VulgHetzenauer - Matthew

Chapter 1

1:1  Liber generationis Iesu Christi filii David, filii Abraham.

1:2  Abraham genuit Isaac. Isaac autem genuit Iacob. Iacob autem genuit Iudam, et fratres eius.

1:3  Iudas autem genuit Phares, et Zaram de Thamar. Phares autem genuit Esron. Esron autem genuit Aram.

1:4  Aram autem genuit Aminadab. Aminadab autem genuit Naasson. Naasson autem genuit Salmon.

1:5  Salmon autem genuit Booz de Rahab. Booz autem genuit Obed ex Ruth. Obed autem genuit Iesse. Iesse autem genuit David regem.

1:6  David autem rex genuit Salomonem ex ea, quæ fuit Uriæ.

1:7  Salomon autem genuit Roboam. Roboam autem genuit Abiam. Abias autem genuit Asa.

1:8  Asa autem genuit Iosophat. Iosophat autem genuit Ioram. Ioram autem genuit Oziam.

1:9  Ozias autem genuit Ioatham. Ioatham autem genuit Achaz. Achaz autem genuit Ezechiam.

1:10  Ezechias autem genuit Manassen. Manasses autem genuit Amon. Amon autem genuit Iosiam.

1:11  Iosias autem genuit Iechoniam, et fratres eius in transmigratione Babylonis.

1:12  Et post transmigrationem Babylonis: Iechonias genuit Salathiel. Salathiel autem genuit Zorobabel.

1:13  Zorobabel autem genuit Abiud. Abiud autem genuit Eliacim. Eliacim autem genuit Azor.

1:14  Azor autem genuit Sadoc. Sadoc autem genuit Achim. Achim autem genuit Eliud.

1:15  Eliud autem genuit Eleazar. Eleazar autem genuit Mathan. Mathan autem genuit Iacob.

1:16  Iacob autem genuit Ioseph virum Mariæ, de qua natus est Iesus, qui vocatur Christus.

1:17  Omnes itaque generationes ab Abraham usque ad David, generationes quattuordecim: et a David usque ad transmigrationem Babylonis, generationes quattuordecim: et a transmigratione Bayblonis usque ad Christum, generationes quattuordecim.

1:18  Christi autem generatio sic erat: Cum esset desponsata mater eius Maria Ioseph, antequam convenirent, inventa est in utero habens de Spiritu sancto.

1:19  Ioseph autem vir eius cum esset iustus, et nollet eam traducere: voluit occulte dimittere eam.

1:20  Hæc autem eo cogitante, ecce Angelus Domini apparuit in somnis ei, dicens: Ioseph fili David, noli timere accipere Mariam coniugem tuam: quod enim in ea natum est, de Spiritu sancto est.

1:21  pariet autem filium: et vocabis nomen eius IESUM: ipse enim salvum faciet populum suum a peccatis eorum.

1:22  Hoc autem totum factum est, ut adimpleretur quod dictum est a Domino per Prophetam dicentem:

1:23  Ecce virgo in utero habebit, et pariet filium. et vocabunt nomen eius Emmanuel, quod est interpretatum Nobiscum Deus.

1:24  Exurgens autem Ioseph a somno, fecit sicut præcepit ei angelus Domini, et accepit coniugem suam.

1:25  Et non cognoscebat eam donec peperit filium suum primogenitum: et vocavit nomen eius Iesum.

Chapter 2

2:1  Cum ergo natus esset Iesus in Bethlehem Iuda in diebus Herodis regis, ecce Magi ab oriente venerunt Ierosolymam,

2:2  dicentes: Ubi est qui natus est rex Iudæorum? vidimus enim stellam eius in oriente, et venimus adorare eum.

2:3  Audiens autem Herodes rex, turbatus est, et omnis Ierosolyma cum illo.

2:4  Et congregans omnes principes sacerdotum, et Scribas populi, sciscitabatur ab eis ubi Christus nasceretur.

2:5  At illi dixerunt: In Bethlehem Iudæ: Sic enim scriptum est per Prophetam:

2:6  Et tu Bethlehem terra Iuda, nequaquam minima es in principibus Iuda: ex te enim exiet dux, qui regat populum meum Israel.

2:7  Tunc Herodes clam vocatis Magis diligenter didicit ab eis tempus stellæ, quæ apparuit eis:

2:8  et mittens illos in Bethlehem, dixit: Ite, et interrogate diligenter de puero: et cum inveneritis, renunciate mihi, ut et ego veniens adorem eum.

2:9  Qui cum audissent regem, abierunt. et ecce stella, quam viderant in oriente, antecedebat eos, usquedum veniens staret supra, ubi erat puer.

2:10  Videntes autem stellam gavisi sunt gaudio magno valde.

2:11  Et intrantes domum, invenerunt puerum cum Maria matre eius, et procidentes adoraverunt eum: et apertis thesauris suis obtulerunt ei munera, aurum, thus, et myrrham.

2:12  Et responso accepto in somnis ne redirent ad Herodem, per aliam viam reversi sunt in regionem suam.

2:13  Qui cum recessissent, ecce angelus Domini apparuit in somnis Ioseph, dicens: Surge, et accipe puerum, et matrem eius, et fuge in Ægyptum, et esto ibi usque dum dicam tibi. Futurum est enim ut Herodes quærat puerum ad perdendum eum.

2:14  Qui consurgens accepit puerum, et matrem eius nocte, et secessit in Ægyptum:

2:15  et erat ibi usque ad obitum Herodis: ut adimpleretur quod dictum est a Domino per Prophetam dicentem: Ex Ægypto vocavi filium meum.

2:16  Tunc Herodes videns quoniam illusus esset a Magis, iratus est valde, et mittens occidit omnes pueros, qui erant in Bethlehem, et in omnibus finibus eius a bimatu et infra secundum tempus, quod exquisierat a Magis.

2:17  Tunc adimpletum est quod dictum est per Ieremiam prophetam dicentem:

2:18  Vox in Rama audita est ploratus, et ululatus multus: Rachel plorans filios suos, et noluit consolari, quia non sunt.

2:19  Defuncto autem Herode, ecce angelus Domini apparuit in somnis Ioseph in Ægypto,

2:20  dicens: Surge, et accipe puerum, et matrem eius, et vade in terram Israel: defuncti sunt enim, qui quærebant animam pueri.

2:21  Qui consurgens, accepit puerum, et matrem eius, et venit in terram Israel.

2:22  Audiens autem quod Archelaus regnaret in Iudæa pro Herode patre suo, timuit illo ire: et admonitus in somnis, secessit in partes Galilææ.

2:23  Et veniens habitavit in civitate quæ vocatur Nazareth: ut adimpleretur quod dictum est per Prophetas: Quoniam Nazaræus vocabitur.

Chapter 3

3:1  In diebus autem illis venit Ioannes Baptista prædicans in deserto Iudææ,

3:2  et dicens: Pœnitentiam agite: appropinquavit enim regnum cælorum.

3:3  Hic est enim, qui dictus est per Isaiam prophetam dicentem: Vox clamantis in deserto: Parate viam Domini: rectas facite semitas eius.

3:4  Ipse autem Ioannes habebat vestimentum de pilis camelorum, et zonam pelliceam circa lumbos suos: esca autem eius erat locustæ, et mel silvestre.

3:5  Tunc exibat ad eum Ierosolyma, et omnis Iudæa, et omnis regio circa Iordanem;

3:6  et baptizabantur ab eo in Iordane, confitentes peccata sua.

3:7  Videns autem multos Pharisæorum, et Sadducæorum venientes ad baptismum suum, dixit eis: Progenies viperarum, quis demonstravit vobis fugere a ventura ira?

3:8  Facite ergo fructum dignum pœnitentiæ.

3:9  Et ne velitis dicere intra vos: Patrem habemus Abraham. dico enim vobis quoniam potens est Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrahæ.

3:10  Iam enim securis ad radicem arborum posita est. Omnis ergo arbor, quæ non facit fructum bonum, excidetur, et in ignem mittetur.

3:11  Ego quidem baptizo vos in aqua in pœnitentiam: qui autem post me venturus est, fortior me est, cuius non sum dignus calceamenta portare: ipse vos baptizabit in Spiritu sancto, et igni.

3:12  Cuius ventilabrum in manu sua: et permundabit aream suam: et congregabit triticum suum in horreum, paleas autem comburet igni inextinguibili.

3:13  Tunc venit Iesus a Galilæa in Iordanem ad Ioannem, ut baptizaretur ab eo.

3:14  Ioannes autem prohibebat eum, dicens: Ego a te debeo baptizari, et tu venis ad me?

3:15  Respondens autem Iesus, dixit ei: Sine modo: sic enim decet nos implere omnem iustitiam. Tunc dimisit eum.

3:16  Baptizatus autem Iesus, confestim ascendit de aqua, et ecce aperti sunt ei cæli: et vidit spiritum Dei descendentem sicut columbam, et venientem super se.

3:17  Et ecce vox de cælis dicens: Hic est filius meus dilectus, in quo mihi complacui.

Chapter 4

4:1  Tunc Iesus ductus est in desertum a Spiritu, ut tentaretur a diabolo.

4:2  Et cum ieiunasset quadraginta diebus, et quadraginta noctibus, postea esuriit.

4:3  Et accedens tentator dixit ei: Si filius Dei es, dic ut lapides isti panes fiant.

4:4  Qui respondens dixit: Scriptum est: Non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo, quod procedit de ore Dei.

4:5  Tunc assumpsit eum diabolus in sanctam civitatem, et statuit eum super pinnaculum templi,

4:6  et dixit ei: Si filius Dei es, mitte te deorsum. Scriptum est enim: Quia angelis suis mandavit de te, et in manibus tollent te, ne forte offendas ad lapidem pedem tuum.

4:7  Ait illi Iesus: Rursum scriptum est: Non tentabis Dominum Deum tuum.

4:8  Iterum assumpsit eum diabolus in montem excelsum valde: et ostendit ei omnia regna mundi, et gloriam eorum,

4:9  et dixit ei: Hæc omnia tibi dabo, si cadens adoraveris me.

4:10  Tunc dicit ei Iesus: Vade Satana: Scriptum est enim: Dominum Deum tuum adorabis, et illi soli servies.

4:11  Tunc reliquit eum diabolus: et ecce angeli accesserunt, et ministrabant ei.

4:12  Cum autem audisset Iesus quod Ioannes traditus esset, secessit in Galilæam:

4:13  et, relicta civitate Nazareth, venit, et habitavit in Capharnaum maritima, in finibus Zabulon et Nephthalim:

4:14  ut adimpleretur quod dictum est per Isaiam prophetam:

4:15  Terra Zabulon, et terra Nephthalim, via maris trans Iordanem, Galilæa gentium:

4:16  populus, qui sedebat in tenebris, vidit lucem magnam: et sedentibus in regione umbræ mortis, lux orta est eis.

4:17  Exinde cœpit Iesus prædicare, et dicere: Pœnitentiam agite: appropinquavit enim regnum cælorum.

4:18  Ambulans autem Iesus iuxta mare Galilææ, vidit duos fratres, Simonem, qui vocatur Petrus, et Andream fratrem eius, mittentes rete in mare, (erant enim piscatores)

4:19  et ait illis: Venite post me, et faciam vos fieri piscatores hominum.

4:20  At illi continuo relictis retibus secuti sunt eum.

4:21  Et procedens inde, vidit alios duos fratres, Iacobum Zebedæi, et Ioannem fratrem eius in navi cum Zebedæo patre eorum, reficientes retia sua: et vocavit eos.

4:22  Illi autem statim relictis retibus et patre, secuti sunt eum.

4:23  Et circuibat Iesus totam Galilæam, docens in synagogis eorum, et prædicans evangelium regni: et sanans omnem languorem, et omnem infirmitatem in populo.

4:24  Et abiit opinio eius in totam Syriam, et obtulerunt ei omnes male habentes, variis languoribus, et tormentis comprehensos, et qui dæmonia habebant, et lunaticos, et paralyticos, et curavit eos:

4:25  et secutæ sunt eum turbæ multæ de Galilæa, et Decapoli, et de Ierosolymis, et de Iudæa, et de trans Iordanem.

Chapter 5

5:1  Videns autem Iesus turbas, ascendit in montem, et cum sedisset, accesserunt ad eum discipuli eius,

5:2  et aperiens os suum docebat eos dicens:

5:3  Beati pauperes spiritu: quoniam ipsorum est regnum cælorum.

5:4  Beati mites: quoniam ipsi possidebunt terram.

5:5  Beati, qui lugent: quoniam ipsi consolabuntur.

5:6  Beati, qui esuriunt, et sitiunt iustitiam: quoniam ipsi saturabuntur.

5:7  Beati misericordes: quoniam ipsi misericordiam consequentur.

5:8  Beati mundo corde: quoniam ipsi Deum videbunt.

5:9  Beati pacifici: quoniam filii Dei vocabuntur.

5:10  Beati, qui persecutionem patiuntur propter iustitiam: quoniam ipsorum est regnum cælorum.

5:11  Beati estis cum maledixerint vobis, et persecuti vos fuerint, et dixerint omne malum adversum vos mentientes, propter me:

5:12  gaudete, et exultate, quoniam merces vestra copiosa est in cælis. sic enim persecuti sunt prophetas, qui fuerunt ante vos.

5:13  Vos estis sal terræ. Quod si sal evanuerit, in quo salietur? ad nihilum valet ultra, nisi ut mittatur foras, et conculcetur ab hominibus.

5:14  Vos estis lux mundi. Non potest civitas abscondi supra montem posita.

5:15  neque accendunt lucernam. et ponunt eam sub modio, sed super candelabrum ut luceat omnibus, qui in domo sunt.

5:16  Sic luceat lux vestra coram hominibus: ut videant opera vestra bona, et glorificent patrem vestrum, qui in cælis est.

5:17  Nolite putare quoniam veni solvere legem, aut prophetas: non veni solvere, sed adimplere.

5:18  Amen quippe dico vobis, donec transeat cælum et terra, iota unum, aut unus apex non præteribit a lege, donec omnia fiant.

5:19  Qui ergo solverit unum de mandatis istis minimis, et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno cælorum: qui autem fecerit et docuerit, hic magnus vocabitur in regno cælorum.

5:20  Dico enim vobis, quia nisi abundaverit iustitia vestra plus quam Scribarum, et Pharisæorum, non intrabitis in regnum cælorum.

5:21  Audistis quia dictum est antiquis: Non occides: qui autem occiderit, reus erit iudicio.

5:22  Ego autem dico vobis: quia omnis qui irascitur fratri suo, reus erit iudicio. Qui autem dixerit fratri suo, raca: reus erit concilio. Qui autem dixerit, fatue: reus erit gehennæ ignis.

5:23  Si ergo offers munus tuum ad altare, et ibi recordatus fueris quia frater tuus habet aliquid adversum te:

5:24  relinque ibi munus tuum ante altare, et vade prius reconciliari fratri tuo: et tunc veniens offeres munus tuum.

5:25  Esto consentiens adversario tuo cito dum es in via cum eo: ne forte tradat te adversarius iudici, et iudex tradat te ministro: et in carcerem mittaris.

5:26  Amen dico tibi, non exies inde, donec reddas novissimum quadrantem.

5:27  Audistis quia dictum est antiquis: Non mœchaberis.

5:28  Ego autem dico vobis: quia omnis, qui viderit mulierem ad concupiscendum eam, iam mœchatus est eam in corde suo.

5:29  Quod si oculus tuus dexter scandalizat te, erue eum, et proiice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totus corpus tuum mittatur in gehennam.

5:30  Et si dextra manus tua scandalizat te, abscide eam, et proiice abs te: expedit enim tibi ut pereat unum membrorum tuorum, quam totum corpus tuum eat in gehennam.

5:31  Dictum est autem: Quicumque dimiserit uxorem suam, det ei libellum repudii.

5:32  Ego autem dico vobis: Quia omnis, qui dimiserit uxorem suam, excepta fornicationis causa, facit eam mœchari: et qui dimissam duxerit, adulterat.

5:33  Iterum audistis quia dictum est antiquis: Non periurabis: reddes autem Domino iuramenta tua.

5:34  Ego autem dico vobis, non iurare omnino, neque per cælum, quia thronus Dei est:

5:35  neque per terram, quia scabellum est pedum eius: neque per Ierosolymam, quia civitas est magni regis:

5:36  neque per caput tuum iuraveris, quia non potes unum capillum album facere, aut nigrum.

5:37  Sit autem sermo vester, est, est: non, non: quod autem his abundantius est, a malo est.

5:38  Audistis quia dictum est: Oculum pro oculo, et dentem pro dente.

5:39  Ego autem dico vobis, non resistere malo: sed si quis te percusserit in dexteram maxillam tuam, præbe illi et alteram:

5:40  et ei, qui vult tecum iudicio contendere, et tunicam tuam tollere, dimitte ei et pallium.

5:41  et quicumque te angariaverit mille passus, vade cum illo et alia duo.

5:42  Qui petit a te, da ei: et volenti mutuari a te, ne avertaris.

5:43  Audistis quia dictum est: Diliges proximum tuum, et odio habebis inimicum tuum.

5:44  Ego autem dico vobis: Diligite inimicos vestros, benefacite his, qui oderunt vos: et orate pro persequentibus et calumniantibus vos:

5:45  ut sitis filii patris vestri, qui in cælis est: qui solem suum oriri facit super bonos, et malos: et pluit super iustos et iniustos.

5:46  Si enim diligitis eos, qui vos diligunt, quam mercedem habebitis? nonne et publicani hoc faciunt?

5:47  Et si salutaveritis fratres vestros tantum, quid amplius facitis? nonne et ethnici hoc faciunt?

5:48  Estote ergo vos perfecti, sicut et pater vester cælestis perfectus est.

Chapter 6

6:1  Attendite ne iustitiam vestram faciatis coram hominibus, ut videamini ab eis: alioquin mercedem non habebitis apud patrem vestrum, qui in cælis est.

6:2  Cum ergo facis eleemosynam, noli tuba canere ante te, sicut hypocritæ faciunt in synagogis, et in vicis, ut honorificentur ab hominibus: Amen dico vobis, receperunt mercedem suam.

6:3  Te autem faciente eleemosynam, nesciat sinistra tua quid faciat dextera tua:

6:4  ut sit eleemosyna tua in abscondito, et pater tuus, qui videt in abscondito, reddet tibi.

6:5  Et cum oratis, non eritis sicut hypocritæ, qui amant in synagogis, et in angulis platearum stantes orare, ut videantur ab hominibus: amen dico vobis, receperunt mercedem suam.

6:6  Tu autem cum oraveris, intra in cubiculum tuum, et clauso ostio, ora patrem tuum in abscondito: et pater tuus qui videt in abscondito, reddet tibi.

6:7  Orantes autem, nolite multum loqui, sicut ethnici. putant enim quod in multiloquio suo exaudiantur.

6:8  Nolite ergo assimilari eis. scit enim pater vester, quid opus sit vobis, antequam petatis eum.

6:9  Sic ergo vos orabitis: Pater noster, qui es in cælis: sanctificetur nomen tuum.

6:10  Adveniat regnum tuum. Fiat voluntas tua, sicut in cælo, et in terra.

6:11  Panem nostrum supersubstantialem da nobis hodie.

6:12  Et dimitte nobis debita nostra, sicut et nos dimittimus debitoribus nostris.

6:13  Et ne nos inducas in tentationem. Sed libera nos a malo. Amen.

6:14  Si enim dimiseritis hominibus peccata eorum: dimittet et vobis pater vester cælestis delicta vestra.

6:15  Si autem non dimiseritis hominibus: nec pater vester dimittet vobis peccata vestra.

6:16  Cum autem ieiunatis, nolite fieri sicut hypocritæ tristes. exterminant enim facies suas, ut appareant hominibus ieiunantes. Amen dico vobis, quia receperunt mercedem suam.

6:17  Tu autem, cum ieiunas, unge caput tuum, et faciem tuam lava,

6:18  ne videaris hominibus ieiunans, sed patri tuo, qui est in abscondito: et pater tuus, qui videt in abscondito, reddet tibi.

6:19  Nolite thesaurizare vobis thesauros in terra: ubi ærugo, et tinea demolitur: et ubi fures effodiunt, et furantur.

6:20  Thesaurizate autem vobis thesauros in cælo: ubi neque ærugo, neque tinea demolitur, et ubi fures non effodiunt, nec furantur.

6:21  Ubi enim est thesaurus tuus, ibi est et cor tuum.

6:22  Lucerna corporis tui est oculus tuus. Si oculus tuus fuerit simplex: totum corpus tuum lucidum erit.

6:23  Si autem oculus tuus fuerit nequam: totum corpus tuum tenebrosum erit. Si ergo lumen, quod in te est, tenebræ sunt: ipsæ tenebræ quantæ erunt?

6:24  Nemo potest duobus dominis servire: aut enim unum odio habebit, et alterum diliget: aut unum sustinebit, et alterum contemnet. Non potestis Deo servire, et mammonæ.

6:25  Ideo dico vobis, ne soliciti sitis animæ vestræ quid manducetis, neque corpori vestro quid induamini. Nonne anima plus est quam esca: et corpus plus quam vestimentum?

6:26  Respicite volatilia cæli, quoniam non serunt, neque metunt, neque congregant in horrea: et pater vester cælestis pascit illa. Nonne vos magis pluris estis illis?

6:27  Quis autem vestrum cogitans potest adiicere ad staturam suam cubitum unum?

6:28  Et de vestimento quid soliciti estis? Considerate lilia agri quomodo crescunt: non laborant, neque nent.

6:29  Dico autem vobis, quoniam nec Salomon in omni gloria sua coopertus est sicut unum ex istis.

6:30  Si autem fœnum agri, quod hodie est, et cras in clibanum mittitur, Deus sic vestit: quanto magis vos modicæ fidei?

6:31  Nolite ergo soliciti esse, dicentes: Quid manducabimus, aut quid bibemus, aut quo operiemur?

6:32  hæc enim omnia gentes inquirunt. Scit enim pater vester, quia his omnibus indigetis.

6:33  Quærite ergo primum regnum Dei, et iustitiam eius: et hæc omnia adiicientur vobis.

6:34  Nolite ergo soliciti esse in crastinum. Crastinus enim dies solicitus erit sibiipsi. sufficit diei malitia sua.

Chapter 7

7:1  Nolite iudicare, ut non iudicemini.

7:2  In quo enim iudicio iudicaveritis, iudicabimini: et in qua mensura mensi fueritis, remetietur vobis.

7:3  Quid autem vides festucam in oculo fratris tui: et trabem in oculo tuo non vides?

7:4  Aut quomodo dicis fratris tuo: Sine eiiciam festucam de oculo tuo, et ecce trabs est in oculo tuo?

7:5  Hypocrita, eiice primum trabem de oculo tuo, et tunc videbis eiicere festucam de oculo fratris tui.

7:6  Nolite dare sanctum canibus: neque mittatis margaritas vestras ante porcos, ne forte conculcent eas pedibus suis, et conversi dirumpant vos.

7:7  Petite, et dabitur vobis: quærite, et invenietis: pulsate, et aperietur vobis.

7:8  Omnis enim, qui petit, accipit: et qui quærit, invenit: et pulsanti aperietur.

7:9  Aut quis est ex vobis homo, quem si petierit filius suus panem, numquid lapidem porriget ei?

7:10  Aut si piscem petierit, numquid serpentem porriget ei?

7:11  Si ergo vos, cum sitis mali, nostis bona data dare filiis vestris: quanto magis pater vester, qui in cælis est, dabit bona petentibus se?

7:12  Omnia ergo quæcumque vultis ut faciant vobis homines, et vos facite illis. Hæc est enim lex, et Prophetæ.

7:13  Intrate per angustam portam: quia lata porta, et spatiosa via est, quæ ducit ad perditionem, et multi sunt qui intrant per eam.

7:14  Quam angusta porta, et arcta via est, quæ ducit ad vitam: et pauci sunt, qui inveniunt eam!

7:15  Attendite a falsis prophetis, qui veniunt ad vos in vestimentis ovium, intrinsecus autem sunt lupi rapaces:

7:16  a fructibus eorum cognoscetis eos. Numquid colligunt de spinas uvas, aut de tribulis ficus?

7:17  Sic omnis arbor bona fructus bonos facit: mala autem arbor malos fructus facit.

7:18  Non potest arbor bona malos fructus facere: neque arbor mala bonos fructus facere:

7:19  Omnis arbor, quæ non facit fructum bonum, excidetur, et in ignem mittetur.

7:20  Igitur ex fructibus eorum cognoscetis eos.

7:21  Non omnis, qui dicit mihi, Domine, Domine, intrabit in regnum cælorum: sed qui facit voluntatem Patris mei, qui in cælis est, ipse intrabit in regnum cælorum.

7:22  Multi dicent mihi in illa die: Domine, Domine, nonne in nomine tuo prophetavimus, et in nomine tuo dæmonia eiecimus, et in nomine tuo virtutes multas fecimus?

7:23  Et tunc confitebor illis: Quia numquam novi vos: discedite a me, qui operamini iniquitatem.

7:24  Omnis ergo, qui audit verba mea hæc, et facit ea, assimilabitur viro sapienti, qui ædificavit domum suam supra petram,

7:25  et descendit pluvia, et venerunt flumina, et flaverunt venti, et irruerunt in domum illam, et non cecidit: fundata enim erat super petram.

7:26  Et omnis, qui audit verba mea hæc, et non facit ea, similis erit viro stulto, qui ædificavit domum suam super arenam:

7:27  et descendit pluvia, et venerunt flumina, et flaverunt venti, et irruerunt in domum illam, et cecidit, et fuit ruina illius magna.

7:28  Et factum est: cum consummasset Iesus verba hæc, admirabantur turbæ super doctrina eius.

7:29  Erat enim docens eos sicut potestatem habens, et non sicut Scribæ eorum, et Pharisæi.

Chapter 8

8:1  Cum autem descendisset de monte, secutæ sunt eum turbæ multæ:

8:2  et ecce leprosus veniens, adorabat eum, dicens: Domine, si vis, potes me mundare.

8:3  Et extendens Iesus manum, tetigit eum, dicens: Volo. Mundare. Et confestim mundata est lepra eius.

8:4  Et ait illi Iesus: Vide, nemini dixeris: sed vade, ostende te sacerdoti, et offer munus, quod præcepit Moyses, in testimonium illis.

8:5  Cum autem introisset Capharnaum, accessit ad eum Centurio, rogans eum,

8:6  et dicens: Domine, puer meus iacet in domo paralyticus, et male torquetur.

8:7  Et ait illi Iesus: Ego veniam, et curabo eum.

8:8  Et respondens Centurio, ait: Domine non sum dignus ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanabitur puer meus.

8:9  Nam et ego homo sum sub potestate constitutus, habens sub me milites, et dico huic: Vade, et vadit: et alii: Veni, et venit: et servo meo: Fac hoc, et facit.

8:10  Audiens autem Iesus miratus est, et sequentibus se dixit: Amen dico vobis, non inveni tantam fidem in Israel.

8:11  Dico autem vobis, quod multi ab Oriente, et Occidente venient, et recumbent cum Abraham, et Isaac, et Iacob in regno cælorum:

8:12  filii autem regni eiicientur in tenebras exteriores: ibi erit fletus, et stridor dentium.

8:13  Et dixit Iesus Centurioni: Vade, et sicut credidisti, fiat tibi. Et sanatus est puer in illa hora.

8:14  Et cum venisset Iesus in domum Petri, vidit socrum eius iacentem, et febricitantem:

8:15  et tetigit manum eius, et dimisit eam febris, et surrexit, et ministrabat eis.

8:16  Vespere autem facto, obtulerunt ei multos dæmonia habentes: et eiiciebat spiritus verbo: et omnes male habentes curavit:

8:17  ut adimpleretur quod dictum est per Isaiam prophetam, dicentem: Ipse infirmitates nostras accepit: et ægrotationes nostras portavit.

8:18  Videns autem Iesus turbas multas circum se, iussit ire trans fretum.

8:19  Et accedens unus scriba, ait illi: Magister, sequar te, quocumque ieris.

8:20  Et dicit ei Iesus: Vulpes foveas habent, et volucres cæli nidos: filius autem hominis non habet ubi caput reclinet.

8:21  Alius autem de discipulis eius ait illi: Domine, permitte me primum ire, et sepelire patream meum.

8:22  Iesus autem ait illi: Sequere me, et dimitte mortuos sepelire mortuos suos.

8:23  Et ascendente eo in naviculam, secuti sunt eum discipuli eius:

8:24  et ecce motus magnus factus est in mari ita ut navicula operiretur fluctibus, ipse vero dormiebat.

8:25  Et accesserunt ad eum Discipuli eius, et suscitaverunt eum, dicentes: Domine, salva nos, perimus.

8:26  Et dicit eis Iesus: Quid timidi estis, modicæ fidei? Tunc surgens, imperavit ventis, et mari, et facta est tranquillitas magna.

8:27  Porro homines mirati sunt, dicentes: Qualis est hic, quia venti et mare obediunt ei?

8:28  Et cum venisset trans fretum in regionem Gerasenorum, occurrerunt ei duo habentes dæmonia, de monumentis exeuntes, sævi nimis, ita ut nemo posset transire per viam illam.

8:29  Et ecce clamaverunt, dicentes: Quid nobis, et tibi, Iesu fili Dei? Venisti huc ante tempus torquere nos?

8:30  Erat autem non longe ab illis grex multorum porcorum pascens.

8:31  Dæmones autem rogabant eum, dicentes: Si eiicis nos hinc, mitte nos in gregem porcorum.

8:32  Et ait illis: Ite. At illi exeuntes abierunt in porcos, et ecce impetu abiit totus grex per præceps in mare: et mortui sunt in aquis.

8:33  Pastores autem fugerunt: et venientes in civitatem, nunciaverunt omnia, et de eis, qui dæmonia habuerant.

8:34  Et ecce tota civitas exiit obviam Iesu: et viso eo rogabant, ut transiret a finibus eorum.

Chapter 9

9:1  Et ascendens in naviculam, transfretavit, et venit in civitatem suam.

9:2  Et ecce offerebant ei paralyticum iacentem in lecto. Et videns Iesus fidem illorum, dixit paralytico: Confide fili, remittuntur tibi peccata tua.

9:3  Et ecce quidam de Scribis dixerunt intra se: Hic blasphemat.

9:4  Et cum vidisset Iesus cogitationes eorum, dixit: Ut quid cogitatis mala in cordibus vestris?

9:5  Quid est facilius dicere: Dimittuntur tibi peccata tua: an dicere: Surge, et ambula?

9:6  Ut autem sciatis, quia filius hominis habet potestatem in terra dimittendi peccata, tunc ait paralytico: Surge, tolle lectum tuum, et vade in domum tuam.

9:7  Et surrexit, et abiit in domum suam.

9:8  Videntes autem turbæ timuerunt, et glorificaverunt Deum, qui dedit potestatem talem hominibus.

9:9  Et, cum transiret inde Iesus, vidit hominem sedentem in telonio, Matthæum nomine. Et ait illi: Sequere me. Et surgens, secutus est eum.

9:10  Et factum est discumbente eo in domo, ecce multi publicani, et peccatores venientes discumbebant cum Iesu, et discipulis eius.

9:11  Et videntes Pharisæi, dicebant discipulis eius: Quare cum publicanis, et peccatoribus manducat Magister vester?

9:12  At Iesus audiens, ait: Non est opus valentibus medicus, sed male habentibus.

9:13  Euntes autem discite quid est: Misericordiam volo, et non sacrificium. Non enim veni vocare iustos, sed peccatores.

9:14  Tunc accesserunt ad eum discipuli Ioannis, dicentes: Quare nos, et Pharisæi ieiunamus frequenter: discipuli autem tui non ieiunant?

9:15  Et ait illis Iesus: Numquid possunt filii sponsi lugere, quamdiu cum illis est sponsus? Venient autem dies cum auferetur ab eis sponsus: et tunc ieiunabunt.

9:16  Nemo autem immittit commissuram panni rudis in vestimentum vetus: tollit enim plenitudinem eius a vestimento: et peior scissura fit.

9:17  Neque mittunt vinum novum in utres veteres. alioquin rumpuntur utres, et vinum effunditur, et utres pereunt. Sed vinum novum in utres novos mittunt: et ambo conservantur.

9:18  Hæc illo loquente ad eos, ecce princeps unus accessit, et adorabat eum, dicens: Domine, filia mea modo defuncta est: sed veni, impone manum tuam super eam, et vivet.

9:19  Et surgens Iesus, sequebatur eum, et discipuli eius.

9:20  Et ecce mulier, quæ sanguinis fluxum patiebatur duodecim annis, accessit retro, et tetigit fimbriam vestimenti eius.

9:21  Dicebat enim intra se: Si tetigero tantum vestimentum eius: salva ero.

9:22  At Iesus conversus, et videns eam, dixit: Confide filia, fides tua te salvam fecit. Et salva facta est mulier ex illa hora.

9:23  Et cum venisset Iesus in domum principis, et vidisset tibicines et turbam tumultuantem, dicebat:

9:24  Recedite: non est enim mortua puella, sed dormit. Et deridebant eum.

9:25  Et cum eiecta esset turba, intravit: et tenuit manum eius. Et surrexit puella.

9:26  Et exiit fama hæc in universam terram illam.

9:27  Et transeunte inde Iesu, secuti sunt eum duo cæci, clamantes, et dicentes: Miserere nostri, fili David.

9:28  Cum autem venisset domum, accesserunt ad eum cæci. Et dicit eis Iesus: Creditis quia hoc possum facere vobis? Dicunt ei: Utique, Domine.

9:29  Tunc tetigit oculos eorum, dicens: Secundum fidem vestram fiat vobis.

9:30  Et aperti sunt oculi eorum: et comminatus est illis Iesus, dicens: Videte ne quis sciat.

9:31  Illi autem exeuntes, diffamaverunt eum in tota terra illa.

9:32  Egressis autem illis, ecce obtulerunt ei hominem mutum, dæmonium habentem.

9:33  Et eiecto dæmonio, locutus est mutus, et miratæ sunt turbæ, dicentes: Numquam apparuit sic in Israel.

9:34  Pharisæi autem dicebant: In principe dæmoniorum eiicit dæmones.

9:35  Et circuibat Iesus omnes civitates, et castella, docens in synagogis eorum, et prædicans evangelium regni, et curans omnem languorem, et omnem infirmitatem.

9:36  Videns autem turbas, misertus est eis: quia erant vexati, et iacentes sicut oves non habentes pastorem.

9:37  Tunc dicit discipulis suis: Messis quidem multa, operarii autem pauci.

9:38  Rogate ergo Dominum messis, ut mittat operarios in messem suam.

Chapter 10

10:1  Et convocatis duodecim discipulis suis, dedit illis potestatem spirituum immundorum, ut eiicerent eos, et curarent omnem languorem, et omnem infirmitatem.

10:2  Duodecim autem Apostolorum nomina sunt hæc. Primus: Simon, qui dicitur Petrus, et Andreas frater eius,

10:3  Iacobus Zebedæi, et Ioannes frater eius, Philippus, et Bartholomæus, Thomas, et Matthæus publicanus, Iacobus Alphæi, et Thaddæus,

10:4  Simon Chananæus, et Iudas Iscariotes, qui et tradidit eum.

10:5  Hos duodecim misit Iesus: præcipiens eis, dicens: In viam gentium ne abieritis, et in civitates Samaritanorum ne intraveritis:

10:6  sed potius ite ad oves quæ perierunt domus Israel.

10:7  Euntes autem prædicate, dicentes: Quia appropinquavit regnum cælorum.

10:8  Infirmos curate, mortuos suscitate, leprosos mundate, dæmones eiicite: gratis accepistis, gratis date.

10:9  Nolite possidere aurum, neque argentum, neque pecuniam in zonis vestris:

10:10  non peram in via, neque duas tunicas, neque calceamenta, neque virgam: dignus enim est operarius cibo suo.

10:11  In quamcumque autem civitatem, aut castellum intraveritis, interrogate, quis in ea dignus sit: et ibi manete donec exeatis.

10:12  Intrantes autem in domum, salutate eam, dicentes: Pax huic domui.

10:13  Et si quidem fuerit domus illa digna, veniet pax vestra super eam: si autem non fuerit digna, pax vestra revertetur ad vos.

10:14  Et quicumque non receperit vos, neque audierit sermones vestros: exeunte foras de domo, vel civitate, excutite pulverem de pedibus vestris.

10:15  Amen dico vobis: Tolerabilius erit terræ Sodomorum, et Gomorrhæorum in die iudicii, quam illi civitati.

10:16  Ecce ego mitto vos sicut oves in medio luporum. Estote ergo prudentes sicut serpentes, et simplices sicut columbæ.

10:17  Cavete autem ab hominibus. Tradent enim vos in conciliis, et in synagogis suis flagellabunt vos:

10:18  et ad præsides, et ad reges ducemini propter me in testimonium illis, et gentibus.

10:19  Cum autem tradent vos, nolite cogitare quomodo, aut quid loquamini: dabitur enim vobis in illa hora, quid loquamini.

10:20  non enim vos estis qui loquimini, sed Spiritus Patris vestri, qui loquitur in vobis.

10:21  Tradet autem frater fratrem in mortem, et pater filium: et insurgent filii in parentes, et morte eos afficient:

10:22  et eritis odio omnibus propter nomen meum: qui autem perseveraverit usque in finem, hic salvus erit.

10:23  Cum autem persequentur vos in civitate ista, fugite in aliam. Amen dico vobis, non consummabitis civitates Israel, donec veniat Filius hominis.

10:24  Non est discipulus super magistrum, nec servus super dominum suum.

10:25  sufficit discipulo, ut sit sicut magister eius: et servo, sicut dominus eius. Si Patrem familias Beelzebub vocaverunt: quanto magis domesticos eius?

10:26  Ne ergo timueritis eos: Nihil enim est opertum, quod non revelabitur: et occultum, quod non scietur.

10:27  Quod dico vobis in tenebris, dicite in lumine: et quod in aure auditis, prædicate super tecta.

10:28  Et nolite timere eos, qui occidunt corpus, animam autem non possunt occidere: sed potius timete eum, qui potest et animam, et corpus perdere in gehennam.

10:29  Nonne duo passeres asse væneunt? et unus ex illis non cadet super terram sine patre vestro?

10:30  Vestri autem capilli capitis omnes numerati sunt.

10:31  Nolite ergo timere: multis passeribus meliores estis vos.

10:32  Omnis ergo, qui confitebitur me coram hominibus, confitebor et ego eum coram Patre meo, qui in cælis est:

10:33  qui autem negaverit me coram hominibus, negabo et ego eum coram Patre meo, qui in cælis est.

10:34  Nolite arbitrari quia pacem venerim mittere in terram: non veni pacem mittere, sed gladium.

10:35  veni enim separare hominem adversus patrem suum, et filiam adversus matrem suam, et nurum adversus socrum suam:

10:36  et inimici hominis, domestici eius.

10:37  Qui amat patrem, aut matrem plus quam me, non est me dignus. et qui amat filium, aut filiam super me, non est me dignus.

10:38  Et qui non accipit crucem suam, et sequitur me, non est me dignus.

10:39  Qui invenit animam suam, perdet illam: et qui perdiderit animan suam propter me, inveniet eam.

10:40  Qui recipit vos, me recipit: et qui me recipit, recipit eum, qui me misit.

10:41  Qui recipit prophetam in nomine prophetæ, mercedem prophetæ accipiet: et qui recipit iustum in nomine iusti, mercedem iusti accipiet.

10:42  Et quicumque potum dederit uni ex minimis istis calicem aquæ frigidæ tantum in nomine discipuli: amen dico vobis, non perdet mercedem suam.

Chapter 11

11:1  Et factum est, cum consummasset Iesus, præcipiens duodecim discipulis suis, transiit inde ut doceret, et prædicaret in civitatibus eorum.

11:2  Ioannes autem cum audisset in vinculis opera Christi, mittens duos de discipulis suis,

11:3  ait illi: Tu es, qui venturus es, an alium expectamus?

11:4  Et respondens Iesus ait illis: Euntes renunciate Ioanni quæ audistis, et vidistis.

11:5  Cæci vident, claudi ambulant, leprosi mundantur, surdi audiunt, mortui resurgunt, pauperes evangelizantur:

11:6  et beatus est, qui non fuerit scandalizatus in me.

11:7  Illis autem abeuntibus, cœpit Iesus dicere ad turbas de Ioanne: Quid existis in desertum videre? arundinem vento agitatem?

11:8  Sed quid existis videre? hominem mollibus vestitum? Ecce qui mollibus vestiuntur, in domibus regum sunt.

11:9  Sed quid existis videre? prophetam? Etiam dico vobis, et plus quam prophetam.

11:10  Hic est enim, de quo scriptum est: Ecce ego mitto angelum meum ante faciem tuam, qui præparabit viam tuam ante te.

11:11  Amen dico vobis, non surrexit inter natos mulierum maior Ioanne Baptista: qui autem minor est in regno cælorum, maior est illo.

11:12  A diebus autem Ioannis Baptistæ usque nunc, regnum cælorum vim patitur, et violenti rapiunt illud.

11:13  Omnes enim prophetæ, et lex usque ad Ioannem prophetaverunt:

11:14  et si vultis recipere, ipse est Elias, qui venturus est.

11:15  Qui habet aures audiendi, audiat.

11:16  Cui autem similem æstimabo generationem istam? Similis est pueris sedentibus in foro: qui clamantes coæqualibus

11:17  dicunt: Cecinimus vobis, et non saltastis: lamentavimus, et non planxistis.

11:18  Venit enim Ioannes neque manducans, neque bibens, et dicunt: Dæmonium habet.

11:19  Venit filius hominis manducans, et bibens, et dicunt: Ecce homo vorax, et potator vini, publicanorum, et peccatorum amicus. Et iustificata est sapientia a filiis suis.

11:20  Tunc cœpit exprobrare civitatibus, in quibus factæ sunt plurimæ virtutes eius, quia non egissent pœnitentiam.

11:21  Væ tibi Corozain, væ tibi Bethsaida: quia, si in Tyro, et Sidone factæ essent virtutes quæ factæ sunt in vobis, olim in cilicio, et cinere pœnitentiam egissent.

11:22  Verumtamen dico vobis: Tyro, et Sidoni remissius erit in die iudicii, quam vobis.

11:23  Et tu Capharnaum, numquid usque in cælum exaltaberis? usque in infernum descendes. quia, si in Sodomis factæ fuissent virtutes, quæ factæ sunt in te, forte mansissent usque in hanc diem.

11:24  Verumtamen dico vobis, quia terræ Sodomorum remissius erit in die iudicii, quam tibi.

11:25  In illo tempore respondens Iesus dixit: Confiteor tibi, Pater, Domine cæli et terræ, quia abscondisti hæc a sapientibus, et prudentibus, et revelasti ea parvulis.

11:26  Ita Pater: quoniam sic fuit placitum ante te.

11:27  Omnia mihi tradita sunt a Patre meo. Et nemo novit Filium, nisi Pater: neque Patrem quis novit, nisi Filius, et cui voluerit Filius revelare.

11:28  Venite ad me omnes, qui laboratis, et onerati estis, et ego reficiam vos.

11:29  Tollite iugum meum super vos, et discite a me, quia mitis sum, et humilis corde: et invenietis requiem animabus vestris.

11:30  Iugum enim meum suave est, et onus meum leve.

Chapter 12

12:1  In illo tempore abiit Iesus per sata sabbato: discipuli autem eius esurientes cœperunt vellere spicas, et manducare.

12:2  Pharisæi autem videntes, dixerunt ei: Ecce discipuli tui faciunt quod non licet facere sabbatis.

12:3  At ille dixit eis: Non legistis quid fecerit David, quando esuriit, et qui cum eo erant:

12:4  quomodo intravit in domum Dei, et panes propositionis comedit, quos non licebat ei edere, neque his, qui cum eo erant, nisi solis sacerdotibus?

12:5  Aut non legistis in lege quia sabbatis sacerdotes in templo sabbatum violant, et sine crimine sunt?

12:6  Dico autem vobis, quia templo maior est hic.

12:7  Si autem sciretis, quid est: Misericordiam volo, et non sacrificium: numquam condemnassetis innocentes:

12:8  Dominus enim est filius hominis etiam sabbati.

12:9  Et cum inde transisset, venit in synagogam eorum.

12:10  Et ecce homo manum habens aridam, et interrogabant eum, dicentes: Si licet sabbatis curare? ut accusarent eum.

12:11  Ipse autem dixit illis: Quis erit ex vobis homo, qui habeat ovem unam, et si ceciderit hæc sabbatis in foveam, nonne tenebit, et levabit eam?

12:12  Quanto magis melior est homo ove? Itaque licet sabbatis benefacere.

12:13  Tunc ait homini: Extende manum tuam. Et extendit, et restituta est sanitati sicut altera.

12:14  Exeuntes autem Pharisæi, consilium faciebant adversus eum, quomodo perderent eum.

12:15  Iesus autem sciens recessit inde: et secuti sunt eum multi, et curavit eos omnes:

12:16  et præcepit eis ne manifestum eum facerent.

12:17  Ut adimpleretur quod dictum est per Isaiam prophetam, dicentem:

12:18  Ecce puer meus, quem elegi, dilectus meus, in quo bene complacuit animæ meæ. Ponam spiritum meum super eum, et iudicium gentibus nunciabit.

12:19  Non contendet, neque clamabit, neque audiet aliquis in plateis vocem eius:

12:20  arundinem quassatam non confringet, et linum fumigans non extinguet, donec eiiciat ad victoriam iudicium:

12:21  et in nomine eius Gentes sperabunt.

12:22  Tunc oblatus est ei dæmonium habens, cæcus, et mutus, et curavit eum ita ut loqueretur, et videret.

12:23  Et stupebant omnes turbæ, et dicebant: Numquid hic est filius David?

12:24  Pharisæi autem audientes, dixerunt: Hic non eiicit dæmones nisi in Beelzebub principe dæmoniorum.

12:25  Iesus autem sciens cogitationes eorum, dixit eis: Omne regnum divisum contra se, desolabitur: et omnis civitas, vel domus divisa contra se, non stabit.

12:26  Et si satanas satanam eiicit, adversus se divisus est: quomodo ergo stabit regnum eius?

12:27  Et si ego in Beelzebub eiicio dæmones, filii vestri in quo eiiciunt? Ideo ipsi iudices vestri erunt.

12:28  Si autem ego in spiritu Dei eiicio dæmones, igitur pervenit in vos regnum Dei.

12:29  aut quomodo potest quisquam intrare in domum fortis, et vasa eius diripere, nisi prius alligaverit fortem? Et tunc domum illius diripiet.

12:30  Qui non est mecum, contra me est: et qui non congregat mihi, spargit.

12:31  Ideo dico vobis: Omne peccatum, et blasphemia remittetur hominibus, spiritus autem blasphemia non remittetur.

12:32  Et quicumque dixerit verbum contra filium hominis, remittetur ei: qui autem dixerit contra Spiritum sanctum, non remittetur ei neque in hoc sæculo, neque in futuro.

12:33  Aut facite arborem bonam, et fructum eius bonum: aut facite arborem malam, et fructum eius malum: siquidem ex fructu arbor agnoscitur.

12:34  Progenies viperarum, quomodo potestis bona loqui, cum sitis mali? ex abundantia enim cordis os loquitur.

12:35  Bonus homo de bono thesauro profert bona: et malus homo de malo thesauro profert mala.

12:36  Dico autem vobis quoniam omne verbum otiosum, quod locuti fuerint homines, reddent rationem de eo in die iudicii.

12:37  Ex verbis enim tuis iustificaberis, et ex verbis tuis condemnaberis.

12:38  Tunc responderunt ei quidam de Scribis et Pharisæis, dicentes: Magister, volumus a te signum videre.

12:39  Qui respondens ait illis: Generatio mala, et adultera signum quærit: et signum non dabitur ei, nisi signum Ionæ prophetæ.

12:40  Sicut enim fuit Ionas in ventre ceti tribus diebus, et tribus noctibus; sic erit Filius hominis in corde terræ tribus diebus, et tribus noctibus.

12:41  Viri Ninivitæ surgent in iudicio cum generatione ista, et condemnabunt eam: quia pœnitentiam egerunt in prædicatione Ionæ. Et ecce plus quam Ionas hic.

12:42  Regina austri surget in iudicio cum generatione ista, et condemnabit eam: quia venit a finibus terræ audire sapientiam Salomonis, et ecce plus quam Salomon hic.

12:43  Cum autem immundus spiritus exierit ab homine, ambulat per loca arida, quærens requiem, et non invenit.

12:44  Tunc dicit: Revertar in domum meam, unde exivi. Et veniens invenit eam vacantem, scopis mundatam, et ornatam.

12:45  Tunc vadit, et assumit septem alios spiritus secum nequiores se, et intrantes habitant ibi: et fiunt novissima hominis illius peiora prioribus. Sic erit et generationi huic pessimæ.

12:46  Adhuc eo loquente ad turbas, ecce mater eius, et fratres stabant foras, quærentes loqui ei.

12:47  Dixit autem ei quidam: Ecce mater tua, et fratres tui foris stant quærentes te.

12:48  At ipse respondens dicenti sibi, ait: Quæ est mater mea, et qui sunt fratres mei?

12:49  Et extendens manum in discipulos suos, dixit: Ecce mater mea, et fratres mei.

12:50  Quicumque enim fecerit voluntatem Patris mei, qui in cælis est: ipse meus frater, et soror, et mater est.

Chapter 13

13:1  In illo die exiens Iesus de domo, sedebat secus mare.

13:2  Et congregatæ sunt ad eum turbæ multæ, ita ut naviculam ascendens sederet: et omnis turba stabat in littore,

13:3  et locutus est eis multa in parabolis, dicens: Ecce exiit qui seminat, seminare.

13:4  Et dum seminat, quædam ceciderunt secus viam, et venerunt volucres cæli, et comederunt ea.

13:5  Alia autem ceciderunt in petrosa, ubi non habebant terram multam: et continuo exorta sunt, quia non habebant altitudinem terræ.

13:6  sole autem orto æstuaverunt: et quia non habebant radicem, aruerunt.

13:7  Alia autem ceciderunt in spinas: et creverunt spinæ, et suffocaverunt ea.

13:8  Alia autem ceciderunt in terram bonam: et dabant fructum aliud centesimum, aliud sexagesimum, aliud trigesimum.

13:9  Qui habet aures audiendi, audiat.

13:10  Et accedentes discipuli dixerunt ei: Quare in parabolis loqueris eis?

13:11  Qui respondens, ait illis: Quia vobis datum est nosse mysteria regni cælorum: illis autem non est datum.

13:12  Qui enim habet, dabitur ei, et abundabit: qui autem non habet, et quod habet auferetur ab eo.

13:13  Ideo in parabolis loquor eis: quia videntes non vident, et audientes non audiunt, neque intelligunt.

13:14  Et adimpletur in eis prophetia Isaiæ dicentis: Auditu audietis, et non intelligetis: et videntes videbitis, et non videbitis:

13:15  Incrassatum est enim cor populi huius, et auribus graviter audierunt, et oculos suos clauserunt: ne quando videant oculis, et auribus audiant, et corde intelligant, et convertantur, et sanem eos.

13:16  Vestri autem beati oculi quia vident, et aures vestræ quia audiunt.

13:17  Amen quippe dico vobis, quia multi prophetæ, et iusti cupierunt videre quæ videtis, et non viderunt: et audire quæ auditis, et non audierunt.

13:18  Vos ergo audite parabolam seminantis.

13:19  Omnis, qui audit verbum regni, et non intelligit, venit malus, et rapit quod seminatum est in corde eius: hic est qui secus viam seminatus est.

13:20  Qui autem super petrosa seminatus est, hic est, qui verbum audit, et continuo cum gaudio accipit illud:

13:21  non habet autem in se radicem, sed est temporalis. facta autem tribulatione et persecutione propter verbum, continuo scandalizatur.

13:22  Qui autem seminatus est in spinis, hic est, qui verbum audit, et solicitudo sæculi istius, et fallacia divitiarum suffocat verbum, et sine fructu efficitur.

13:23  Qui vero in terram bonam seminatus est, hic est qui audit verbum, et intelligit, et fructum affert, et facit aliud quidem centesimum, aliud autem sexagesimum, aliud vero trigesimum.

13:24  Aliam parabolam proposuit illis, dicens: Simile factum est regnum cælorum homini, qui seminavit bonum semen in agro suo.

13:25  cum autem dormirent homines, venit inimicus eius, et superseminavit zizania in medio tritici, et abiit.

13:26  Cum autem crevisset herba, et fructum fecisset, tunc apparuerunt et zizania.

13:27  Accedentes autem servi patrisfamilias, dixerunt ei: Domine, nonne bonum semen seminasti in agro tuo? Unde ergo habet zizania?

13:28  Et ait illis: Inimicus homo hoc fecit: Servi autem dixerunt ei, Vis, imus, et colligimus ea?

13:29  Et ait: Non: ne forte colligentes zizania, eradicetis simul cum eis et triticum.

13:30  Sinite utraque crescere usque ad messem, et in tempore messis dicam messoribus: Colligite primum zizania, et alligate ea in fasciculos ad comburendum, triticum autem congregate in horreum meum.

13:31  Aliam parabolam proposuit eis dicens: Simile est regnum cælorum grano sinapis, quod accipiens homo seminavit in agro suo:

13:32  quod minimum quidem est omnibus seminibus: cum autem creverit, maius est omnibus oleribus, et fit arbor, ita ut volucres cæli veniant, et habitent in ramis eius.

13:33  Aliam parabolam locutus est eis. Simile est regnum cælorum fermento, quod acceptum mulier abscondit in farinæ satis tribus, donec fermentatum est totum.

13:34  Hæc omnia locutus est Iesus in parabolis ad turbas: et sine parabolis non loquebatur eis:

13:35  ut impleretur quod dictum erat per Prophetam dicentem: Aperiam in parabolis os meum, eructabo abscondita a constitutione mundi.

13:36  Tunc, dimissis turbis, venit in domum: et accesserunt ad eum discipuli eius, dicentes: Edissere nobis parabolam zizaniorum agri.

13:37  Qui respondens ait illis: Qui seminat bonum semen, est Filius hominis.

13:38  Ager autem, est mundus. Bonum vero semen, hi sunt filii regnum. Zizania autem, filii sunt nequam.

13:39  Inimicus autem, qui seminavit ea, est diabolus. Messis vero, consummatio sæculi est. Messores autem, angeli sunt.

13:40  Sicut ergo colliguntur zizania, et igni comburuntur: sic erit in consummatione sæculi.

13:41  mittet filius hominis angelos suos, et colligent de regno eius omnia scandala, et eos, qui faciunt iniquitatem:

13:42  et mittent eos in caminum ignis. Ibi erit fletus, et stridor dentium.

13:43  Tunc iusti fulgebunt sicut sol in regno Patris eorum. Qui habet aures audiendi, audiat.

13:44  Simile est regnum cælorum thesauro abscondito in agro: quem qui invenit homo, abscondit, et præ gaudio illius vadit, et vendit universa quæ habet, et emit agrum illum.

13:45  Iterum simile est regnum cælorum homini negotiatori, quærenti bonas margaritas.

13:46  Inventa autem una pretiosa margarita, abiit, et vendidit omnia quæ habuit, et emit eam.

13:47  Iterum simile est regnum cælorum sagenæ missæ in mare, et ex omni genere piscium congreganti.

13:48  Quam, cum impleta esset, educentes, et secus littus sedentes, elegerunt bonis in vasa, malos autem foras miserunt.

13:49  Sic erit in consummatione sæculi: exibunt angeli, et separabunt malos de medio iustorum,

13:50  et mittent eos in caminum ignis: ibi erit fletus, et stridor dentium.

13:51  Intellexistis hæc omnia? Dicunt ei: Etiam.

13:52  Ait illis: Ideo omnis scriba doctus in regno cælorum, similis est homini patrifamilias, qui profert de thesauro suo nova et vetera.

13:53  Et factum est, cum consummasset Iesus parabolas istas, transiit inde.

13:54  Et veniens in patriam suam, docebat eos in synagogis eorum, ita ut mirarentur, et dicerent: Unde huic sapientia hæc, et virtutes?

13:55  Nonne hic est fabri filius? Nonne mater eius dicitur Maria, et fratres eius, Iacobus, et Ioseph, et Simon, et Iudas:

13:56  et sorores eius, nonne omnes apud nos sunt? Unde ergo huic omnia ista?

13:57  Et scandalizabantur in eo. Iesus autem dixit eis: Non est propheta sine honore nisi in patria sua, et in domo sua.

13:58  Et non fecit ibi virtutes multas propter incredulitatem illorum.

Chapter 14

14:1  In illo tempore audivit Herodes tetrarcha fama Iesu:

14:2  et ait pueris suis: Hic est Ioannes Baptista: ipse surrexit a mortuis, et ideo virtutes operantur in eo.

14:3  Herodes enim tenuit Ioannem, et alligavit eum: et posuit in carcerem propter Herodiadem uxorem fratris sui.

14:4  Dicebat enim illi Ioannes: Non licet tibi habere eam.

14:5  Et volens illum occidere, timuit populum: quia sicut prophetam eum habebant.

14:6  Die autem natalis Herodis saltavit filia Herodiadis in medio, et placuit Herodi.

14:7  Unde cum iuramento pollicitus est ei dare quodcumque postulasset ab eo.

14:8  At illa præmonita a matre sua, Da mihi, inquit, hic in disco caput Ioannis Baptistæ.

14:9  Et contristatus est rex: propter iuramentum autem, et eos, qui pariter recumbebant, iussit dari.

14:10  Misitque et decollavit Ioannem in carcere.

14:11  Et allatum est caput eius in disco, et datum est puellæ, et attulit matri suæ.

14:12  Et accedentes discipuli eius, tulerunt corpus eius, et sepelierunt illud: et venientes nunciaverunt Iesu.

14:13  Quod cum audisset Iesus, secessit inde in navicula, in locum desertum seorsum: et cum audissent turbæ, secutæ sunt eum pedestres de civitatibus.

14:14  Et exiens vidit turbam multam, et misertus est eis, et curavit languidos eorum.

14:15  Vespere autem facto, accesserunt ad eum discipuli eius, dicentes: Desertus est locus, et hora iam præteriit: dimitte turbas, ut euntes in castella, emant sibi escas.

14:16  Iesus autem dixit eis: Non habent necesse ire: date illis vos manducare.

14:17  Responderunt ei: Non habemus hic nisi quinque panes, et duos pisces.

14:18  Qui ait eis: Afferte mihi illos huc.

14:19  Et cum iussisset turbam discumbere super fœnum, acceptis quinque panibus, et duobus piscibus, aspiciens in cælum benedixit, et fregit, et dedit discipulis panes, discipuli autem turbis.

14:20  Et manducaverunt omnes, et saturati sunt. Et tulerunt reliquias, duodecim cophinos fragmentorum plenos.

14:21  Manducantium autem fuit numerus, quinque millia virorum, exceptis mulieribus, et parvulis.

14:22  Et statim compulit Iesus discipulos ascendere in naviculam, et præcedere eum trans fretum, donec dimitteret turbas.

14:23  Et dimissa turba, ascendit in montem solus orare. Vespere autem facto solus erat ibi.

14:24  navicula autem in medio mari iactabatur fluctibus: erat enim contrarius ventus.

14:25  Quarta enim vigilia noctis, venit ad eos ambulans super mare.

14:26  Et videntes eum super mare ambulantem, turbati sunt, dicentes: Quia phantasma est. Et præ timore clamaverunt.

14:27  Statimque Iesus locutus est eis, dicens: Habete fiduciam: ego sum, nolite timere.

14:28  Respondens autem Petrus dixit: Domine, si tu es, iube me ad te venire super aquas.

14:29  At ipse ait: veni. Et descendens Petrus de navicula, ambulabat super aquam ut veniret ad Iesum.

14:30  Videns vero ventum validum, timuit: et cum cœpisset mergi, clamavit dicens: Domine, salvum me fac.

14:31  Et continuo Iesus extendens manum, apprehendit eum: et ait illi: Modicæ fidei, quare dubitasti?

14:32  Et cum ascendissent in naviculam, cessavit ventus.

14:33  Qui autem in navicula erant, venerunt, et adoraverunt eum, dicentes: Vere filius Dei es.

14:34  Et cum transfretassent, venerunt in terram Genesar.

14:35  Et cum cognovissent eum viri loci illius, miserunt in universam regionem illam, et obtulerunt ei omnes male habentes:

14:36  et rogabant eum ut vel fimbriam vestimenti eius tangerent. Et quicumque tetigerunt, salvi facti sunt.

Chapter 15

15:1  Tunc accesserunt ad eum ab Ierosolymis Scribæ, et Pharisæi, dicentes:

15:2  Quare discipuli tui transgrediuntur traditionem seniorum? non enim lavant manus suas cum panem manducant.

15:3  Ipse autem respondens ait illis: Quare et vos transgredimini mandatum Dei propter traditionem vestram? Nam Deus dixit:

15:4  Honora patrem, et matrem. et: Qui maledixerit patri, vel matri, morte moriatur.

15:5  Vos autem dicitis: Quicumque dixerit patri, vel matri, Munus, quodcumque est ex me, tibi proderit:

15:6  et non honorificabit patrem suum, aut matrem suam: et irritum fecistis mandatum Dei propter traditionem vestram.

15:7  Hypocritæ, bene prophetavit de vobis Isaias, dicens:

15:8  Populus hic labiis me honorat: cor autem eorum longe est a me.

15:9  Sine causa autem colunt me, docentes doctrinas, et mandata hominum.

15:10  Et convocatis ad se turbis, dixit eis: Audite, et intelligite.

15:11  Non quod intrat in os, coinquinat hominem: sed quod procedit ex ore, hoc coinquinat hominem.

15:12  Tunc accedentes discipuli eius, dixerunt ei: Scis quia Pharisæi audito verbo hoc, scandalizati sunt?

15:13  At ille respondens ait: Omnis plantatio, quam non plantavit Pater meus cælestis, eradicabitur.

15:14  Sinite illos: cæci sunt, et duces cæcorum. cæcus autem si cæco ducatum præstet, ambo in foveam cadunt.

15:15  Respondens autem Petrus dixit ei: Edissere nobis parabolam istam.

15:16  At ille dixit: Adhuc et vos sine intellectu estis?

15:17  Non intelligitis quia omne, quod in os intrat, in ventrem vadit, et in secessum emittitur?

15:18  Quæ autem procedunt de ore, de corde exeunt, et ea coinquinant hominem:

15:19  de corde enim exeunt cogitationes malæ, homicidia, adulteria, fornicationes, furta, falsa testimonia, blasphemiæ.

15:20  hæc sunt, quæ coinquinant hominem. Non lotis autem manibus manducare, non coinquinat hominem.

15:21  Et egressus inde Iesus secessit in partes Tyri, et Sidonis.

15:22  Et ecce mulier Chananæa a finibus illis egressa clamavit, dicens ei: Miserere mei Domine fili David: filia mea male a dæmonio vexatur.

15:23  Qui non respondit ei verbum. Et accedentes discipuli eius rogabant eum dicentes: Dimitte eam: quia clamat post nos.

15:24  Ipse autem respondens ait: Non sum missus nisi ad oves, quæ perierunt domus Israel.

15:25  At illa venit, et adoravit eum, dicens: Domine, adiuva me.

15:26  Qui respondens ait: Non est bonum sumere panem filiorum, et mittere canibus.

15:27  At illa dixit: Etiam Domine: nam et catelli edunt de micis, quæ cadunt de mensa dominorum suorum.

15:28  Tunc respondens Iesus, ait illi: O mulier, magna est fides tua: fiat tibi sicut vis. Et sanata est filia eius ex illa hora.

15:29  Et cum transisset inde Iesus, venit secus Mare Galilææ: et ascendens in montem, sedebat ibi.

15:30  Et accesserunt ad eum turbæ multæ, habentes secum mutos, cæcos, claudos, debiles, et alios multos: et proiecerunt eos ad pedes eius, et curavit eos:

15:31  ita ut turbæ mirarentur videntes mutos loquentes, claudos ambulantes, cæcos videntes: et magnificabant Deum Israel.

15:32  Iesus autem, convocatis discipulis suis, dixit: Misereor turbæ, quia triduo iam perseverant mecum, et non habent quod manducent: et dimittere eos ieiunos nolo, ne deficiant in via.

15:33  Et dicunt ei discipuli: Unde ergo nobis in deserto panes tantos, ut saturemus turbam tantam?

15:34  Et ait illis Iesus: Quot habetis panes? At illi dixerunt: Septem, et paucos pisciculos.

15:35  Et præcepit turbæ, ut discumberent super terram.

15:36  Et accipiens septem panes, et pisces, et gratias agens, fregit, et dedit discipulis suis, et discipuli dederunt populo.

15:37  Et comederunt omnes, et saturati sunt. Et quod superfuit de fragmentis, tulerunt septem sportas plenas.

15:38  Erant autem qui manducaverunt, quattuor millia hominum, extra parvulos, et mulieres.

15:39  Et, dimissa turba, ascendit in naviculam: et venit in fines Magedan.

Chapter 16

16:1  Et accesserunt ad eum Pharisæi, et Sadducæi tentantes: et rogaverunt eum ut signum de cælo ostenderet eis.

16:2  At ille respondens, ait illis: Facto vespere dicitis: Serenum erit, rubicundum est enim cælum.

16:3  Et mane: Hodie tempestas, rutilat enim triste cælum.

16:4  Faciem ergo cæli diiudicare nostis: signa autem temporum non potestis scire? Generatio mala et adultera signum quærit: et signum non dabitur ei, nisi signum Ionæ prophetæ. Et relictis illis, abiit.

16:5  Et cum venissent discipuli eius trans fretum, obliti sunt panes accipere.

16:6  Qui dixit illis: Intuemini, et cavete a fermento Pharisæorum, et Sadducæorum.

16:7  At illi cogitabant intra se dicentes: Quia panes non accepimus.

16:8  Sciens autem Iesus, dixit: Quid cogitatis intra vos modicæ fidei, quia panes non habetis?

16:9  Nondum intelligitis, neque recordamini quinque panum in quinque millia hominum, et quot cophinos sumpsistis?

16:10  neque septem panum in quattuor millia hominum, et quot sportas sumpsistis?

16:11  Quare non intelligitis, quia non de pane dixi vobis: Cavete a fermento Pharisæorum, et Sadducæorum?

16:12  Tunc intellexerunt quia non dixerit cavendum a fermento panum, sed a doctrina Pharisæorum, et Sadducæorum.

16:13  Venit autem Iesus in partes Cæsareæ Philippi: et interrogabat discipulos suos, dicens: Quem dicunt homines esse Filium hominis?

16:14  At illi dixerunt: Alii Ioannem Baptistam, alii autem Eliam, alii vero Ieremiam, aut unum ex prophetis.

16:15  Dicit illis Iesus: Vos autem quem me esse dicitis?

16:16  Respondens Simon Petrus dixit: Tu es Christus, filius Dei vivi.

16:17  Respondens autem Iesus, dixit ei: Beatus es Simon Bar Iona: quia caro, et sanguis non revelavit tibi, sed Pater meus, qui in cælis est.

16:18  Et ego dico tibi, quia tu es Petrus, et super hanc petram ædificabo ecclesiam meam, et portæ inferi non prævalebunt adversus eam.

16:19  Et tibi dabo claves regni cælorum. Et quodcumque ligaveris super terram, erit ligatum et in cælis: et quodcumque solveris super terram, erit solutum et in cælis.

16:20  Tunc præcepit discipulis suis ut nemini dicerent quia ipse esset Iesus Christus.

16:21  Exinde cœpit Iesus ostendere discipulis suis, quia oporteret eum ire Ierosolymam, et multa pati a senioribus, et Scribis, et principibus sacerdotum, et occidi, et tertia die resurgere.

16:22  Et assumens eum Petrus, cœpit increpare illum dicens: Absit a te, Domine: non erit tibi hoc.

16:23  Qui conversus, dixit Petro: Vade post me satana, scandalum es mihi: quia non sapis ea, quæ Dei sunt, sed ea, quæ hominum.

16:24  Tunc Iesus dixit discipulis suis: Si quis vult post me venire, abneget semetipsum, et tollat crucem suam, et sequatur me.

16:25  Qui enim voluerit animam suam salvam facere, perdet eam. qui autem perdiderit animam suam propter me, inveniet eam.

16:26  Quid enim prodest homini, si mundum universum lucretur, animæ vero suæ detrimentum patiatur? Aut quam dabit homo commutationem pro anima sua?

16:27  Filius enim hominis venturus est in gloria Patris sui cum angelis suis: et tunc reddet unicuique secundum opera eius.

16:28  Amen dico vobis, sunt quidam de hic stantibus, qui non gustabunt mortem, donec videant Filium hominis venientem in regno suo.

Chapter 17

17:1  Et post dies sex assumit Iesus Petrum, et Iacobum, et Ioannem fratrem eius, et ducit illos in montem excelsum seorsum:

17:2  et transfiguratus est ante eos. Et resplenduit facies eius sicut sol: vestimenta autem eius facta sunt alba sicut nix.

17:3  Et ecce apparuerunt illis Moyses, et Elias cum eo loquentes.

17:4  Respondens autem Petrus, dixit ad Iesum: Domine, bonum est nos hic esse: si vis, faciamus tria tabernacula, tibi unum, Moysi unum, et Eliæ unum.

17:5  Adhuc eo loquente, ecce nubes lucida obumbravit eos. Et ecce vox de nube, dicens: Hic est Filius meus dilectus, in quo mihi bene complacui: ipsum audite.

17:6  Et audientes discipuli ceciderunt in faciem suam, et timuerunt valde.

17:7  Et accessit Iesus, et tetigit eos: dixitque eis: Surgite, et nolite timere.

17:8  Levantes autem oculos suos, neminem viderunt, nisi solum Iesum.

17:9  Et descendentibus illis de monte, præcepit eis Iesus, dicens: Nemini dixeritis visionem, donec Filius hominis a mortuis resurgat.

17:10  Et interrogaverunt eum discipuli, dicentes: Quid ergo scribæ dicunt quod Eliam oporteat primum venire?

17:11  At ille respondens, ait eis: Elias quidem venturus est, et restituet omnia.

17:12  dico autem vobis, quia Elias iam venit, et non cognoverunt eum, sed fecerunt in eo quæcumque voluerunt. Sic et Filius hominis passurus est ab eis.

17:13  Tunc intellexerunt discipuli, quia de Ioanne Baptista dixisset eis.

17:14  Et cum venisset ad turbam, accessit ad eum homo genibus provolutus ante eum, dicens: Domine, miserere filio meo, quia lunaticus est, et male patitur: nam sæpe cadit in ignem, et crebro in aquam.

17:15  et obtuli eum discipulis tuis, et non potuerunt curare eum.

17:16  Respondens autem Iesus, ait: O generatio incredula, et perversa, quousque ero vobiscum? usquequo patiar vos? Afferte huc illum ad me.

17:17  Et increpavit illum Iesus, et exiit ab eo dæmonium, et curatus est puer ex illa hora.

17:18  Tunc accesserunt discipuli ad Iesum secreto, et dixerunt: Quare nos non potuimus eiicere illum?

17:19  Dixit illis Iesus: Propter incredulitatem vestram. Amen quippe dico vobis, si habueritis fidem, sicut granum sinapis, dicetis monti huic, Transi hinc illuc, et transibit, et nihil impossibile erit vobis.

17:20  Hoc autem genus non eiicitur nisi per orationem, et ieiunium.

17:21  Conversantibus autem eis in Galilæa, dixit illis Iesus: Filius hominis tradendus est in manus hominum:

17:22  et occident eum, et tertia die resurget. Et contristati sunt vehementer.

17:23  Et cum venissent Capharnaum, accesserunt qui didrachma accipiebant, ad Petrum, et dixerunt ei: Magister vester non solvit didrachma?

17:24  Ait: Etiam. Et cum intrasset in domum, prævenit eum Iesus, dicens: Quid tibi videtur Simon? Reges terræ a quibus accipiunt tributum vel censum? a filiis suis, an ab alienis?

17:25  Et ille dixit: Ab alienis. Dixit illi Iesus: Ergo liberi sunt filii.

17:26  Ut autem non scandalizemus eos, vade ad mare, et mitte hamum: et eum piscem, qui primus ascenderit, tolle: et aperto ore eius, invenies staterem: illum sumens, da eis pro me, et te.

Chapter 18

18:1  In illa hora accesserunt discipuli ad Iesum, dicentes: Quis putas, maior est in regno cælorum?

18:2  Et advocans Iesus parvulum, statuit eum in medio eorum,

18:3  et dixit: Amen dico vobis, nisi conversi fueritis, et efficiamini sicut parvuli, non intrabitis in regnum cælorum.

18:4  Quicumque ergo humiliaverit se sicut parvulus iste, hic est maior in regno cælorum.

18:5  Et qui susceperit unum parvulum talem in nomine meo, me suscipit.

18:6  qui autem scandalizaverit unum de pusillis istis, qui in me credunt, expedit ei ut suspendatur mola asinaria in collo eius, et demergatur in profundum maris.

18:7  Væ mundo a scandalis. Necesse est enim ut veniant scandala: verumtamen væ homini illi, per quem scandalum venit.

18:8  Si autem manus tua, vel pes tuus scandalizat te: abscide eum, et proiice abs te: bonum tibi est ad vitam ingredi debilem, vel claudum, quam duas manus, vel duos pedes habentem mitti in ignem æternum.

18:9  Et si oculus tuus scandalizat te, erue eum, et proiice abs te: bonum tibi est cum uno oculo in vitam intrare, quam duos oculos habentem mitti in gehennam ignis.

18:10  Videte ne contemnatis unum ex his pusillis: dico enim vobis, quia angeli eorum in cælis semper vident faciem patris mei, qui in cælis est.

18:11  Venit enim filius hominis salvare quod perierat.

18:12  Quid vobis videtur? si fuerint alicui centum oves, et erravit una ex eis: nonne relinquit nonagintanovem in montibus, et vadit quærere eam, quæ erravit?

18:13  et si contigerit ut inveniat eam: amen dico vobis, quia gaudet super eam magis quam super nonagintanovem, quæ non erraverunt.

18:14  Sic non est voluntas ante Patrem vestrum, qui in cælis est, ut pereat unus de pusillis istis.

18:15  Si autem peccaverit in te frater tuus, vade, et corripe eum inter te, et ipsum solum. si te audierit, lucratus eris fratrem tuum.

18:16  si autem te non audierit, adhibe tecum adhuc unum, vel duos, ut in ore duorum, vel trium testium stet omne verbum.

18:17  Quod si non audierit eos: dic ecclesiæ. si autem ecclesiam non audierit: sit tibi sicut ethnicus, et publicanus.

18:18  Amen dico vobis, quæcumque alligaveritis super terram, erunt ligata et in cælo: et quæcumque solveritis super terram, erunt soluta et in cælo.

18:19  Iterum dico vobis, quia si duo ex vobis consenserint super terram, de omni re quamcumque petierint, fiet illis a patre meo, qui in cælis est.

18:20  Ubi enim sunt duo, vel tres congregati in nomine meo, ibi sum in medio eorum.

18:21  Tunc accedens Petrus ad eum, dixit: Domine quoties peccabit in me frater meus, et dimittam ei? usque septies?

18:22  Dicit illi Iesus: Non dico tibi usque septies: sed usque septuagies septies.

18:23  Ideo assimilatum est regnum cælorum homini regi, qui voluit rationem ponere cum servis suis.

18:24  Et cum cœpisset rationem ponere, oblatus est ei unus, qui debebat ei decem millia talenta.

18:25  Cum autem non haberet unde redderet, iussit eum dominus eius venundari, et uxorem eius, et filios, et omnia quæ habebat, et reddi.

18:26  Procidens autem servus ille, orabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et omnia reddam tibi.

18:27  Misertus autem dominus servi illius, dimisit eum, et debitum dimisit ei.

18:28  Egressus autem servus ille invenit unum de conservis suis, qui debebat ei centum denarios: et tenens suffocavit eum, dicens: Redde quod debes.

18:29  Et procidens conservus eius, rogabat eum, dicens: Patientiam habe in me, et omnia reddam tibi.

18:30  Ille autem noluit: sed abiit, et misit eum in carcerem donec redderet debitum.

18:31  Videntes autem conservi eius quæ fiebant, contristati sunt valde: et venerunt, et narraverunt domino suo omnia quæ facta fuerant.

18:32  Tunc vocavit illum dominus suus: et ait illi: Serve nequam, omne debitum dimisi tibi quoniam rogasti me:

18:33  nonne ergo oportuit et te misereri conservi tui, sicut et ego tui misertus sum?

18:34  Et iratus dominus eius tradidit eum tortoribus, quoadusque redderet universum debitum.

18:35  Sic et Pater meus cælestis faciet vobis, si non remiseritis unusquisque fratri suo de cordibus vestris.

Chapter 19

19:1  Et factum est, cum consumasset Iesus sermones istos, migravit a Galilæa, et venit in fines Iudææ trans Iordanem,

19:2  et secutæ sunt eum turbæ multæ, et curavit eos ibi.

19:3  Et accesserunt ad eum Pharisæi tentantes eum, et dicentes: Si licet homini dimittere uxorem suam, quacumque ex causa?

19:4  Qui respondens, ait eis: Non legistis, quia qui fecit hominem ab initio, masculum, et feminam fecit eos? et dixit:

19:5  Propter hoc dimittet homo patrem, et matrem, et adhærebit uxori suæ, et erunt duo in carne una.

19:6  itaque iam non sunt duo, sed una caro. Quod ergo Deus coniunxit, homo non separet.

19:7  Dicunt illi: Quid ergo Moyses mandavit dare libellum repudii, et dimittere?

19:8  Ait illis: Quoniam Moyses ad duritiam cordis vestri permisit vobis dimittere uxores vestras: ab initio autem non fuit sic.

19:9  Dico autem vobis, quia quicumque dimiserit uxorem suam, nisi ob fornicationem, et aliam duxerit, mœchatur: et qui dimissam duxerit, mœchatur.

19:10  Dicunt ei discipuli eius: Si ita est causa hominis cum uxore, non expedit nubere.

19:11  Qui dixit illis: Non omnes capiunt verbum istud, sed quibus datum est.

19:12  Sunt enim eunuchi, qui de matris utero sic nati sunt: et sunt eunuchi, qui facti sunt ab hominibus: et sunt eunuchi, qui seipsos castraverunt propter regnum cælorum. Qui potest capere capiat.

19:13  Tunc oblati sunt ei parvuli, ut manus eis imponeret, et oraret. Discipuli autem increpabant eos.

19:14  Iesus vero ait eis: Sinite parvulos, et nolite eos prohibere ad me venire: talium est enim regnum cælorum.

19:15  Et cum imposuisset eis manus, abiit inde.

19:16  Et ecce unus accedens, ait illi: Magister bone, quid boni faciam ut habeam vitam æternam?

19:17  Qui dixit ei: Quid me interrogas de bono? Unus est bonus, Deus. Si autem vis ad vitam ingredi, serva mandata.

19:18  Dicit illi: Quæ? Iesus autem dixit: Non homicidium facies: Non adulterabis: Non facies furtum: Non falsum testimonium dices:

19:19  Honora patrem tuum, et matrem tuam, et diliges proximum tuum sicut teipsum.

19:20  Dicit illi adolescens: Omnia hæc custodivi a iuventute mea, quid adhuc mihi deest?

19:21  Ait illi Iesus: Si vis perfectus esse, vade, vende quæ habes, et da pauperibus, et habebis thesaurum in cælo: et veni, sequere me.

19:22  Cum audisset autem adolescens verbum, abiit tristis: erat enim habens multas possessiones.

19:23  Iesus autem dixit discipulis suis: Amen dico vobis, quia dives difficile intrabit in regnum cælorum.

19:24  Et iterum dico vobis: Facilius est camelum per foramen acus transire, quam divitem intrare in regnum cælorum.

19:25  Auditis autem his, discipuli mirabantur valde, dicentes: Quis ergo poterit salvus esse?

19:26  Aspiciens autem Iesus, dixit illis: Apud homines hoc impossibile est: apud Deum autem omnia possibilia sunt.

19:27  Tunc respondens Petrus, dixit ei: Ecce nos reliquimus omnia, et secuti sumus te: quid ergo erit nobis?

19:28  Iesus autem dixit illis: Amen dico vobis, quod vos, qui secuti estis me, in regeneratione cum sederit filius hominis in sede maiestatis suæ, sedebitis et vos super sedes duodecim, iudicantes duodecim tribus Israel.

19:29  Et omnis, qui reliquerit domum, vel fratres, aut sorores, aut patrem, aut matrem, aut uxorem, aut filios, aut agros propter nomen meum, centuplum accipiet, et vitam æternam possidebit.

19:30  Multi autem erunt primi novissimi, et novissimi primi.

Chapter 20

20:1  Simile est regnum cælorum homini patrifamilias, qui exiit primo mane conducere operarios in vineam suam.

20:2  Conventione autem facta cum operariis ex denario diurno, misit eos in vineam suam.

20:3  Et egressus circa horam tertiam, vidit alios stantes in foro otiosos,

20:4  et dixit illis: Ite et vos in vineam meam, et quod iustum fuerit dabo vobis.

20:5  Illi autem abierunt. Iterum autem exiit circa sextam et nonam horam: et fecit similiter.

20:6  Circa undecimam vero exiit, et invenit alios stantes, et dicit illis: Quid hic statis tota die otiosi?

20:7  Dicunt ei: Quia nemo nos conduxit. Dicit illis: Ite et vos in vineam meam.

20:8  Cum sero autem factum esset, dicit dominus vineæ procuratori suo: Voca operarios, et redde illis mercedem incipiens a novissimis usque ad primos.

20:9  Cum venissent ergo qui circa undecimam horam venerant, acceperunt singulos denarios.

20:10  Venientes autem et primi, arbitrati sunt quod plus essent accepturi: acceperunt autem et ipsi singulos denarios.

20:11  Et accipientes murmurabant adversus patremfamilias,

20:12  dicentes: Hi novissimi una hora fecerunt, et pares illos nobis fecisti, qui portavimus pondus diei, et æstus.

20:13  At ille respondens uni eorum, dixit: Amice non facio tibi iniuriam: nonne ex denario convenisti mecum?

20:14  Tolle quod tuum est, et vade: volo autem et huic novissimo dare sicut et tibi.

20:15  Aut non licet mihi quod volo, facere? an oculus tuus nequam est, quia ego bonus sum?

20:16  Sic erunt novissimi primi, et primi novissimi. multi enim sunt vocati, pauci vero electi.

20:17  Et ascendens Iesus Ierosolymam, assumpsit duodecim discipulos secreto, et ait illis:

20:18  Ecce ascendimus Ierosolymam, et filius hominis tradetur principibus sacerdotum, et Scribis, et condemnabunt eum morte,

20:19  et tradent eum Gentibus ad illudendum, et flagellandum, et crucifigendum, et tertia die resurget.

20:20  Tunc accessit ad eum mater filiorum Zebedæi cum filiis suis, adorans et petens aliquid ab eo.

20:21  Qui dixit ei: Quid vis? Ait illi: Dic ut sedeant hi duo filii mei, unus ad dexteram tuam, et unus ad sinistram in regno tuo.

20:22  Respondens autem Iesus, dixit: Nescitis quid petatis. Potestis bibere calicem, quem ego bibiturus sum? Dicunt ei: Possumus.

20:23  Ait illis: Calicem quidem meum bibetis: sedere autem ad dexteram meam vel sinistram non est meum dare vobis, sed quibus paratum est a Patre meo.

20:24  Et audientes decem, indignati sunt de duobus fratribus.

20:25  Iesus autem vocavit eos ad se, et ait: Scitis quia principes gentium dominantur eorum: et qui maiores sunt, potestatem exercent in eos.

20:26  Non ita erit inter vos: sed quicumque voluerit inter vos maior fieri, sit vester minister:

20:27  et qui voluerit inter vos primus esse, erit vester servus.

20:28  sicut filius hominis non venit ministrari, sed ministrare, et dare animam suam, redemptionem pro multis.

20:29  Et egredientibus illis ab Iericho, secuta est eum turba multa,

20:30  et ecce duo cæci sedentes secus viam, audierunt, quia Iesus transiret: et clamaverunt, dicentes: Domine miserere nostri, fili David.

20:31  Turba autem increpabat eos ut tacerent. At illi magis clamabant, dicentes: Domine, miserere nostri, fili David.

20:32  Et stetit Iesus, et vocavit eos, et ait: Quid vultis ut faciam vobis?

20:33  Dicunt illi: Domine, ut aperiantur oculi nostri.

20:34  Misertus autem eorum Iesus, tetigit oculos eorum. Et confestim viderunt, et secuti sunt eum.

Chapter 21

21:1  Et cum appropinquassent Ierosolymis, et venissent Bethphage ad Montem oliveti: tunc Iesus misit duos discipulos,

21:2  dicens eis: Ite in castellum, quod contra vos est, et statim invenietis asinam alligatam, et pullum cum ea: solvite, et adducite mihi:

21:3  et si quis vobis aliquid dixerit, dicite quia Dominus his opus habet: et confestim dimittet eos.

21:4  Hoc autem totum factum est, ut adimpleretur quod dictum est per Prophetam dicentem:

21:5  Dicite filiæ Sion: Ecce rex tuus venit tibi mansuetus, sedens super asinam, et pullum filium subiugalis.

21:6  Euntes autem discipuli fecerunt sicut præcepit illis Iesus.

21:7  Et adduxerunt asinam, et pullum: et imposuerunt super eos vestimenta sua, et eum desuper sedere fecerunt.

21:8  Plurima autem turba straverunt vestimenta sua in via: alii autem cædebant ramos de arboribus, et sternebant in via:

21:9  turbæ autem, quæ præcedebant, et quæ sequebantur, clamabant, dicentes: Hosanna filio David: benedictus, qui venit in nomine Domini: hosanna in altissimis.

21:10  Et cum intrasset Ierosolymam, commota est universa civitas, dicens: Quis est hic?

21:11  Populi autem dicebant: Hic est Iesus propheta a Nazareth Galilææ.

21:12  Et intravit Iesus in templum Dei, et eiiciebat omnes vendentes, et ementes in templo, et mensas numulariorum, et cathedras vendentium columbas evertit:

21:13  et dicit eis: Scriptum est: Domus mea domus orationis vocabitur: vos autem fecistis illam speluncam latronum.

21:14  Et accesserunt ad eum cæci, et claudi in templo: et sanavit eos.

21:15  Videntes autem principes sacerdotum, et Scribæ mirabilia, quæ fecit, et pueros clamantes in templo, et dicentes: Hosanna filio David: indignati sunt,

21:16  et dixerunt ei: Audis quid isti dicunt? Iesus autem dixit eis: Utique. Numquam legistis: Quia ex ore infantium, et lactentium perfecisti laudem?

21:17  Et relictis illis, abiit foras extra Civitatem in Bethaniam: ibique mansit.

21:18  Mane autem revertens in Civitatem, esuriit.

21:19  Et videns fici arborem unam secus viam, venit ad eam: et nihil invenit in ea nisi folia tantum, et ait illi: Numquam ex te fructus nascatur in sempiternum. Et arefacta est continuo ficulnea.

21:20  Et videntes discipuli, mirati sunt, dicentes: Quomodo continuo aruit?

21:21  Respondens autem Iesus, ait eis: Amen dico vobis, si habueritis fidem, et non hæsitaveritis, non solum de ficulnea facietis, sed et si monti huic dixeritis, Tolle, et iacta te in mare, fiet.

21:22  Et omnia quæcumque petieritis in oratione credentes, accipietis.

21:23  Et cum venisset in templum, accesserunt ad eum docentem, principes sacerdotum, et seniores populi, dicentes: In qua potestate hæc facis? Et quis tibi dedit hanc potestatem?

21:24  Respondens Iesus dixit eis: Interrogabo vos et ego unum sermonem: quem si dixeritis mihi, et ego vobis dicam in qua potestate hæc facio.

21:25  Baptismus Ioannis unde erat? e cælo, an ex hominibus? At illi cogitabant inter se, dicentes:

21:26  Si dixerimus, e cælo, dicet nobis: Quare ergo non credidistis illi? Si autem dixerimus, ex hominibus, timemus turbam: omnes enim habebant Ioannem sicut prophetam.

21:27  Et respondentes Iesu, dixerunt: Nescimus. Ait illis et ipse: Nec ego dico vobis in qua potestate hæc facio.

21:28  Quid autem vobis videtur? Homo quidam habebat duos filios, et accedens ad primum, dixit: Fili, vade hodie, operare in vinea mea.

21:29  Ille autem respondens, ait: Nolo. Postea autem, pœnitentia motus, abiit.

21:30  Accedens autem ad alterum, dixit similiter. At ille respondens, ait: Eo, domine, et non ivit.

21:31  quis ex duobus fecit voluntatem patris? Dicunt ei: Primus. Dicit illis Iesus: Amen dico vobis, quia publicani, et meretrices præcedent vos in regnum Dei.

21:32  Venit enim ad vos Ioannes in via iustitiæ, et non credidistis ei. publicani autem, et meretrices crediderunt ei: vos autem videntes nec pœnitentiam habuistis postea, ut crederetis ei.

21:33  Aliam parabolam audite: Homo erat paterfamilias, qui plantavit vineam, et sepem circumdedit ei, et fodit in ea torcular, et ædificavit turrim, et locavit eam agricolis, et peregre profectus est.

21:34  Cum autem tempus fructuum appropinquasset, misit servos suos ad agricolas, ut acciperent fructus eius.

21:35  Et agricolæ, apprehensis servis eius, alium ceciderunt, alium occiderunt, alium vero lapidaverunt.

21:36  Iterum misit alios servos plures prioribus, et fecerunt illis similiter.

21:37  Novissime autem misit ad eos filium suum, dicens: Verebuntur filium meum.

21:38  Agricolæ autem videntes filium, dixerunt intra se: Hic est hæres, venite, occidamus eum, et habebimus hereditatem eius.

21:39  Et apprehensum eum eiecerunt extra vineam, et occiderunt.

21:40  Cum ergo venerit dominus vineæ, quid faciet agricolis illis?

21:41  Aiunt illi: Malos male perdet: et vineam suam locabit aliis agricolis, qui reddant ei fructum temporibus suis.

21:42  Dicit illis Iesus: Numquam legistis in Scripturis: Lapidem, quem reprobaverunt ædificantes, hic factus est in caput anguli? A Domino factum est istud, et est mirabile in oculis nostris:

21:43  ideo dico vobis, quia auferetur a vobis regnum Dei, et dabitur genti facienti fructus eius.

21:44  Et qui ceciderit super lapidem istum, confringetur: super quem vero ceciderit, conteret eum.

21:45  Et cum audissent principes sacerdotum, et Pharisæi parabolas eius, cognoverunt quod de ipsis diceret.

21:46  Et quærentes eum tenere, timuerunt turbas: quoniam sicut prophetam eum habebant.

Chapter 22

22:1  Et respondens Iesus, dixit iterum in parabolis eis, dicens:

22:2  Simile factum est regnum cælorum homini regi, qui fecit nuptias filio suo.

22:3  Et misit servos suos vocare invitatos ad nuptias, et nolebant venire.

22:4  Iterum misit alios servos, dicens: Dicite invitatis: Ecce prandium meum paravi, tauri mei, et altilia occisa sunt, et omnia parata: venite ad nuptias.

22:5  Illi autem neglexerunt: et abierunt, alius in villam suam, alius vero ad negotiationem suam:

22:6  reliqui vero tenuerunt servos eius, et contumeliis affectos occiderunt.

22:7  Rex autem cum audisset, iratus est: et missis exercitibus suis, perdidit homicidas illos, et civitatem illorum succendit.

22:8  Tunc ait servis suis: Nuptiæ quidem paratæ sunt, sed qui invitati erant, non fuerunt digni.

22:9  ite ergo ad exitus viarum, et quoscumque inveneritis, vocate ad nuptias.

22:10  Et egressi servi eius in vias, congregaverunt omnes, quos invenerunt, malos et bonos: et impletæ sunt nuptiæ discumbentium.

22:11  Intravit autem rex ut viderent discumbentes, et vidit ibi hominem non vestitum veste nuptiali.

22:12  Et ait illi: Amice, quomodo huc intrasti non habens vestem nuptialem? At ille obmutuit.

22:13  Tunc dicit rex ministris: Ligatis manibus, et pedibus eius, mittite eum in tenebras exteriores: ibi erit fletus, et stridor dentium.

22:14  Multi enim sunt vocati, pauci vero electi.

22:15  Tunc abeuntes Pharisæi, consilium inierunt ut caperent eum in sermone.

22:16  Et mittunt ei discipulos suos cum Herodianis dicentes: Magister, scimus quia verax es, et viam Dei in veritate doces, et non est tibi cura de aliquo: non enim respicis personam hominum:

22:17  dic ergo nobis quid tibi videtur, licet censum dare Cæsari, an non?

22:18  Cognita autem Iesus nequitia eorum, ait: Quid me tentatis hypocritæ?

22:19  ostendite mihi numisma census. At illi obtulerunt ei denarium.

22:20  Et ait illis Iesus: Cuius est imago hæc, et superscriptio?

22:21  Dicunt ei: Cæsaris. Tunc ait illis: Reddite ergo quæ sunt Cæsaris, Cæsari: et quæ sunt Dei, Deo.

22:22  Et audientes mirati sunt, et relicto eo abierunt.

22:23  In illo die accesserunt ad eum Sadducæi, qui dicunt non esse resurrectionem: et interrogaverunt eum,

22:24  dicentes: Magister, Moyses dixit: Si quis mortuus fuerit non habens filium, ut ducat frater eius uxorem illius, et suscitet semen fratri suo.

22:25  Erant autem apud nos septem fratres: et primus, uxore ducta, defunctus est: et non habens semen, reliquit uxorem suam fratri suo.

22:26  Similiter secundus, et tertius usque ad septimum.

22:27  Novissime autem omnium et mulier defuncta est.

22:28  In resurrectione ergo cuius erit de septem uxor? omnes enim habuerunt eam.

22:29  Respondens autem Iesus, ait illis: Erratis nescientes Scripturas, neque virtutem Dei.

22:30  In resurrectione enim neque nubent, neque nubentur: sed erunt sicut angeli Dei in cælo.

22:31  De resurrectione autem mortuorum non legistis quod dictum est a Deo dicente vobis:

22:32  Ego sum Deus Abraham, et Deus Isaac, et Deus Iacob? Non est Deus mortuorum, sed viventium.

22:33  Et audientes turbæ, mirabantur in doctrina eius.

22:34  Pharisæi autem audientes quod silentium imposuisset Sadducæis, convenerunt in unum:

22:35  et interrogavit eum unus ex eis legis doctor, tentans eum:

22:36  Magister, quod est mandatum magnum in lege?

22:37  Ait illi Iesus: Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et in tota anima tua, et in tota mente tua.

22:38  Hoc est maximum, et primum mandatum.

22:39  Secundum autem simile est huic: Diliges proximum tuum, sicut teipsum.

22:40  In his duobus mandatis universa lex pendet, et prophetæ.

22:41  Congregatis autem Pharisæis, interrogavit eos Iesus,

22:42  dicens: Quid vobis videtur de Christo? cuius filius est? Dicunt ei: David.

22:43  Ait illis: Quomodo ergo David in spiritu vocat eum Dominum, dicens:

22:44  Dixit Dominus Domino meo: sede a dextris meis, donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum?

22:45  Si ergo David vocat eum Dominum, quomodo filius eius est?

22:46  et nemo poterat ei respondere verbum: neque ausus fuit quisquam ex illa die eum amplius interrogare.

Chapter 23

23:1  Tunc Iesus locutus est ad turbas, et ad discipulos suos,

23:2  dicens: Super cathedram Moysi sederunt Scribæ, et Pharisæi.

23:3  Omnia ergo quæcumque dixerint vobis, servate, et facite: secundum opera vero eorum nolite facere: dicunt enim, et non faciunt.

23:4  Alligant enim onera gravia, et importabilia, et imponunt in humeros hominum: digito autem suo nolunt ea movere.

23:5  Omnia vero opera sua faciunt ut videantur ab hominibus: dilatant enim phylacteria sua, et magnificant fimbrias.

23:6  Amant autem primos recubitus in cœnis, et primas cathedras in synagogis,

23:7  et salutationes in foro, et vocari ab hominibus Rabbi.

23:8  Vos autem nolite vocari Rabbi. unus est enim Magister vester, omnes autem vos fratres estis.

23:9  Et patrem nolite vocare vobis super terram: unus est enim Pater vester, qui in cælis est.

23:10  Nec vocemini magistri: quia Magister vester unus est, Christus.

23:11  Qui maior est vestrum, erit minister vester.

23:12  Qui autem se exaltaverit, humiliabitur: et qui se humiliaverit, exaltabitur.

23:13  Væ autem vobis Scribæ, et Pharisæi hypocritæ: quia clauditis regnum cælorum ante homines. vos enim non intratis, nec introeuntes sinitis intrare.

23:14  Væ vobis Scribæ, et Pharisæi hypocritæ: quia comeditis domos viduarum, orationes longas orantes: propter hoc amplius accipietis iudicium.

23:15  Væ vobis Scribæ, et Pharisæi hypocritæ: quia circuitis mare, et aridam, ut faciatis unum proselytum: et cum fuerit factus, facitis eum filium gehennæ duplo quam vos.

23:16  Væ vobis duces cæci, qui dicitis: Quicumque iuraverit per templum, nihil est: qui autem iuraverit in auro templi, debet.

23:17  Stulti et cæci: Quid enim maius est, aurum, an templum, quod sanctificat aurum?

23:18  Et quicumque iuraverit in altari, nihil est: quicumque autem iuraverit in dono, quod est super illud, debet.

23:19  Cæci: quid enim maius est, donum, an altare, quod sanctificat donum?

23:20  Qui ergo iurat in altari, iurat in eo, et in omnibus quæ super illud sunt.

23:21  et quicumque iuraverit in templo, iurat in illo, et in eo, qui habitat in ipso:

23:22  et qui iurat in cælo, iurat in throno Dei, et in eo, qui sedet super eum.

23:23  Væ vobis Scribæ, et Pharisæi hypocritæ: qui decimatis mentham, et anethum, et cyminum, et reliquistis quæ graviora sunt legis, iudicium, et misericordiam, et fidem. hæc oportuit facere, et illa non omittere.

23:24  Duces cæci, excolantes culicem, camelum autem glutientes.

23:25  Væ vobis Scribæ, et Pharisæi hypocritæ, quia mundatis quod deforis est calicis, et paropsidis: intus autem pleni estis rapina, et immunditia.

23:26  Pharisæe cæce, munda prius quod intus est calicis, et paropsidis, ut fiat id, quod deforis est, mundum.

23:27  Væ vobis Scribæ, et Pharisæi hypocritæ: quia similes estis sepulchris dealbatis, quæ aforis parent hominibus speciosa, intus vero pleni sunt ossibus mortuorum, et omni spurcitia.

23:28  sic et vos aforis quidem paretis hominibus iusti: intus autem pleni estis hypocrisi, et iniquitate.

23:29  Væ vobis Scribæ, et Pharisæi hypocritæ, qui ædificatis sepulchra prophetarum, et ornatis monumenta iustorum,

23:30  et dicitis: Si fuissemus in diebus patrum nostrorum, non essemus socii eorum in sanguine prophetarum.

23:31  itaque testimonio estis vobismetipsis, quia filii estis eorum, qui prophetas occiderunt.

23:32  Et vos implete mensuram patrum vestrorum.

23:33  Serpentes genimina viperarum, quomodo fugietis a iudicio gehennæ?

23:34  Ideo ecce ego mitto ad vos prophetas, et sapientes, et scribas, et ex illis occidetis, et crucifigetis, et ex eis flagellabitis in synagogis vestris, et persequemini de civitate in civitatem:

23:35  ut veniat super vos omnis sanguis iustus, qui effusus est super terram, a sanguine Abel iusti usque ad sanguinem Zachariæ, filii Barachiæ, quem occidistis inter templum et altare.

23:36  Amen dico vobis, venient hæc omnia super generationem istam.

23:37  Ierusalem Ierusalem, quæ occidis prophetas, et lapidas eos, qui ad te missi sunt, quoties volui congregare filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos suos sub alas, et noluisti?

23:38  Ecce relinquetur vobis domus vestra deserta.

23:39  Dico enim vobis, non me videbitis amodo, donec dicatis: Benedictus, qui venit in nomine Domini.

Chapter 24

24:1  Et egressus Iesus de templo, ibat. Et accesserunt discipuli eius, ut ostenderent ei ædificationes templi.

24:2  Ipse autem respondens dixit illis: Videtis hæc omnia? Amen dico vobis, non relinquetur hic lapis super lapidem, qui non destruatur.

24:3  Sedente autem eo super Montem oliveti, accesserunt ad eum discipuli secreto, dicentes: Dic nobis, quando hæc erunt? et quod signum adventus tui, et consummationis sæculi?

24:4  Et respondens Iesus, dixit eis: Videte ne quis vos seducat.

24:5  multi enim venient in nomine meo, dicentes: Ego sum Christus: et multos seducent.

24:6  Audituri enim estis prælia, et opiniones præliorum. Videte ne turbemini. oportet enim hæc fieri, sed nondum est finis.

24:7  consurget enim gens in gentem, et regnum in regnum, et erunt pestilentiæ, et fames, et terræmotus per loca.

24:8  hæc autem omnia initia sunt dolorum.

24:9  Tunc tradent vos in tribulationem, et occident vos: et eritis odio omnibus gentibus propter nomen meum.

24:10  Et tunc scandalizabuntur multi, et invicem tradent, et odio habebunt invicem.

24:11  Et multi pseudoprophetæ surgent, et seducent multos.

24:12  Et quoniam abundavit iniquitas, refrigescet caritas multorum.

24:13  qui autem perseveraverit usque in finem, hic salvus erit.

24:14  Et prædicabitur hoc Evangelium regni in universo orbe, in testimonium omnibus gentibus: et tunc veniet consummatio.

24:15  Cum ergo videritis abominationem desolationis, quæ dicta est a Daniele propheta, stantem in loco sancto, qui legit, intelligat:

24:16  tunc qui in Iudæa sunt, fugiant ad montes:

24:17  et qui in tecto, non descendat tollere aliquid de domo sua:

24:18  et qui in agro, non revertatur tollere tunicam suam.

24:19  Væ autem prægnantibus, et nutrientibus in illis diebus.

24:20  Orate autem ut non fiat fuga vestra in hieme, vel sabbato.

24:21  erit enim tunc tribulatio magna, qualis non fuit ab initio mundi usque modo, neque fiet.

24:22  Et nisi breviati fuissent dies illi, non fieret salva omnis caro: sed propter electos breviabuntur dies illi.

24:23  Tunc si quis vobis dixerit: Ecce hic est Christus, aut illic: nolite credere.

24:24  Surgent enim pseudochristi, et pseudoprophetæ: et dabunt signa magna, et prodigia, ita ut in errorem inducantur (si fieri potest) etiam electi.

24:25  Ecce prædixi vobis.

24:26  Si ergo dixerint vobis, Ecce in deserto est, nolite exire: ecce in penetralibus, nolite credere.

24:27  Sicut enim fulgur exit ab Oriente, et paret usque in Occidentem: ita erit et adventus Filii hominis.

24:28  Ubicumque fuerit corpus, illic congregabuntur et aquilæ.

24:29  Statim autem post tribulationem dierum illorum sol obscurabitur, et luna non dabit lumen suum, et stellæ cadent de cælo, et virtutes cælorum commovebuntur:

24:30  et tunc parebit signum Filii hominis in cælo: et tunc plangent omnes tribus terræ: et videbunt Filium hominis venientem in nubibus cæli cum virtute multa, et maiestate.

24:31  Et mittet angelos suos cum tuba, et voce magna: et congregabunt electos eius a quattuor ventis, a summis cælorum usque ad terminos eorum.

24:32  Ab arbore autem fici discite parabolam: cum iam ramus eius tener fuerit, et folia nata, scitis quia prope est æstas:

24:33  ita et vos cum videritis hæc omnia, scitote quia prope est in ianuis.

24:34  Amen dico vobis, quia non præteribit generatio hæc, donec omnia hæc fiant.

24:35  Cælum, et terra transibunt, verba autem mea non præteribunt.

24:36  De die autem illa, et hora nemo scit, neque angeli cælorum, nisi solus Pater.

24:37  Sicut autem in diebus Noe, ita erit et adventus Filii hominis.

24:38  sicut enim erant in diebus ante diluvium comedentes et bibentes, nubentes et nuptum tradentes, usque ad eum diem, quo intravit Noe in arcam,

24:39  et non cognoverunt donec venit diluvium, et tulit omnes: ita erit et adventus Filii hominis.

24:40  Tunc duo erunt in agro: unus assumetur, et unus relinquetur.

24:41  duæ molentes in mola: una assumetur, et una relinquetur.

24:42  Vigilate ergo, quia nescitis qua hora Dominus vester venturus sit.

24:43  Illud autem scitote, quoniam si sciret paterfamilias qua hora fur venturus esset, vigilaret utique, et non sineret perfodi domum suam.

24:44  Ideo et vos estote parati: quia qua nescitis hora Filius hominis venturus est.

24:45  Quis, putas, est fidelis servus, et prudens, quem constituit dominus suus super familiam suam, ut det illis cibum in tempore?

24:46  Beatus ille servus, quem cum venerit dominus eius, invenerit sic facientem.

24:47  amen dico vobis, quoniam super omnia bona sua constituet eum.

24:48  Si autem dixerit malus servus ille in corde suo: Moram fecit dominus meus venire:

24:49  et cœperit percutere conservos suos, manducet autem, et bibat cum ebriosis:

24:50  veniet dominus servi illius in die, qua non sperat, et hora, qua ignorat:

24:51  et dividet eum, partemque eius ponet cum hypocritis. illic erit fletus, et stridor dentium.

Chapter 25

25:1  Tunc simile erit regnum cælorum decem virginibus: quæ accipientes lampades suas exierunt obviam sponso, et sponsæ.

25:2  Quinque autem ex eis erant fatuæ, et quinque prudentes:

25:3  sed quinque fatuæ, acceptis lampadibus, non sumpserunt oleum secum:

25:4  prudentes vero acceperunt oleum in vasis suis cum lampadibus.

25:5  Moram autem faciente sponso, dormitaverunt omnes et dormierunt.

25:6  Media autem nocte clamor factus est: Ecce sponsus venit, exite obviam ei.

25:7  Tunc surrexerunt omnes virgines illæ, et ornaverunt lampades suas.

25:8  Fatuæ autem sapientibus dixerunt: Date nobis de oleo vestro: quia lampades nostræ extinguuntur.

25:9  Responderunt prudentes, dicentes: Ne forte non sufficiat nobis, et vobis, ite potius ad vendentes, et emite vobis.

25:10  Dum autem irent emere, venit sponsus: et quæ paratæ erant, intraverunt cum eo ad nuptias, et clausa est ianua.

25:11  Novissime vero veniunt et reliquæ virgines, dicentes: Domine, domine, aperi nobis.

25:12  At ille respondens, ait: Amen dico vobis, nescio vos.

25:13  Vigilate itaque, quia nescitis diem, neque horam.

25:14  Sicut enim homo peregre proficiscens, vocavit servos suos, et tradidit illis bona sua.

25:15  Et uni dedit quinque talenta, alii autem duo, alii vero unum, unicuique secundum propriam virtutem, et profectus est statim.

25:16  Abiit autem qui quinque talenta acceperat, et operatus est in eis, et lucratus est alia quinque.

25:17  Similiter et qui duo acceperat, lucratus est alia duo.

25:18  Qui autem unum acceperat, abiens fodit in terram, et abscondit pecuniam domini sui.

25:19  Post multum vero temporis venit dominus servorum illorum, et posuit rationem cum eis.

25:20  Et accedens qui quinque talenta acceperat, obtulit alia quinque talenta, dicens: Domine, quinque talenta tradidisti mihi, ecce alia quinque superlucratus sum.

25:21  Ait illi dominus eius: Euge serve bone, et fidelis, quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam, intra in gaudium domini tui.

25:22  Accessit autem et qui duo talenta acceperat, et ait: Domine, duo talenta tradidisti mihi, ecce alia duo lucratus sum.

25:23  Ait illi dominus eius: Euge serve bone, et fidelis, quia super pauca fuisti fidelis, super multa te constituam, intra in gaudium domini tui.

25:24  Accedens autem et qui unum talentum acceperat, ait: Domine, scio quia homo durus es, metis ubi non seminasti, et congregas ubi non sparsisti:

25:25  et timens abii, et abscondi talentum tuum in terra: ecce habes quod tuum est.

25:26  Respondens autem dominus eius, dixit ei: Serve male, et piger, sciebas quia meto ubi non semino, et congrego ubi non sparsi:

25:27  oportuit ergo te committere pecuniam meam numulariis, et veniens ego recepissem utique quod meum est cum usura.

25:28  Tollite itaque ab eo talentum, et date ei, qui habet decem talenta.

25:29  omni enim habenti dabitur, et abundabit: ei autem, qui non habet, et quod videtur habere, auferetur ab eo.

25:30  Et inutilem servum eiicite in tenebras exteriores: illic erit fletus, et stridor dentium.

25:31  Cum autem venerit Filius hominis in maiestate sua, et omnes angeli cum eo, tunc sedebit super sedem maiestatis suæ:

25:32  et congregabuntur ante eum omnes gentes, et separabit eos ab invicem, sicut pastor segregat oves ab hœdis:

25:33  et statuet oves quidem a dextris suis, hœdos autem a sinistris.

25:34  Tunc dicet rex his, qui a dextris eius erunt: Venite benedicti Patris mei, possidete paratum vobis regnum a constitutione mundi.

25:35  esurivi enim, et dedistis mihi manducare: sitivi, et dedistis mihi bibere: hospes eram, et collegistis me:

25:36  nudus, et cooperuistis me: infirmus, et visitastis me: in carcere eram, et venistis ad me.

25:37  Tunc respondebunt ei iusti, dicentes: Domine, quando te vidimus esurientem, et pavimus te: sitientem, et dedimus tibi potum?

25:38  quando autem te vidimus hospitem, et collegimus te: aut nudum, et cooperuimus te?

25:39  aut quando te vidimus infirmum: aut in carcere, et venimus ad te?

25:40  Et respondens rex, dicet illis: Amen dico vobis, quamdiu fecistis uni ex his fratribus meis minimis, mihi fecistis.

25:41  Tunc dicet et his, qui a sinistris erunt: Discedite a me maledicti in ignem æternum, qui paratus est diabolo, et angelis eius.

25:42  esurivi enim, et non dedistis mihi manducare: sitivi, et non desistis mihi potum:

25:43  hospes eram, et non collegistis me: nudus, et non cooperuistis me: infirmus, et in carcere, et non visitastis me.

25:44  Tunc respondebunt ei et ipsi, dicentes: Domine, quando te vidimus esurientem, aut sitientem, aut hospitem, aut nudum, aut infirmum, aut in carcere, et non ministravimus tibi?

25:45  Tunc respondebit illis dicens: Amen dico vobis: Quamdiu non fecistis uni de minoribus his, nec mihi fecistis.

25:46  Et ibunt hi in supplicium æternum: iusti autem in vitam æternam.

Chapter 26

26:1  Et factum est: cum consummasset Iesus sermones hos omnes, dixit discipulis suis:

26:2  Scitis quia post biduum Pascha fiet, et Filius hominis tradetur ut crucifigatur.

26:3  Tunc congregati sunt principes sacerdotum, et seniores populi in atrium principis sacerdotum, qui dicebatur Caiphas:

26:4  et consilium fecerunt ut Iesum dolo tenerent, et occiderent.

26:5  Dicebant autem: Non in die festo, ne forte tumultus fieret in populo.

26:6  Cum autem Iesus esset in Bethania in domo Simonis leprosi,

26:7  accessit ad eum mulier habens alabastrum unguenti pretiosi, et effudit super caput ipsius recumbentis.

26:8  Videntes autem discipuli, indignati sunt dicentes: Ut quid perditio hæc?

26:9  potuit enim istud venundari multo, et dari pauperibus.

26:10  Sciens autem Iesus, ait illis: Quid molesti estis huic mulieri? opus enim bonum operata est in me.

26:11  nam semper pauperes habetis vobiscum: me autem non semper habetis.

26:12  Mittens enim hæc unguentum hoc in corpus meum: ad sepeliendum me fecit.

26:13  Amen dico vobis, ubicumque prædicatum fuerit hoc evangelium in toto mundo, dicetur et quod hæc fecit in memoriam eius.

26:14  Tunc abiit unus de duodecim, qui dicebatur Iudas Iscariotes, ad principes sacerdotum:

26:15  et ait illis: Quid vultis mihi dare, et ego vobis eum tradam? At illi constituerunt ei triginta argenteos.

26:16  Et exinde quærebat opportunitatem ut eum traderet.

26:17  Prima autem die Azymorum accesserunt discipuli ad Iesum, dicentes: Ubi vis paremus tibi comedere Pascha?

26:18  At Iesus dixit: Ite in civitatem ad quemdam, et dicite ei: Magister dicit: Tempus meum prope est, apud te facio Pascha cum discipulis meis.

26:19  Et fecerunt discipuli sicut constituit illis Iesus, et paraverunt Pascha.

26:20  Vespere autem facto, discumbebat cum duodecim discipulis suis.

26:21  Et edentibus illis, dixit: Amen dico vobis, quia unus vestrum me traditurus est.

26:22  Et contristati valde, cœperunt singuli dicere: Numquid ego sum Domine?

26:23  At ipse respondens, ait: Qui intingit mecum manum in paropside, hic me tradet.

26:24  Filius quidem hominis vadit, sicut scriptum est de illo: væ autem homini illi, per quem Filius hominis tradetur: bonum erat ei, si natus non fuisset homo ille.

26:25  Respondens autem Iudas, qui tradidit eum, dixit: Numquid ego sum Rabbi? Ait illi: Tu dixisti.

26:26  Cœnantibus autem eis, accepit Iesus panem, et benedixit, ac fregit, deditque discipulis suis, et ait: Accipite, et comedite: hoc est corpus meum.

26:27  Et accipiens calicem gratias egit: et dedit illis, dicens: Bibite ex hoc omnes.

26:28  Hic est enim sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effundetur in remissionem peccatorum.

26:29  Dico autem vobis: non bibam amodo de hoc genimine vitis usque in diem illum, cum illud bibam vobiscum novum in regno Patris mei.

26:30  Et hymno dicto, exierunt in Montem oliveti.

26:31  Tunc dicit illis Iesus: Omnes vos scandalum patiemini in me, in ista nocte. Scriptum est enim: Percutiam pastorem, et dispergentur oves gregis.

26:32  Postquam autem resurrexero, præcedam vos in Galilæam.

26:33  Respondens autem Petrus, ait illi: Et si omnes scandalizati fuerint in te, ego numquam scandalizabor.

26:34  Ait illi Iesus: Amen dico tibi, quia in hac nocte, antequam gallus cantet, ter me negabis.

26:35  Ait illi Petrus: Etiamsi oportuerit me mori tecum, non te negabo. Similiter et omnes discipuli dixerunt.

26:36  Tunc venit Iesus cum illis in villam, quæ dicitur Gethsemani, et dixit discipulis suis: Sedete hic donec vadam illuc, et orem.

26:37  Et assumpto Petro, et duobus filiis Zebedæi, cœpit contristari et mœstus esse.

26:38  Tunc ait illis: Tristis est anima mea usque ad mortem: sustinete hic, et vigilate mecum.

26:39  Et progressus pusillum, procidit in faciem suam, orans, et dicens: Pater mi, si possibile est, transeat a me calix iste. verumtamen non sicut ego volo, sed sicut tu.

26:40  Et venit ad discipulos suos, et invenit eos dormientes, et dicit Petro: Sic non potuistis una hora vigilare mecum?

26:41  Vigilate, et orate ut non intretis in tentationem. Spiritus quidem promptus est, caro autem infirma.

26:42  Iterum secundo abiit, et oravit, dicens: Pater mi, si non potest hic calix transire nisi bibam illum, fiat voluntas tua.

26:43  Et venit iterum, et invenit eos dormientes: erant enim oculi eorum gravati.

26:44  Et relictis illis, iterum abiit, et oravit tertio, eumdem sermonem dicens.

26:45  Tunc venit ad discipulos suos, et dicit illis: Dormite iam, et requiescite: ecce appropinquavit hora, et Filius hominis tradetur in manus peccatorum.

26:46  Surgite eamus: ecce appropinquavit qui me tradet.

26:47  Adhuc eo loquente, ecce Iudas unus de duodecim venit, et cum eo turba multa cum gladiis, et fustibus, missi a principibus sacerdotum, et senioribus populi.

26:48  Qui autem tradidit eum, dedit illis signum, dicens: Quemcumque osculatus fuero, ipse est, tenete eum.

26:49  Et confestim accedens ad Iesum, dixit: Ave Rabbi. Et osculatus est eum.

26:50  Dixitque illi Iesus: Amice, ad quid venisti? Tunc accesserunt, et manus iniecerunt in Iesum, et tenuerunt eum.

26:51  Et ecce unus ex his, qui erant cum Iesu, extendens manum, exemit gladium suum, et percutiens servum principis sacerdotum amputavit auriculam eius.

26:52  Tunc ait illi Iesus: Converte gladium tuum in locum suum. omnes enim, qui acceperint gladium, gladio peribunt.

26:53  An putas, quia non possum rogare patrem meum, et exhibebit mihi modo plusquam duodecim legiones angelorum?

26:54  Quomodo ergo implebuntur Scripturæ, quia sic oportet fieri?

26:55  In illa hora dixit Iesus turbis: Tamquam ad latronem existis cum gladiis, et fustibus comprehendere me: quotidie apud vos sedebam docens in templo, et non me tenuistis.

26:56  Hoc autem totum factum est, ut adimplerentur Scripturæ prophetarum. Tunc discipuli omnes, relicto eo, fugerunt.

26:57  At illi tenentes Iesum, duxerunt ad Caipham principem sacerdotum, ubi Scribæ et seniores convenerant.

26:58  Petrus autem sequebatur eum a longe, usque in atrium principis sacerdotum. Et ingressus intro, sedebat cum ministris, ut videret finem.

26:59  Principes autem sacerdotum, et omne concilium quærebant falsum testimonium contra Iesum, ut eum morti traderent:

26:60  et non invenerunt, cum multi falsi testes accessissent. Novissime autem venerunt duo falsi testes,

26:61  et dixerunt: Hic dixit: Possum destruere templum Dei, et post triduum reædificare illud.

26:62  Et surgens princeps sacerdotum, ait illi: Nihil respondes ad ea, quæ isti adversum te testificantur?

26:63  Iesus autem tacebat. Et princeps sacerdotum ait illi: Adiuro te per Deum vivum, ut dicas nobis si tu es Christus filius Dei.

26:64  Dicit illi Iesus: Tu dixisti. verumtamen dico vobis, amodo videbitis filium hominis sedentem a dextris virtutis Dei, et venientem in nubibus cæli.

26:65  Tunc princeps sacerdotum scidit vestimenta sua, dicens: Blasphemavit: quid adhuc egemus testibus? ecce nunc audistis blasphemiam:

26:66  quid vobis videtur? At illi respondentes dixerunt: Reus est mortis.

26:67  Tunc expuerunt in faciem eius, et colaphis eum ceciderunt, alii autem palmas in faciem eius dederunt,

26:68  dicentes: Prophetiza nobis Christe, quis est qui te percussit?

26:69  Petrus vero sedebat foris in atrio: et accessit ad eum una ancilla, dicens: Et tu cum Iesu Galilæo eras.

26:70  At ille negavit coram omnibus, dicens: Nescio quid dicis.

26:71  Exeunte autem illo ianuam, vidit eum alia ancilla, et ait his, qui erant ibi: Et hic erat cum Iesu Nazareno.

26:72  Et iterum negavit cum iuramento: Quia non novi hominem.

26:73  Et post pusillum accesserunt qui stabant, et dixerunt Petro: Vere et tu ex illis es: nam et loquela tua manifestum te facit.

26:74  Tunc cœpit detestari, et iurare quia non novisset hominem. Et continuo gallus cantavit.

26:75  Et recordatus est Petrus verbi Iesu, quod dixerat: Prius quam gallus cantet, ter me negabis. Et egressus foras, flevit amare.

Chapter 27

27:1  Mane autem facto, consilium inierunt omnes principes sacerdotum, et seniores populi adversus Iesum, ut eum morti traderent.

27:2  Et vinctum adduxerunt eum, et tradiderunt Pontio Pilato præsidi.

27:3  Tunc videns Iudas, qui eum tradidit, quod damnatus esset; pœnitentia ductus, retulit triginta argenteos principibus sacerdotum, et senioribus,

27:4  dicens: Peccavi, tradens sanguinem iustum. At illi dixerunt: Quid ad nos? tu videris.

27:5  Et proiectis argenteis in templo, recessit: et abiens laqueo se suspendit.

27:6  Principes autem sacerdotum, acceptis argenteis, dixerunt: Non licet eos mittere in corbonam: quia pretium sanguinis est.

27:7  Consilio autem inito, emerunt ex illis agrum figuli, in sepulturam peregrinorum.

27:8  Propter hoc vocatus est ager ille, Haceldama, hoc est, ager sanguinis, usque in hodiernum diem.

27:9  Tunc impletum est quod dictum est per Ieremiam prophetam, dicentem: Et acceperunt triginta argenteos pretium appretiati, quem appretiaverunt a filiis Israel:

27:10  et dederunt eos in agrum figuli, sicut constituit mihi Dominus.

27:11  Iesus autem stetit ante præsidem, et interrogavit eum præses, dicens: Tu es Rex Iudæorum? Dicit illi Iesus: Tu dicis.

27:12  Et cum accusaretur a principibus sacerdotum, et senioribus, nihil respondit.

27:13  Tunc dicit illi Pilatus: Non audis quanta adversum te dicunt testimonia?

27:14  Et non respondit ei ad ullum verbum, ita ut miraretur præses vehementer.

27:15  Per diem autem sollemnem consueverat præses populi dimittere unum vinctum, quem voluissent.

27:16  habebat autem tunc vinctum insignem, qui dicebatur Barrabas.

27:17  Congregatis ergo illis, dixit Pilatus: Quem vultis dimittam vobis: Barabbam, an Iesum, qui dicitur Christus?

27:18  Sciebat enim quod per invidiam tradidissent eum.

27:19  Sedente autem illo pro tribunali, misit ad eum uxor eius, dicens: Nihil tibi, et iusto illi. multa enim passa sum hodie per visum propter eum.

27:20  Principes autem sacerdotum, et seniores persuaserunt populis ut peterent Barabbam, Iesum vero perderent.

27:21  Respondens autem præses, ait illis: Quem vultis vobis de duobus dimitti? At illi dixerunt: Barabbam.

27:22  Dicit illis Pilatus: Quid igitur faciam de Iesu, qui dicitur Christus?

27:23  Dicunt omnes: Crucifigatur. Ait illis præses: Quid enim mali fecit? At illi magis clamabant dicentes: Crucifigatur.

27:24  Videns autem Pilatus quia nihil proficeret, sed magis tumultus fieret: accepta aqua, lavit manus coram populo, dicens: Innocens ego sum a sanguine iusti huius: vos videritis.

27:25  Et respondens universus populus, dixit: Sanguis eius super nos, et super filios nostros.

27:26  Tunc dimisit illis Barabbam: Iesum autem flagellatum tradidit eis ut crucifigeretur.

27:27  Tunc milites præsidis suscipientes Iesum in prætorium, congregaverunt ad eum universam cohortem:

27:28  et exuentes eum, chlamydem coccineam circumdederunt ei,

27:29  et plectentes coronam de spinis, posuerunt super caput eius, et arundinem in dextera eius. Et genu flexo ante eum, illudebant ei, dicentes: Ave rex Iudæorum.

27:30  Et expuentes in eum, acceperunt arundinem, et percutiebant caput eius.

27:31  Et postquam illuserunt ei, exuerunt eum chlamyde, et induerunt eum vestimentis eius, et duxerunt eum ut crucifigerent.

27:32  Exeuntes autem invenerunt hominem Cyrenæum, nomine Simonem: hunc angariaverunt ut tolleret crucem eius.

27:33  Et venerunt in locum, qui dicitur Golgotha, quod est Calvariæ locus.

27:34  Et dederunt ei vinum bibere cum felle mistum. Et cum gustasset, noluit bibere.

27:35  Postquam autem crucifixerunt eum, diviserunt vestimenta eius, sortem mittentes: ut impleretur quod dictum est per Prophetam dicentem: Diviserunt sibi vestimenta mea, et super vestem meam miserunt sortem.

27:36  Et sedentes servabant eum.

27:37  Et imposuerunt super caput eius causam ipsius scriptam: HIC EST IESUS REX IUDÆORUM.

27:38  Tunc crucifixi sunt cum eo duo latrones: unus a dextris, et unus a sinistris.

27:39  Prætereuntes autem blasphemabant eum moventes capita sua,

27:40  et dicentes: Vah qui destruis templum Dei, et in triduo illud reædificas: salva temetipsum: si filius Dei es, descende de cruce.

27:41  Similiter et principes sacerdotum illudentes cum Scribis, et senioribus dicebant:

27:42  Alios salvos fecit, seipsum non potest salvum facere: si rex Israel est, descendat nunc de cruce, et credimus ei:

27:43  confidit in Deo: liberet nunc, si vult eum: dixit enim: Quia filius Dei sum.

27:44  Idipsum autem et latrones, qui crucifixi erant cum eo, improperabant ei.

27:45  A sexta autem hora tenebræ factæ sunt super universam terram usque ad horam nonam.

27:46  Et circa horam nonam clamavit Iesus voce magna, dicens: Eli, Eli, lamma sabacthani? hoc est: Deus meus, Deus meus ut quid dereliquisti me?

27:47  Quidam autem illic stantes, et audientes, dicebant: Eliam vocat iste.

27:48  Et continuo currens unus ex eis acceptam spongiam implevit aceto, et imposuit arundini, et dabat ei bibere.

27:49  Ceteri vero dicebant: Sine videamus an veniat Elias liberans eum.

27:50  Iesus autem iterum clamans voce magna, emisit spiritum.

27:51  Et ecce velum templi scissum est in duas partes a summo usque deorsum. et terra mota est, et petræ scissæ sunt,

27:52  et monumenta aperta sunt: et multa corpora sanctorum, qui dormierant, surrexerunt.

27:53  Et exeuntes de monumentis post resurrectionem eius, venerunt in sanctam civitatem, et apparuerunt multis.

27:54  Centurio autem, et qui cum eo erant, custodientes Iesum, viso terræmotu et his, quæ fiebant, timuerunt valde, dicentes: Vere Filius Dei erat iste.

27:55  Erant autem ibi mulieres multæ a longe, quæ secutæ erant Iesum a Galilæa, ministrantes ei:

27:56  inter quas erat Maria Magdalene, et Maria Iacobi, et Ioseph mater, et mater filiorum Zebedæi.

27:57  Cum autem sero factum esset, venit quidam homo dives ab Arimathæa, nomine Ioseph, qui et ipse discipulus erat Iesu.

27:58  hic accessit ad Pilatum, et petiit corpus Iesu. Tunc Pilatus iussit reddi corpus.

27:59  Et accepto corpore, Ioseph involvit illud in sindone munda.

27:60  et posuit illud in monumento suo novo, quod exciderat in petra. Et advolvit saxum magnum ad ostium monumenti, et abiit.

27:61  Erant autem ibi Maria Magdalene, et altera Maria, sedentes contra sepulchrum.

27:62  Altera autem die, quæ est post Parasceven, convenerunt principes sacerdotum et Pharisæi ad Pilatum,

27:63  dicentes: Domine, recordati sumus, quia seductor ille dixit adhuc vivens: Post tres dies resurgam.

27:64  Iube ergo custodiri sepulchrum usque in diem tertium: ne forte veniant discipuli eius, et furentur eum, et dicant plebi: Surrexit a mortuis: et erit novissimus error peior priore.

27:65  Ait illis Pilatus: Habetis custodiam, ite, custodite sicut scitis.

27:66  Illi autem abeuntes, munierunt sepulchrum, signantes lapidem, cum custodibus.

Chapter 28

28:1  Vespere autem sabbati, quæ lucescit in prima sabbati, venit Maria Magdalene, et altera Maria videre sepulchrum.

28:2  Et ecce terræmotus factus est magnus. Angelus enim Domini descendit de cælo: et accedens revolvit lapidem, et sedebat super eum:

28:3  erat autem aspectus eius sicut fulgur: et vestimentum eius sicut nix.

28:4  Præ timore autem eius exterriti sunt custodes, et facti sunt velut mortui.

28:5  Respondens autem angelus dixit mulieribus: Nolite timere vos: scio enim, quod Iesum, qui crucifixus est, quæritis.

28:6  non est hic: surrexit enim, sicut dixit. venite, et videte locum, ubi positus erat Dominus.

28:7  Et cito euntes, dicite discipulis eius quia surrexit: et ecce præcedit vos in Galilæam: ibi eum videbitis. ecce prædixi vobis.

28:8  Et exierunt cito de monumento cum timore, et gaudio magno, currentes nunciare discipulis eius.

28:9  Et ecce Iesus occurrit illis, dicens: Avete. Illæ autem accesserunt, et tenuerunt pedes eius, et adoraverunt eum.

28:10  Tunc ait illis Iesus: Nolite timere. ite, nunciare fratribus meis ut eant in Galilæam, ibi me videbunt.

28:11  Quæ cum abiissent, ecce quidam de custodibus venerunt in civitatem, et nunciaverunt principibus sacerdotum omnia, quæ facta fuerant.

28:12  Et congregati cum senioribus consilio accepto, pecuniam copiosam dederunt militibus,

28:13  dicentes: Dicite quia discipuli eius nocte venerunt, et furati sunt eum, nobis dormientibus.

28:14  Et si hoc auditum fuerit a præside, nos suadebimus ei, et securos vos faciemus.

28:15  At illi accepta pecunia, fecerunt sicut erant edocti. Et divulgatum est verbum istud apud Iudæos, usque in hodiernum diem.

28:16  Undecim autem discipuli abierunt in Galilæam in montem, ubi consituerat illis Iesus.

28:17  Et videntes eum adoraverunt: quidam autem dubitaverunt.

28:18  Et accedens Iesus locutus est eis, dicens: Data est mihi omnis potestas in cælo, et in terra.

28:19  euntes ergo docete omnes gentes: baptizantes eos in nomine Patris, et Filii, et Spiritus sancti:

28:20  docentes eos servare omnia quæcumque mandavi vobis: et ecce ego vobiscum sum omnibus diebus, usque ad consummationem sæculi.