaki ngomba.

1:44  Ba-Amor, baye bafandi o ngomba babimaki mpo ya kozwana na bino ; balandaki bino lokola nzoi ikolandaka bato mpe balongaki bino ut’o ngomba Seir tee Oroma.

1:45  Ekomi bino kozonga, bobandaki kolela o miso ma Yawe. Kasi ye ayokaki lolaka la bino te, atalaki bino se mpamba.

1:46  Ntina yango botikalaki o Kades mikolo ebele.

Chapter 2

2:1  Na nsima tozongaki mpe tokendeki o eliki, o nzela ya Mbu ya Nsoló, lokola Yawe atindaki ngai. Mikolo mingi tozolonganaki zongazonga na ngomba ya Seir.

2:2  Yawe alobaki na ngai :

2:3  « Kozolongana zongazonga na ngomba ekoki, sikawa bola­nda nzela epai ya Nordi.

2:4  Pesa bato mobeko moye : Bokatisa mokili mwa bandeko ba bino, bana ba Ezau, baye bafandi o Seir. Bakobanga bino, kasi bokebaka

2:5  ’te bobundisa bango te, zambi nakopesa bino ata ndambo ya mabelé ma bango te, ata ndambo eke te mpo ya kotia lokolo. Nasili nakabeli bana ba Ezau ngomba ya Seir, bazala bankolo ba yango.

2:6  Bilei bise-ngeli na bino, bosomba byango epai ya bango na mosolo ; mai bokomele bosomba mango epai ya bango na mosolo.

2:7  Boyebi ’te Yawe Nzambe wa bino abenisaki bino o misala mi­nso, akengeleki bino o nzela ntango bokatisaki eliki enene. Yawe Nzambe wa bino azalaki na bino mibu ntuku inei mpe bokelelaki eloko te. »

2:8  Bongo tolekaki mpembeni ya ngo­mba ya Seir, esika bandeko ba biso, bana ba Ezau bafandi, mpe tola­nda­ki nzela ya Araba, Elat mpe Esion-Gebe­r ; na nsima tobongwanaki mpe tolandaki nzela ya eliki ya Moab.

2:9  Ntango ena Yawe alobaki na ngai : « Obundisa ba-Moab te, oluka bitu­mba na bango te, zambi nakopesa bino ata ndambo eke ya mabelé ma bango te mpo napesaki bana ba Lot mabelé ma Ar.

2:10  Kala ba-Emim bafandaka kuna, bazalaka baike, bato balai lokola ba-Anakim.

2:11  Bato batalaki bango lokola ba-Refaim, se lokola ba-Anakim ; kasi bato ba Moab bapesaki bango nkombo ba-Emim.

2:12  Ba-Kor bazalaka kala o ngomba ya Seir, kasi bana ba Ezau babenganaka bango mpe babomaka bango mpo ’te bafanda o esika ya bango, se lokola ba-Israel basalaki mpo ya kozwa mokili moye Yawe apesi bango.

2:13  Sikawa boteleme mpe bokatisa moluka Zered. » Bongo tokatisi moluka Zered.

2:14  Lo­ngwa Kades-Barne tee moluka Zered, tozalaki koyengayenga mibu ntu­ku isato na mwambe, bongo bato banso babundaki etumba bakufaki se lokola Yawe alayelaki bango.

2:15  Yawe atombolaki loboko mpo ya kosilisa baye banso bazalaki o nganda.

2:16  Ekufaki babali banso baye babundaki etumba,

2:17  Yawe alobaki na ngai maloba maye :

2:18  « Sikawa olingi kokatisa Ar, mokili mwa ba-Moab,

2:19  kuna okozwana na ba-Amon. Obu­ndisa bango te, boluka bitumba na bango te, zambi nakopesa bino ata ndambo ya mabelé ma ba-Amon te ; nasili kopesa bana ba Lot mango mpo bazala bankolo ba mabelé.

2:20  Batalaki ekolo eye lokola ekolo ya ba-Refaim : bango bafandaka wana liboso ; ba-Amon bapesaki bango nkombo Zamzumim.

2:21  Bazalaki bato mingi mpenza, na nzoto elai, lokola ba-Anakim. Yawe asilisaki bango o miso ma ba-Amon, baye babotoloki bango mokili mpe bakendeki kofanda o esika ya bango.

2:22  Yawe asalaki mpe bo­ngo mpo ya bana ba Ezau, baye bakofandaka o Seir ; asilisaki bato ba Kor. Bana ba Ezau babenganaki ba­ngo, babotoloki bango mabelé mpe bakendeki kofanda o esika ya bango tee lelo.

2:23  Esalemi se bongo na ba-Avi bafandaka o biema tee Gaza. Ba-Kaftorim bautaki o Kaftor babomaki bango mpe bakendeki kofanda kuna o esika ya bango.

2:24  Sikawa boteleme mpe bokatisa moluka Arnon. Tala, nakokaba mo-Amor Sikon, mokonzi wa Kesbon, o maboko ma yo, nakokabela yo mokili mwa ye. Banda kobotolo mokili, luka bitumba na bango.

2:25  Banda lelo bato ba bikolo binso bya nse bakoyoka nsomo mpe bato bakoyoka nsango ’te bozali koya bakolenge mpe bakobanga. »

2:26  Ut’o eliki ya Kedemot, natindi bantoma epai ya Sikon, mokonzi wa Kesbon na maloba maye ma boboto :

2:27  « Nalingi kokatisa mokili mwa yo ; nakokende bobele o liboso, nakoleka o loboko la mobali to la mwasi te.

2:28  Nakolia se bilei biye bokotekele ngai, nakomele se mai maye nakofuta. Nalingi koleka se boleki o nzela ya makolo,

2:29  lokola bana ba Ezau, baye bafandi o Seir balingisaki biso toleka, ba-Moab mpe, baye bafandi o Ar ; bongo nakatisa ngambo ya Yordane mpo nakoto o mokili Yawe Nzambe wa biso apesi biso. »

2:30  Kasi Sikon, mokonzi wa Kesbon, andimaki kolekisa biso o mokili mwa ye te, zambi Yawe Nzambe wa bino apesaki ye motema mobe, abebisaki mayele ma ye mpo ’te akaba ye o maboko ma bino ; tee lelo ezali bo­ngo.

2:31  Yawe alobaki na ngai : « Tala, naba-ndi kokaba Sikon na mokili mwa ye o maboko ma yo ; banda kobundisa ye mpe botolo mokili mwa ye. »

2:32  Sikon abimelaki biso elongo na bato ba ye banso, azwanaki na biso o Yakas mpe abundaki na biso.

2:33  Yawe Nza­mbe wa biso akabaki ye o maboko ma biso mpe tolongaki ye na bana ba ye, na ekolo ya ye mobimba.

2:34  Tobotoloki mboka ya ye inso mpe tobomaki bato banso, ná babali ná basi ná bana, ata moko abikaki te.

2:35  Tobotoloki ye bibwele na mpe biloko bitikalaki o mboka nsima ya etumba.

2:36  Ba­nda Aroer, o libongo lya Arnon, mpe mboka eye ezali o lobwaku tee Ga­laad, mboka ata yoko elekaki biso na bokasi te. Yawe Nzambe wa biso aka­belaki biso mboka inso.

2:37  Nzokande bobelemeki te na mokili mwa ba-Amon, na mokili penepene na moluka Yabok, to o mboka ya ngomba, bipai binso Yawe Nzambe wa biso apekisaki biso tokende te.

Chapter 3

3:1  Na nsima tolandaki nzela ya Basan. Og, mokonzi wa Basan, ayaki kozwana na biso o mboka Edrei elongo na bato ba ye banso mpo ya kobunda na biso.

3:2  Yawe alobaki na ngai : « Obanga te, zambi nakabaki ye o maboko ma yo, ye na bato ba ye banso na mpe ekolo ya ye. Sala na ye lokola osalaki na Sikon, mokonzi wa Amor, oyo afandi o Kesbon. »

3:3  Bongo Yawe Nzambe wa biso akabaki Og, mokonzi wa Basan, o maboko ma biso ; tolongaki ye, mpe moto moko wa bango abikaki te.

3:4  O mikolo mina tobotoloki mpe mboka ya bango inso, batikalaki ata na mboka yoko te : mboka ntuku motoba, mokili mobimba mwa Argob, boko-nzi bwa Og o Basan,

3:5  mboka ina i­nso izingami na mapango makasi, na bifelo bilai mpe bizibeli bya mboka bikangemi na bibende makasi, na mpe mboka ebele ya ba-Perizi.

3:6  Se lokola tosalaki na Sikon, mokonzi wa Kesbon, tobomaki binso nye, ná babali ná basi ná bana.

3:7  Kasi tobotoloki bibwele binso na mpe biloko bya mboka bitikalaki nsima ya etu­mba.

3:8  O ntango ena tobotoloki bongo mokili mwa bakonzi babale ba Amor o ngambo ya Yordane, banda moluka Arnon tee ngomba Eromon.

3:9  Ba-Sidon bakotangaka Eromon na nko­mbo Sirion, ba-Amor Senir.

3:10  Tobotoloki mboka inso ya mokili mwa ngomba, Galaad na Basan mobimba tee Salka mpe Edrei, mboka moko­nzi wa Og o Basan.

3:11  Og, mokonzi wa Basan, ye moto wa nsuka wa libota lya ba-Refaim atikalaki na bomoi ; lilita lya ye lizali lilita lya bibe­nde, liye bakoki komono o Raba o mokili mwa bato ba Amon, bolai ma­boko libwa, bonene maboko manei.

3:12  Ntango ena tobotoloki mokili mona banda Aroer penepene na moluka Arnon. Napesaki ba-Ruben mpe ba-Gad ndambo ya mokili mwa ngo­mba mwa Galaad na mpe mboka ya mwango.

3:13  Eteni eye ya mokili mwa Galaad etikalaki, na mpe mokili mwa Basan, ekolo ya Og, napesaki yango na ndambo ya libota lya Manase. Mokili mwa Argob na mokili mwa Basan batangi yango ekolo ya ba-Refaim.

3:14  Yair, mwana wa Manase abotoloki mokili mobimba mwa Argob tee nde­lo ya mokili mwa ba-Gesur na ba-Maaka ; apesi mokili mwa Basan, nkombo ya ye moko : mboka ya Yair etangemi se bongo tee lelo.

3:15  Napesaki Galaad o maboko ma Makir.

3:16  Na­pesaki bato ba mabota ma Ruben mpe ma Gad mokili mwa Galaad, banda moluka Arnon tee moluka Yabok, ndelo ya ekolo ya ba-Amon.

3:17  Ndelo esusu ezali lobwaku la Araba mpe ebale Yordane, banda Kineret tee Mbu ya Araba, Mbu ya Mongwa, o nse ya ngomba Pisga o Esti.

3:18  O mokolo mona napesaki bino etinda eye : « Yawe Nzambe wa bino apesaki bino mokili moye mpo ’te bokoma bankolo ba mabelé. Bino babali banso bokoki na etumba, boleka liboso lya bandeko ba bino ba-Israel, bibuneli o maboko.

3:19  Se basi na bana na bibwele, mpo nayebi ’te bozali na bibwele mingi, batikala o mboka napesaki bino.

3:20  Mokolo Yawe akopesa bino ná bandeko ba bino nzela ya kopema, mokolo bango nde bazwi mabelé maye Yawe Nzambe wa bino akopesa bango o ngambo ya Yor­dane, bino banso bokoki kozo­nga o mokili moye napesaki bino. »

3:21  Napesaki Yozue etinda eye : « Omonoki na miso manso Yawe Nzambe wa yo asalaki na bakonzi bana babale ; Yawe akosala se bongo na bikolo binso esika okoleka.

3:22  Obanga bango te ; Yawe Nzambe wa bino ye moko akobundela bino etumba. »

3:23  Mokolo mona nasengeki Yawe mpo yoko :

3:24  « E Yawe Mokonzi wa ngai, obandaki kolakisa ngai mosaleli wa yo bonene na bokasi bwa yo. Nzambe nani o likolo to o nse, akosalaka mosala lokola yo, mpe azali na bokasi lokola yo ?

3:25  Tika nakatisa ebale mpe namono mokili kitoko kuna o ngambo ya Yordane, ngomba kitoko mpe Libano. »

3:26  Kasi Yawe asi­likaki na ngai mpo ya bino mpe andimelaki ngai te, alobi : « Ekoki bo­ngo ! Oloba na ngai lisusu likambo lina te !

3:27  Buta ngomba Pisga tee o nso­nge, tala epai ya Westi, Nordi, Sudi mpe Esti ; tala malamu zambi yo okokatisa Yordane te.

3:28  Pesa Yozue bitinda bya yo, lendisa ye, zambi ye moto akoleka liboso, ye moto akokamba bato baye, ye moto akokomisa bango bankolo ba mabelé maye ozali komono. »

3:29  Bongo totikalaki o lobwaku la ngo­mba penepene na Baal-Peor.

Chapter 4

4:1  Bato ba Israel, boyoka sikawa mibeko mpe mitindo nakopesa bino. Botosa myango mpo ’te bobika mpe bokoma bankolo ba mokili Yawe Nzambe wa bankoko ba bino akopesa bino.

4:2  Napesi bino mibeko ; bobakisa ata moko te, bolongola mpe moko te ; kasi botosa mibeko mya Yawe Nzambe wa bino, se lokola natindi myango.

4:3  Bomonoki na miso makambo Yawe asalaki o Bet-Peor. Bato banso balandaki Baal wa Peor, Yawe Nzambe wa bino alongolaki bango o kati ya bino.

4:4  Kasi bino bato botosaki Yawe Nzambe wa bino, banso bozali na bomoi lelo.

4:5  Na­lakisi bino mitindo mpe mibeko, lokola Yawe Nzambe wa ngai atindaki ngai mpo ’te botosa myango o mokili bokozwa sikawa.

4:6  Botosa mpe bolanda myango, bongo bato bamono ’te bozali bato ba bwanya mpe ba mayele. Soko bayoki mibeko mya bino, bakoloba : « Solo, ekolo eye eza­li ekolo ya bato ba mayele mpe ba bwanya ! »

4:7  Ya solo, epai wapi bakomono ekolo enene boye ezali na ba­nzambe se penepene na bango, lokola Nzambe wa biso azali penepene na biso mbala inso tobondeli ye ?

4:8  Wapi ekolo eye ezali na mibeko mpe na mitindo mya bosembo lokola miye ngai napesi bino lelo ?

4:9  Kasi bokeba : Mokolo moko te bo­bosana makambo manso bomonoki na miso. Bobomba mango o mitema mikolo minso kin’o liwa. Bolakisa mango na bana mpe na bankoko ba bino.

4:10  O mokolo bozalaki o ngo­mba Oreb o miso ma Yawe Nzambe wa bino, Yawe alobaki na ngai : « Sa­ngisa bato banso bayoka maloba ma ngai mpo ’te bayekola kobanga ngai bomoi bwa bango mobimba, balakisa mpe bana ba bango ’te babanga ngai. »

4:11  O mokolo mona bobelemeki mpe botelemeki o nse ya ngomba. Ngomba ezalaki na móto tee o likolo, mpe likolo liyindaki mpo ya ma­mpata manene mpe mpo ya milinga makasi.

4:12  Yawe alobaki ut’o móto mopelaki makasi. Bozalaki koyoka maloba ma ye, kasi bozalaki komono eloko te, boyokaki se lolaka.

4:13  Yawe ayebisaki bino bondeko alingaki kokata na bino, atindaki bino ’te bola­nda Mibeko zomi, miye akomaka o mabanga mabale.

4:14  Mpe Yawe ati­ndaki ngai ’te nalakisa bino mibeko na mimeseno bokolanda o mokili moye, esika bokokoto mpo ’te bokoma bankolo.

4:15  O mokolo Yawe alobaki na bino o ngomba Oreb ut’o móto mopelaki makasi, bomonoki elili mpenza ya moto te, bongo bokebaka

4:16  ’te bosala lisumu te na bosalaka ekeko elakisi ata nini, ekeko ya mobali to ya mwasi,

4:17  ekeko ya nyama ya mokili to ya ndeke ekopimbwaka o likolo,

4:18  ekeko ya nyama ekolandaka o nse, ekeko ya mbisi ezali o mai o nse ya mabelé.

4:19  Ekotombola bino miso mpo ya kotala mwese, sanza, minzoto to bikelamo binso bizali o likolo, bondima te kokumbamela mpe kokumisa bya­ngo. Bizali biloko Yawe Nzambe wa bino akabeli bato ba bikolo binso bya nse.

4:20  Kasi bino, Yawe akamataki bino mpe abimisaki bino o Ezipeti, etumbelo eye ya bonyangwisi ebende, mpo ’te bokoma ekolo ya ye, lokola bozali naino tee lelo.

4:21  Yawe asilikaki na ngai mpo ya bino ; alayaki ndai ’te ngai nakokatisa Yordane te mpo ya kokoto o mokili mwa esengo, moye Yawe Nzambe wa bino alingi kopesa bino sikawa.

4:22  Solo, ngai nakokufa se o mokili moye, mpe nakokatisa Yordane te. Kasi bino bokokatisa yango mpe bokozwa mokili mona mwa esengo.

4:23  Bokeba ’te bobosana bondeko te, boye Yawe Nzambe wa bino akataki na bino. Bosala ekeko to elili te ya biloko ata nini, biye Yawe Nzambe wa bino apekisi bino kosala byango,

4:24  zambi Yawe Nzambe wa bino azali móto mokosilisaka binso, azali Nzambe wa zuwa.

4:25  Mokolo bosili kobota bana na bankoko mpe bosili kokoma babange o mokili mona, soko bokomi kosala masumu mpe bosali ekeko to elili ya eloko ata nini, soko bosali mabe o miso ma Yawe Nzambe wa bino, mpe bongo boyokisi ye nka­nda,

4:26  ba-likolo na ba-nse bazali banzeneneke ba ngai, bokolimwa noki o mokili esika bokokoto nsima ya bokatisi Yordane. Bokoumela kuna mi­kolo mingi te, zambi bokokufa bino banso.

4:27  Yawe akopanza bino o bikolo binso mpe bokotikala se mwa ndambo ya bato esika Yawe akoka­mba bino o bikolo bisusu.

4:28  Kuna bokokumisa bikeko bya banzambe ba lokuta, bisalemi na maboko ma bato, bikeko bya nzete to bya mabanga, bikoki komono mpe koyoka te, kolia mpe kozala na mayoki te.

4:29  O ekolo ena bokoluka lisusu Yawe Nzambe wa bino ; bokokutana na ye soko boluki ye na motema mpe na molimo monso.

4:30  O ntango bokoyoka mpasi, mpe maloba maye manso makosalema, o mikolo mikoya bokozongela Nzambe wa bino, mpe bokoyoka lolaka la ye,

4:31  mpo Yawe Nza­mbe wa bino azali Nzambe wa ngolu ; akotika bino te, akoboma bino mpe te. Akobosana bondeko te, boye akataki na bankoko ba bino na bolayi ndai, akowangana yango mokolo moko te.

4:32  Bomituna naino soko moto moko alobaki makambo maye manene o mibu mileka kala, banda mokolo Nzambe akelaki bato o mokili, banda nsuka yoko tee nsuka esusu ya likolo liloba lya motindo moye liyokanaki liboso ?

4:33  Epai wapi bato bayokaki lolaka la Nzambe wa solo loutaki o móto, lokola bino boyokaki ntango alobaki na bino, mpe bokufaki te ?

4:34  Nzambe mosusu azali oyo ayaki ko­pono ekolo o ekolo esusu lokola Yawe Nzambe wa bino asalaki ? Na bokasi bwa loboko la ye amekaki ba-Ezipeti na minyoko, na bilembo, na makamwisi mpe na bitumba ; o miso ma bino asalaki maye manso mpo ya bino.

4:35  Alakisaki bino makambo mana ma­nso mpo boyeba ’te Yawe azali Nzambe wa solo, mpe mosusu azali te.

4:36  Ut’o likolo ayokisaki lolaka la ye mpo ateya bino ; mpe o nse amonisaki bino móto monene mpe ut’o móto moye boyokaki maloba ma ye.

4:37  Alingaki bankoko ba bino, mpe nsima ya bango aponoki bana ba bango, yango wana abimisaki bino o mokili mwa Ezipeti, bongo alakisaki ’te azali o kati ya bino na nguya enene.

4:38  Abenganaki bikolo bya bato baleki bino na boike mpe na bokasi ; akotisaki bino o mokili mwa bango, akomisaki bino bankolo ba mokili mona tee lelo.

4:39  Bongo lelo, boyeba mpe boma-nyola o mitema ’te Nzambe wa bino azali Nzambe o likolo kuna mosika mpe awa o nse ; azali ye moko, mosusu azali te.

4:40  Botosa mibeko mpe mitindo mya ye nalakisi bino lelo mpo ’te bino na bana ba bino bozwa bolamu mpe bomoi bolai awa o mokili moye Yawe Nzambe wa bino apesi bino seko.

4:41  Na nsima Moze aponi naino mbo­ka isato o ngambo ya Yordane epai ya Esti,

4:42  esika moto akoki kokima soko abomi moninga, kasi na nko te, mpe soko ayini ye mpenza te ; akoki kokima o mboka ena mpo ’te abikisa bomoi bwa ye.

4:43  Mboka ina izali : Beser o eliki epai ya ngomba mpo ya ba-Ruben ; Ramot o mokili mwa Galaad mpo ya ba-Gad ; Golan o mokili mwa Basan mpo ya ba-Manase.

4:44  Tala Mobeko Moze apesi bana ba Israel.

4:45  Mizali mitindo, bitinda na mimeseno Moze apesi bana ba Israel o ntango balongwaki o Ezipeti,

4:46  kuna o ngambo ya Yordane, o lobwaku penepene na Bet-Peor, o ekolo ya Sikon, mokonzi wa ba-Amor, oyo afa­ndaki o Kesbon. Moze na bana ba Israel balongaki ye o etumba o eleko balongwaki o Ezipeti.

4:47  Babotoloki ekolo ya ye mpe ekolo ya Og, mokonzi wa Basan ; bango babale bazalaki bakonzi ba Amor kuna o nga­mbo ya Yordane epai ya Esti,

4:48  banda Aroer pene na lobwaku Arnon tee ngomba Sion (Eromon) ;

4:49  babotoloki Araba mobimba o ngambo ya Yordane epai ya Esti tee mbu ya Araba, o nse ya ngomba Pisga.

Chapter 5

5:1  Moze abengi ba-Israel banso mpe alobi na bango : Bato ba Israel, boyoka mibeko na mimeseno nakosakola lelo o matoi ma bino. Boyekola myango mpe boluka kokokisa mya­ngo.

5:2  Yawe Nzambe wa biso aka­taki na biso bondeko o ngomba Oreb.

5:3  Akataki bondeko bobele na batata ba biso te, kasi na biso banso tozali awa lelo na bomoi.

5:4  O ngo­mba, ut’o móto Yawe alobaki na bino lokola moto alobi na moninga wa ye.

5:5  Ngai natelemeki katikati ya Yawe na bino mpo ’te nayebisa bino liloba lya Yawe ; mpamba te, bobangaki móto mpe bobutaki ngomba te. Yawe alobaki boye :

5:6  « Ngai nazali Yawe Nzambe wa bi­no, oyo abimisaki bino o Ezipeti, o mokili mwa boombo.

5:7  Bozala na banzambe basusu o miso ma ngai te.

5:8  Bosala ekeko to elili te ya ekelamo ezali o likolo to awa o nse, to o mai o nse ya mabelé.

5:9  Bokumbamela ba­nzambe bana te, bosalela bango mpe te, zambi ngai Yawe Nzambe wa bino nazali Nzambe wa zuwa, nakopesa etumbu na bana, bankoko na bankokolo mpo ya mabe ma batata ba bango, baye bayini ngai.

5:10  Kasi nakolakisa bango bolamu, ata bazali nkoto na nkoto, soko balingi ngai mpe batosi mibeko mya ngai.

5:11  Botanga nkombo ya Yawe Nza­mbe wa bino na lokuta te, zambi Yawe akopesa etumbu na moto oyo atangi nkombo ya ye na lokuta.

5:12  Botosa mobeko mwa mokolo mwa Sabato mpo ya kokumisa Nza­mbe lokola Yawe Nzambe wa bino atindaki bino.

5:13  Mikolo motoba bosala mosala mpe bobongisa makambo ma bino manso.

5:14  Kasi mokolo mwa nsambo mozali mokolo mwa Sabato mpo ya Yawe Nzambe wa bino. Bosala mosala moko te, bino na mwana wa bino wa mobali to wa mwasi, mosali wa bino wa mobali to wa mwasi, ngombe to mpunda to nyama wa bino ata nini, na mpe mompaya afandi o mboka ya bino. Bobele bongo basali babali na basi ndebakoki kopema lokola bino.

5:15  Bokanisa ’te bino moko bozalaki baombo o mokili mwa Ezipeti mpe Yawe Nzambe wa bino abimisaki bino na bokasi bwa ye. Ntina yango Yawe Nzambe wa bino atindi bino bopema o mokolo mwa Sabato.

5:16  Bomemya tata na mama lokola Yawe Nzambe wa bino atindaki bino, mpo ’te boumela o bomoi mikolo mingi, mpe boyoka esengo o mokili moye Yawe Nzambe wa bino apesi bino.

5:17  Boboma moto te.

5:18  Bosala bokali te.

5:19  Boyiba te.

5:20  Bozala banzeneneke ba lokuta te o mambi ma baninga.

5:21  Bolula mwasi wa moninga te, bolula te kozwa ndako mpe bilanga bya ye, mosali wa mobali to wa mwasi, ngombe to mpunda ya ye, ata eloko nini ya ye. »

5:22  Tala maloba mana manso Yawe Nzambe wa bino ayebisaki bino o ntango bozalaki o ngomba. Azalaki koloba ut’o móto mpe limpata liindo, alobaki mango na mongongo makasi. Abakisaki eloko te mpe akomaki mibeko o mabanga mabale apesaki ngai.

5:23  Nzokande mokolo boyokaki lolaka lona loutaki o molili, o ntango ngomba mobimba ezalaki kopela móto, bino banso bakonzi ba mabota mpe bakolo boyaki epai ya ngai.

5:24  Bolobaki na ngai : « Yawe Nzambe wa biso alakisaki biso nkembo mpe bonene bwa ye, mpe biso toyokaki lolaka la ye ut’o móto. Lelo tomoni ’te akoki koloba na moto, mpe moto akoki kotikala na bomoi.

5:25  Bongo sikawa mpo nini tokufa na móto moye monene ? Soko toyoki lolaka la Yawe Nzambe wa biso lisusu, móto mona mokoki kosilisa biso mpe tokoki kokufa.

5:26  Nani moto akoki kotikala na bomoi soko ayoki lokola biso lolaka la Nzambe wa bomoi ut’o móto ?

5:27  Yo moto yaka koyoka manso Yawe Nza­mbe wa biso akoloba na yo ; okoyebisa biso maloba ma ye mpe bisotokotosa mango mpe tokosala lokola alobaki. »

5:28  Yawe ayoki makambo manso bolobaki na ngai, mpe alobi na ngai : « Nayoki maloba ma bato. Manso balobaki na yo mazali malamu.

5:29  Nakolikya ’te mitema mya bango mitikala se bongo : babanga ngai mpe bato­sa mibeko mya ngai mpo ’te ba­ngo moko na bana ba bango ba­zwa bolamu seko.

5:30  Kende koyebisa ba­ngo ’te bazonga o biema bya ba­ngo.

5:31  Kasi yo, tikala awa penepene na ngai, nakoyebisa yo mitindo mya ngai minso, mibeko na mimeseno. Yo moto okolakisa bango mpo ’te ba­kokisa myango o mokili moye nakopesa bango. »

5:32  Botosa mpe bolanda mibeko mi­nso Yawe Nzambe wa bino atindi. Bolongwa o nzela ena te, bokende o loboko la mobali to la mwasi te.

5:33  Bolanda nzela mobimba eye Yawe Nza­mbe wa bino alakisi bino. Soko bosali bongo, bokobika, bokoyoka esengo mpe bokoumela mikolo mingi o mokili moye bolingi bozwa sikawa.

Chapter 6

6:1  Tala mitindo, mibeko na mimeseno Yawe Nzambe wa bino ati­ndaki ngai ’te nalakisa yo. Kokisa myango o mokili esika olingi kokoto.

6:2  Bongo, soko obangi Yawe Nza­mbe wa yo mikolo mya yo minso, soko otosi mitindo na mibeko minso nalakisi yo lelo, okozwa bomoi bolai, ná mwana wa yo, ná nkoko wa yo.

6:3  Yoka myango malamu, Israel, otosa mpe olanda myango ; bongo okozala na esengo mpe okokoma ekolo ya bato mingi o mokili moto­ndi na mabéle ma ngombe mpe na ma­futa ma nzoi, lokola Yawe Nza­mbe wa bankoko ba yo alakelaki yo.

6:4  Bato ba Israel, boyoka. Yawe azali Nzambe wa biso, bobele Yawe !

6:5  Bolinga Yawe Nzambe wa bino na motema monso, na mayele manso mpe na nguya inso.

6:6  Mibeko napesi bino lelo mitikala o mitema mya bino.

6:7  Boyebisa bana ba bino mango, ata bozali o ndako to o nzela, ata bokei kolala ata bolamuki.

6:8  Bokoma myango o mwa elamba eye bokolata o maboko, mpe bokokanga o motó.

6:9  Bokoma mango o makonzi mpe o bizibeli bya ndako ya bino.

6:10  Mokolo Yawe Nzambe wa bino akokamba bino o mokili moye alakelaki Abarama, Izaka na Yakob, na ndai, mpe bokoyingela o mboka inene mpe kitoko bino moko botongaki te,

6:11  bokofanda o ndako itondi na biloko ndenge na ndenge, iye bino bokotisaki te, bokomele mai ma mabulu maye bino botimolaki te, bokozwa bilanga bya vino mpe bya oliva bino moko bolonaki te, mpe bokolia mpe bokotonda.

6:12  Kasi bokeba : bobosana Yawe te, Oyo abimisaki bino o Ezipeti, o ekolo eye bozalaki baombo.

6:13  Bobanga Yawe Nzambe wa bino ; bosalela se ye moko ; bolaya ndai se na nkombo ya ye.

6:14  Bolanda banzambe basusu te, baye bato ba bikolo bya penepene bakolandaka,

6:15  zambi Yawe Nzambe wa bino, oyo azali o kati ya bino, azali Nzambe wa zuwa. Mbele Yawe Nzambe wa bino akoyokela bino nka­nda mpe akolongola bino o mokili.

6:16  Bomeka Yawe Nzambe wa bino te, lokola bosalaka kala kuna o Masa.

6:17  Botosa mitindo mya Yawe Nzambe wa bino, bolanda mateya na mibeko mya ye miye apesaki bino.

6:18  Bosala se makambo malamu mpe ma bosembo o miso ma Yawe mpo ’te boyoka esengo mpe bokoka ko­zwa mokili mwa esengo, moye Yawe alakelaki bankoko ba bino ;

6:19  mokili moye Nzambe alayaki ndai ’te akobengana banguna banso o boso bwa bino. Yawe alobaki bongo.

6:20  Soko lobi bana ba bino bakotuna bino : « Mateya, mibeko mpe mimeseno nini Yawe Nzambe wa biso apesaki bino ? »

6:21  boyanola bango : « Tozalaki baombo ba Farao o Ezipeti mpe Yawe abimisaki biso kuna na bokasi bwa loboko la ye.

6:22  O miso ma biso Yawe alakisi Ezipeti, Farao mpe bato ba ye banso bilembo mpe asali makamwisi manene mpe ma nsomo.

6:23  Kasi abimisi biso kuna mpe akambi biso o mokili moye alakelaki bankoko ba biso na ndai ’te akopesa biso mwango.

6:24  Mpe Yawe atindaki biso ’te tokokisa mibeko miye minso mpe tobanga Yawe Nzambe wa biso, mpo tozwa bolamu mpe tozala na bomoi, lokola alingisi biso tee lelo.

6:25  Tokozala bato ba bosembo soko totosi mpe tokokisi mibeko miye o miso ma Yawe Nzambe wa biso se lokola atindaki biso. »

Chapter 7

7:1  Mokolo Yawe Nzambe wa bino akoyingisa bino o mokili moye bolingi kozwa sikawa, bokolonga bato ebele, bikolo nsambo bya bato baleki bino na boike mpe na bokasi : ba-Iti, ba-Girgas, ba-Amor, ba-Kanana, ba-Perizi, ba-Ivi na ba-Yebus.

7:2  Yawe Nzambe wa bino akokaba ba­ngo o maboko ma bino, bokolonga bango mpe bokobengana bango o lisanga lya bino. Bokata na bango bo­ndeko te, boyokela bango mpe mawa te.

7:3  Boluka kobala bango te, bopesa babali ba bango bana basi ba bino te ; bobalela bana babali ba bino bana basi ba bango te,

7:4  soki te, bana ba bino bakoboya kotosa ngai, mpe bakokumisa banzambe basusu ; yango wana Yawe akoyokela bino nkanda mpe akoboma bino noki.

7:5  Kasi tala boniboni bosengeli kosala ona bato ba bikolo bina : boboma altare ya bango, bobuka makonzi ma nkisi, bokata nze­te ya nkisi mpe botumba bikeko bya bango.

7:6  Bozali ekolo ya Yawe Nzambe wa bino ; ye moto aponi bino bozala ekolo ya ye mpenza o kati ya bikolo bi­nso bya nse.

7:7  Soko Nzambe alingi bino mpe aponi bino, ezali te zambi bozali ekolo eleki enene : o kati ya bikolo binso bozali ekolo eke.

7:8  Yawe abimisaki bino na bokasi bwa ye mpe abikisaki bino o boombo, alongolaki bino o maboko ma Farao, mokonzi wa Ezipeti, zambi apusi kolinga bino mpe akokisaki ndai alayelaki bankoko ba bino.

7:9  Bongo boyeba ’te Nza­mbe wa bino azali Nzambe wa solo, akokosaka te, amemyi bondeko akataki na bino ; akolingaka seko baye balingi ye mpe batosi mibeko mya ye.

7:10  Kasi akopesaka etumbu na bato bayini ye : akoumela te koboma moto oyo ayini ye ; akopesa ye etumbu ekoki na ye.

7:11  Bongo, botosa bitinda, mibeko na mimeseno napesi bino lelo ; bokokisa myango.

7:12  Soko bolandi mimeseno mina mpe bondimi kokokisa myango, Yawe Nzambe wa bino akobatela bo­ndeko bwa bolingi alayelaki bankoko ba bino.

7:13  Akolinga bino, akobenisa bino, akokomisa bino bato ebele, ako­benisa bana ba bino, akobenisa mbuma ya bilanga, mbuma ya ma­mpa, vino ya sika na mafuta, bana ba ngombe na mpata inso izali na zemi kuna o mokili moye alakelaki bankoko ba bino.

7:14  Bokozwa bobenisi leka bikolo binso. Bato ba yo banso bakobota bana, babali na basi ; bibwele mpe bikobota mingi.

7:15  Yawe akolo­ngola bokono bonso, akotindela bino bitumbu bibe te biye bomonoki o Ezipeti, kasi baye banso bayini bino akotindela bango byango.

7:16  Bokosilisa bato ba bikolo binso baye Yawe Nzambe wa bino akokaba o maboko ma bino. Bokoyokela moto moko mawa te. Bokokumisa banzambe ba bango te, zambi bango bakoki kokotisa bino o motambo.

7:17  Mbele bokoloba o kati ya mitema : « Bato ba bikolo bina baleki biso na boike ; ndenge nini tokoki kobotolo bango mokili mwa bango ? »

7:18  Bobanga bango te ; bokundola o mitema makambo manso Yawe Nzambe wa bino asalaki Farao na bato banso ba Ezipeti.

7:19  Bokanisa minyoko, misala na makambo manene bomonoki na miso mpe boniboni Yawe alakisaki bokasi bwa ye mpe atombolaki lobo­ko mpo ya kobimisa bino kuna. Yawe Nzambe wa bino akosala se bo­ngo na bikolo binso biye bozali kobanga.

7:20  Yawe Nzambe wa bino akotinda mpe nzoi inene mpo ya koboma o miso ma bino baye banso batikali na bomoi mpe babombami o miso ma bino.

7:21  Bolenge o miso ma bango te, za­mbi Yawe Nzambe wa bino, Nzambe monene mpe wa nsomo, azali o kati ya bino.

7:22  Yawe Nzambe wa bino ako­boma bango se malembe male­mbe. Bokoki koboma bango banso na mbala yoko te mpo ’te nyama ya zamba ikoma mingi te, mpe bongo isala bino mabe te.

7:23  Yawe Nzambe wa bino akokaba bango o maboko ma bino, bango bakozala na nsomo tee banso basili kokufa.

7:24  Yawe akokaba mpe bakonzi ba bango o maboko ma bino, mpe bokolongola nko­mbo ya bango o mokili. Moto moko akokoka bino te, tee bokosilisa ba­ngo banso.

7:25  Botumba bikeko bya banzambe ba bango ; bolula wolo to palata ya bikeko te. Soko bokamati yango, bokoti o motambo, zambi ezali lika­mbo lya nsomo o miso ma Yawe Nza­mbe wa bino.

7:26  Bokotisa o ndako ya bino eloko ya nsomo te, mpo ’te bino moko bozwa bobe te lokola eloko ena. Botala biloko bina lokola biloko bya mbindo mpe bya nsomo, zambi bizali biloko bya ekila.

Chapter 8

8:1  Botosa mitindo minso natindi bino lelo mpe bokokisa myango mpo ’te bobika mpe bokoma bato ebele, bokoka koyingela o mokili mo­ye Yawe alayelaki bankoko ba bino ndai ’te bokozwa mwango.

8:2  Bokanisa ndenge Yawe atambwisaki bino mbula ntuku inei o eliki, ayokisaki bino nsoni mpe amekaki bino mitema mpo ’te ayeba soko ya solo mpenza bokotosa mibeko mya ye.

8:3  Ayokisaki bino nsoni na nzala ; kasi aleisaki bino manu, bino na bankoko ba bino boyebaki bilei bina te. Bongo alakisaki bino ’te moto akobika bobele na mampa te, kasi na maloba manso makobima o monoko mwa Yawe.

8:4  Elamba bolataki mibu ntuku inei ebebaki te, makolo ma bino mavimbaki mpe te.

8:5  Bongo boyeba ’te Yawe Nzambe wa bino abokoloki bino lokola tata akosalaka na mwana wa ye.

8:6  Botosa mitindo mya Yawe Nzambe wa bino mpo ’te botambola nzela ya ye mpe bobanga ye.

8:7  Yawe Nzambe wa bino akoyingisa bino o mokili molamu, mozali na miluka mpe na maziba mingi, makobimaka o mabwaku mpe o ngomba.

8:8  Mabelé makobotaka loso na masa­ngu, nzete ya vino, ya figi mpe ya malala, mokili mozali na mafuta ma oliva mpe ma nzoi ;

8:9  mokili esika bokoki kolia mampa lokola motema molingi, esika bokokelela soki te : na botimoli mabelé bokozwa bibende, mpe o ngomba bokobimisa mitako.

8:10  Bokolia mpe bokotonda mpe bokokumisa Yawe Nzambe wa bino o mokili mwa esengo apesi bino.

8:11  Kasi bokeba : bobosana Yawe Nza­mbe wa bino te. Boboya mitindo mya ye te, na mibeko na mimeseno minso natindi bino lelo.

8:12  Mokolo bokomi kolia malamu, botongi ndako inene mpe bofandi wana,

8:13  bokomi na ngombe mpe na mpata ebele, na misolo, na wolo mingi, mpe na biloko ndenge na ndenge,

8:14  o mokolo mona bokoma na lolendo te ! Bobosana te ’te Yawe Nzambe wa bino alongolaki bino o mokili mwa Ezipeti esika bozalaki baombo.

8:15  Ye mpe­nza akatisaki bino eliki enene ya nsomo, etondi na nyoka ya ngenge mpe na nkoto, eliki ezangi mai ma komele ; ye mpe abimiselaki bino mai o mabanga makasi.

8:16  Aleisaki bino manu o eliki, bankoko ba bino bayebaki bilei bina te. Ayokisaki bino nsoni mpe amekaki bino mitema mpo ’te bozwa bolamu nsima.

8:17  Bokanisa mokolo moko te ’te : « To­zwi nkita yango biso moko, na bokasi bwa biso moko. »

8:18  Kasi boyeba ’te Yawe Nzambe wa bino oyo alendisi bino mpo ’te bozala na nguya, zambi tee lelo akokokisa elako alakelaki bankoko ba bino.

8:19  Nte­mbe te, soko bobosani Yawe Nzambe wa bino, soko bolandi banzambe basusu, bokumisi mpe bokumbameli ba­ngo, nayebisi bino lelo : Bokokufa !

8:20  Lokola Yawe asilisaki bato ba bikolo o miso ma bino, bino bokokufa se bongo, soko boboyi lolaka la Yawe Nzambe wa bino.

Chapter 9

9:1  Bato ba Israel, boyoka. Bolingi bokatisa Yordane lelo mpo ya kobengana bato ba bikolo baleki bino na boike mpe na bokasi ; bokobotolo mboka inene izingami na mapango malai mpenza.

9:2  Bango bazali ba-Anakim, bato balai, bato banene. Boyebi bango mpe bosili koyoka : « Nani akoki kobunda na bana ba Anak ? »

9:3  Boyeba lelo ’te Yawe Nza­mbe wa bino akoleka o boso bwa bino lokola móto mokosilisa binso ; ye moto akolongisa bino. Na nsima bino bokobotolo bango mokili mpe bokoboma bango noki, se lokola Yawe alobaki na bino.

9:4  Ntango Yawe Nzambe wa bino akobengana bango o boso bwa bino, bomilobela o mitema te ’te : « Yawe akotisi biso o mokili moye zambi tozali na ezalela elamu. » Nzokande ezali bobele Yawe moto akobengana bango mpo ya mabe ma bango moko mpo ’te bino bozwa mokili mwa bango.

9:5  Ya solo mpenza, Yawe Nzambe wa bino akobotolo mokili mwa bango te mpo ya kopesa bino, mpo bozali na ezalela elamu to motema bosembo, kasi akosala bongo zambi bango moko basalaki mabe mpe mpo ya kokokisa ndai alayelaki bankoko ba bino Abarama, Izaka na Yakob.

9:6  Boyebaka malamu ’te Yawe Nzambe wa bino akokabela bino mokili moye molamu mpo ya ezalela elamu ya bino te, zambi bozali libota lya bato ba motó makasi.

9:7  Bokundolaka o mitema mpe bobosanaka te ’te bino moko boyokisaki Yawe Nzambe wa bino nkanda o eliki. Banda mokolo bobimaki o mokili mwa Ezipeti tee bokomi o esika eye, bozalaki se kotomboko na Yawe.

9:8  O ngomba Oreb boyokisaki Ya­we nkanda mpe Yawe asilikaki na bino, alingaki mpe koboma bino ba­nso.

9:9  Nabutaki ngomba mpo ya kokamata mabanga, mabanga ma Bo­ndeko Nzambe akataki na bino. Nati­kalaki o ngomba mikolo ntuku inei butu moi, naliaki te, nameleki mpe mai te.

9:10  Yawe apesaki ngai mabanga mana mabale, esika akomaki maloba na mosapi mwa ye, se maloba mana makokani na maloba ye moko alobaki ut’o móto o ngomba, o mokolo mwa Lisanga linene.

9:11  Nsi­ma ya mikolo ntuku inei mpe butu ntuku inei Yawe apesaki ngai mabanga mana mabale, mabanga ma Bondeko.

9:12  Yawe alobaki na ngai : « Lo­ngwa awa, kita ngomba noki, zambi bato ba yo basali lisumu, baye obimisaki o mokili mwa Ezipeti. Basili balongwi o nzela nalakisaki bango ; batuli ekeko ya ebende. »

9:13  Na nsima Yawe alobaki na ngai : « Namoni ’te bato ba ekolo eye bazali motó makasi.

9:14  Tika ngai nasilisa bango, nalongola nko­mbo ya bango o mokili, bongo nasala na yo ekolo ya sika eleki bango na bokasi mpe na boike. »

9:15  Nakiti ngomba lisusu, eye epelaki móto ; nasimbi mabanga mabale ma Bondeko o maboko ma ngai mabale.

9:16  Namoni ’te bosalaki lisumu o miso ma Yawe Nzambe wa bino. Botulaki mwana ngombe ya ebende ; noki bolongwaki o nzela Yawe alakisaki bino.

9:17  Nasimbi mabanga mana mabale na maboko mabale, nabwaki mango mpe nabuki mango o miso ma bino.

9:18  Na nsima namibwaki o nse o miso ma Yawe. Se lokola mbala ya yambo, mikolo ntuku inei, butu moi nazalaki kolia mampa lisusu te, komele mpe mai te mpo ya masumu ma bino manso, zambi bosalaki mabe o miso ma Yawe mpe boyokisaki ye nkanda.

9:19  Nabangaki solo ’te, mpo ya nkanda na nkele ya ye, Yawe alingaki aboma bino. Mpe na mbala eye lisusu Yawe andimeli ngai.

9:20  Yawe ayokeli Aron mpe nkanda enene, alingaki mpe koboma ye. Nabondeli Yawe mpo ayokela Aron mawa.

9:21  Nasimbi ekeko ena ya mwana ngombe, mosala mwa lisumu lya bino, natu­mbi yango na móto, naniki yango ekoma mputulu ; mpe nabwaki mputulu eye o moluka mozali kotiyola o ngomba.

9:22  Boyokisaki Yawe nkanda o Tabera, o Masa mpe o Kibrot-Atava.

9:23  Mpe mokolo Yawe atindaki bino ’te bolongwa o Kades-Barne, alobaki na bino : « Bokende kozwa mokili moye napesaki bino », boboyaki kotosa etinda ya Yawe Nzambe wa bino ; bondimaki ye te, boyokaki lolaka la ye mpe te.

9:24  Botombokoki na Yawe ut’o mokolo aponoki bino.

9:25  Bongo namibwaki o nse o miso ma Yawe mpe nalali bongo mikolo ntuku inei butu moi, zambi Yawe alobaki na ngai ’te akosilisa bino.

9:26  Nabondeli Yawe, nalobi na ye : « E Yawe, Mokonzi wa ngai, oboma bato baye te, bazali ekolo ya yo ; yo moto osikolaki bango na bokasi bonene bwa yo, obimisaki bango o Ezipeti na bokasi bwa loboko la yo.

9:27  Okanisaka basaleli ba yo Abarama, Izaka na Yakob ; otala mabe mpe masumu ma bato baye te, awa baboyaki kotosa yo.

9:28  O mokili obimisaki bango, baloba te ’te : Yawe akokaki koyingisa bango o mokili mona te, moye alakelaki bango, kasi abimisaki bango kuna zambi ayinaki bango, mpo ya koboma bango banso o eliki.

9:29  Bazali bato ba ekolo ya yo ; yo moto obimisaki bango kuna na nguya enene mpe na bokasi bwa yo. »

Chapter 10

10:1  Yawe alobaki na ngai : « Kata lisusu mabanga mabale lokola maye ma liboso. Yaka epai ya ngai o ngomba mpe sala sanduku ya mabaya.

10:2  O mabanga mana nakokoma maloba mazalaki o mabanga ma liboso, maye obukaki. Na nsima tia ma­ngo o sanduku. »

10:3  Bongo nasalaki sa­nduku na mabaya ma akasia, nakataki mabanga mabale lokola maye ma yambo. Nakamataki mabanga mpe nabutaki ngomba.

10:4  Se lokola mbala ya yambo, Yawe akomaki Maloba zomi, maye alobaki na bino o ngo­mba ut’o móto mopelaki makasi o mokolo mwa Lisanga linene. Na nsima Yawe apesaki ngai mango.

10:5  Nakitaki ngomba lisusu, natiaki maba­nga o sanduku eye nasalaki ; mabanga matikalaki wana se lokola Yawe ati­nda­ki.

10:6  Bana ba Israel batikaki mabulu ma mai ma Bene-Yakan mpe bakei o Mo­sera. Aron akufaki kuna. Baku­ndaki ye ; mwana wa ye Eleazar akitanaki ye o mosala mwa bonganga Nzambe.

10:7  Balongwaki kuna mpe bakendeki o Gudgoda ; longwa Gudgoda bakendeki o Yotbata, ekolo ezali na miluka mingi.

10:8  Yawe aponoki libota lya Levi mpo ’te bameme Sanduku ya Bondeko, batikala penepene na ye mpo basalela ye mpe babenisa bato o nko­mbo ya ye tee lelo.

10:9  Yango wana libota lya Levi likozwaka biloko to mabelé te lokola mabota masusu ; lisango lya bango se Yawe : Ye moko Yawe Nza­mbe wa bino apesaki mobeko mona.

10:10  Kasi ngai natikalaki o ngomba lokola mbala ya yambo. Naumelaki kuna mikolo ntuku inei butu moi. Yawe andimelaki ngai naino mbala eye mpe abomaki bino te.

10:11  Kasi Yawe alobaki na ngai : « Teleme ! Kende koyangela bato baye mpo ’te bazwa mokili moye nalakelaki bankoko ba bango. »

10:12  Sikawa, bato ba Israel, Yawe Nza­mbe wa bino azali kosenge bino nini ? Azali kosenge bobele ’te boba­nga Yawe Nzambe wa bino ; bolanda nzela ya ye inso ; bolinga ye, bosalela Yawe Nzambe wa bino na motema mobimba mpe na mayele manso.

10:13  Bo­tosa mitindo mya Yawe mpe mibeko mya ye, miye natindi bino lelo mpo ya bolamu bwa bino.

10:14  Bobele Yawe Nzambe wa bino azali Nkolo wa likolo mpe wa binso bizali kuna ; ye mpe Nkolo wa nse mpe wa binso bizali awa.

10:15  Nzoka­nde atiaki motema se na bankoko ba bino, zambi alingaki bango mingi ; mpe nsima ya bango aponoki ekolo ya bino o kati ya bikolo binso tee lelo.

10:16  Yango wana bopesa ye mitema mya bino mpe botombola mitó na lolendo te.

10:17  Yawe Nzambe wa bino azali Nzambe aleki banzambe banso, ye Mokonzi wa bakonzi banso, ye Nzambe monene, molongi wa bitu­mba, Oyo akobangisaka. Akotalaka elongi ya moto te, mpe akobebisaka bosembo mpo ya mosolo te.

10:18  Akosambelaka mwana etike na mwasi bo­zenge makambo, akosalisaka mompa­ya, akopesaka ye bilei mpe bila­mba bya kolata.

10:19  Bolinga ba­mpaya, mpo bino mpe bozalaki bampaya o mokili mwa Ezipeti.

10:20  Bobanga Yawe Nzambe wa bino, bosalela ye. Bokangana na ye mpe bo­laya ndai se na nkombo ya ye.

10:21  Bokumisa bobele ye, zambi azali Nza­mbe wa bino ; asalaki mpo ya bino makambo manene mpe ma nsomo maye bomonoki.

10:22  Bankoko ba bino bazalaki bobele ntuku nsambo nta­ngo bakendeki o Ezipeti ; sikawa Mokonzi Nzambe wa bino akomisi bino ekolo ya bato baike, bokomi ebele lokola minzoto mya likolo.

Chapter 11

11:1  Bolinga Yawe Nzambe wa bino mpe botosa mitindo, mi­be­ko, mimeseno na bitinda bya ye nta­ngo inso.

11:2  Lelo nakoloba na bana ba bino te, baye bayebi yango te, mpo bamoni na miso te, kasi na bino bato boyebi mateya ma Yawe Nza­mbe wa bino, bonene bwa ye mpe bokasi bwa loboko la ye.

11:3  Bino boyebi bilembo na misala asalaki o Ezipeti, mpe maye asalaki Farao, mokonzi wa Ezipeti, na mpe ekolo ya ye mobimba ;

11:4  ma­ye asalaki basoda ba Ezipeti, farasa mpe makalo ma ba­ngo, mpe boniboni azindisaki ba­ngo o Mbu ya Nso­ló ntango bala­ndaki bino, mpe boniboni abomaki bango banso tee lelo ;

11:5  motindo asalisaki bino o eliki tee mokolo bokomaki awa ;

11:6  maye asalaki Datan na Abiram, bana ba Eliab, moto wa libota lya Ruben, mokolo, o miso ma ba-Israel banso, mabelé mameleki bango elo­ngo na mabota ma bango, ná biema ná bato banso bala­ndaki bango.

11:7  Bino bomonoki na miso bikela biye binene bya Yawe.

11:8  Botosa mibeko minso natindi bino lelo mpo ’te bozala makasi mpo ’te bobotolo mokili moye bolingi bo­zwa sikawa ;

11:9  mpo ’te bokoka kofanda mikolo mingi o mokili moye Yawe alakelaki batata ba bino mpe bankoko ba bango na ndai, mokili motondi na mabéle ma ngombe mpe na mafuta ma nzoi.

11:10  Ya solo, mokili moye bolingi bo­zwa mozali lokola mokili mwa Ezipeti te esika bobimaki ; kuna bozalaki kolona mbuma mpe kosopela yango mai lokola bakosalaka o ela­nga ya ndunda.

11:11  Kasi mokili moye esika bo­lingi bokoto mpe kobotolo mozali mokili mwa ngomba na ma­bwaku maye makomele se mai ma mbula.

11:12  Yawe Nzambe wa bino akobatela mwango ; miso ma Yawe Nzambe wa bino makotala mwango ntango inso ut’o ebandela ya mobu tee nsuka.

11:13  Solo, soko botosi mibeko miye ngai napesi bino lelo, soko bolingi Yawe Nzambe wa bino mpe soko bo­saleli ye na motema mobima mpe na mayele manso,

11:14  nakonokisela mokili mwa bino mbula o nta­ngo eko­ki ; mbu­la ekobete o eleko ya kolona mpe o eleko nsima ya kobuka mbuma ; mpe bongo bokozwa mbuma ya mampa, vino ya sika mpe mafuta.

11:15  Nakopesa bibwele bya bino matiti ma esobe bongo bino bolia mpe botonda.

11:16  Bokeba ’te mitema mya bino mibeba te ; botambola nzela nyoka­nyoka te, bokumisa banza­mbe basusu te, bokumbamela bango te.

11:17  Soki te, Yawe akoyokela bino nkanda, ako­nokisa mbula te, mabelé makobota mbuma te mpe bokokufa noki o mokili molamu moye Yawe akopesa bino.

11:18  Bobomba maloba ma ngai o mitema mpe o mayele ma bino ; bolata elembo o maboko ezali na maloba mana, bokanga mango o elongi lokola nsinga ya elamba.

11:19  Boteya bana ba bino maloba mana ; boloba mango mbala mingi o ntango bofandi o ndako to bozali kotambola o nzela, o nta­ngo bokei kolala to bolamuki.

11:20  Bokoma mango o bizibeli bya ndako mpe bya mboka,

11:21  mpo ’te bino na bana ba bino boumela mikolo mingi o mokili Yawe alayaki ndai ’te akopesa mwango na batata ba bino mikolo minso seko.

11:22  Soko ya solo botosi mpe bolandi mibeko mina minso ngai napesi bino, soko bolingi Yawe Nzambe wa bino mpe botamboli bobele nzela ya ye i-nso mpe soko bokangani na ye,

11:23  Yawe akobengana bikolo biye binso, mpe bino bokobotolo bikolo bisusu, mpe bokozwa bongo mabelé ma bikolo bileki bino na bonene mpe na bokasi.

11:24  Bisika binso makolo ma bino makonyata mabelé, makozala ma bino, ut’o ebale Efrate tee Mbu ya Westi, bisika bina binso bikozala mokili mwa bino.

11:25  Moto moko akokoka na bino te. Yawe Nzambe wa bino akosala ’te bato banso babanga bino mpe bayoka nsomo o mokili bokokatisa, se lokola alakelaki bino.

11:26  Boyoka malamu : bokoki kopono lelo : bozwa bobenisi to bobe.

11:27  Bokozwa bobenisi soko botosi mibeko mya Yawe Nzambe wa bino napesi bino lelo.

11:28  Soko bobuki mibeko mya Yawe Nzambe wa bino, soko botiki nzela nalakisi bino lelo mpe bolandi banzambe basusu baye boyebaki liboso te, bokozwa bobe.

11:29  Mokolo Yawe Nzambe wa bino ndasili kokotisa bino o mokili moye bozali kokende sikawa mpo ’te bobotolo mwango, bobenisa ngomba Garizim mpe botombela ngomba Ebal bobe.

11:30  Boyebi ’te ngomba ina izali kuna o ngambo ya Yordane o nzela ekoke­nde epai moi mokokitaka, o mokili mwa bato ba Kanana, baye bafandi o Araba, esika etalani na Gilgal, penepene na gbukulu ya More.

11:31  Bokokatisa Yordane mpo ya kobotolo mokili moye Yawe Nzambe wa bino akopesa bino. Bokokoma bankolo ba mwango mpe bokotikala kuna.

11:32  Botosa mpe bolanda mibeko na mimeseno minso napesi bino lelo.

Chapter 12

12:1  O mokili moye Yawe Nza­mbe wa batata ba bino akopesa bino mpo ’te bokoma ba­nkolo ba mwango, bosengeli kotosa mpe kolanda mibeko na mimeseno miye mikolo minso bokofanda o mokili mona.

12:2  Boboma bisika binso bato baye bokobengana bazalaki kokumisa ba­nzambe ba bango, ezala o ngomba ene­ne to eke, ezala o nse ya nzete ya nkasa ibesu.

12:3  Boboma altare ya ba­ngo, bobuka makonzi ma nkisi, botumba makonzi ma nkisi, bobuka bikeko bya banzambe ba bango, biye basalaki na nzete, mpe boboma nko­mbo ya bango o bisika bina.

12:4  Bokumisa Yawe Nzambe wa bino lokola bango te.

12:5  Boluka Yawe Nza­mbe wa bino se o esika ye moko aponi o kati ya mabota ma bino mpo ’te nkombo ya ye ezala wana ; bobondela ye se o esika ye moko alingi kofa­nda.

12:6  Kuna bokoya na miboma mpe na mabonza ma bino, na biteni bya zomi bya biloko bya bino mpe na mabonza ma bino moko, maye bolakeli Nzambe, na mpe bana ba yambo ba ngombe mpe ba mpata ya bino.

12:7  Kuna bokolia o miso ma Yawe Nza­mbe wa bino mpe bokosepela wana, elongo na bandeko ba bino, mpo ya misala mya bino, zambi Yawe Nza­mbe wa bino abenisi bino.

12:8  Bosala te lokola tozali kosala awa lelo : moto na moto azali kosala lokola motema mwa ye molingi,

12:9  mpo bokoti naino o mokili mona te, moye Yawe Nzambe wa bino akopesa bino.

12:10  Bokokatisa Yordane, mpe bokofa­nda o mokili Yawe Nzambe wa bino akopesa bino mpo ’te bokoma ba­nkolo ba mwango. Ye moto akosala ’te banguna ba bino banso batika bino na boboto, kuna bokofanda nye.

12:11  Bobele o esika ena mpenza Yawe Nzambe wa bino aponi mpo ’te nko­mbo ya ye ezala wana, bokomeme biloko binso natindaki bino ; bokoya na mabonza mpe na miboma, biteni bya zomi, na mabonza masusu na biloko binzenga bino bolakelaki Yawe.

12:12  O mokolo mona bokosepela o miso ma Yawe Nza­mbe wa bino elongo na bana ba bino babali na basi, na basaleli ba bino babali na basi, na mpe mo-Levi oyo afandi o mboka ya bino, mpo ye azwaki mabelé o mokili te.

12:13  Bokoki kobonza mabonza ma bino o bisika bisantu binso te, biye bokokuta.

12:14  Bobele o esika Yawe Nza­mbe wa bino aponi o etuka yoko ya bino bokoki kobonza mabonza ma bino ; kuna bokokokisa manso nati­ndaki bino.

12:15  Nzokande o mboka ya bino inso, bokoki koboma mpe kolia nyama mbala inso bolingi, soko Yawe Nza­mbe wa bino abenisi bino o bokila. Moto azali na mbindo na oyo azali peto bakolia yango lokola bakoliaka mboloko to mbuli.

12:16  Kasi bokoki komele makila te ; bosopa mango o nse lokola bakosopaka mai.

12:17  O mboka ya bino bokoki kolia te : biteni bya zomi bya mbuma ya ma­mpa, bya vino ya sika mpe bya mafuta, bana ba yambo ba ngombe to ba mpata, na mabonza maye bolakelaki Yawe o nkombo ya bino moko, na makabo masusu bopesaki Yawe.

12:18  Bosengeli kolia yango se o miso ma Yawe Nzambe wa bino o esika eye Yawe Nzambe wa bino aponi, elongo na mwana wa bino wa mobali to wa mwasi, mosaleli wa bino wa mobali to wa mwasi, na mpe mo-Levi, oyo afandi o mboka ya bino. Bokosepela o miso ma Yawe Nzambe wa bino mpo ya misala mya bino.

12:19  O mokili mwa bino bobosana mo-Levi ata mokolo moko te.

12:20  Mokolo Yawe Nzambe wa bino akokomisa mokili mwa bino monene lokola alobaki na bino, mpe bokoloba : « Nalingi kolia nyama », soko bolingi kolia yango, bokoki kolia lokola motema molingi.

12:21  Soko esika eye Yawe Nzambe wa bino aponi mpo ’te nkombo ya ye ezala wana, eleki mosika, bokoki koboma nyama inene mpe ike, iye Yawe apesi bino, lokola natindaki bino ; bokoki kolia yango o mboka lokola motema molingi.

12:22  Bolia yango lokola bakoliaka mboloko to mbuli ; moto azali na mbindo ná oyo azali peto bakoki kolia yango lisanga.

12:23  Nzokande, bomele makila te, zambi makila mazali lokola molimo, mpe bokoki kolia molimo na mosuni nzela yoko te.

12:24  Bomele ma­ngo te, kasi bosopa mango o nse lokola bakosopaka mai.

12:25  Bomele ma­ngo te mpo ’te bozala na esengo, bino na bana ba bino, awa bokosala malamu o miso ma Yawe.

12:26  Kasi biloko bya bino bisantu na biye bolakelaki Yawe, bomeme byango o esika Yawe aponi.

12:27  Kuna botumba mosuni na makila o altare ya Yawe Nzambe wa bino ; soko bobonzi miboma, bosopa makila o altare ya Yawe Nzambe wa bino, bongo bokoki kolia mosuni.

12:28  Bo­tosa mpe bolanda mibeko miye napesi bino mpo ’te bozala na esengo seko, bino na bana ba bino nsima ya bino, awa bokosala malamu o miso ma Yawe Nzambe wa bino.

12:29  Mokolo Yawe Nzambe wa bino akolongola bato banso o bikolo biye bozali kokende mpe abengani bango o boso bwa bino, mokolo bokobe­ngana bango mpe bokofanda o ekolo ya bango,

12:30  awa bato banso basili nye o miso ma bino, bokeba ’te bokoto o motambo te ; bolanda ndakisa ya ba­ngo te, boluka kokumisa banza­mbe ba bango te mpe bomituna te : « Bato ba bikolo bina bazalaki kokumisa ba­nzambe ba bango ndenge nini ? Biso tolingi kosala se bongo ! »

12:31  Bosala bongo te o miso ma Yawe Nzambe wa bino. Yawe akoyinaka mambi ma­nso ma nsomo bakosalaka mpo ya banzambe ba bango : bakoboma mpe bakotumba na móto ata bana ba ba­ngo babali na bana basi mpo ya ba­nzambe ba bango.

Chapter 13

13:1  Botosa mpe bolanda mibeko minso natindi bino ; bobakisa to bolongola ata mobeko moko te.

13:2  Soko profeta moko to moloti ndo­to abimi o kati ya bino mpe apesi bino elembo to asali likambo lya kokamwa,

13:3  mpe na nsima likambo lina lisalemi lokola alobaki, mpe moto ona alobi na bino : « Tokende kolanda banzambe basusu, baye boyebaki liboso te, mpe tokumisa ba­ngo »,

13:4  boyoka monoko mwa profeta to moloti ndoto ona te. Ezali Yawe Nzambe wa bino azali komeka bino mpo ya koyeba soko ya solo bolingi Yawe Nzambe wa bino na motema monso mpe na mayele manso.

13:5  Bolanda se Yawe Nzambe wa bino, bobanga se ye, botosa mibeko mya ye, boyoka monoko mwa ye, bosalela se ye, bokangana se na ye moko.

13:6  Profeta to moloti ndoto ona akufa, mpo ateyaki ’te boboya Yawe Nzambe wa bino, oyo abimisaki bino o mokili mwa Ezipeti, oyo asikolaki libota lya bino o boombo ; baboma ye zambi abe­ndaki bino mpembeni ya nzela eye Yawe Nzambe wa bino atindi bino botambola. Bobele bongo bokolo­ngola bobe o kati ya bino.

13:7  Soko ndeko wa yo, mwana wa tata to wa mama wa yo, soko mwana wa yo mobali to wa mwasi, soko mwa­si wa yo wa bolingo, soko moninga wa yo wa motema aluki kose­nginya yo na bonkutu, mpe alobi : « Tokende kokumisa banzambe basusu », baye batata ba yo na yo boyebaki liboso te,

13:8  baye bazali banzambe ba bikolo bya penepene to bya mosika, ba bikolo bizingi bino epai na epai,

13:9  okoki kondimela ye te, koyoka ye mpe te ; oyokela ye mawa te, otika ye bongo te, obomba mpe mabe ma ye te.

13:10  Ya solo, boma ye, yo moto wa liboso otombola loboko mpo ya koboma ye, bato basusu bakosilisa koboma ye.

13:11  Bwakela ye ma­banga tee akufi, zambi alukaki kolongola bino o nzela ya Yawe Nza­mbe wa bino, oyo abimisaki bino o mokili mwa Ezipeti mpe o ndako ya boombo.

13:12  Ekoyoka bato ba­nso ba Israel bongo, bakobanga mpe bakotika kosala mabe o kati ya bino.

13:13  Soko oyoki ’te o mboka yoko, eye Yawe Nzambe wa yo apesi yo mpo ya kofanda,

13:14  bato ba mpamba, bauti o libota lya yo moko, babungisi bandeko mpe balobi : « Tokende ko­kumisa banzambe basusu », baye bino moko boyebaki te,

13:15  tala lika­mbo lina malamu, luka koyeba ntina ya likambo mpe tuna bato na mayele. Soko emononi polele mpenza ’te mabe mana masalemi solo o kati ya bino,

13:16  bo­ma bato banso ba mboka ena na mopanga, silisa binso nye, ná mboka ná biloko ná bato bazali kuna.

13:17  Sa­ngisa biloko binso o zando ; tumba mboka ná biloko binso na móto, mpe bonzela Yawe Nzambe wa yo mboka ena mobimba. Mboka ena ekoma mo­potu seko, batonga yango lisusu te.

13:18  O kati ya biloko bi­na binso bisengeli kotumbama okamata eloko te mpo ’te Yawe Nza­mbe wa yo atika nkanda enene ya ye, ayokela yo mawa, alakisa yo ngolu mpe akomisa yo ekolo enene ya bato lokola alakelaki bankoko ba yo :

13:19  Yawe Nzambe wa bino akosala yango soko okoyoka ye, soko okotosa mibeko mya ye mi­nso, miye napesi yo lelo, mpe soko okosala se maye ye alingi.

Chapter 14

14:1  Bino bozali bana ba Yawe Nzambe wa bino. Bokoki ko­katakata nzoto te to kokokola mo­tó te mpo ya mowei,

14:2  zambi bozali ekolo ya bato babonzami na Yawe Nzambe wa bino. Yawe aponi bino mpo ’te bozala ekolo ya ye moko o kati ya bikolo binso bya nse mobi­mba.

14:3  Bolia eloko ya nsomo te.

14:4  Bokoki kolia nyama iye : ngombe, mpata, ntaba,

14:5  mbuli, mboloko, mo­ndo­nga, kulupa, mongo, momboyo na ntaba ya ngomba.

14:6  Bokoki kolia nya­ma inso izali ma matambi maka­bwani bo misapi mibale, iye ikonyamutaka biloko.

14:7  Nzokande o kati ya nyama inso ikonyamutaka biloko mpe izali na matambi makabwani na misapi mibale nyama isusu izali ekila : kamela, nsimbiliki na monsole. Nyama iye ikonyamutaka kasi matambi ma yango makabwani te, batala nyama ina inso lokola nyama mbi­ndo. Bolia misuni mya yango te.

14:8  Botala mpe lokola nyama mbindo ngulu, ata matambi ma yango makabwani na misapi mibale, kasi ekonyamutaka te. Bokoki kolia misuni mya yango te, kosimba ebembe ya yango mpe te.

14:9  O kati ya mbisi inso bokoki kolia iye : mbisi izali na binyanyeli to na biteku, bokoki kolia yango.

14:10  Iye izangi binyanyeli na biteku, bolia yango te ; botala yango lokola mbisi mbindo.

14:11  Ndeke inso izangi mbindo, boko­ki kolia yango.

14:12  Kasi ndeke iye izali ekila : engondo, mpongo, ewa­ngo,

14:13  ko­mbekombe etane, engondo mpe­mbe mpe mitindo minso mya nze­ngo,

14:14  mitindo minso mya ya­nga­nga,

14:15  maligbanga, nyabokele mpe miti­ndo minso mya kombekombe ya mbo­ka,

14:16  esulungutu enene, ya za­mb­a mpe ya mboka,

14:17  libeke, e­ngo­ndo ya zamba, libata lya mai,

14:18  nko­ngi, punzebale, nsongonolo na lo­nge­mbu.

14:19  Nyama inso ike izali na mapapu, botala yango lokola nyama mbindo, bolia yango te.

14:20  Kasi bokoki kolia ndeke inso izangi mbindo.

14:21  Nyama ekufi yango moko, bolia yango mpe te. Bokopesa yango na mo­mpaya oyo afandi epai ya bino alia yango, to bokoteke yango na mouta oyo afandi o mboka esusu. Mpamba te, bozali ekolo ya bato babonzami na Yawe Nzambe wa bino. Bolamba mwana ntaba te o mabéle ma mama wa ye.

14:22  Mobu na mobu kamata eteni ya zomi ya mbuma ya bilanga bya yo.

14:23  Mpe o miso ma Yawe Nzambe wa yo o esika ye aponi mpo ’te nkombo ya ye ezala wana, okoki kolia eteni ya zomi ya mbuma ya mampa, ya vino ya sika mpe ya mafuta, na mpe bana ba yambo ba bibwele bya yo, ngombe to mpata. Okoyeba bongo boniboni obanga Yawe Nzambe wa yo ntango inso.

14:24  Soko mpo ya nzela elai okoki komeme eteni ya zomi te, zambi esika eye Yawe aponi mpo ’te nkombo ya ye ezala wana eleki mosika, soko Yawe Nzambe wa yo abenisi yo,

14:25  okoki koteke biloko bya yo mpe na mosolo moye o maboko okende o esika Yawe Nzambe wa yo aponi.

14:26  Kuna na mosolo mona okoki kosomba biloko binso motema mwa yo molingi : nyama inene to ike, vino, masanga makasi mpe binso olingi kosomba. Olia kuna o miso ma Yawe Nzambe wa yo mpe osepela, yo na bandeko ba yo lisanga.

14:27  Obosana mo-Levi te, oyo afandi o mboka ya yo, zambi ye azali na mabelé te.

14:28  Nsima ya mibu misato, kamata biteni bya zomi bya mbuma ya bilanga, iye ozwaki o mobu mona, mpe tia yango o boso bwa bizibeli bya mboka.

14:29  Bato bakoki kolia yango : mo-Levi, zambi ye azali na mabelé lokola yo te, ná mompaya ná mwana etike ná mwasi bozenge, baye bazali o mboka ya yo, bongo batonda. Soko osali bongo Yawe Nzambe wa yo akobenisa yo o misala minso olingi kosala.

Chapter 15

15:1  Nsima ya mibu nsambo li­mbisa nyongo ya bato.

15:2  Yoka boniboni balimbisa nyongo. Moto nyonso adefisi moninga mosolo to eloko, alimbisa ye nyongo ena. Okoki konyokolo moninga to ndeko te soko abondeli Yawe ’te balimbisa ye.

15:3  Okoki kobuba mompaya, kasi obikisa ndeko wa yo, oyo akomi na nyo­ngo epai ya yo.

15:4  Epai ya bino moto moko akoki kozala mobola te, za­mbi Yawe akobenisa yo o mokili Yawe Nzambe wa yo akopesa yo mpo ’te ofanda seko,

15:5  bobele soko otosi monoko mwa Yawe Nzambe wa yo, otosi mpe olandi mibeko mina minso natindi yo lelo.

15:6  Yawe Nzambe wa yo akobenisa yo lokola alobaki, soko odefisi na bato ba bikolo bisusu ; oko­sengela kodefa epai ya bango te, okoyangela baike ba bango, mpe okozala moombo wa ekolo yoko te.

15:7  Soko mobola azwami o kati ya ba­ndeko ba yo, oyo afandi ata o mboka nini o mokili moye Yawe Nzambe wa yo apesi yo, lembisa motema mpe ozala na loboko makasi te na ndeko wa yo,

15:8  kasi fungola loboko la yo mpe defisa ye eloko ezangi ye.

15:9  Oba­nda kokanisa o motema makanisi mabe te mpe oloba te : « Etikali moke tokoma o mobu mwa nsambo, mobu bakolimbisaka nyo­ngo », keba na botali ndeko wa yo mobola na miso mabe, opima ye mpe eloko te, zambi akoki kobelela Yawe mpe yo okosala lisumu.

15:10  Soko opesi ye eloko, pesa na motema esengo ; soko osali bongo, Yawe Nzambe wa yo akobenisa yo o bikela mpe o misala minso okosala.

15:11  Ya solo, babola bakoki kosila o mokili te. Yango wana napesi yo etinda eye : Osengeli kofungola loboko la yo mpo ya kosalisa ndeko oyo azali na mpasi mpe akeleli o mokili mwa yo.

15:12  Soko ndeko wa yo mo-Ebrei, mo­bali to mwasi, amiteki na yo mpo azala moombo wa yo, asengeli kosalela yo mibu motoba. O mobu mwa nsambo ozongisela ye bonsomi.

15:13  Mpe mokolo opesi ye bonsomi, otika ye akende maboko mpamba te.

15:14  Okabela ye mwa biloko, nyama ya bito­nga bya yo, mbuma ya etutelo to ya ekamelo ya yo ; okopesa ye lokola Yawe Nzambe wa yo abenisi yo.

15:15  Okundola o motema ’te yo moko ozalaki moombo o mokili mwa Ezipeti mpe Yawe Nzambe wa yo asikolaki yo. Ntina yango nakopesa yo lelo etinda eye.

15:16  Kasi soko alobi na yo : « Ngai nalingi kotika yo te », soko alingi yo solo, yo na libota lya yo mobimba mpe ayoki esengo o mboka yo,

15:17  kamata nsete mpe tubola litoi lya ye mpe baka lyango o ezibeli ya ndako ; bongo azala moombo wa yo seko. Okoki mpe kosala moombo wa yo wa mwasi se bongo.

15:18  Kopesa moombo wa yo bonsomi eyokisa yo mpasi o motema te. Awa asalisi yo mibu motoba, ozwi litomba lileki litomba okozwa na basali babale osengeli kofuta ba­ngo. Mpe Yawe Nzambe wa yo akobenisa yo o misala minso okosala.

15:19  Obonzela Yawe Nzambe wa yo mwana mobali wa yambo wa ngo­mbe to wa mpata ya yo. Mwana wa yambo wa ngombe ya yo asala mosala te ; mwana wa yambo wa mpata ya yo, okata ye nsuki te.

15:20  Mobu na mobu olia yango elongo na bato ba libota lya yo, o miso ma Yawe Nzambe wa yo o esika Yawe aponi.

15:21  Soko ezali na mwa mbeba, lokolo lobebi to miso makufa to ezali na mbeba ata nini obonzela Yawe Nzambe wa yo yango te.

15:22  Okoki kolia yango o ndako ya yo elongo na bato bazangi mbi­ndo na baye bazali na mbindo, se lokola bakoliaka mboloko to mbuli.

15:23  Okeba bobele ’te omele makila ma yango te, sopa mango o nse lokola bakosopaka mai.

Chapter 16

16:1  Obosana sanza ya Abib te, osepela eyenga ya Pasika mpo ya kokumisa Yawe Nzambe wa yo, zambi o sanza ya Abib Yawe Nza­mbe wa yo abimisaki yo o Ezipeti na butu.

16:2  Bonzela Yawe Nza­mbe wa yo Pasika na nyama inene na ike o esika eye Yawe Nzambe wa yo aponi mpo ’te nkombo ya ye ezala wana.

16:3  Elongo na nyama ya moboma, olia te mampa maye balambaki na nkisi ya mampa, kasi mikolo nsambo olia se mampa mazangi nkisi, mampa ma mpasi, zambi okimaki o Ezipeti mbangu mpenza. Bongo mikolo minso mya bomoi bwa yo okundolaka mokolo mona obimaki o mokili mwa Ezipeti.

16:4  Mikolo nsa­mbo mobimba, bamono o ndako ya yo nkisi ya mampa te, o mokili mwa yo mobimba bobele bongo ; mpe ya mosuni olambi mpe osantisi o butu bwa mokolo mwa yambo, okoki kobomba eloko te tee mokolo mwa nsima.

16:5  Okoki koboma moboma mwa Pasika te o mboka iye Yawe Nzambe wa yo apesi yo ;

16:6  kasi bobele o esika Yawe Nzambe wa yo aponoki mpo ’te nkombo ya ye ezala wana, okoki koboma moboma mwa Pasika, se na mpokwa o ntango moi mokomi kokita, o ngonga mpenza obimaki o Ezipeti.

16:7  Lamba nyama ya moboma mpe lia yango o esika Yawe Nzambe wa yo aponoki. Bobele na nsima, na ntongo okoki kozonga o mboka mpe kokende o biema bya yo.

16:8  Mikolo motoba olia mampa mazangi nkisi ; mokolo mwa nsambo basepela eye­nga ya Yawe Nzambe wa yo mpe osala mosala moko te.

16:9  Tanga poso nsambo ; obanda kotanga poso nsambo ina ut’o mokolo babandi kokata mitó mya masa­ngu.

16:10  Na nsima sepela mpe kumisa Yawe Nzambe wa yo o eyenga ya Poso, mpe bonzela ye mabonza o nkombo ya yo moko lokola Yawe abenisi yo.

16:11  O miso ma Yawe Nza­mbe wa yo, osepela o esika eye Yawe Nzambe wa yo aponoki mpo ’te nko­mbo ya ye ezala wana, elongo na mwana wa yo wa mobali to wa mwasi, na mo-Levi oyo afandi epai ya yo, na mo­mpaya na mwana etike na mwa­si bozenge bafandi o mboka yo.

16:12  Oku­ndolaka ’te yo mpe ozalaki mo­ombo o mokili mwa Ezipeti. Tosa mpe kokisa mibeko mina.

16:13  Sepela eyenga ya Biema mikolo nsambo, ntango okokongolo mbuma ya etutelo to ekamelo ya yo.

16:14  Sepela eyenga ena, na yo na mwana wa yo wa mobali to wa mwasi, na mo-Levi, na mompaya, na mwana etike na mwa­si bozenge bafandi o mboka yo.

16:15  Mikolo nsambo okosepela eyenga ya Yawe Nzambe wa yo o esika eye Yawe aponoki mpo ’te nkombo ya ye ezala wana, zambi Yawe Nzambe wa yo akobenisa bilanga na misala mya yo mpo ’te otonda na esengo.

16:16  Mbala isato o mobu babali banso ba ekolo ya yo bakende kokumisa Yawe Nzambe wa yo o esika ye moko aponoki : o eyenga ya Pasika, o eye­nga ya Poso mpe o eyenga ya Biema. Moto moko akoma o miso ma Yawe maboko mpamba te,

16:17  kasi moto na moto apesa lokola Yawe Nzambe wa yo abenisi ye.

16:18  Opono bazuzi na bateyi ba Mobeko o mboka inso Yawe Nzambe wa yo apesi yo ; tia bango o mabota manso ; basambisa bato na bosembo.

16:19  Omikotisa o makambo ma lokuta te, otala bilongi bya bato te mpe oyamba libonza te mpo ya kokitisa moninga, zambi mabonza makoboma miso ma bato ba bwanya mpe makobebisa makambo ma bato ba bosembo.

16:20  Oluka se kosala manso na bosembo mpenza mpo ’te okoka kobika mpe kozwa mokili moye Yawe Nzambe wa yo apesi yo.

16:21  Olona nzete ya nkisi te, ata ya nini, mpembeni ya altare loye otongelaki Yawe Nzambe wa yo.

16:22  Otelemisa likonzi lya nkisi te, liye Yawe Nzambe wa yo akoyinaka.

Chapter 17

17:1  Obonzela Yawe Nzambe wa yo ngombe to mpata te, eye ezali na mbeba to na bobe ata nini, za­mbi ezali eloko ya nsomo o miso ma Yawe Nzambe wa yo.

17:2  Soko o kati ya bino moto moko, mobali to mwasi, oyo afandi o mboka iye Yawe Nzambe wa yo apesi yo, asali makambo mabe o miso ma Yawe Nzambe wa yo, soko abuki mobeko mwa bondeko bwa ye,

17:3  mpe akumisi banzambe basusu, soko aku­mbameli bango, mwese, sanza to minzoto mya likolo, soko asali makambo maye ngai natindi te,

17:4  awa bayebisi yo likambo lina to oyoki bongo na monoko mwa bato, tuna bato soko likambo lizali lya solo ; mpe awa emononi polele ’te asalaki likambo lya nsomo o Israel,

17:5  kende na mobali to mwasi oyo asalaki mabe o ezibeli ya mboka mpe bwakela ye mabanga tee akufi.

17:6  Nzokande okoki koboma moto, bobele soko oyoki monoko mwa bato babale to basato. Soko oyoki se monoko mwa moto moko, okoki koboma ye te.

17:7  Ba­nze­neneke bakobanda kobwakela ye mabanga, nsima bato basusu bako­bwakela ye mabanga. Bobele bongo okosilisa bobe o kati ya bino.

17:8  Soko ozali na likambo lileki yo na bokasi, kanisa : likambo lya moto abomi moninga, likambo lya esambi to likambo ata nini o mboka ya yo, kende o esika Yawe Nzambe wa yo aponoki.

17:9  Kende kokutana na ba­nganga Nzambe ba Levi mpe na zuzi wa mboka oyo azali kosambisa o mikolo mina. Batala likambo malamu mpe bayebisa motindo bakati lika­mbo.

17:10  Ndima maloba bakoloba na yo o esika eye Yawe aponoki mpe landa se maloba manso ma bango.

17:11  Sala bobele lokola bayebisi yo mpe lokola bakati likambo ; okende nzela epai ya mobali to epai ya mwasi te, kasi landa se maloba bayebisi yo.

17:12  Soko moto asali lolendo mpe aboyi kotosa monoko mwa nganga Nza­mbe, oyo azali wana mpo ya kosala mosala mwa Yawe Nzambe wa yo, to aboyi kotosa monoko mwa zuzi, moto oyo akufa. Okosilisa bongo bo­be o Israel.

17:13  Bato banso bayoki likambo lina bakobanga mpe bakotika kosala makambo ma lole­ndo.

17:14  Mokolo okokoma o mokili Yawe Nzambe wa yo akokabela yo, ozwi mwango mpe ofandi wana, soko omi­lobeli : « Nalingi kozala na mokonzi lokola bato ba bikolo bya penepene »,

17:15  osengeli kolubola se oyo Yawe Nzambe wa yo aponoki. Oyo akoyangela yo azala moko wa ba­ndeko ba yo ; okoki kokomisa mo­mpaya mokonzi te oyo azali ndeko wa yo te.

17:16  Kasi atika koluka farasa ebele ya etumba ; atinda bato o Ezipeti te mpo ya kozwa farasa ebele kuna, zambi Yawe alobaki na bino : « Bozongela lisusu nzela ena te. »

17:17  Amilukela mpe basi ebele te, mbele bakobebisa motema mwa ye. Aluka palata na wolo eleka te.

17:18  Mokolo akobanda kofa­nda o ngwende ya bokonzi, akoma o buku ya ye moko, maloba manso ma Mobeko, maye banganga Nzambe ba Levi bakotangela ye.

17:19  Buku ena ezala ntango inso penepene na ye, ata­nga yango mikolo minso mya bomoi bwa ye mpo ’te amemya Yawe Nzambe wa ye, mpe atosa mibeko minso.

17:20  Bongo akokoma moto wa lolendo te o kati ya bandeko ba ye, akoboya mibeko te, akokende o loboko la mo­bali to la mwasi te mpo ’te ye na bana ba ye baumela mikolo mingi o bokonzi bwa Israel.

Chapter 18

18:1  Banganga Nzambe, libota mobimba lya ba-Levi, bakozwa biloko mpe mabelé te lokola mabota masusu ma Israel. Bango bakobika se na mabonza bato bakobo­nzela Yawe mpe na biloko bikopesama o Tempelo.

18:2  Libota lina liko­zwa mabelé te o kati ya bandeko ; bango bakozwa biloko bya Yawe lokola ye moko alobelaki bango.

18:3  Bato basengeli kopesa banganga Nzambe biloko biye : Soko babonzi nyama enene to eke, bapesa nganga Nzambe lipeke, mbanga na likundu lya nyama.

18:4  Bapesa ye eteni ya ya­mbo ya mbuma ya mampa, ya vino ya sika mpe ya mafuta na mpe nsuki ya yambo ya mpata.

18:5  Mpamba te, Yawe Nzambe wa yo aponoki mo-Levi o kati ya mabota manso mpo ’te ateleme o boso bwa Yawe Nzambe wa yo, asalela ye mosala mwa Nza­mbe, mpe abenisa bato o nkombo ya Yawe ; ye na bana ba ye baponomi seko.

18:6  Mo-Levi, oyo afandi o mboka ya yo, ata epai wapi o Israel, soko ayei mpe alingi kokoto o esika Yawe aponoki,

18:7  asala kuna mosala mwa Nza­mbe o nkombo ya Yawe Nza­mbe wa ye se lokola bandeko ba ye banso ba-Levi bakosalaka, baye bakotelemeke o boso bwa Yawe ;

18:8  akoki kolia biloko binso bango bakolia ; batanga mosolo mosusu te, moye mozwaki ye na boteki biloko bya ye moko.

18:9  Mokolo okoyingela o mokili moye Yawe Nzambe wa yo apesi yo, osala makambo ma nsomo te lokola bato ba bikolo bina bakosalaka.

18:10  Epai ya bino moto moko te akoki kotu­mba mwana wa ye wa mobali to wa mwasi na móto ; moto moko te ake­nde epai ya nganga mpo ya koyeba makambo makoya nsima, to epai ya moto akotalaka nzela ya minzoto, to epai ya moto akosalaka mosala mwa koloko to mwa nkisi,

18:11  epai ya moto ayebi koloko bato to moto akotunaka bilimo to epai ya nganga nkisi to epai ya moto akosololaka na bawei.

18:12  Moto asali bongo azwi lika­mbo lya nsomo o miso ma Yawe Nzambe wa yo. Mpo ya makambo mana ma nsomo Yawe Nzambe wa yo abengani bato ba bikolo bina liboso lya yo.

18:13  Okangana mobimba na Yawe Nzambe wa yo,

18:14  zambi bato ba bikolo bino bokobengana, bazali ko­ndima bato bakotalaka nzela ya mi­nzoto mpe bakoyebisaka makambo makoya nsima. Kasi Yawe Nzambe wa yo akondima te ’te yo osala bo­ngo.

18:15  Yawe Nzambe wa bino akobimisela bino profeta moko o kati ya bino, profeta moko lokola ngai, bino bose­ngeli koyoka ye.

18:16  Bino moko bosengeki profeta na Yawe Nzambe wa bino kuna o ngomba Oreb nta­ngo ya Likita linene, mpe bolobaki : « Tolingi kokufa te, yango wana tokoyoka lisusu mongongo mwa Yawe Nzambe wa biso te, mpe tokotala lisusu móto moye monene te. »

18:17  Mpe Yawe alobaki na ngai :« Balobimalamu.

18:18  Nakopono o kati ya bandeko ba bango profeta moko lokola yo. Na­kolobisa ye maloba ma ngai, mpe akosakola makambo manso nakoti­nda ye.

18:19  Soko moto aboyi kotosa ma­loba maye profeta akosakola o nkombo ya ngai, ngai moko nakotuna moto ona.

18:20  Kasi soko profeta asakoli o nkombo ya ngai liloba ngai natindi te, mpe soko asakoli o nko­mbo ya banzambe basusu, ye moko akokufa. »

18:21  Mbele bokoloba o motema : « Nde­nge nini tokoyeba soko Yawe alobi liloba lina to te ? »

18:22  Soko profeta oyo alobaki o nkombo ya Yawe, mpe liloba lya ye lisalemi te, loba ’te Yawe alobaki liloba lina te, profeta oyo alobaki na lolendo. Ntina ya kobanga ye ezali te !

Chapter 19

19:1  Mokolo Yawe Nzambe wa yo asili kolongola bato banso o bikolo biye Yawe Nzambe wa yo apesi yo, mokolo obotoli mokili mpe okomi kofanda o mboka mpe o ndako ya bango,

19:2  pono mboka isato o mokili Yawe Nzambe wa yo akopesa mpo ’te ofanda kuna.

19:3  Tala nzela i­nso ya mokili malamu mpe kabola na biteni bisato mokili moye Yawe Nza­mbe wa yo apesi yo mpo ’te ofa­nda kuna, mpo ’te moto abomi moninga akoka kokima o mboka ina.

19:4  Tala ndakisa ya moto akoki kobikisa bomoi bwa ye na bokimi kuna. Soko moto abomi moninga, kasi na nko te, ayinaki ye mpe te,

19:5  kanisa : moto akei kokata nkoni o zamba elongo na moninga, asimbi soka mpe atomboli loboko mpo ’te akata nzete, kasi ebende elongwi o esimbeli mpe ebomi moninga, moto oyo akoki kokima o mboka ena mpe kobikisa bomoi bwa ye.

19:6  Bongo ndeko wa mowei, oyo akoki kozongisela ye mabe, azwa nzela ya kolanda ye na nkanda enene te, yango wana nzela ezala elai mpenza te mpo ’te akana kokanga mpe koboma ye o nzela te, zambi moto oyo akoki na liwa te, mpo ayinaki moninga wa ye te.

19:7  Bongo nakopesa yo etinda eye : « Pono mboka isato. »

19:8  Mpe soko Yawe Nzambe wa yo abakiseli mokili mwa yo mboka isusu, lokola alake­laki bankoko ba yo, mpe apesi yo mokili mobimba moye alakelaki bankoko ba yo,

19:9  soko otosi mpe ola­ndi mibeko minso natindi yo lelo, soko olingi Yawe Nzambe wa yo mpe olandi nzela ya ye seko, okopono lisusu mboka isato.

19:10  Bongo makila ma moto azali na likambo te, masopana te o mokili Yawe Nzambe wa yo apesi yo ; soko osali bongo te, yo moko omemi ngambo.

19:11  Kasi soko moto ayini moninga wa ye, mpe na bonkutu amibombi o nzela, akangi ye mpe abomi ye, na nsima moto oyo akimi o mboka eye oponoki,

19:12  bakolo ba mboka batinda bato mpo ya kokanga ye mpe bakaba ye o maboko ma moto akoki kozo­ngisela ye mabe mpo ’te baboma ye.

19:13  Okoki koyokela ye mawa te. Bobele bongo okosilisa o Israel lisumu lya koboma moninga oyo asali likambo te ; bongo okozala malamu.

19:14  O mokili Yawe Nzambe wa yo apesi yo mpo ’te ofanda kuna, okoki kotindisa libanga te, liye lilakisi ndelo kati ya mabelé ma yo mpe ma moninga, liye bankoko batiaki.

19:15  Mpo ya kokitisa moto asali lika­mbo libe to lisumu ata nini, maloba ma moto se moko makoki te ; base­ngeli koyoka maloba ma bato babale to basato.

19:16  Soko moto wa lokuta afundi moninga na likambo lya boboyi Nza­mbe,

19:17  bango babale babima o miso ma Yawe mpe bakende epai ya ba­nganga Nzambe na bazuzi, baye bazali kosala mokolo mona.

19:18  Ebongi bazuzi batuna malamu, mpe soko emononi polele ’te moto afundi moninga na lokuta,

19:19  sala ye lokola ye moko akanaki kosala moninga wa ye. Bobele bongo okosilisa bobe o ekolo ya yo.

19:20  Mokolo bato basusu bakoyoka bongo, bakobanga mpe bakotika kosala mabe mana o ekolo ya yo.

19:21  Okoki koyokela ye mawa te. Moto abomi moninga wa ye, baboma mpe ye ; moto atuboli yo liso, tubola mpe lya ye ; moto abuki lino lya yo, obuka mpe lya ye ; moto akati yo loboko, kata mpe la ye ; moto abuki yo lokolo, buka mpe la ye.

Chapter 20

20:1  Mokolo okei kobunda na banguna ba yo mpe omoni farasa ya etumba ná makalo ná mpe bato baleki yo na boike, obanga ba­ngo te, zambi Yawe Nzambe wa yo, oyo alongolaki yo o mokili mwa Ezipeti, azali na yo.

20:2  Awa olingi oba­nda etumba, nganga Nzambe abima mpe aloba na bato :

20:3  « Bato ba Israel, boyoka ! Awa bolingi bobanda etu­mba na banguna ba bino lelo, mitema mya bino milembe te ! Bobanga te, boyoka nsomo te mpe bolenge o miso ma banguna te,

20:4  zambi Yawe Nzambe wa bino atamboli na bino elongo mpo ’te asalisa bino o etu­mba na banguna mpo ya kobikisa bino. »

20:5  Na nsima bateyi ba Mobeko baloba na bato : « Moto atongi ndako ya sika mpe naino abonzeli Nzambe ya­ngo te, azonga o mboka mpo ’te akufa o etumba te mpe mpo ’te moto mosusu abonzela Nzambe ndako ya ye te !

20:6  Moto aloni elanga ya nzete ya vino mpe naino abuki mbuma ya ya­mbo te, azonga o mboka mpo ’te akufa o etumba te mpe mpo ’te mosusu abuka mbuma ya yambo te !

20:7  Moto abali mwasi, kasi naino akotisi ye o ndako te, azonga o mboka mpo ’te akufa o etumba te mpe mpo ’te moto mosusu abala ye te ! »

20:8  Bateyi ba mobeko baloba naino maloba maye : « Moto abangi mpe azali na mpiko lisusu te, malamu azonga o mboka mpo ’te abangisa bandeko ba ye te mpe mpiko ya ba­ngo esila te. »

20:9  Na nsima soko bateyi ba mobeko basilisi koloba na bato, batia bakomanda ba basoda.

20:10  Ekomi bino penepene na mboka mpo ’te bobundisa yango, bomeka liboso koyokana na bato ba mboka.

20:11  Soko bandimi mpe bafungoleli bino bizibeli bya mboka, bato banso bazali o mboka bakokoma baombo ba bino mpe bakosalela bino.

20:12  Kasi soko baboyi koyokana na bino mpe babandi kobundisa bino, bozinga mboka ena.

20:13  Yawe Nzambe wa bino akokaba mboka o maboko ma bino mpe bino bokoboma babali banso na mopanga.

20:14  Nzokande bokoki kobotolo basi, bana, bibwele na biloko bisusu bizali o mboka. Bokoki kolia bilei bya banguna baye Yawe Nza­mbe wa bino akabi o maboko ma bino.

20:15  Bosala bobele bongo na mboka inso izali na bino mosika, mboka iye izali ya bikolo biye te.

20:16  Kasi o mboka iye Yawe Nzambe wa bino apesi bino botika moto moko na bomoi te.

20:17  Solo, boboma bango banso, ba-Iti, ba-Amor, ba-Kanana, ba-Perizi, ba-Ivi, ba-Yebus se lokola Yawe Nza­mbe wa bino atindaki bino,

20:18  mpo ’te balakisa bino makambo mana ma nsomo te, maye bakosalaka mpo ya kokumisa banzambe ba bango, mpe bosala masumu te o miso ma Yawe Nzambe wa bino.

20:19  Soko bozali kobundisa mboka mwa mikolo mingi mpe bobotoli ya­ngo noki te, bokeba ’te bobebisa nzete te na bokati yango na soka ; kasi bolia mbuma ya yango. Nzete ya bilanga ezali nde moto mpo ’te obunda na yango ?

20:20  Nzokande nzete iye boyebi ’te izali nzete ya mbuma te, bokoki kokata bitapi to kokata yango mobimba mpo ya kosala na yango bibuneli tee bokolonga mboka eye bozali kobunda na yango.

Chapter 21

21:1  Soko o mokili Yawe Nzambe wa yo apesi yo mpo ’te ofanda kuna, okuti ebembe ya moto babomi o esobe, mpe oyebi mobomi te,

21:2  bakolo ba mboka na bateyi ba Mobeko bakende komeka ntaka kati ya ebembe na mboka ya penepene.

21:3  Bango bakoyeba mboka nini ezali penepene na esika ebembe elali. Na nsima bakolo ba mboka baluka ngo­mbe mwasi eye esali mosala naino te to batii naino ekangiseli te.

21:4  Bakende na ngombe epai ya moluka esika mai makokaukaka te, o esika bakati bila­nga to baloni mbuma te ; bongo bakata nkingo ya ngombe kuna penepene na moluka.

21:5  Banganga Nzambe, bana ba Levi babeleme, zambi bazali bato baye Yawe Nza­mbe wa yo aponoki mpo ya mosala mwa ye mpe mpo ya kobenisa bato o nkombo ya ye ; bango basengeli kokata maka­mbo ma bobeti mpe bozokisi moto.

21:6  Na nsima bakolo ba mboka banso ba mboka eye ezali penepene na esika ebembe elalaki, basukola maboko o mai ma moluka likolo lya ngombe babomaki.

21:7  Basakola maloba maye : « Maboko ma biso masopaki makila mana te, miso ma biso mamonoki eloko te.

21:8  Yo Yawe, olimbisa Israel ekolo ya yo, eye osikolaki, mpe oli­ngisa te ’te makila ma moto semba ma­sopana o Israel ekolo ya yo te. » Bongo bakolimbisa bango likambo lya bobomi moninga.

21:9  Kasi yo, soko olingi kosala maka­mbo ma bosembo o miso ma Yawe, silisa o ekolo ya yo lisumu lya bosopi makila ma base­mba.

21:10  Mokolo okei kobunda na banguna, baye Yawe Nzambe wa yo akabi o maboko ma yo, mpe okangi bango baombo,

21:11  soko omoni kuna mwasi kitoko, oyo okomi kolinga, okoki ko­kamata ye azala mwasi wa yo,

21:12  mpe okoki kokotisa ye o ndako ya yo. Ye akokola nsuki mpe akata ma­nzaka.

21:13  Alongola bilamba bya boombo ; atikala o kati ya ndako ya yo mpo ’te alela tata na mama wa ye sa­nza mobimba. Nsima okoki kofanda na ye bo mobali wa ye, ye mpe akokoma mwasi wa yo.

21:14  Kasi soko na nsima olingi ye lisusu te, tika ye akende epai alingi, oteke ye te. Okoki kotala ye lokola moombo lisusu te, zambi akomaki mwasi wa yo.

21:15  Moto azali na basi babale, soko alingi moko leka mosusu, mpe bango babale baboteli ye bana babali, kasi mwana wa yambo azali mwana wa mwasi oyo alingi mingi te,

21:16  mokolo tata oyo akokabela bana ba ye biloko bya ye, akoki kopesa biloko liboso te na mwana wa mwasi oyo alingi mi­ngi, mpe kotia nsima mwana wa mwasi oyo alingi mingi te, oyo azali motomolo.

21:17  Kasi asengeli kondima mwana oyo wa mwasi alingami te lokola mwana wa yambo mpe kotikela ye ndambo ibale ya biloko bya ye binso, zambi mwana oyo azali mwana wa yambo wa tata ; ye azwa likoki lya botomolo.

21:18  Soko moto azali na mwana mobulu mpe wa motó makasi, alingi koyokemela tata na mama wa ye te ; ata bapesi ye bitumbu, alingi kotosa bango te ;

21:19  tata na mama wa ye bakende na ye epai ya bakolo ba mboka pene na ezibeli ya mboka.

21:20  Baloba na bakolo ba mboka : « Mwana wa biso azali mwana mobulu, motó makasi, alingi koyoka biso te, akolandaka basi mpe akomeleke mingi. »

21:21  Bato banso ba mboka ya ye babwakela ye mabanga mpe baboma ye. Bobele bongo okosilisa bobe o ekolo ya yo ; bato banso ba Israel bakoyeba lika­mbo lina bakobanga.

21:22  Soko moto asali likambo likoki na liwa, oboma ye, na nsima otingisa ebembe ya ye o nzete.

21:23  Otika ebe­mbe ya ye etingama o nzete na butu te ; kunda ye se o mokolo mona, za­mbi ebembe ya moto bakangi o nzete na nsinga eyebisi ’te Nzambe moto apesi ye etumbu ; mabelé Nzambe wa yo apesi yo okoki kokomisa ma­ngo mbindo te.

Chapter 22

22:1  Soko omoni ngombe to mpata ya ndeko wa yo ebu­ngi nzela, okoki kokima te ; kasi zo­ngisela ndeko wa yo yango.

22:2  Soko ndeko wa yo afandi o mboka ya penepene te, to soko oyebi ye te, kende na yango o lopango la yo mpe bo­mba yango kuna tee mokolo ndeko wa yo akoya koluka yango. Mokolo mona ozongisela ye yango.

22:3  Sala mpe bongo na mpunda, na monkoto, na eloko ata nini ndeko wa yo abungisi mpe yo ozwi yango ; oko­ki kokima yango te.

22:4  Soko omoni mpunda to ngombe ya ndeko wa yo ekwei o nzela, okoki kokima yango te, kasi osalisa ndeko wa yo na botelemisi nyama lisusu.

22:5  Mwasi akoki kolata molato mwa mobali te ; mobali mpe akoki kolata elamba ya mwasi te ; moto asali bo­ngo, asali likambo lya nsomo o miso ma Yawe Nzambe wa yo.

22:6  Soko o nzela ozali kokende, okuti o nzete to o mabelé zumbu lya nde­ke ezali na bana to na maki, mpe omoni mama ndeke alaleli bana to maki, okoki kokamata mama ndeke te.

22:7  Tika mama akende ; okamata se bana. Soko osali bongo okozwa bolamu mpe okoumela mikolo mingi na bomoi.

22:8  Soko otongi ndako ya sika, ndako ya mikili mibale, tia mwa lopango o mbalasani ya likolo mpo ’te soko mo­to abuti wana, akweya o nse te ; bo­ngo yo ozala na likambo lya koboma moninga te.

22:9  Soko oloni nzete ya vino o elanga ya yo, olona wana mbuma esusu te, mpo ’te inso ikoma ekila te, na mbuma iye olonaki na mbuma ya elanga ya vino.

22:10  Mpo ya kotimola mabelé ma elanga ya yo, otia ngombe na mpu­nda esika yoko te.

22:11  Olata mpe te elamba, eye esalemi ndambo na ntokia, ndambo na nsuki ya mpata.

22:12  Tonga mpe malenda na nsinga o nsuka inei ya elamba eye olati.

22:13  Soko mobali abali mwasi, afandi na ye mpe na nsima aboyi ye,

22:14  soko afundi ye na lokuta mpe abebisi lokumu la ye o miso ma bato banso, mpe alobi : « Mwasi oyo nabalaki, ntango nabelemeki na ye, namonoki ’te azalaki lisusu ngondo te »,

22:15  tata na mama wa elenge mwasi oyo bakamata elembo ya bongondo bwa ye mpe bakende kolakisa bakolo ba mboka epai ya ezibeli ya mboka.

22:16  Tata wa elenge mwasi aloba na bakolo ba mboka : « Mobali oyo nabalisi mwana wa ngai, aboyi ye na nsima ;

22:17  sikawa afundi ye mpe alobi : Nakutaki mwasi oyo azalaki lisusu ngondo te. Nzokande botala elembo ya bongondo bwa mwana wa ngai. » Mpe bakota-nda elamba o miso ma bakolo ba­mbo­ka.

22:18  Bakolo ba mboka bakanga mobali oyo, bapesa ye etumbu,

22:19  bafutisa ye mitako mya palata monkama mpe bapesa mosolo mona na tata wa mwana, zambi mobali abebisi lokumu la ngondo wa Israel o miso ma bato banso. Asengeli kokamata mwa­si wa ye mpe akoki koboya ye mokolo moko te.

22:20  Kasi soko emononi ’te likambo abimisi lizali lya solo mpe bilembo bya bongondo bizwami epai ya ele­nge mwasi te,

22:21  babimisa ye o liba­nda, o ezibeli ya ndako ya tata wa ye ; bato banso ba mboka babwakela ye mabanga tee akokufa, zambi asali likambo lya nsomo o Israel, abebisi lokumu la libota lya tata wa ye. Bobele bongo okosilisa bobe o ekolo ya yo.

22:22  Soko bakangi mobali atamboli na mwasi wa libala, bango babale bakufa : ná mobali alalaki na mwasi, ná mwasi lokola. Bobele bongo okosilisa bobe o Israel.

22:23  Soko elenge mwasi abandemaki na mobali moko, kasi mobali mosusu akutani na ye mpe alali na ye,

22:24  baka­mba bango babale pene na ezibeli ya mboka mpe babwakela bango mabanga tee bakokufa : baboma elenge mwasi zambi agangaki te mpo ya kobenga bato baya kobikisa ye, baboma mpe mobali zambi abebisi mwasi wa moninga. Bobele bongo okosilisa bobe o ekolo ya yo.

22:25  Kasi soko mobali akutani na mwasi o esobe, mwasi oyo asili kobandema na mobali moko, soko mobali akangaki ye na makasi mpe alalaki na ye, se mobali oyo alalaki na ye akufa.

22:26  Osala ele­nge mwasi mabe te, zambi asalaki mabe te, maye makoki na liwa. Ezali lokola moto akangi moninga mpo ’te aboma ye,

22:27  zambi akutaki ye o esobe, elenge mwasi agangaki kasi moto moko azalaki te mpo ’te abikisa ye.

22:28  Soko mobali moko akuti ngondo oyo abandemi na mobali naino te, akangi ye na makasi mpe alali na ye, mpe bato bamoni yango,

22:29  mobali oyo alalaki na ye afuta tata wa elenge mwasi mitako mya palata ntuku itano ; asengeli kobala ye zambi abebisaki mwasi, akoki kolongola ye lisusu mokolo moko te.

Chapter 23

23:1  Mobali akoki kobala mwasi wa tata wa ye te, akoki kolala na mwasi te, oyo tata apesaki mosolo mwa libala.

23:2  Moto azwaki likama mpe nzoto ya ye ya mobali ebebi, akoki kosa­ngana lisanga na bato ba Yawe te.

23:3  Mwana abotami na bondumba akoki kosangana lisanga na bato ba Yawe te, ata tee libota lya zomi basangana lisanga na bato ba Yawe te.

23:4  Moto wa Amon to wa Moab akoki kosangana lisanga na bato ba Yawe te ; ata ba­nkoko ba bango mpe te, tee libota lya zomi basangana lisanga na bato ba Yawe te ; ezali mobeko mwa seko,

23:5  zambi mokolo bolongwaki o Ezipeti mpe bokutanaki na bango o nzela, bayelaki bino mampa na mai te, bafutaki mpe mosolo na Balame, mwana wa Beor, kuna o Petor ya Aram Nayarim mpo ’te abetele bino mobondo.

23:6  Kasi Yawe Nzambe wa bino andimaki maloba ma Balame te, mpe Yawe Nzambe wa bino abongolaki maloba ma mobondo makomeli bino bobenisi, zambi Yawe Nzambe wa bino alingaki bino.

23:7  Mokolo moko bokoki kolukela bango bomengo to bolamu te.

23:8  Okoki koboya moto wa Edom te, zambi azali ndeko wa yo ; oboya mpe moto wa Ezipeti te, zambi ozalaki mompaya o mokili mwa ye.

23:9  Bankoko ba bango tee libota lya masato ndebakoki kosangana lisanga na bato ba Yawe.

23:10  Mokolo okokende kobunda na banguna mpe okopika nganda pene na bango, okeba ’te osala mabe kuna te.

23:11  Soko moto moko akomi na nzoto mbindo, kanisa na butu mai mabimeli ye o nzoto, moto oyo abima o libanda mpe azonga o nganda te.

23:12  Na mpokwa akende kosukola nzoto ; soko moi mokiti ndakoki kozonga o nganda.

23:13  Bongisa zongo o esika ya libanda lya nganda.

23:14  Mpe soko olingi koke­nde kosumba, kamata mpau, timola libulu, mpe soko osilisi, zipa libulu,

23:15  zambi Yawe Nzambe wa yo akoleka o nganda mpo ya kobikisa yo mpe kokaba banguna o maboko ma yo. Nganda ya yo ezala esika esantu. Ekoki te ’te Yawe amono wana eloko eyokisi ye mpi ; soko amoni yango, akokima yo.

23:16  Soko moombo akimi nkolo wa ye mpe ayei kofanda epai ya yo, okoki kozongisa ye o maboko ma nkolo wa ye te.

23:17  Atikala epai ya yo o kati ya bandeko ba yo, afanda o esika ye moko aponi, o mboka eye ye moko alingi kofanda. Okoki konyokolo ye te.

23:18  Bilenge basi ba Israel bakoki kosala bondumba o Tempelo te. Bilenge babali ba Israel bakoki mpe kosala ekobo o Tempelo te.

23:19  Mwasi ndumba to mobali wa ekobo akoki koya o ndako ya Yawe na mosolo mwa bondumba te, ata alakelaki Yawe nini, zambi bango babale bazali bato ba nsomo o miso ma Yawe Nza­mbe wa yo.

23:20  Soko odefisi ndeko eloko, ezala mosolo to bilei, ata eloko nini bameseni kodefisa, osenge ye mbakisa te.

23:21  Soko odefisi mompaya mosolo, okoki kosenge ye mbakisa ; kasi na ndeko wa yo okoki kosala bongo te, mpo ’te Yawe Nzambe wa yo abenisa misala mya yo minso o mokili moye esika olingi koyingela mpo ’te ofa­nda.

23:22  Soko olakeli Yawe Nzambe wa yo elako, kokisa yango noki. Nte­mbe te, Yawe Nzambe wa yo akotuna yo mpo yango mokolo mosusu, mpe soko okokisi elako ya yo te, okosala mabe o miso ma Yawe.

23:23  Kasi soko olakeli Yawe elako te, osali lisumu te.

23:24  Maloba makobima o monoko mwa yo, kokisa mango ; mpe elako yo moko olakelaki Yawe Nza­mbe wa yo na motema moko, okokisa yango.

23:25  Soko oleki o elanga ya vino ya moninga, okoki kolia mbuma ya vino lokola motema mwa yo molingi ; kasi okoki komeme eloko te.

23:26  Soko okatisi elanga ya mbuma ya mampa, okoki kobuka mbuma isusu na loboko, kasi okoki kokata mbuma ya ela­nga ya moninga wa yo na mbeli te.

Chapter 24

24:1  Moto abali mwasi mpe afandi na ye ; kasi na nsima ali­ngi ye lisusu te, zambi akuti ye azali na likambo liyokisi ye nsoni, soko akomi monkanda mwa bobomi libala, apesi ye mwango mpe abengani ye,

24:2  bongo mwasi alongwi o ndako ya ye mpe akei kobala mobali mosusu ;

24:3  soko mobali oyo wa nsima aboyi ye mpe akomi monkanda mwa bobomi libala, apesi ye mwango mpe abengani ye, to soko mobali oyo wa nsima akufi,

24:4  mobali wa liboso oyo aboyaki ye, akoki kozongisa ye lisusu o ndako te, zambi mwasi ona asili kokoma na mbindo, zambi ezali likambo lya nsomo o miso ma Yawe : okoki kotinda ekolo mobimba o nzela ya masumu te, o mokili Yawe Nzambe wa yo apesi yo mpo ofanda wana.

24:5  Soko mobali abali mwasi se sika, akende o mosala mwa soda te ; bakoki mpe koya o ndako ya ye te mpo ya kotungisa ye. Atikala o ndako ya ye mbula mobimba, bapesa ye bitinda te mpo ’te akoka kosepelisa mwasi wa ye oyo abalaki sika.

24:6  Okamata bo ndanga te masini to libanga lya konika mbuma, zambi ezali na ntina enene mpo ya bomoi mobimba bwa moninga.

24:7  Moto akangi ndeko wa ye, moto wa Israel, mpe anyokoli ye lokola moombo to ateki ye, moto oyo azali moyibi, baboma ye. Bobele bongo okosilisa bobe o ekolo ya yo.

24:8  Moto azali na bokono bwa maba, alanda mibeko mpe asala makambo manso banganga Nzambe ba Levi bakolakisa ye. botosa mibeko mpe bolanda makambo manso natindaki bango.

24:9  Okundolaka o motema boniboni Yawe Nzambe wa yo asalaki na Miriam o eleko abimaki o Ezipiti

24:10  Soko odefisi moninga wa yo eloko mpe osengi ndanga, okoki kokoto o ndako ya ye te mpo ya kokamata ndanga ena.

24:11  Otikala o libanda, mpe moto oyo adefi eloko amemele yo ndanga o libanda.

24:12  Soko azali mobola, okoki kokende kolala mpo­ngi te na elamba eye apesi bo ndanga.

24:13  Osengeli kozongisela ye yango na mpokwa mpo ’te akoka kolala mpo-ngi na elamba ya ye moko ; moto ona akotondo yo botondi ; bongo osali mosala kitoko o miso ma Yawe Nza­mbe wa yo.

24:14  Otungisa mosali wa yo te soko akeleli to azali mobola, azala ndeko wa yo to mompaya afandi o mboka yo.

24:15  Mokolo na mokolo futa ye lifuta ; ozila te tee butu boyinda, mpo azali mobola mpe azali se kozila lifuta lya ye. Bobele bongo akobelela Yawe te mpo ’te apesa yo etumbu. Soki te, osali lisumu.

24:16  Baboma batata te mpo ya mabe ma bana ; baboma bana te mpo ya mabe ma batata. Moto na moto akufa mpo ya mabe ma ye moko.

24:17  Soko mompaya ayei epai ya yo, salela ye manso lokola mobeko motindi, se bongo na etike. Soko mwasi bozenge ayei kodefa mosolo, okamata elamba ya ye bo ndanga te.

24:18  Oku­ndolaka ’te yo mpe ozalaki moombo o mokili mwa Ezipeti, mpe Yawe Nzambe wa yo asikoli yo kuna. Ya­ngo wana natindi yo ’te osala bobele lokola nalakisi yo.

24:19  Mokolo okobuka mbuma o ela­nga ya yo, mpe obosani kokamata liboke lyoko lya mbuma, ozonga kuna te mpo ya kokamata lyango. Tika lya­ngo mpo ya mompaya, mwana etike to mwasi bozenge ; bongo Nzambe akobenisa yo o misala mya yo minso.

24:20  Mokolo osilisi kobuka mbuma ya nzete ya oliva, ozonga lisusu kuna te mpo ya koluka mbuma isusu. Mbuma itikali ikomi ya mompaya, mwana etike to mwasi bozenge.

24:21  Mokolo osilisi kobuka mbuma ya elanga ya vino, ozonga lisusu kuna te mpo ya kokamata mbuma isusu. Mbuma itikali ikomi ya mompaya, mwana etike to mwasi bozenge.

24:22  Okundolaka ’te yo moko ozalaki moombo o mokili mwa Ezipeti, ya­ngo wana natindi yo ’te okokisa motindo moye.

Chapter 25

25:1  Soko bato bazwani na likambo, bakende kosamba mpo ’te bazuzi bakata likambo ; balongisa oyo azali na likambo te, bakitisa oyo asalaki mabe.

25:2  Soko moto oyo asalaki mabe akoki na fimbo, zuzi alalisa ye o nse mpe abetisa ye fimbo o miso ma ye engebene na mabe asalaki.

25:3  Bakoki kobete ye fimbo mbala ntuku inei, kasi koleka ntuku inei te mpo ’te azoka mpota enene te, akoma mpe eloko ya mpamba o miso ma yo te.

25:4  Opima ngombe ya yo bilei te nta­ngo ezali konika mbuma ya mampa.

25:5  Soko bandeko babale bafandi mboka yoko mpe moko akufi, kasi mwasi wa ye aboti bana te, bakoki kobalisa mwasi oyo te na mobali azali wa libota lisusu, bobele ndeko wa mobali oyo akufi. Semeki wa ye abala ye, akotisa ye o ndako mpe asalisa ye lokola mobali.

25:6  Mwana wa ya­mbo mwasi oyo akobota akozwa nkombo ya mobali oyo akufi ; bobele bongo nkombo ya ye ekokufa o Israel te.

25:7  Kasi soko mobali oyo aboyi kokamata mwasi oyo lokola mobeko motindi, mwasi akende kofunda ye epai ya bakolo ba mboka o ezibeli ya mboka, mpe aloba : « Semeki wa ngai aboyi kobota mwana oyo akoki ko­zwa nkombo ya ndeko wa ye o Israel ; aboyi kolanda mobeko mwa bobali semeki akufeli mobali. »

25:8  Bakolo ba mboka babenga ye mpe batuna ye. O ntango ya kosamba aloba na ba­ngo polele : « Naboyi kobala ye. »

25:9  Mwa­si abeleme na ye o miso ma bakolo ba mboka, alongola lipapa o lokolo la mobali, abwakela ye nsoi o elongi mpe aloba maloba maye : « Bakosalaka se bongo na mobali aboyi koumisa libota lya ye. »

25:10  Bongo bakotanga libota lya ye o Israel : ‘Libota lya mobali balongoli ye lipapa’.

25:11  Soko babali babale babundi etu­mba mpe mwasi ayei kobikisa mobali wa ye, soko asimbi eloko ya mobali mosusu na loboko,

25:12  bakata ye loboko, bayokela ye mawa te.

25:13  O libenga lya yo omeme kilo ya mitindo mibale te, enene mpe eke.

25:14  O ndako ya yo bomba kopo ibale te, enene mpe eke.

25:15  O ndako ya yo ozala na kilo se yoko, ya mobimba mpe ya bosembo mpo ’te oumela mikolo mingi o mokili Yawe Nzambe wa yo apesi yo,

25:16  zambi Yawe Nza­mbe wa yo akoyinaka bato bakoyibaka to bakokosaka o makambo mana.

25:17  Okundolaka o motema maye Amalek asalaki o mobembo mwa yo ntango olongwaki o mokili mwa Ezipeti.

25:18  Abimelaki yo epai ya nsima ; ntango osili koleka, abundisaki baye balembeki mpe bazokaki mpota ; ntango bino bolembeki o nzela, ye abangaki Nzambe te.

25:19  Mokolo Yawe Nzambe wa yo asili kobikisa yo o maboko ma banguna banso ba penepene, mpe akomisi yo nkolo wa mokili moye Yawe Nzambe wa yo apesi yo, olongola nkombo ya Amalek o mokili mpo ’te moto moko akanisa ye lisusu te. Obosana yango te.

Chapter 26

26:1  Mokolo okokoma o mokili Yawe Nzambe wa yo akopesa yo lokola mokili mwa yo, okomi nkolo wa mokili mpe ofandi kuna,

26:2  kamata mbuma ya yambo ya bila­nga, iye olonaki o mabelé Yawe Nza­mbe wa yo apesi yo, tia yango o ekoló mpe kende o esika Yawe Nzambe wa yo aponoki mpo ’te nkombo ya ye ezala wana.

26:3  Okende epai ya nga­nga Nzambe oyo azali na mosala o mi­kolo mina mpe oyebisa ye : « Lelo nayebisi Yawe Nzambe wa ngai ’te nakomi o mokili moye Yawe alakelaki bankoko ba ngai. »

26:4  Nganga Nzambe akoyamba ekoló etondi na mbuma ya yambo ya bila­nga bya yo ; akotia yango liboso lya altare ya Yawe Nzambe wa yo.

26:5  Okoteleme mpe okoloba o miso ma ye : « Nkoko wa biso azalaki mo-Aram, mpe azalaki na mboka te ntango akendeki o Ezipeti. Akendeki na bato mingi te, kasi ntango bafandaki kuna, bakomaki ekolo enene ya bokasi mpe ya bato baike.

26:6  Ba-Ezipeti banyokoloki biso, bayokisaki biso mpasi, batindaki biso misalamakasi.

26:7  Kasi tobelelaki Yawe Nzambe wa bankoko ; Yawe ayokaki biso, amonoki mawa, mpasi mpe boombo bwa biso.

26:8  Yawe abimisaki biso o Ezipeti na bokasi bwa ye ; ayokisaki bato nsomo, alakisaki bilembo mpe asalaki makamwisi.

26:9  Akambaki biso tee awa ; apesaki biso mokili moye motondi na ngo­mbe mingi ikopesa biso mabéle ma ngombe mpe na mafuta ma nzoi.

26:10  Sikawa nayei na mbuma ya yambo ya bilanga yo, Yawe, opesi biso. » Okotia yango o boso bwa Yawe Nza­mbe wa yo mpe okokumbamela ye.

26:11  Na nsima sepela biloko kitoko binso Yawe Nzambe wa yo akabeli yo na bandeko ba yo ; sepela elongo na mo-Levi mpe na mompaya afandi o mboka yo.

26:12  O mobu mwa misato, mobu mwa bopesi eteni ya yambo, awa osili kokamata eteni ya yambo ya biloko binso ozwaki, mpe osili kopesa yango na mo-Levi, mompaya, mwasi bozenge mpe mwana etike, mpe o mboka ya yo basilikoliampekoto­nda,

26:13  okoloba o miso ma Yawe Nza­mbe wa yo : « Nalongolaki o ndako ya ngai biloko bisantu binso. Ya solo, naka­belaki byango mo-Levi, mompaya, mwa­na etike na mwasi bozenge, se lokola opesaki ngai mobeko ; nabukaki to naboyaki mobeko mwa yo moko te.

26:14  Nakamataki eloko ya kolia te o ntango nazalaki na lilaka ; nalongolaki eloko te, o ntango nazalaki na mbindo ; nabonzelaki mowei eloko te. Natosaki bobele Yawe Nza­mbe wa ngai mpe nasalaki se loko­la otindaki ngai.

26:15  Ut’o likolo, ut’o mbo­ka ya yo esantu tala mpe benisa Israel ekolo ya yo, na mpe mabelé olakelaki bankoko ba biso, mokili motondi na mabéle ma ngombe mpe na mafuta ma nzoi. »

26:16  Mokonzi Nzambe wa bino ati­ndi bino lelo : Botosa mibeko mpe miti­ndo miye minso ; bomemya myango na motema moko, botia mayele ma bino se wana.

26:17  Yawe apesaki bino elako ’te akozala Nzambe wa bino, soko bolandi nzela ya ye, soko botosi mibeko, mitindo mpe mimeseno mya ye, mpe soko boyoki maloba ma ye.

26:18  Mpe Yawe ayoki lelo elako ya bino ’te bokozala ekolo ya ye, lokola olobaki na bino, soko bokotosa mibeko mya ye minso.

26:19  Bongo, akotombola ekolo ya bino likolo lya bikolo binso akelaki ; bokoleka bato banso na lokumu mpe na nkembo, mpe bokozala ekolo ebonzami na Ya­we Nzambe wa bino, lokola alakelaki bino.

Chapter 27

27:1  Moze na bakolo ba Israel bapesi bato etinda eye : « Botosa mibeko minso natindi bino lelo.

27:2  Mo­kolo bokokatisa Yordane mpo ’te bokoma o mokili Yawe Nzambe wa bino apesi bino, bokotelemisa ma­banga manene mpe bokopakola ma­ngo mpembe.

27:3  O mabanga mana bokoma maloba manso ma Mobeko moye bobele o ntango bokokatisa mai mpo ’te boyingela o mokili Yawe Nzambe wa bino apesi bino, mokili motondi na mabéle ma ngombe mpe na mafuta ma nzoi, se lokola Yawe Nzambe wa bino alakelaki bankoko ba bino.

27:4  Mokolo bosili kokatisa Yordane, botia mabanga mana o ngomba Ebal, lokola natindi bino lelo, bopakola mango mpe mpembe.

27:5  Botongela Yawe Nzambe wa bino altare na mabanga makatemi na ebende te.

27:6  Botongela Yawe Nzambe wa bino altare na mabanga mobimba. Bobele o altare ena bokoki kobonzela Yawe Nzambe wa bino mabonza ma kotumba.

27:7  Bobele kuna bokobonza mi­boma mya bondeko, bokolia mpe bokosepela o miso ma Yawe Nza­mbe wa bino.

27:8  Bokoma o mabanga mana maloba manso ma Mobeko moye ; bokoma mango polele. »

27:9  Na nsima Moze na banganga Nza­mbe ba Levi balobi na ba-Israel banso : « Bofanda nye mpe boyoka malamu, bino bato ba Israel. Lelo bo­komi ekolo ya bato ba Yawe Nza­mbe wa bino.

27:10  Boyoka lolaka la Yawe Nzambe wa bino mpe bosala ma­nso lokola mibeko mpe mitindo mitindi, miye natindi bino lelo. »

27:11  O mokolo mona Moze apesi bato ba­nso etinda eye :

27:12  Mokolo bosili kokatisa Yorda­ne, baye basengeli koteleme o ngo­mba Garizim mpo ya kobenisa, ba­ngo baye : Simeon, Levi, Yuda, Izakar, Yozefu na Benyamin.

27:13  Baye basengeli koteleme o ngomba Ebal mpo ya kotombela bato bobe, bango baye : Ruben, Gad, Aser, Zabulon, Dan na Neftali.

27:14  Ba-Levi basakola na mongongo makasi mpe baloba na bato banso ba Israel maloba maye :

27:15  Azwa bobe moto oyo asali ekeko ya nzete to ya ebende, mpe abombi yango o ndako, zambi ezali likambo lya nsomo o miso ma Yawe ; ezali mosala mwa maboko ma bato. Mpe bato banso bandima mpe baloba : Amen.

27:16  Azwa bobe moto oyo akinoli tata to mama wa ye. Mpe bato banso baloba : Amen.

27:17  Azwa bobe moto oyo atindisi libanga liye lilakisi ndelo ya mabelé ma moninga. Mpe banso baloba : Amen.

27:18  Azwa bobe moto oyo abungisi moto wa lolanda nzela. Mpe banso baloba : Amen.

27:19  Azwa bobe moto oyo apimi mo­mpaya, mwana etike na mwasi bozenge maye makoki na bango. Mpe banso baloba : Amen.

27:20  Azwa bobe moto oyo alali na mwasi wa tata wa ye, zambi alongoli elamba o nzoto ya mwasi oyo tata apesaki mosolo mwa libala. Mpe ba­nso baloba : Amen.

27:21  Azwa bobe moto oyo asangisi nzoto na nyama ata nini. Mpe banso baloba : Amen.

27:22  Azwa bobe mobali oyo ayebani na ndeko wa ye wa mwasi, mwana wa tata to wa mama wa ye. Mpe ba­nso baloba : Amen.

27:23  Azwa bobe mobali oyo alali na mama wa mwasi wa ye. Mpe banso baloba : Amen.

27:24  Azwa bobe moto oyo abeti moninga wa ye na bonkutu. Mpe banso baloba : Amen.

27:25  Azwa bobe moto oyo ayambi ma­bonza mpo ya koboma moto asali likambo te. Mpe banso baloba : Amen.

27:26  Azwa bobe moto oyo atosi maloba ma Mobeko moye te mpe akokisi mango te. Mpe banso baloba : Amen.

Chapter 28

28:1  Nzokande, soko otosi solo mpenza Yawe Nzambe wa yo, mpe soko omemyi mibeko mi­nso natindi yo lelo, Yawe Nzambe wa yo akotombola yo likolo lya bikolo bi­nso bya nse mobimba.

28:2  Tala mapa­mboli Yawe akotinda mpe akopesa yo, mpo otosi monoko mwa Yawe Nzambe wa yo.

28:3  Yawe akobenisa yo o mboka mpe o bilanga.

28:4  Yawe akobenisa bana ba yo, mbuma ya elanga ya yo mpe bana ba bibwele bya yo ; ngombe ya yo ikobota malamu mpe mpata ya yo ikokola se malamu.

28:5  Yawe akobenisa ekoló eye otondisi na ndunda mpe sanduku eye okotiaka mampa.

28:6  Yawe akobenisa yo ntango obimi o nda­ko mpe ntango ozongi.

28:7  Banguna ba­yei kobundisa yo, Yawe akokweisa bango, soko babimeli yo o nzela se yoko, bakokima kilikili o nzela nsa­mbo.

28:8  Yawe akobenisa bibombelo bya yo bya mbuma ná mpe misala mya yo minso ; solo, akobenisa yo o mokili Yawe Nzambe wa yo apesi yo.

28:9  Yawe akokomisa yo ekolo ya ye esantu lokola alayaki ndai, soko otosi mibeko minso mya Yawe Nzambe wa yo mpe olandi nzela ya ye.

28:10  Bato banso ba nse mobimba bakomono ’te ozali na nkombo ya Yawe mpe bakobanga yo.

28:11  Yawe akokabela yo biloko mingi mpenza, na bana ba yo moko, na bana ba bibwele na mbuma ya bilanga, o mokili moye alayaki ndai ’te akopesa bankoko ba yo.

28:12  Yawe akozibolela yo ebombelo ya nkita ya ye o likolo, akonokisa mbula o mokili o ntango elamu mpe akobenisa misala mya yo minso. Okodefisa biloko na bato ba bikolo mingi, kasi yo okodefa na moto moko te.

28:13  Yawe akotia yo seko moto wa liboso, moto wa nsima te. Okozala seko o likolo, o nse te, soko omemyi bitinda bya Yawe Nzambe wa yo, biye ngai natindi yo lelo, mpe soko otosi mpe okokisi byango,

28:14  soko otamboli epai ya loboko la mobali to la mwasi te, kasi olandi se maloba manso napesi yo lelo, mpe soko olandi mpe okumisi banzambe basusu te.

28:15  Kasi soko otosi Yawe Nzambe wa yo te, soko otosi bitinda na mibeko te, miye natindi yo lelo, tala mibondo minso akobetele yo :

28:16  Okozwa bobe o mboka mpe o bilanga.

28:17  Ekolo eye okotiaka ndu­nda mpe sanduku okotiaka mampa ikozwa bobe.

28:18  Bana ba yo, mbuma ya elanga ya yo, na bana ba bibwele bya yo, ngombe na mpata, ikozwa bobe.

28:19  Okozwa bobe awa okobima mpe okozonga o ndako.

28:20  Yawe akotombela yo bobe, akotindela yo mobulu mpe nsomo o misala minso okosala mpo ’te obunga bobele mpe okufa noki, zambi misala mya yo mizali mibe mpo otiki ye.

28:21  Yawe akopesa yo bokono bobe, bo­kosilisa yo o mokili olingi kokoto mpo ’te ofanda kuna.

28:22  Yawe akokondisa yo, okoyoka molunge makasi, okobima matungana o nzoto ; bilanga bya yo bikokauka, mbuma ikogaga mpe mbuma ya mampa ikobeba.

28:23  Moi makasi mokobetele yo lokola mbengi, mpe mabelé o nse ya makolo makozala lokola ebende.

28:24  Mbula eye ekonokela mabelé, Yawe akokomisa yango mputulu na zelo ; ikouta o likolo mpe ikoboma yo.

28:25  Yawe akokomisa yo moombo wa banguna ba yo. Soko okendeki kobundisa bango o nzela se yoko, okokima kilikili. Okozala eloko ya nsomo o miso ma bato ba bikolo binso.

28:26  Ebembe ya yo ekokoma bilei bya ndeke ya likolo mpe bya nyama inso ya mokili ; mpe moto moko akobe­ngana yango te.

28:27  Yawe akobelisa yo makono nde­nge na ndenge : Mbuma o nzoto lokola bazalaki na yango o Ezipeti, ma­kwanza, mpanda na mokosa bipai binso, mpe okokoka kobika na ya­ngo te.

28:28  Yawe akosala ’te obele motó, okufa miso mpe mayele ma yo matambola.

28:29  Okotambola patapata, ata na midi, okomekameka nzela lokola moto wa lolanda akotambolaka o kati ya molili. Okokoma o nsuka ya nzela ya yo te. Bakonyokolo yo mpe bakoyibela yo ntango inso, mpe moto moko ako­bikisa yo te.

28:30  Okofuta mosolo mpo ya kobala mwasi, kasi mosusu akozala na ye. Okotonga ndako, kasi okofanda o yango te. Okolona nzete ya vino, kasi okobuka mbuma ya ya­mbo te.

28:31  Bakoboma ngombe ya yo o miso ma yo, kasi okolia mosuni mwa yango te. Bakobotolo mpunda ya yo, mpe ekozongela yo te. Bakopesa ba­nguna ba yo mpata ya yo, mpe moto moko akosalisa yo te.

28:32  Bakotekele bato ba bikolo bisusu bana babali na bana basi ba yo ; mokolo na mokolo miso ma yo makolembe na bozili ba­ngo, mpe okokoka kobikisa bango te.

28:33  Mbuma ya bilanga bya yo mpe bya mosala mwa yo ikoliama na ba­mpaya, baye oyebi te. Bakoyibela yo mpe bakonyata yo ntango inso.

28:34  Ma­kambo ma mpasi okomono na miso makobelisa yo li­gboma.

28:35  Yawe akobimisa mbuma o mabolongo mpe o bibelo bya yo, mpe okokoka kobika na yango te ; okozwa mpota ut’o matambi tee o motó.

28:36  Yawe akotinda yo elongo na mokonzi oponoki mpo ’te ayangela yo, o ekolo eye bankoko ba yo mpe yo moko oyebaki liboso te, mpe kuna okokumisa banzambe basusu, bikeko bya nzete to bya mabanga.

28:37  O bikolo binso Yawe akotinda yo, okozala eloko ya kokamwa, akokomisa yo lisapo, bakoseke yo.

28:38  Okolona mbuma mingi o bilanga bya yo mpe okobuka se moke, zambi mapalela makosilisa yango.

28:39  Okolona nzete ya vino mpe okobongisa ela­nga ya yo, kasi okomele vino ya yango te ; okozwa eloko te, zambi nkusu ikolia yango.

28:40  Nzete ya oliva ikotonda o mokili mwa yo, kasi okozwa mafuta te mpo ya bopakoli nzoto, zambi mbuma ya oliva ikokweya.

28:41  Okobota bana babali na bana basi, kasi bakozala o ndako ya yo te, za­mbi banso bakokende o boo­mbo.

28:42  Nyonyo ikolia nkasa ya nzete na mbuma inso ya elanga ya yo.

28:43  Mompaya afandi o mboka yo akotombwama likolo lya yo, kasi yo okokita se kokita.

28:44  Okodefa na moto wa ekolo esusu, kasi okodefisa ye eloko te. Ye akozala liboso, yo okozala moto wa nsuka.

28:45  Mabe mana manso makokwela yo, bikolanda yo tee liwa lya yo, soko otosi Yawe Nzambe wa yo te, na mpe mibeko mpe bitinda biye Yawe apesaki yo.

28:46  Mabe mana makozala elembo eye ekokebisa yo, bana na bankokolo ba yo seko.

28:47  Mpo osaleli Yawe Nzambe wa yo na esengo o ntango ozalaki na bomengo ndenge na ndenge,

28:48  okosalela banguna ba yo, baye Yawe akoti­ndela yo, okoyoka nzala na mposa ya mai, okozala bolumbu mpe okokelela mingi. Bakotiela yo ekangiseli ya ebende o nkingo tee Yawe akoboma yo.

28:49  Yawe akotindela yo bato ba ekolo mosika, baye bafandi o nsuka ya mokili ; bakokomela yo lokola mpo­ngo ekopimbwaka mbangu. Bato ba ekolo ena bakoloba lokota bino bokoyeba te,

28:50  bato ba motema mabe, bakomemya mobange te, bakoyokela elenge mawa te.

28:51  Bango bakolia mosuni mwa ngombe ya yo mpe mbuma ya bilanga bya yo tee bakoboma yo ; bakotikela yo mbuma ya mampa te, vino te, mafuta te, bana ba ngombe te, bana ba mpata mpe te tee bakoboma yo.

28:52  Mboka inso, esika okoluka komibikisa, bakozinga ya­ngo tee bifelo bya lopango mpe manongi ma yango makwei, maye otiaki motema na mango. Bakozinga yo o mboka inso, o bisika binso bya mokili moye Yawe Nzambe wa yo apesaki yo.

28:53  Okolia bana yo moko obotaki, mosuni mwa bana babali ba yo mpe mwa bana basi ba yo, baye Yawe Nzambe wa yo apesi yo, nta­ngo banguna bakozinga mpe bako­nyokolo yo.

28:54  Ata mobali wa motema boboto, oyo akoyokelaka bani­nga ma­wa, ye mpe akoboya kosalisa ndeko wa ye, na mwasi wa ye wa boli­ngo na bana batikali na ye ;

28:55  akopima bango mosuni mwa bana ba ye, mpamba te, eloko yoko ekotikala na ye lisusu te o eleko banguna bakozinga yo mpe bakonyokolo yo tee bakoboma yo o mboka ya yo i­nso.

28:56  Ata mwasi wa motema boboto mpe­nza, oyo ameseni koyokela bato se mawa, oyo azali na motema molamu mpe akobangaka konyata mabelé na makolo, ye mpe akoboya kosalisa mobali wa ye wa bolingo na bana babali mpe bana basi ba ye,

28:57  na mwana wa ye aboti sika, na bana bake basusu, akoboya kosalisa bango mpe akokende kobombama mpo ’te alia bana mpo ya nzala enene ekangi ye, zambi banguna bakozinga mpe bakonyokolo yo tee bakoboma yo o mboka ya yo inso.

28:58  Soko omemyi mpe otosi maloba ma Mobeko moye te, maye makomami o buku eye, soko obangi nko­mbo ya Yawe Nzambe wa yo te, nko­mbo ya lokumu mpe ya nsomo,

28:59  Yawe akotindela yo na bana ba yo bitumbu binene mpe bya nsomo ; okobele makono mabe makoumelaka mpe makosilaka noki te.

28:60  Akoti­ndela yo bitu­mbu bya Ezipeti binso, biye bizalaki koyokisa bino nsomo, biko­kwela bino.

28:61  Bitumbu mpe malali masusu, maye makomami o buku ya Mibeko te, Yawe akotindela yo bya­ngo tee bato ba yo banso basila.

28:62  Ata ozalaki liboso ekolo ya bato mingi, ebele lokola minzoto mya likolo, eko­tikala se mwa ndambo ya bato. Awa oboyaki kotosa Yawe Nza­mbe wa yo,

28:63  soko Yawe asepelaka koyokisa yo esengo kala, sikawa ako­sepela se koboma bato ba yo mpe kolongola yo na bokasi o mokili moye okokoto mpo ’te ofanda kuna.

28:64  Yawe akopanza yo o bikolo bisusu o mokili mobimba banda nsuka yoko tee nsuka esusu ; kuna okokumisa banzambe basusu, baye bankoko mpe yo moko oyebaki te, bikeko bya nzete mpe bya mabanga.

28:65  O bikolo bina, okofanda nye te, okozwa ata esika ya kotia makolo te ; kuna Yawe akokomisa yo motema likolo, miso molili mpe nzoto etau.

28:66  Bomoi bwa yo mobimba okozala na likama, oko­yoka nsomo butu moi, zambi oyebi te eloko nini ekokwela bomoi bwa yo.

28:67  Na ntongo okoloba : « Nani akokomisa ngai tee mpokwa ? » Mpe na mpokwa okoloba : « Nani akokomisa ngai tee ntongo ? », mpo motema mwa yo mokotonda na bobangi, mpe mpo ya maye miso ma yo makomono.

28:68  Yawe akozongisa yo o Ezipeti o nzela ya masuwa, o mokili moye nayebisaki yo : « Okomono mokili moye lisusu te. » Mpe kuna okomiteke na banguna ba yo lokola baseleli babali na basi, kasi moto moko akoso­mba yo te.

28:69  Yoka maloba masusu Yawe ati­ndaki Moze mpo ya kokata bondeko na Israel o mokili mwa Moab, maloba abakisaki likolo lya bondeko akataka na bango o ngomba Oreb.

Chapter 29

29:1  Moze abengi bato banso ba Israel mpe alobi na bango : Bomonoki makambo manso Yawe asalaki o miso ma bino o mokili mwa Ezipeti, maye asalaki Farao mpe bato ba ye banso o mokili mwa ye.

29:2  Bomonoki bitumbu binene, bilembo na makamwisi manene.

29:3  Kasi tee lelo Yawe naino apesi bino motema mwa kondima ye te, miso ma komono te, matoi ma koyoka malamu te.

29:4  Natambwisaki bino mibu ntuku inei o eliki, mpe ata mokolo moko bilamba bibebaki o nzoto te, mpe ma­papa mabebaki o makolo te.

29:5  Bozalaki kolia mampa te, bozalaki komele vino to masanga makasi te mpo ’te boyeba na mayele ma bino moko ’te ngai YawenazaliNzambewabino.

29:6  Nsima boyei o esika eye. Sikon, mokonzi wa Kesbon, na Og, mokonzi wa Basan, bayaki kobunda na biso ; kasi tolongaki bango.

29:7  Tobotoloki mokili mwa bango mpe topesaki mwango na Ruben, na Gad mpe na ndambo ya libota lya Manase mpo ’te mozala mwa bango.

29:8  Botosa maloba ma bondeko mpe bokokisa mango, makambo ma bino manso matambola bongo malamu.

29:9  Bino banso botelemi lelo o miso ma Yawe Nzambe wa bino : Bino bakonzi ba mabota, bakolo ba mboka na bateyi ba Mobeko, babali banso ba Israel,

29:10  elongo na bana mpe na basi ba bino, na mompaya oyo afandi o nganda ya bino, na oyo akokataka nkoni to akotokaka mai.

29:11  Sikawa bolingi koyamba bondeko bwa Yawe Nzambe wa bino, bondeko alayaki ndai ’te akokata yango na bino lelo.

29:12  Lelo Yawe alingi kokomisa bino ekolo ya ye moko, ye mpe akozala Nzambe wa bino lokola alobelaka yo mpe lokola alayaka ndai na ba­nkoko ba yo Abarama, Izaka na Yakob.

29:13  Nakosakola mabe maye mpe nakokata lelo bondeko bobele na bino te,

29:14  bino bato botelemi awa elongo na biso o miso ma Yawe Nzambe wa biso, kasi mpe na baye bazali lelo awa elongo na biso te.

29:15  Ya solo, boyebi ’te tofandaki o Ezipeti, boyebi bato ba mokili mona esika tozalaki mpe esika tolekaki.

29:16  Bomonoki makambo ma bango ma nsomo mpe bikeko bizalaki na bango, bikeko bya nzete, mabanga, wolo na palata.

29:17  Epai ya bino moto moko akoki koboya Yawe Nzambe wa biso te na bokumisi banzambe ba bikolo bisusu, azala mobali to mwasi, ezala etuka to libota mobimba ! Epai ya bino moto moko akoki kozala mosisa te, moye mokobota mbuma ya mbondo to ngenge.

29:18  Oyo ayoki maloba maye, nzokande akanisi ’te likambo lyo­ko likoki kokwela ye te mpe amilobeli : « Nakozanga eloko te, ata nalandi mayele ma ngai moko ; mai ma kosilisa mposa ya ngai mazali mi­ngi »,

29:19  ayeba ’te Yawe akolimbisa ye te ; Yawe akoyokela moto oyo nka­nda mpe zuwa ; mabe manso makomami o buku eye makokwela ye, mpe Yawe akolongola nkombo ya ye o mokili moye.

29:20  Yawe akolongola ye o mabota manso ma Israel, mpo ayoka mpasi se lokola maloba ma bondeko matindi, maye makomami o buku eye ya Mobeko.

29:21  Bana na bankoko ba bino baye bakobotama nsima, na mompaya alongwi o ekolo mosika mokolo bakomono bitumbu na malozi mako­kwela mokili moye, na bokono bo­nso Yawe akotindela bino, bakoloba :

29:22  « Mokili moye mozali bobele mputulu mpe mongwa, binso biziki, bakolona mpe bakobuka mbuma lisusu te, ata lititi lyoko likokola wana te. Bobele bongo Yawe asilisaki na nka­nda mpe na nkele mpenza mboka Sodoma, Gomora, Adma na Seboyim ! »

29:23  Bato ba bikolo binso bakoganga : « Mpo nini Yawe asalaki bo­ngo na bato ba mokili moye ? Mpo nini ayokaki nkanda enene boye ? »

29:24  Mpe bakoyebisa bango : « Mpo batikaki Bondeko Yawe Nzambe wa ba­nkoko ba bango akataka na bango ntango abimisaki bango o mokili mwa Ezipeti,

29:25  zambi bakendeki kokumisa banzambe basusu mpe bafukamelaki bango, banzambe baye bayebaki liboso te, baye Yawe alakisaki bango te.

29:26  Yawe ayokelaki bato ba mokili mona nkanda mpenza mpe atindelaki bango bitumbu binso bikomami o buku eye.

29:27  Yawe, na nka­nda enene mpe ya nsomo, abe­nga­naki bango o mokili mwa bango, ya­ngo wana abwaki bango o ekolo esusu, lokola tozali komono lelo. »

29:28  Bobele Yawe Nzambe wa biso ayebi ma­kambo mabombami, kasi ayebisi biso na bana ba biso maka­mbo masusu polele seko, mpo ’te tokokisa maloba manso mazali o Mobeko moye.

Chapter 30

30:1  Moze alobi lisusu : Mokolo maye manso nalobi na bino makosalema, mpe bosili kozwa bobenisi to bobe lokola nayebisaki bino, soko bokomi komanyola mango o mitema o bikolo biye Yawe Nza­mbe wa bino apanzi bino,

30:2  mpe bino na bana ba bino bozongeli Yawe Nza­mbe wa bino, bokomi kotosa ngai na motema monso mpe na mayele ma­nso o mambi manso natindi binolelo*,

30:3  Yawe Nzambe wa bino akozongisa bino o mboka. Akoyokela bino mawa mpe akosangisa bino lisusu ut’o bikolo binso esika apanzaki bino liboso.

30:4  Ata bokendeki o boombo mosika tee nsuka ya mokili, Yawe Nzambe wa bino akokende kosangisa mpe kokamata bino kuna.

30:5  Yawe Nzambe wa bino akozongisa bino o mokili mwa bankoko ba bino mpo ’te bofanda kuna mpe boyoka esengo enene mpo ’te bokoma ekolo ya bato ebele, leka o ntango ya ba­nkoko ba bino.

30:6  Yawe Nzambe wa bino akobo­ngisa mitema mya bino ná mitema mya bana ba bino mpo ’te bolinga Yawe Nzambe wa bino na motema monso, na mayele manso mpe bobika seko.

30:7  Yawe Nzambe wa bino akokitisela banguna mpe banyokoli ba bino mabe mana manso.

30:8  Mpe bino bokotosa lisusu Yawe Nzambe wa bino mpe bokolanda mibeko mi­nso natindi bino lelo.

30:9  Yawe Nza­mbe wa bino akokomisa bino bato ba esengo o misala minso, o bana bokobota, o bana ba ngombe ya bino mpe o mbuma ya mabelé ma bino. Yawe akolinga lisusu ’te bozala na esengo, lokola alingaki ’te bankoko ba bino bazala na esengo.

30:10  Kasi boyoka Yawe Nzambe wa bino, botosa mibeko minso mikomami o buku eye ; bozongela Yawe Nzambe wa bino na motema moko mpe na mayele manso.

30:11  Mibeko napesi bino lelo mileki bino na bokasi te, bokoki kotosa myango.

30:12  Soko maloba ma Mobeko mabombamaki o likolo, mbele bolobaki : « Nani akobuta o likolo mpo ya kokamata mango mpo ’te ayebisa biso mpe totosa mango ? »

30:13  Soko mabombamaki o ngambo esusu ya mbu, mbele bolobaki : « Nani akokatisa mai mpo ya kokamata mango mpo ’te ayebisa biso mpe totosa mango ? »

30:14  Kasi liloba lizali penepene na bino, lizali o minoko mpe o mitema mya bino. Bongo bokoki kotosa lyango.

30:15  Bokoki kopono lelo bomoi na esengo, to liwa na mpasi.

30:16  Soko botosi mitindo mya Yawe Nzambe wa bino, miye napesi bino lelo, soko bolingi Yawe Nzambe wa bino, bota­mboli o nzela ya ye mpe bolandi mibeko, mitindo mpe mimeseno mya ye, bokobika mpe bokokoma ekolo ya bato baike. Yawe Nzambe wa bino akobenisa bino mpo ’te bokoka koyingela o mokili moye mpo bozala bankolo ba mwango.

30:17  Kasi soko bopesi mitema mya bino epai esusu mpe botosi te, soko bondimi ’te babenda bino, bongo bokumisi mpe bokumbameli banzambe basusu,

30:18  na­yebisi bino lelo ’te bokokufa mpe bokoumela mikolo mingi te o mokili moye bokozwa nsima ya bokatisi eba­le Yordane.

30:19  O miso ma ba-likolo na banse banso nalobi : Bokoki kopono bomoi to liwa, bobenisi to bozwi bobe. Bopono bomoi mpo’te bokoka kobika, bino na bana ba bino.

30:20  Bolinga Yawe Nzambe wa bino mpe boyoka monoko mwa ye, bokangana na ye. Tala nzela ya kobika mpe ya koumela mikolo mingi o mokili moye Nzambe alakelaki bankoko ba bino Abarama, Izaka na Yakob.

Chapter 31

31:1  Moze ayei koloba naino maloba maye na bato ba Israel banso :

31:2  « Lelo nakokisi mibu nkama na ntuku ibale ; nakoki kotambola lisusu bipai binso te. Mokonzi alobi na ngai : Okokatisa ebale Yordane te.

31:3  Yawe Nzambe wa bino akoleka liboso lya bino ; ye moto akosilisa bato ba ekolo ena mpo ’te bokoka kobotolo mokili mwa bango. Yozue moto akokamba bino, lokola Yawe alobaki.

31:4  Yawe akosala bango lokola asalaki na Sikon mpe na Og, bakonzi ba Amor ; abomaki bango mpe abebisaki mokili mwa bango.

31:5  Yawe akokaba bango o maboko ma bino mpe bokosala na bango se lokola natindaki bino.

31:6  Bozala makasi mpe na mpiko ; bobanga te mpe bolenge o miso ma bango te, zambi Yawe Nzambe wa bino akozala na bino, akotika bino te. »

31:7  Na nsima Moze abengi Yozue mpe alobi na ye o miso ma bato ba­nso ba Israel : « Zala makasi mpe na mpiko ; yo moto okoyingisa libota liye o mokili Yawe alakelaki bankoko ba bango ; yo moto okopesa bango mabelé mana.

31:8  Yawe akotambola liboso lya yo ; akozala na yo mpe akotika yo te. Obanga te, oyoka mpe nsomo te. »

31:9  Moze akomi Mobeko o monka­nda mpe apesi mwango na banganga Nzambe, bana ba Levi, baye bakomemeke Sanduku ya Bondeko bwa Yawe, apesi mwango mpe na bakolo ba Israel.

31:10  Moze apesi bango etinda eye : « Mbala na mbala, o mobu mwa nsambo, o mobu mwa bolimbisi nyo­ngo inso, o ntango ya eyenga ya Biema,

31:11  o eleko bato banso ba Israel bakokende kotala elongi ya Yawe Nza­mbe wa yo o esika ye moko aponoki, osakola Mobeko moye o matoi ma ba-Israel banso.

31:12  Sangisa bato banso, babali, basi, bana na mompaya oyo afandi o mboka yo, mpo ’te bayoka mpe bayekola bobangi Yawe Nzambe wa bino, batosa mpe bala­nda maloba manso mazali o Mobeko moye.

31:13  Bana ba bango, baye bayebi Mobeko naino te, bayoka mpe bayekola bobangi Yawe Nzambe wa bino mikolo minso bokozala o mokili moye bolingi koyingela sikawa mpo ’te bofanda kuna nsima ya bokatisi Yordane. »

31:14  Yawe alobi na Moze : « Mokolo mwa liwa lya yo mokomi penepene ; benga Yozue. Bino babale bokende o Ema ya Likita mpo ’te napesa ye bitinda bya ngai. » Moze na Yozue bakei kofanda o Ema ya Likita.

31:15  Yawe amilakisi na bango o Ema ya Likita, amononi o kati ya limpata, liye litelemi o monoko mwa Ema.

31:16  Yawe alobi na Moze : « Sikawa oko­kende kokutana na bankoko ba yo. Kasi bato baye balingi kosala mabe na bolandi banzambe basusu o ekolo ya bampaya esika balingi koyingela, bakotika ngai mpe bakoboma bondeko nakataki na bango.

31:17  O mokolo mona nakolakisa bango nka­nda ya ngai, nakotika bango mpe nakobombela bango elongi ya ngai. Makambo ma mpasi ndenge na nde­nge makokwela bango ; yango wana bakomituna : « Mabe mana makweli biso, mbele ezali mpo Nzambe wa biso azali lisusu o kati ya biso te ? »

31:18  Ya solo, ngai nakobombela bango elongi ya ngai o mokolo mona mpo ya mabe manso basali na bolandi ba­nzambe basusu.

31:19  Koma sikawa o monkanda nze-mbo eye bokoyemba mbala na mbala, lakisa bana ba Israel yango, yembisa bango yango ezala lokola elembo eko­kitisa bana ba Israel.

31:20  Ngai nakambi bango o mokili moye nalakelaki bankoko ba bango, mokili motondi na mabéle ma ngombe mpe na mafuta ma nzoi, esika bakolia mpe bakotonda mpe bakokoma banene ; nzokande na nsima bakolanda ba­nzambe basusu, bakokumisa ba­ngo, bakokinola ngai mpe bakoboma bo­ndeko bwa ngai.

31:21  Kasi mokolo mabe na mpasi ndenge na ndenge mako­kwela bango, nzembo eye ekolakisa bobe bwa bango, mpe bana ba bango bakobosana likambo lina mokolo moko te. Solo, nayebi mikano bazali kokana lelo, ata nakambi ba­ngo naino o mokili mona te, moye nalayaki ndai ’te nakopesa bango. »

31:22  O mokolo mona akomi nzembo eye o mo­nka­nda mpe alakisi bana ba Israel yango.

31:23  Apesi Yozue, mwana wa Nun, eti­nda eye : « Zala makasi mpe na mpi­ko, zambi yo moto okokamba bana ba Israel o mokili nalayaki ndai ’te nakopesa bango, mpe ngai nakozala na yo. »

31:24  Esilisi Moze kokoma kin’o nsuka maloba manso ma Mobeko o buku,

31:25  apesi etinda eye na ba-Levi, baye bakomemeke Sanduku ya Bondeko bwa Yawe :

31:26  « Bokamata buku eye ya Mobeko ; botia yango penepene na Sanduku ya Bondeko bwa Yawe Nzambe wa bino. Ezala elembo ekolakisa mabe ma bino.

31:27  Nayebi mayele ma botomboki mpe mitó makasi mya bino. Soko lelo, ata nazali naino o kati ya bino, bozali kotombokela Yawe, bokosala nini nsima ya liwa lya ngai ?

31:28  Bosangisa bakolo banso ba mabota ma Israel na mpe bateyi ba mobeko penepene na ngai ; nayokisa ba­ngo maloba maye nakosakola o matoi ma bango ; ba-likolo na banse bazala banzeneneke ba ngai.

31:29  Nayebi ’te nsima ya liwa lya ngai bino bokobeba mpe bokolongwa o nzela eye nalakisaki bino. O mikolo mikoya mpa­si ekokwela bino, zambi bokosala mabe o miso ma Yawe mpe bokoyokisa ye nkanda na misala mya bino. »

31:30  Na nsima Moze asakoli maloba manso ma nzembo eye o matoi ma bato banso ba Israel :

Chapter 32

32:1  Bato ba likolo, botia matoi na maye nakoyebisa ; bato ba nse, boyoka maloba nakoloba na bino !

32:2  Mateya ma ngai manokela bino lo­ko­la mbula, maloba ma ngai matangela bino lokola mamio ma nto­ngo, lokola londende lokwei o matiti ma­besu, lokola mbula enene enokeli bilanga.

32:3  Nalingi kokumisa nkombo ya Yawe, bino banso bosakola lokumu la Nza­mbe wa biso.

32:4  Ye azali Libanga, mosala ye asali mo­bongi nye, zambi nzela ya ye inso izali semba. Azali Nzambe wa lobokó, ayebi li­sumu te. Azali Nzambe wa bosembo mpe wa bosolo.

32:5  Ye asalaki bato ba ye bobele malamu, kasi bango moko babebisi, libota lya bato babe !

32:6  Tala boniboni bozongiseli ye, bino bato ba libota lya bazoba, bato bazangi mayele ! Ye tata wa bino, ye mozalisi wa bino ! Ye moto akelaki bino mpe abateli bino tee le­lo !

32:7  Bokanisa naino mikolo mya kala, bokundola mibu mya liboso banda kala tee lelo, botuna naino batata ba bino na bakolo ba mboka bayebisa bino.

32:8  Bokanisa mokolo Nzambe wa li­ko­lo akabolelaka bato mokili ; apesi bato banso eteni ekoki na ba­ngo, atiaki ndelo ya bikolo engebene na motango mwa bana ba Nzambe.

32:9  Ekolo Israel ekomi ekolo ya Yawe ; apesi libota lya Yakob mokili mwa ye.

32:10  Azwani na bango o esobe, o eliki ya mawa, esika yoko na nyama ya zamba. Abateli, abokoli mpe akengeli ba­ngo lokola moto abateli liso lya ye.

32:11  Lokola engondo ezali kokengele zu­mbu lya ye mpe epimbwi likolo lya bana ba ye, etandi mapapu ma ye mpe ememi mwana, ekei na mwana o mapapu ma ye ;

32:12  se bongo Yawe ye moko akambi bango, mpe nzambe mosusu azalaki na bango te.

32:13  Atambwisi bango kin’o ngomba ya ekolo aleisi bango mbuma ya bilanga, amelisi bango mafuta ma nzoi mabombami o kati ya mabanga, mpe mafuta ma nzete iye ibimi o ma­banga makasi.

32:14  Amelisi bango mabéle ma ngombe mpe ma mpata, aleisi bango mafuta ma bana mpata, ma mpata babali ya Basan mpe nta­ba babali, alei­si bango fufu ya mbuma ya ma­mpa, amelisi bango masanga makasi ma­u­ti o nzete ya vino.

32:15  Bato ba Yakob balei mpe bato­ndi ; Yesurun akomi mafuta mpe ato­mboki, solo, bakomi mafuta, bakomi na nzo­to enene. Kasi baboyi Nzambe oyo asalaki ba­ngo mpe basantoli Libanga liye likobi­ki­sa ba­ngo.

32:16  Bayokisi ye zuwa na bondimi ba­nza­mbe basusu, bayokisi ye nka­nda na bosali ma­ka­mbo ma nsomo.

32:17  Babonzeli bazabolo, baye bazali Nza­mbe te, mabonza ; banzambe ba sika, bayebaki bango liboso te, baye bankoko ba bango bakumisaki te.

32:18  Bobosani Libanga liye libotaki bino, bokanisi lisusu Nzambe te, oyo ake­laki bino.

32:19  Makambo Yawe amoni mayokisi ye nkanda ; abwaki bana ba ye, babali na basi.

32:20  Alobi : Nakobombela bango elongi ya ngai, namono soko bakozala boniboni. Bazali libota lya bato babe, ba­to bazali na lobokó te.

32:21  Bayokisi ngai zuwa, balandi banzambe ba mpamba, bayokisi ngai nkanda na banzambe wa mpamba. Nakoyokisa bango zuwa na boponi ekolo ya mpamba, bato bazangi nti­na batumola bango.

32:22  Solo, móto mwa nkanda ya ngai mo­bimi, mokopela kin’o mboka ya bawa, mokosilisa mabelé na maye mango makobotisaka, mokozikisa nse ya ngomba.

32:23  Nakotindela bango malozi ndenge na ndenge, nakobetele bango makula ma ngai.

32:24  Bakolembe mpo ya nzala, bokono bobe bokosilisa bango na mpe bitumbu bya nsomo. Nakotindela ba­ngo nyama iswa ba­ngo mpe nyoka ibwakela bango ngenge.

32:25  O libanda bana babali bakokufa na mopanga, o kati ya ndako nsomo ekolengisa bango ; banso bakokufa, ná elenge mobali, ná elenge mwasi, ná mwana azali konunga mabéle, ná mobange akomi na nsuki mpe­mbe.

32:26  Nalobi : Nakosilisa bokasi bwa ba­ngo, nalingi bato bakanisa nko­mbo ya ba­ngo lisusu te.

32:27  Kasi nabangi, mbele banguna bako­seke ngai. Banguna bakeba ’te bamikosa te, baloba te : « Biso tolongi na bokasi bwa biso, Yawe apangani na bango te. »

32:28  Bato ba Israel bakokokisa mikano mya bango te, bazali ekolo ya bato bazangi ma­yele.

32:29  Soko bazalaki bato ba bwanya, mbe­le bayokaki, mbele bayebaki eloko nini ekobo­ngisa bango na nsima.

32:30  Boniboni bobele moto moko akoki kokimisa bato nkoto mpe bato babale bakoki kokimisa bato ata nkoto zomi, soko Nzambe, Libanga lya bango, a­te­ki mpe akabi bango te ?

32:31  Nzambe mpe libanga lya banguna a­za­li lokola Libanga lya biso te : bango moko bayebi.

32:32  Nzete ya bango ya vino iuti o bilanga bya Sodoma, izali nzete bazwi o bilanga bya Gomora ; mbuma ya vino ina izali na ngenge, bituka binso bya mbuma bikomi bo­lolo.

32:33  Vino ya bango ezali lokola nge­nge ya nyoka, lokola ngenge ya etupa eye eko­swa­ka makasi.

32:34  Makambo mana nabombi epai ya ngai, nabombi mango o sanduku ya ngai.

32:35  Nakozongisela bango mabe, nakopesa bango etumbu o eleko bakotia makolo o nzela ya bo­selu. Solo, mokolo bakosila nye mokomi penepene, etumbu nakaneli bango eko­kwela ba­ngo noki.

32:36  Yawe akosala bato ba ekolo ya ye ma­lamu, akoyokela basaleli ba ye mawa, o ntango akomono bango banso ma­boko malembi, banso basili : ná baombo, ná bansomi.

32:37  Akotuna : Wapi banzambe ba ba­ngo, wapi oyo azali libanga likobatela ba­ngo ?

32:38  Wapi baye bazalaki kolia mafuta ma miboma mpe bazalaki komele vino ya ma­bo­nza ma bomeli ? Babima sikawa mpo ya kosalisa bino, bazala liboso lya bino mpo ya kobatela bino.

32:39  Bomono sikawa ’te bobele ngai mo­ko nazali Nzambe, mosusu tozali biso na ye Nzambe, azali te. Ngai moto nakotindaka liwa mpe na­kopesaka bomoi ; ngai moto nakozokisa mpe nakobikisa ; moto mosusu akoki kobikisa moto o maboko ma ngai te.

32:40  Nakotombola loboko likolo, nakoloba : Ya solo, nazali Nzambe seko ;

32:41  soko napelisi mopanga mwa ngai mwa nsomo, soko natomboli loboko mpo ya ko­ka­ta likambo, nakozongisela banguna mabe ma­nso basalaki ngai, baye bayini ngai nakofuta bango lifuta likoki na bango.

32:42  Mopanga mwa ngai mokoboma ba­to ebele, makula ma ngai makomele makila ma bango, makila ma baye bakufi na baye bakangemi baombo, makopasola mpe mitó mya nsuki mi­ngi mya banguna.

32:43  Bino ba-likolo, bosepela na ye elo­ngo, bino bana ba Nzambe bokumisa ye. Bikolo binso, bosepela elongo na ba­to ba ye ; banzelu banso ba Nzambe, bo­la­kisa bokasi bwa ye. Solo, akobe­kola makila ma basaleli ba ye. Akozongisela banguna mabe ma­nso basalaki ye ; akopesa etumbu na bato banso bayini ye ; Yawe akopetola mokili mwa bato ba ye.

32:44  Moze ayei elongo na Yozue, mwa­na wa Nun, mpe asakoli maloba manso ma nzembo eye mpo ’te bato banso bayoka mango.

32:45  Esilisi Moze kosakola maloba ma­na manso na bato ba Israel,

32:46  alobi na bango lisusu : « Bokeba na maloba maye manso nayebisi bino lelo. Bopesa bana ba bino etinda ’te batosa maloba manso ma Mobeko moye,

32:47  zambi mobeko moye motali bolamu mpe bomoi bwa bino ; soko botosi mwango, bokoumela mikolo mingi o mokili moye bokozwa mokolo bokokatisa Yordane. »

32:48  O mokolo mona Yawe alobi na Moze maloba maye :

32:49  « Buta ngomba Abarim, buta ngomba Nebo, o mokili mwa Moab, penepene na Yeriko, mpe tala mokili mwa Kanana, moye nakopesa bana ba Israel mpo mozala mwa bango.

32:50  Soko okomi, okufa bo­bele kuna, bongo okende kosa­ngana na bankoko ba yo, lokola ndeko wa yo Aron akufaki o ngomba Kor mpe asangani na bankoko ba ye ;

32:51  zambi otosaki ngai te o miso ma bato ba Israel, o mai ma Meriba-Kades, o eliki ya Sin, mpe olakisaki bosantu bwa ngai te o miso ma bango.

32:52  Okomono mokili bobele mosika, kasi okoyingela te o mokili moye napesi bato ba Israel. »

Chapter 33

33:1  Moze, moto wa Nzambe, abenisi bana ba Israel liboso lya liwa lya ye.

33:2  Alobi : Yawe autaki o ngomba Sinai, abimeli bango ut’o Seir, amilakisi na bango o ngomba Paran. Ayei mpo ya bango o Meriba-Kades kin’o bisika ngomba izali lisusu te.

33:3  Yo moto okolingaka bato ba yo ; basantu banso bazali o maboko ma yo. Bakitisaki bilongi o nse penepene na makolo ma yo, bayokaki maloba ma monoko mwa yo.

33:4  Moze apesi biso Mobeko, mokozala seko na bato ba libota lya Yakob.

33:5  Yesurun azwi bokonzi o ntango ba­yangeli ba ekolo basanganaki elongo na mabota manso ma Israel.

33:6  Tobetele Ruben maboko, akoki kokufa te, ata azali na bato mingi te, azala seko.

33:7  Mpe mpo ya Yuda alobi : E Yawe, yoka lolaka la Yuda, zongisa ye epai ya bandeko ba ye, ye moko abatela bolamu bwa ye ; bongo osalisa ye o etumba na ba­ngu­na.

33:8  Mpo ya Levi alobi boye : Pesa Tumim ya yo na Levi, mpe Urim na molingami wa yo, zambi ye atosaki yo malamu ; omekaki ye motema ntango azalaki o Masa, o ntango osambisaki bango pene na mai ma Meriba.

33:9  Levi alobaki mpo ya tata mpe mama wa ye : Namonoki bango te ! Aboyaki koyeba bandeko ba ye, atikaki mpe kotala bana ba ye. Solo, bana ba Levi batosaki liloba lya yo, bango bazali kobatela Bondeko bwa yo.

33:10  Bakoteyaka bana ba Yakob mimeseno mya yo, bakolakisaka Israel Mobeko mwa yo, bakotumbaka mpaka ya malasi mpo oyoka nsolo mpimbo, mpe bakotiaka miboma o altare ya yo.

33:11  E Yawe, benisa nguya ya Levi, ndima mosala mwa maboko ma ye. Buka mikongo mya baye balingi ko­sala ye mabe, mpe silisa bokasi bwa baye bakoyinaka ye.

33:12  Mpo ya Benyamin alobi : Yo mwana wa bolingo wa Yawe, okopema o maboko ma Yawe oyo akobatelaka yo mikolo minso, mpe afandi o kati ya ngomba ya yo.

33:13  Mpo ya Yozefu alobi : Yawe abenisa mokili mwa ye, akabela ye nsuka ya makabo, ma­mio ma likolo, na mai mabombami o nse ya mabelé ;

33:14  akabela ye mbuma kitoko ikoli na mo­lunge mwa mwese, na mpe mbu­ma iye ikotela sanza na sanza,

33:15  mbuma ya yambo ya ngomba ya ka­la, iye ileki kitoko ya ngomba ya seko.

33:16  Akabela ye biye bileki kitoko o mo­kili mobimba, apesa ye bolingi bwa Oyo afandi o Nzete ya móto. Bobenisi boye bokitela Yozefu o mo­tó, zambi aponomi liboso lya bandeko ba ye.

33:17  Tala ngombe mobali, mwana wa ye wa yambo : nkembo na ye ! Bokasi bwa ye lokola maseke ma nzale, akotuta na mango bato ba bikolo tee nsuka ya mokili. Yango elakisi bato nkoto zomi ba Efraim, na bato nkoto na nkoto ba Manase.

33:18  Mpo ya Zabulon alobi : Zabulon, bunda etumba ya yo na ese­ngo, Izakar, sepela o biema bya yo.

33:19  Abyangi bato o ngomba mpo ya ko­bonzela Nzambe mabonza lokola eti­ndami, bakozwa biloko biuti o mai ma mbu na mpe nkita inso ibombami o nse ya zelo.

33:20  Mpo ya Gad alobi : Nkembo na oyo alendisi Gad ! Alali lokola ntambwe, abomi nyama, asesi loboko, elongi na motó.

33:21  Amiponelaki mokili moleki molamu, amonoki ’te akoki kozala mokonzi wa mabelé mana. Ayaki lokola moyangeli wa ekolo, asali mosala mwa bosembo Yawe ape­saki ye, akokisi maye Yawe akani kosala Israel.

33:22  Mpo ya Dan alobi : Dan azali mwana ntambwe, apimbwi ut’o Basan.

33:23  Mpo ya Neftali alobi : Neftali azwi makabo ma Yawe ebele, azwi bobenisi bwa ye bonso, abotoli mabelé epai ya Westi mpe epai ya Sudi.

33:24  Mpo ya Aser alobi : Yawe abenisa Aser liboso lya ba­nde­ko ba ye, azwa bolamu boleki bolamu bwa ba­ngo, mpe atuna makolo o kati ya mafuta !

33:25  Asala bikangeli bya ndako ya ye na bibende mpe na mbengi, mikolo mya ye minso afanda na boboto.

33:26  Moto moko te akokani na Nzambe wa Yesurun, na bokonzi mpenza azali kokatisa likolo, mpe kotambola o mampata mpo ya kosalisa yo.

33:27  Nzambe wa bileko bya kala azali ebo­mbamelo ya yo. Mikolo minso asali mosala awa o nse, akimisi banguna banso o miso ma yo ; ye moto alobi : Boma !

33:28  Moto moko akotumola Israel te. Liziba lya Yakob likobimisa mai, o bilanga bya mbuma ya mampa mpe ya vino, likolo likotangisa mamio kuna.

33:29  Esengo na yo Israel ! Nani akokani na yo ? Yawe akosalisa ekolo ya yo, ye nguba eye ekobatela yo, ye mopanga mokolongisa yo. Banguna bakoluka kokosela yo ma­kambo, kasi yo okonyata mikongo mya ba­ngo na makolo.

Chapter 34

34:1  Moze alongwi o Bisobe bya Moab, abuti ngomba Nebo, eye ezali nsonge ya ngomba Pisga, etalani na mboka Yeriko. Yawe amonisi ye mokili mobimba ut’o Galaad tee Dan,

34:2  Neftali mobimba, mokili mwa Efraim na Manase, mokili mwa Yuda tee mbu ya Westi,

34:3  Negeb mpe mokili penepene na Yeriko, mboka ya mbila, tee Soar.

34:4  Yawe alobi na Moze : « Tala sikawa mokili nalakelaki Abarama, Izaka na Yakob ; nalobaki na bango ’te nakopesa bana ba bino mokili moye. Nalakisi yo mwa­ngo mpo ’te omono na miso, kasi okoyi­ngela kuna te. »

34:5  Moze mosaleli wa Yawe awei o esika ena, o mokili mwa Moab, lokola Yawe alingaki.

34:6  Bakundi ye o lo­bwaku, pene na Bet-Peor, o Moab. Tee lelo moto moko ayebi lilita lya ye te.

34:7  Ntango Moze awei, akokisi mibu monkama na ntuku ibale ; miso ma ye makufaki naino te mpe azalaki naino makasi.

34:8  Bana ba Israel baleli Moze o Bisobe bya Moab mikolo ntuku isato. Esilisi bango mikolo mya boleli Moze, basukisi lilaka.

34:9  Yozue, mwana wa Nun, azalaki na bwanya bonene, zambi Moze atandelaki ye maboko. Bana ba Israel batosi ye, basali bongo se lokola Nzambe atindaki Moze.

34:10  Profeta moko lokola Moze abimaki lisusu o Israel te ; ye amonoki elongi ya Yawe.

34:11  Yawe atindaki ye alakisa bilembo mpe asala makamwisi ebele o mokili mwa Ezipeti, esika apesaki etumbu na Farao mpe na basali ba ye o mokili mwa ye mobimba !

34:12  Na nguya enene Moze asalaki makambo ma nsomo o miso ma bato banso ba Israel !