Site uses cookies to provide basic functionality.

OK
PROVERBS
Up
Chapter 1
Prov Pohnpeia 1:1  Lepin padahk audapan en Solomon, sapwellimen Depit pwutak oh pil nanmwarkien Israel.
Prov Pohnpeia 1:2  Iet akan lepin padahk audapan kan, me pahn sewesei kumwail, pwe kumwail en kasawihada dahkot loalokong oh peneu mwahu, oh pil wehwehki lepin mahsen loal akan.
Prov Pohnpeia 1:3  Lepin padahk pwukat kak padahkihong kumwail duwen amwail pahn momourki loalokong, oh duwen amwail pahn momourki inen, pwung, oh mwahu.
Prov Pohnpeia 1:4  Re kak kakoahiekihala me soakoahiek kan, oh padahkihong me pwulopwul kan duwen ar pahn kak kapwaiada pwukoa tohto.
Prov Pohnpeia 1:5  Lepin padahk pwukat pil kak kalaudehla loalokong en me loalokong kan, oh wia mehn kaweid ong me neksang sukuhl kan.
Prov Pohnpeia 1:6  Eri, re ahpw pahn kak wehwehkihla wehwe rir en lepin padahk kan, oh pil peidek apwal kan me aramas loalokong kan kin kapwarehda.
Prov Pohnpeia 1:7  Ma ke men loalokongla, ke uhdahn pahn lemmwiki Koht mwohn mehkoaros. Aramas soaloalokong kan sohte kin kesempwaliki loalokong, oh sohte men sukuhlki mehkot.
Prov Pohnpeia 1:8  Samwa, rong mahsen en omw pahpa, oh rong kanahieng padahk en omw nohno.
Prov Pohnpeia 1:9  Pwe ara padahk kan pahn kamwahwihala omw mour, rasehng mwomw mwahu en elin kapwat pohn mwoangomw de elin tuhke nin tepinweromw.
Prov Pohnpeia 1:10  Samwa, ni me suwed akan ar pahn kasongsongeiuk, dehr lohdiong.
Prov Pohnpeia 1:11  Mweinele re pahn nda, “Nna, kitail rapahki emen oh kemehla. Kitail peiong aramas me soh-dipe kan, pwe en wia mehn kaperen ong kitail.
Prov Pohnpeia 1:12  Mehnda ma kitail pahn diar ar momour oh kehlail, a kitail kadarmourihrailla.
Prov Pohnpeia 1:13  Kitail pahn diarada dipwisou kaselel tohto, oh kadirehkihla imwatail kepwehn kuhl kan.
Prov Pohnpeia 1:14  Kohdo, iang kiht! Kitail ahpw pahn ahnekipene kepwe pirapada kan.”
Prov Pohnpeia 1:15  Eri, samwa, dehr werekiong soangen aramas pwukat, a kadohwaniraileweisang rehmw.
Prov Pohnpeia 1:16  Irail kin ngoangki wiahda me suwed. Ahnsou koaros re kin onohnop en kemehla aramas.
Prov Pohnpeia 1:17  Sohte katepen omw pahn kihpeseng uhk pwoat mwohn menpihr men me ke men koledi, ni eh kilikilengdohng uhk.
Prov Pohnpeia 1:18  A soangen aramas pwukat kin kaunopada lidip ehu ong pein irail. Re sohte pahn ehu ong pein irail. Re sohte pahn koledi mehkot, ihte pein mourirail.
Prov Pohnpeia 1:19  Tiahk en pirap kin pirapahla pein mouren sounpirapo-ih met me kin wiawihong irail me kin momourki pirap.
Prov Pohnpeia 1:20  Kumwail rong! Loalokong kin likilikwer nanial kan oh nan wasahn netinet kan;
Prov Pohnpeia 1:21  e kin likilikwer laud nan wenihmwen kelen kahnimw kan, oh pil wasa koaros me aramas kin pokonpene ie:
Prov Pohnpeia 1:22  “Kumwail aramas pweipwei kan! Ia erein amwail pahn men mihmi nan soangen mour wet? Ia werein amwail pahn kin mwamwahliki loalokong? Kumwail sohte pahn wehwehkihla?
Prov Pohnpeia 1:23  Kumwail rong ei peneu kan; I ahpw pahn kihong kumwail kaweid mwahu oh pil ei loalokong.
Prov Pohnpeia 1:24  I kin ekehker kumwail, I lukei kumwail en kohdo, a kumwail sohte men rong. Kumwail sohte mwahn tehk mwahu.
Prov Pohnpeia 1:25  Kumwail kin sohpeisang ei peneu kan, oh sohte mwahn men I en kapwungohng kumwail.
Prov Pohnpeia 1:26  Eri, ma kumwail pahn lelohng ni apwal, a I pahn kouruhrkin kumwail. Ni amwail masepwehk laud, I pil pahn kouruhrkin kumwail-%
Prov Pohnpeia 1:27  ni mehn kamasepwehk kot eh pahn lelohng kumwail, me rasehng melimel ehu oh kisinieng en apwal me wadohng kumwail medek oh kansensuwed.
Prov Pohnpeia 1:28  Ni ahnsowo kumwail pahn likweriong ie, a I sohte pahn sapeng. Kumwail pahn kakete raparapahkin ie wasa koaros, a kumwail sohte pahn diar ie.
Prov Pohnpeia 1:29  Kumwail saikinte mwahn doadoahngki amwail loalokong, kumwail sohte kin men lemmwiki KAUN-O.
Prov Pohnpeia 1:30  Kumwail sohte mwahn men alehda ei peneu, de kesempwaliki ei kapwung.
Prov Pohnpeia 1:31  Eri, kumwail uhdahn pahn ale mehkoaros me konehng kumwail, oh amwail wiewia kan pahn kansensuwedih kumwail.
Prov Pohnpeia 1:32  Aramas soakoahiek kan kin mehkihla ar sohpeisang loalokong. Aramas pweipwei kan kin mwomwkihla ar sohte medemedewe mwahu.
Prov Pohnpeia 1:33  A ma mehmen pahn rong ie, e pahn ale komour. E pahn poadoandoarla, oh sohte kahrepen eh pahn masak mehkot.”
Chapter 2
Prov Pohnpeia 2:1  Samwa, padahngki dahme I padahkihwei, oh dehr manokehla dahme I ndaiong uhk ke en wia.
Prov Pohnpeia 2:2  Rong kanahieng ngilen me kupwurokong kan oh nantihong dehdehkihla mehlel.
Prov Pohnpeia 2:4  Rapahki uwen omw kak, rasehng me kin rapahki silper de takai kesempwal me rir kan.
Prov Pohnpeia 2:5  Ma ke pahn kapwaiada met, eri, ke pahn esehla dahkot masak KAUN-O oh ke pahn pweida ni omw pahn padahngki duwen Koht.
Prov Pohnpeia 2:6  Pwe KAUN-O iei ih me kin ketikihdo kupwurokong; iei ih me kin ketikihdo loalokong oh dehdehki.
Prov Pohnpeia 2:7  E kin ketin sewesewese oh sinsile aramas pwung oh mehlel kan.
Prov Pohnpeia 2:8  E kin ketin apwalih irail kan me kin apwalih mwahu meteikan, oh kin ketin sinsile irail kan me poadidiong.
Prov Pohnpeia 2:9  Ma ke rong ie, ke pahn esehla dahkot pwung, mehlel, oh pwung pahrek. Ke pahn esehla dahme ke pahn wia.
Prov Pohnpeia 2:10  Ke pahn loalokongla, oh omw loalokong pahn kansenamwahwihiukala.
Prov Pohnpeia 2:12  oh kasilehsang uhk wiewia suwed. E pahn pil kadohwanowei sang uhk aramas akan me kin wiahda kahpwal sang ni arail koasoi-%
Prov Pohnpeia 2:13  soangen aramas me keselahr mour pwung pwe re en kousoan nan rotorot en dihp,
Prov Pohnpeia 2:14  aramas me kin rapahki ar nsenamwahu nan wiewia sapwung oh perenki tiahk suwed kan,
Prov Pohnpeia 2:15  iei ih aramas keseulikilik oh sohte emen kak likih.
Prov Pohnpeia 2:16  Ke pahn kak pitsang lih suwed me pahn song en kasongosongehkin uhk eh lokaia kansenamwahu kan,
Prov Pohnpeia 2:17  soangen lih me sohte kin loalopwoatohng eh pwoud oh manokehla inou sarawi kan me e wiadahr.
Prov Pohnpeia 2:18  Ma ke pahn kohla ni imwen soangen lih suwed menet, ke kekeidier nan ahl en kolahng mehla. Pwe kolahng wasao, rasehng kolahng nan wasahn me melahr akan.
Prov Pohnpeia 2:19  Aramas koaros me kin kolahng rehn liho sohte kin pwurodo. E sohte mwahn kin pwurodohng nan ahl en mour.
Prov Pohnpeia 2:20  Eri, ke pahn idawehn karasepen aramas mwahu kan oh ahneki mour pwung.
Prov Pohnpeia 2:21  Aramas pwung-aramas lelepek-pahn kousoan nan sahpw wet.
Prov Pohnpeia 2:22  Ahpw Koht pahn ketin koakoahsang aramas suwed kan nan sahpwo oh usadahsang me dipan akan rasehng dihpw eh kin usuhsdahsang nan pwehl.
Chapter 3
Prov Pohnpeia 3:1  Samwa, dehr manokehla dahme I kin padahkihwei. Tamataman ahnsou koaros dahme I kin nadaiong uhk ke en wia.
Prov Pohnpeia 3:2  Ei padahk pahn kahrehiong uhk mour werei oh paiamwahu.
Prov Pohnpeia 3:3  Ke dehr kadohwanowei mehlel oh loalopwoat. Pirehiong ni tepinweromw, oh ntingihediong nan omw mohngiong.
Prov Pohnpeia 3:4  Ma ke pahn wia met, Koht oh aramas akan pahn kupwurperenkin uhk.
Prov Pohnpeia 3:5  Likih KAUN-O ni mohngiongomw unsek. Dehr koapworopworki mehkan me ke pein lemeleme me ke ese.
Prov Pohnpeia 3:6  Tamanda KAUN-O ni omw wiewia kan koaros, oh e pahn ketin kasalehiong uhk ahl me pwung.
Prov Pohnpeia 3:7  Dehr mweidohng pein kowe en medemedewe me ke loalokongsang me ke uhdahn ese; ihte, peikiong KAUN-O oh mweisang wiewia sapwung.
Prov Pohnpeia 3:8  Ma ke pahn idawehn padahk pwukat, re pahn rasehng wini mwahu me kin kamwahwihala omw ohla kan oh katikitikihala omw weirek kan.
Prov Pohnpeia 3:9  Wauneki KAUN-O ni omw pahn meirongkihong wahnsahpw me keieu mwahu.
Prov Pohnpeia 3:10  Ma ke pahn wia met, omw imwen nahk kan pahn direkihla wahnsahpw akan, oh omw wain pahn laud mehlel, ke sohla pahn kak nekidala koaros.
Prov Pohnpeia 3:11  Samwa, ni ahnsou me KAUN-O pahn kapwunguhkala, rong kanahieng, oh alehda nin duwen kehkehlik ehu.
Prov Pohnpeia 3:12  KAUN-O kin ketin kapwungala irail kan me e kin ketin loalloale, duwehte sahm emen eh kin kapwungala nah pwutak me e kin suweiki.
Prov Pohnpeia 3:13  Meid kaperen ong aramas me kin loalokongla-oh dehdehkihla.
Prov Pohnpeia 3:14  Met me mwahusang silper, pwe me katep laud ong uhk sang kohl.
Prov Pohnpeia 3:15  Kupwurokong kesempwal sang mehlel takai kesempwal kan; sohte mehkot me ke pahn mwahuki me kak pahrekiong kesempwal en kupwurokong.
Prov Pohnpeia 3:16  Kupwurokong kin kihong uhk ke en mour werei, oh kepwehpwe, oh wahun.
Prov Pohnpeia 3:17  Kupwurokong kak kaparanda omw mour, oh kahluwaiuk pwe ke en dehr perki mehkot.
Prov Pohnpeia 3:18  Irail kan me loalokonglahr kin pereperen; kupwurokong pahn kihong irail mour.
Prov Pohnpeia 3:19  KAUN-O ketin kapikihda sampah sapwellime kupwurokong; sapwellime erpit me e ketin koasoanehkihdiong pahnlahng nan dewe.
Prov Pohnpeia 3:20  Sapwellime kupwurokong me kahrehda pillap akan ar pwilipwiliwei, oh depwek kan en kamwerehdi keteu pohn sampah.
Prov Pohnpeia 3:21  Samwa, katengediong loalomw omw loalokong oh erpit. Ke dehr mweidohng en dohsang uhk.
Prov Pohnpeia 3:22  Pwe iei ih me pahn kahrehiong uhk mour kaperen oh kansenamwahu.
Prov Pohnpeia 3:23  E pahn doandoareiuk nan elomw oh ke sohte pahn dipekelekel.
Prov Pohnpeia 3:24  Ke pahn nsenamwahu ni omw pahn meirla, oh ke pahn meir mwahu pwohng ehu pwon.
Prov Pohnpeia 3:25  Ke sohte pahn pwunodki duwen paisuwed eh pahn mwadangete lelohng uhk, rasehng melimel me kin lelohng aramas suwed kan.
Prov Pohnpeia 3:26  KAUN-O pahn ketin sinsileiuk. E sohte pahn ketin mweidohng ke en pwupwudiong nan lidip.
Prov Pohnpeia 3:27  Ahnsou koaros me ke kak, sewese irail kan me kin anahne sawas.
Prov Pohnpeia 3:28  Ke dehr ndahng mehn mpomw men en awih lel lakapw, ma ke kakehr sewese met.
Prov Pohnpeia 3:29  Dehr koasoanehdi mehkot suwed me pahn kauwehla mehn mpomw; e kin kousoan limwahmw oh koapworopworkin uhk.
Prov Pohnpeia 3:30  Dehr akamaiong emen ni sohte kahrepe, ni eh sohte wiahiong uhk mehkot suwed.
Prov Pohnpeia 3:31  Dehr peiriniong aramas akan me kin wia tiahk suwed, de alasang arail mwekid kan,
Prov Pohnpeia 3:32  pwe KAUN-O kin ketin kalahdeki aramas akan me kin wia me suwed, ahpw e kin ketin kompoakepahnki me pwung kan.
Prov Pohnpeia 3:33  KAUN-O kin ketin keriahla imwen aramas suwed kan, ahpw kin ketin kupwuramwahwihala imwen me pwung kan.
Prov Pohnpeia 3:34  E sohte kin ketin kupwure me aklapalap akan, ahpw e kin ketin uhpalihki me aktikitik kan.
Prov Pohnpeia 3:35  Aramas loalokong pahn adamwahula oh waunla, ahpw aramas pweipwei pahn kalaudehlahte arail namenek.
Chapter 4
Prov Pohnpeia 4:1  Samwa ko, kumwail rong dahme samamwail kan kin padahkihong kumwail. Kumwail rong kanahieng, kumwail ahpw pahn dehdehkihla.
Prov Pohnpeia 4:2  Dahme I padapadahkihong kumwail me mwahu, eri, kumwail tamataman padahk pwukat koaros.
Prov Pohnpeia 4:3  Ngehi iehros emen rehn pahpa oh nohno, eri, ni ei kekeirda,
Prov Pohnpeia 4:4  semeio kin padahkihong ie soahng kan. E kin nda, “Tamataman dahme I ndawei oh dehr manokehla. Kapwaiada me I ndaiong uhk, ke ahpw pahn mourkihla.
Prov Pohnpeia 4:5  Nantihong alehda kupwurokong oh erpit! Dehr manokehla de pohnsehse ei padahk kan.
Prov Pohnpeia 4:6  Ke dehr kesehla kupwurokong, pwe ih me pahn sinsileiuk; poakohng pwe e pahn kamouruhkala.
Prov Pohnpeia 4:7  Kupwurokong me keieu kesempwal ke en alehda. Mehkoaros likin met, pil nantihong alehda erpit.
Prov Pohnpeia 4:8  Poakohng kupwurokong, e ahpw pahn kahrehiong uhk omw pahn lapalapala. Pwoalehdi teng, e ahpw pahn kawauwihiukala.
Prov Pohnpeia 4:9  E pahn wiahla elin kapwat lingan ehu pohn moangomw.”
Prov Pohnpeia 4:10  Rong ie, samwa. Rong oh ale ei padahk kan ni mehlel, ke ahpw pahn mour werei.
Prov Pohnpeia 4:11  I padahkihonguhkehr duwen kupwurokong oh ahl pwung en mour.
Prov Pohnpeia 4:12  Sohte mehkot pahn uh nan elomw ma ke pahn weweidwei ni loalokong, oh ke sohte pahn dipekelekel ni omw pahn tang.
Prov Pohnpeia 4:13  Tamataman ahnsou koaros dahme ke padahngkier. Padahk kan me ke aleier iei omw mour-sinsile mwahu.
Prov Pohnpeia 4:14  Ke dehr kohla wasa aramas suwed kan kin kohla ie. Dehr idawehn karasepen aramas suwed kan.
Prov Pohnpeia 4:15  Dehr wia! Sohpeisang me suwed! Soikala oh wenewohng nan elomw.
Prov Pohnpeia 4:16  Aramas suwed sohte kin kak meirla lao re wiahda me suwed. Re kin pepehd ma re sohte wiahiong emen me suwed.
Prov Pohnpeia 4:17  Tiahk suwed oh tiahk eikek rasehng kisin mwenge oh pihl rehrail.
Prov Pohnpeia 4:18  Ahl me aramas pwung kan kin weid loale rasehng dakadahn ketipin me kin maramarainla lao rahn pwarada.
Prov Pohnpeia 4:19  Ahl en me suwed kan me rotorot rasehng pwohng. Re kin pwupwudi, ahpw re sohte kin kilang dahme re dipekelekelki.
Prov Pohnpeia 4:20  Samwa, rong kanahieng dahme I nda. Rong ei koasoi kan.
Prov Pohnpeia 4:21  Dehr mweidohng en dohsang uhk. Tamataman oh kolokol nan kapehdomw.
Prov Pohnpeia 4:22  Padahk pwukat pahn kahrehda mour oh kakehlahda mehmen me wehwehki.
Prov Pohnpeia 4:23  Kanahieng omw madamadau, pwe omw madamadau kan kin kahrehda mwomwen omw mour.
Prov Pohnpeia 4:24  Dehr koasoia mehkot me sohte mehlel. Dehr kedirepwki lokaia likamw oh lokaia me kin kasalongehla aramas.
Prov Pohnpeia 4:25  Sarada kilengwei ni likilik; dehr itiekidi ni namenek.
Prov Pohnpeia 4:26  Koasoanehdi ni keneinei dahme ke pahn wia, oh mehkan me ke pahn wia ahpw pahn pweida mwahu.
Prov Pohnpeia 4:27  Sohpeisang me suwed oh wenewei mwohmw. Dehr wia ehu kahk sang ni ahl pwung.
Chapter 5
Prov Pohnpeia 5:1  Samwa, tehk oh rong kanahieng ei kupwurokong oh erpit.
Prov Pohnpeia 5:2  Ke ahpw pahn esehla weweidki ei kaweid kan, oh omw koasoi kan pahn kasalehda me ke ahneki loalokong.
Prov Pohnpeia 5:3  Kilin ewen lih pwopwoud men pahn mem rasehng sukehn loangalap oh eh metik uhk pahn kansenamwahu rasehng lehn olip,
Prov Pohnpeia 5:4  ahpw ni imwilah sohte mehkot me e pahn kihong uhk, ihte nsensuwed oh medek.
Prov Pohnpeia 5:5  Liho pahn kahrehiukalahng nan wasahn me melahr akan; ahl me e kin weweid loale iei ahl en kolahng mehla.
Prov Pohnpeia 5:6  E sohte kin weid nan ahl en kolahng mour; ahpw e kin salongasang, oh e sohte kin wehwehki dahme wiewiawi.
Prov Pohnpeia 5:7  Eri, samwa ko, kumwail rong ie oh dehr manokehla dahme I ndinda.
Prov Pohnpeia 5:8  Kumwail keiweisang soangen lih menet! Dehr pil keilahng limwahn eh wenihmw!
Prov Pohnpeia 5:9  Pwe ma soh, meteikan me pahn uhd alehdi wahu me kumwail ahneki mahs, oh kumwail pahn kamakamala ni amwail pwulopwul nan pehn aramas me sehse mahk akan.
Prov Pohnpeia 5:10  Ei, mehn liki kan pahn kihsang amwail pai, oh mehkan me kumwail koadoahkihadahr pahn uhd kohieng emen tohrohr.
Prov Pohnpeia 5:11  Kumwail pahn wonohn weiweirek nan dewemwail awiawih mehla, udukamwail pahn sosohrasang,
Prov Pohnpeia 5:12  oh kumwail ahpw pahn nda, “Dahme I sohte alehki padahk pwuko? Dahme I sohte mweidkihong emen en kapwungiehla?
Prov Pohnpeia 5:15  Loalopwoatohng omw pwoud oh kihong ih kelehpw omw limpoak.
Prov Pohnpeia 5:16  Seri kan me emen lih torohr pahn kaipwidiong uhk sohte pahn seweseiuk.
Prov Pohnpeia 5:17  Noumw seri kan me pahn laudla oh seweseiuk, ahpw kaidehn mehn liki kan.
Prov Pohnpeia 5:18  Eri, ke en pereperenki omw pwoud oh rapahki omw peren rehn serepein me ke pwoudiki-%
Prov Pohnpeia 5:19  me masamwahu oh kaselel rasehng tie men. Eh kaselel en kansenamwahwihiuk; en kapilkinuhkpene eh limpoak.
Prov Pohnpeia 5:20  Samwa, dahme ke pahn kihongki emen lih tohrohr omw limpoak? Dahme ke anahnehki linganen en emen ohl eh pwoud?
Prov Pohnpeia 5:21  KAUN-O kin ketin mahsanih mehkoaros me ke kin wia. E kin ketin mwasamwasahn uhk wasa koaros me ke pahn kohla ie.
Prov Pohnpeia 5:22  Dipen aramas suwed men iei lidip ehu. E kin lohdi nan lidip en dipe kan.
Prov Pohnpeia 5:23  E kin mehla pwehki eh sohte kak katokihedi eh ineng. Eh pweipwei mwuledek pahn kahrehiong ih nan sousou.
Chapter 6
Prov Pohnpeia 6:1  Samwa, ke inoukidahr me ke pahn pwukoahki en emen pweipwand?
Prov Pohnpeia 6:2  Ke pein pitidahr pahn omw lokaia kan, lohdier pwehki pein omw inou kan?
Prov Pohnpeia 6:3  Eri, samwa, ke milahr pahn manaman en aramaso, ahpw iet duwen omw pahn mwadang pitsang ire wet: mwadangala reh oh peki en kasaledekeiukala.
Prov Pohnpeia 6:5  Doareiukasang nan lidip wet, rasehng menpihr de tie men me kin tangasang sounlidip kan.
Prov Pohnpeia 6:6  Aramas pohnkahke kan uhdahn pahn ale padahk sang ni mwomwen mouren katitik kan.
Prov Pohnpeia 6:8  ahpw re kin nekidala kanarail kisin mwenge ni ahnsoun karakar, kaunopadahng ahnsoun kopou.
Prov Pohnpeia 6:9  Eri, ia erein aramas pohnkahke men eh pahn wonohnte? Iahd me e pahn kak pwourda?
Prov Pohnpeia 6:10  E kin kalap nda, “I pahn ekis meir. I pahn kihpene pehi kat oh kommoal.”
Prov Pohnpeia 6:11  Ahpw ni eh pahn memeir, semwehmwe pahn kalowehdi, rasehng sounpirap emen.
Prov Pohnpeia 6:12  Aramas suwed oh sohte katepe kin kohkohseli wiewiaseli likamw.
Prov Pohnpeia 6:13  Re kin manih aramas oh wia mwekid en widing kei pwe re en pitihiuk,
Prov Pohnpeia 6:14  nindokon ar kin koasoakoasoane mehkot suwed nan ar madamadu pirek, wiewia kahpwal wasa koaros me re pahn kohla ie.
Prov Pohnpeia 6:15  Pwehki met, kahpwal laud pahn lelohng irail ni ar sasairki, oh re pahn mehkihla ohla laud.
Prov Pohnpeia 6:16  Mie soahng isuh me KAUN-O kin ketin suwediki oh inenen kalahdeki mehlel:
Prov Pohnpeia 6:17  Mie soahng isuh me KAUN-O kin ketin suwediki oh inenen kalahdeki mehlel:
Prov Pohnpeia 6:18  Mie soahng isuh me KAUN-O kin ketin suwediki oh inenen kalahdeki mehlel:
Prov Pohnpeia 6:19  Mie soahng isuh me KAUN-O kin ketin suwediki oh inenen kalahdeki mehlel:
Prov Pohnpeia 6:20  Samwa, kapwaiada dahme omw pahpa padahkihong uhk oh dehr manokehla padahk en omw nohno.
Prov Pohnpeia 6:21  Kolokol ara lokaia kan ahnsou koaros oh katengediong nan kapehdomw.
Prov Pohnpeia 6:22  Ara padahk kan pahn kahluwaiuk nan omw seiloak, sinsileiuk nipwong, oh kaweid uhk nin rahn.
Prov Pohnpeia 6:23  Ara padahk kan iei marain lingaling ehu; ara kin kapwunguhkala pahn kak kaweidkin uhk duwen omw pahn mour.
Prov Pohnpeia 6:24  E pahn kak kadohwanewei sang uhk lih suwed kan, sang lokaiahn kasongosongen en emen ohl tohrohr eh pwoud.
Prov Pohnpeia 6:25  Ke dehr lohdi pahn ar lingan oh kaselel; ke dehr lohdiong pahn lingan en pwoaren masarail kan.
Prov Pohnpeia 6:26  Ohl emen kak pwainki pweinen lopwon en pilawa ehu lih en netiki paliwere men, ahpw kamwahl pahn kaluhsihala ohlo sang mehkoaros me e ahneki.
Prov Pohnpeia 6:27  Ia duwe, ke kak kihong kisiniei nan mwaremwaromw, ahpw omw likou kan sohte pahn mwasingkihla?
Prov Pohnpeia 6:28  Ke kak alu pohn mwoalus okohk, ahpw sohte kamwasikehla pahn nehmw kan?
Prov Pohnpeia 6:29  Ih duwen keper en wendiong rehn en emen ohl eh pwoud. Mehmen me pahn wia met, pahn lokolongki.
Prov Pohnpeia 6:30  Aramas akan sohte kin lingeringerkihda ma aramas emen pahn pirapahla kisin mwenge ni eh men mwenge;
Prov Pohnpeia 6:31  ahpw ma e pahn lohdi, e pahn pwainla pahn pak isipak uwen me laudsang-e pahn mweidala mehkoaros me e ahneki.
Prov Pohnpeia 6:32  Ahpw aramas me kin kamwahl me inenen pweipwei. E pein kaukauwe pein ih.
Prov Pohnpeia 6:33  E pahn sohla wauwi oh e pahn kamakam; e pahn namenekla kohkohlahte.
Prov Pohnpeia 6:34  En ohl pwopwoud men eh lingeringerkihda eh luwak me inenen uk mehlel oh sohte irepe.
Prov Pohnpeia 6:35  E sohte kak perenkihda uwen pweipwei ehu; sohte uwen kisakis ehu pahn kak kaitarala eh lingeringer.
Chapter 7
Prov Pohnpeia 7:1  Samwa, tamanda ei lokaia pwukat oh dehr manokehla me I padahkihonguhkehr.
Prov Pohnpeia 7:2  Kapwaiada ei lokaia kan, ke ahpw pahn mour werei. Kanahieng omw idawehn ei padahk kan, duwehte omw kin apwahpwalih pwoaren mesomw kan.
Prov Pohnpeia 7:3  Nekinekid ei padahk kan ahnsou koaros; ntingihediong nan mohngiongomwen.
Prov Pohnpeia 7:4  Wiahki kupwurokong riomw serepein, oh wiahki erpit kompoakepahmw me ke keieu poakohng.
Prov Pohnpeia 7:5  Ira pahn sileiukasang en ohl teikan ar pwoud kan, oh pil sang lih akan me kin kaweid sapwung aramas akan.
Prov Pohnpeia 7:6  Ehu ahnsowo I kilikilengieisang ni wenihmwtok en imwei,
Prov Pohnpeia 7:7  I ahpw kilangada mwahnakapw pwulopwul tohto me soakoahiek, oh diarada emen pwutak pweipwei.
Prov Pohnpeia 7:8  E alialu kohkohla pohn ahlo, limwahn wasa me lih emen kin kousoan ie. E kohkohla karanih imwen liho
Prov Pohnpeia 7:10  Eri, liho ahpw tuhwong pwutako. Liho mi nan likoun lihen netiki paliwere men, oh e wiewia eh koasoandi kan.
Prov Pohnpeia 7:11  (Liho me kommwad oh sohte kin namenek; e kin alialuseli pohn ahl akan ahnsou koaros.
Prov Pohnpeia 7:12  E pahn kin kesikesihnen oh awiawih ni keimwen ahl sohte lipilipil. Ekei ahnsou e kin awiawih nan wasahn netinet kan.)
Prov Pohnpeia 7:13  Liho eri koledi pwutako oh metik, oh kangkakil nan mese, oh nda,
Prov Pohnpeia 7:14  “I wiahier ei meirong ko rahnwet, oh alehier uduk sang ni meirong ko.
Prov Pohnpeia 7:15  Ngehi eri kohdo raparapahkin uhk, pwe I men tuhwong uhk. Eri, iet kowe!
Prov Pohnpeia 7:16  I kidimkidahr ei peht tehi mweimwei linen kei sang Isip.
Prov Pohnpeia 7:17  I pil usupihkiher mehn kapwohmwahu mir, alos, oh sinamon.
Prov Pohnpeia 7:18  Kohdo kita pahn wia tiahk en limpoak pwonget pwon. Kita pahn pwoaloapwoal oh pereperen.
Prov Pohnpeia 7:19  Pwe ei pwoudo sohte mi ni imwato. E seiloaklahng wasa doh.
Prov Pohnpeia 7:20  E pil wa kohla mwohni tohto; eri, e sohte pahn pwurodo mwurin wihk riau.”
Prov Pohnpeia 7:21  Liho eri kasongosongehki pwutako eh mwomw kadek. Pwutako eri lohdiong eh kadek koasoi.
Prov Pohnpeia 7:22  Eri, pwutako ahpw mwadangete iang liho kohla, rasehng kou me kin kohwong kamakamala, pil rasehng tie men me kin tangalahng pwupwudiong nan lidip,
Prov Pohnpeia 7:23  wasa arep en kesik ketieu pwoat pahn doakoapeseng eh mohngiong. Pwutako rasehng menpihr me pihrdohng nan uhk-e sohte mwahn ese me eh mour kohkolahng apwal.
Prov Pohnpeia 7:24  Eri met, samwa ko, kumwail rong ie, rong kanahieng me I pahn nda.
Prov Pohnpeia 7:25  Dehr mweidohng soangen lih duwehte met en kin kaunda nan mohngiongamwail; dehr idawehnseli soangen lih menet.
Prov Pohnpeia 7:26  Ih me kin kauwehla mour mwahu en ohl tohto, e kin kahrehiong me tohtohie ar kin mehla.
Prov Pohnpeia 7:27  Ma ke pahn kolahng ni imweo, ke pahn keidla nan ahl me kolahng nan wasahn me melahr akan, pwe iei ih ahl mwotomwot ong mehla.
Chapter 8
Prov Pohnpeia 8:1  Kumwail rong! Ahnsou wet kupwurokong likilikwer. Lamalam mwahu lelongehr salengen aramas akan.
Prov Pohnpeia 8:2  Kupwurokong kesikesihnen pohn kumwen dohl akan limwahn ahl, oh pil wasa me ahl akan kin tuhpene ie.
Prov Pohnpeia 8:3  E kin likilikwer ndinda nan wasahn pedolong nan kahnimwo, oh pil limwahn wenihmwen kehl kan:
Prov Pohnpeia 8:4  “I peki kumwail, aramas akan, I likweriong aramas akan koaros nin sampah.
Prov Pohnpeia 8:5  Kumwail saikinte koahiekla? Eri, kumwail nantihong en koahiekla, duwehte ohl mehlel kan. Kumwail pil pweipwei? Eri, kumwail nantihong pwe en mie amwail lamalam.
Prov Pohnpeia 8:6  Rong ei koasoi kaselel kan, pwe mehkoaros me I kin ndawei me pwung.
Prov Pohnpeia 8:7  Me I kin nda, iei ih me mehlel; pwe I kin suwediki lokaia likamw.
Prov Pohnpeia 8:8  Mehkoaros me I kin nda, iei me mehlel; sohte likamw de kaweid sapwung.
Prov Pohnpeia 8:9  E kin sansalohng aramas emen me kin ahneki erpit, oh pil me wehwehkilahr akan.
Prov Pohnpeia 8:10  Eri, pilada ei padahk kan, a kaidehn silper; pilada loalokong, a kaidehn kohl me keieu kaselel.
Prov Pohnpeia 8:11  “Ngehi Kupwurokong, I mwahusang takai kesempwal akan; sohte mehkot kumwail kin anahne me kak pahrekiong ie.
Prov Pohnpeia 8:12  Ngehi Kupwurokong, oh mie erpit rehi, pil mie ei loalokong oh mehn madamadau mwahu.
Prov Pohnpeia 8:13  Wauneki KAUN-O iei kailongki me suwed. I kin kailongki pohnmwahso oh aklapalap, pil tiahk suwed oh lokaia likamw.
Prov Pohnpeia 8:14  I kin wiahda koasoandi kan oh kapwaiada, I kin dehdehki, oh I me kehlail.
Prov Pohnpeia 8:15  Mie ei sawas ong nanmwarki kan ni ar kaunda wasa, oh I kin sewese kaun akan ni ar kin wiahda kosonned mwahu kan.
Prov Pohnpeia 8:16  Irail koaros me kin kaunda wasa nan sampah kin ale ei sawas, kaun akan oh pil soupeidi kan.
Prov Pohnpeia 8:17  I kin poakepoake irail akan me kin poakohng ie; mehmen me pahn rapahkin ie pahn kak diariehda.
Prov Pohnpeia 8:18  Mie ei dipwisou kesempwal oh wahu me I kak kisakiskiwei, oh pil ei kepwehpwe oh paiamwahu.
Prov Pohnpeia 8:19  Me kumwail kak ale sang ie, iei ih me mwahusang kohl me keieu kaselel, oh pil mwahusang silper me keieu mwakelekel.
Prov Pohnpeia 8:20  I kin alu nan elen pwung, I kin idawehn nan elen pwuhng.
Prov Pohnpeia 8:21  I kin kihong irail me poakohng ie kan arail kepwehpwe, oh I kin kadirehkihla imwarail kan dipwisou kesempwal.
Prov Pohnpeia 8:22  “KAUN-O ketin kapikiehda mwohn mehkoaros, iei keieun sapwellime doadoahk mahsie.
Prov Pohnpeia 8:23  I kapikpikdahr ni tepin kawa, nin tapio, mwohn sampah wet eh saikinte mie.
Prov Pohnpeia 8:24  I ipwidier mwohn sehd eh saikinte mie, ni ahnsou me utuhnpihl kan saikinte pwarada.
Prov Pohnpeia 8:25  I ipwidier mwohn nahna kan, mwohn dohl akan ar koasoandiong nan dewehr,
Prov Pohnpeia 8:26  mwohn Koht eh ketin kapikada sampah oh mohs akan, mwohn keieun pwehl me e ketin wiahda.
Prov Pohnpeia 8:27  I mieier ni ahnsou me e ketikihong lahng powe, ni ahnsou me e ketin kapahwei lime pohn sehdo,
Prov Pohnpeia 8:28  ni eh ketikihong depwek kan nan wehwe, ni eh ketin ritingada utuhnpihl en nansed
Prov Pohnpeia 8:29  oh mahsanihong pilen nansed en kohda ahpw sohte ileile sang me e ketin kupwurki. I mihmi wasao ni ahnsou me e ketin koasoanehdi poahsoan en sampah.
Prov Pohnpeia 8:30  I mi limwah, duwehte sounsawas emen, iei ngehi me kin kapakaparanih rahn koaros, oh I pil perenkihda ei patopato reh-%
Prov Pohnpeia 8:31  I perenkihda sampah, oh I pil perenkihda aramas akan koaros.
Prov Pohnpeia 8:32  “Eri, mwahnakapw akan, kumwail rong ie. Kapwaiada ei lokaia kan, kumwail ahpw pahn perenkihda.
Prov Pohnpeia 8:33  Rong kanahieng omw sounpadahk. Ke en loalokongla; dehr mwamwahlikihla.
Prov Pohnpeia 8:34  Mehmen me kin rong ie pahn perenda, me kin mihmi limwahn ei wenihmw rahn koaros, awiawih ie ni wenihmwen pedolong ni imwei.
Prov Pohnpeia 8:35  Mehmen me diariehda, e diarada mour, oh KAUN-O pahn kupwurperenki.
Prov Pohnpeia 8:36  Mehmen me sohte diariehda, e kin pein kauwehla pein ih, pwe mehmen me kin kailongkin ie kin poakohng mehla.”
Chapter 9
Prov Pohnpeia 9:1  Kupwurokong kauwada imwe oh kihong uhr isipwoat.
Prov Pohnpeia 9:2  E ahpw kemehla mahn emen pwehn kamadipwki, doaloahda mehn doal iou kei ong nan waino, oh kaunopada tehpelo.
Prov Pohnpeia 9:3  E ahpw kadarala nah serepein lidu kan pwe re en likwer sang wasa ile kan en kahnimwo, patohwan:
Prov Pohnpeia 9:4  “Kohdo, kumwail me sehse lamalam akan!” Oh ong ohl pweipweio e nda,
Prov Pohnpeia 9:6  Kohdo sang rehn me sehse lamalam akan, oh ale mour. Idawehn ahl en loalokong.”
Prov Pohnpeia 9:7  Ma kumwail pahn kapwungala aramas aklapalap men, kumwail pahn sarohdi. Ma kumwail pahn lupwoare aramas suwed men, kumwail pahn ale kamakam.
Prov Pohnpeia 9:8  Dehr kapwungala aramas aklapalap men; pwe e pahn kailongkinuhkala. Ahpw ma ke pahn kapwungala aramas loalokong men, e pahn waunekinuhkala.
Prov Pohnpeia 9:9  Mehkoaros me kumwail pahn ndaiong aramas loalokong men pahn kalaudehla eh loalokong. Mehkoaros me kumwail pahn ndaiong aramas pwung men pahn kalaudehla eh loalokong.
Prov Pohnpeia 9:10  Pwe kumwail en loalokong, keieu kumwail pahn lemmwiki KAUN-O. Ma kumwail pahn ese Me Sarawio, eri, mie amwail dehdehki.
Prov Pohnpeia 9:12  Kumwail me pahn wihn ma mie amwail kupwurokong, ahpw ma kumwail pahn soikala, eri, kumwail me pil pahn lokolongki.
Prov Pohnpeia 9:13  Soaloalokong rasehng lih pweipwei oh sehse namenek men me lokaia tohto.
Prov Pohnpeia 9:14  E kin mwomwohd nan wenihmwen imwe de wasahn mwomwohd keieu ile kan en nan kahnimw,
Prov Pohnpeia 9:15  oh kin likilikwerih aramas akan me kin keid limwah, me kin wiewiaseli pein ar doadoahk kan,
Prov Pohnpeia 9:16  ndinda, “Kumwail me sehse lamalam akan, kumwail kohdo!”
Prov Pohnpeia 9:17  A e kin ndahng ohl pweipwei, “Pihl me pirapada me iou, oh pilawa pirapada me mem.”
Prov Pohnpeia 9:18  Me dukiong sohte kin ese me irail kan me kin kohla ni imwe kin mehla, oh irail kan me pedolongehr milahr nan wasahn me melahr akan.
Chapter 10
Prov Pohnpeia 10:1  Iet kan mahsen audapan kan en Solomon: Pwutak loalokong men kin kaparanda seme; a me pweipwei men kin kansensuwedihala ine.
Prov Pohnpeia 10:2  Pai me ke ahneki sang ni tiahk en mwersuwed sohte pahn katepehiong uhk, ahpw wiewia mehlel pahn doarehla omw mour.
Prov Pohnpeia 10:3  KAUN-O sohte pahn ketin mweidohng aramas mwahu kan en duhpekla, ahpw e sohte pahn ketin mweidohng aramas suwed kan me re anahne.
Prov Pohnpeia 10:4  Pohnkahke pahn kahrehiong uhk semwehmwe, ahpw doadoahk laud pahn kahrehiong uhk kepwehpwe.
Prov Pohnpeia 10:5  Aramas emen me mie eh lamalam kin dolung wahnsahpw ni ahnsawi, ahpw me kanamenek memeir ni ahnsoun dolung wahnsapw.
Prov Pohnpeia 10:6  Aramas mwahu men pahn ale kupwuramwahu. A en aramas suwed men eh lokaia kin karirihala eikek en nan kapehde.
Prov Pohnpeia 10:7  Katamanpen aramas mwahu kin wiahla mehn kapai, ahpw aramas suwed pahn mwadangete manoknokla.
Prov Pohnpeia 10:8  Aramas me mie eh lamalam kin perenki ale kaweid mwahu. Aramas me kin wia lokaiahn pweipwei pahn ohla.
Prov Pohnpeia 10:9  Aramas mehlel kin saledek sang apwal, ahpw me likamw akan pahn lohdi.
Prov Pohnpeia 10:10  Aramas me kin ekihla me mehlel kin kahrehda kahpwal, a me kin kasalehda ni sansal kin kameleileidi wasa.
Prov Pohnpeia 10:11  Lokaiahn aramas mwahu men iei poahsoan en mour, ahpw lokaiahn aramas suwed men kin ekihla eikek en nan kapehde.
Prov Pohnpeia 10:12  Kailok kin kahrehda kahpwal, ahpw limpoak kin mahkohng sapwung koaros.
Prov Pohnpeia 10:13  Mahsen en me kupwurokong kan kin wehwe mwahu, ahpw aramas pweipwei kan anahne ale kalokepen arail sapwung.
Prov Pohnpeia 10:14  Me kupwurokong kan kin nantihong kalaudehla ar kupwurokong, ahpw ni me pweipwei kan ar kin koasoi, kahpwal kerendohr.
Prov Pohnpeia 10:15  Reken kepwe kin sinsile me kepwehpwe kan; paisuwed kin kauwehla me semwehmwe kan.
Prov Pohnpeia 10:16  Katingpen wiewia mwahu, iei mour, ahpw dihp kin kalaudehlahte dihp.
Prov Pohnpeia 10:17  Aramas me kin rong kopwungparail pahn mourla, ahpw me kin kahmahmki ar sapwung milahr nan keper.
Prov Pohnpeia 10:18  Aramas me kin ekihla eh kailok, iei ih aramas likamw men. Aramas me kin wisik lokaia likamw iei ih pweipwei men.
Prov Pohnpeia 10:19  Me kin lokaia tohto kin kalaudehla dipe. Ma ke me loalokong, eri, ke pahn nennenla.
Prov Pohnpeia 10:20  Lokaiahn aramas mwahu men rasehng silper mwakelekel; en aramas suwed men eh lamalam me sohte katepe.
Prov Pohnpeia 10:21  Lokaiahn aramas mwahu kin wia kamwahu ong aramas tohto, ahpw ke kak pein kemehkinuhkala omw pweipwei.
Prov Pohnpeia 10:22  Iei kupwuramwahu en KAUN-O me kahrehda omw kepwehpwe. Doadoahk laud sohte kak en kakepwehpwehiukala.
Prov Pohnpeia 10:23  Tiahk en pweipwei me perenki wiahda me sapwung. Aramas loalokong kin nsenamwahuki kupwurokong.
Prov Pohnpeia 10:24  Aramas pwung kan kin alehdi dahme re anahne, ahpw me suwed kan alehdi dahme re kin keieu masak.
Prov Pohnpeia 10:25  Ni ahnsoun melimel, me suwed kan pahn ipirekla, ahpw me lelepek kan pahn saledek sang apwal ahnsou koaros.
Prov Pohnpeia 10:26  Dehr mweidohng aramas pohnkahke men en wiahiong uhk mehkot, e pahn duwehte pinike me ngihmw kan kin rerikihda de ediniei nan pwoaren mesomw.
Prov Pohnpeia 10:27  Lemmwiki KAUN-O, ke ahpw pahn mour werei. Aramas suwed kan kin mour mwotomwot.
Prov Pohnpeia 10:28  Koapworopwor en aramas mwahu kan kin kahrehiong irail peren, ahpw sohte mehkot me aramas suwed kan pahn kasikasik.
Prov Pohnpeia 10:29  KAUN-O kin ketin sinsile aramas lelepek kan, ahpw kin ketin kamwomwala irail kan me kin wiahda me sapwung.
Prov Pohnpeia 10:30  Aramas pwung kan pahn saledek sang apwal ahnsou koaros, ahpw me suwed kan sohte pahn mourla nan sahpwo.
Prov Pohnpeia 10:31  Aramas pwung kan kin wia koasoi en kupwurokong, ahpw lowen me kin wia lokaia suwed pahn katoktokdi.
Prov Pohnpeia 10:32  Aramas pwung kan ese lokaia kadek, ahpw me suwed kan kin wia lokaia kansensuwed ahnsou koaros.
Chapter 11
Prov Pohnpeia 11:1  KAUN-O kin ketin kalahdeki aramas me kin doadoahngki mehn tenek sapwung. E kin ketin kupwurperenki mehn tenek pwung.
Prov Pohnpeia 11:2  Aramas aklapalap pahn mwadang namenekla, ahpw me mpahi me loalokong.
Prov Pohnpeia 11:3  Ma aramas mwahu men kowe, lelepek me pahn kaweid uhk. Aramas me keseulikilik kin pein kauwehkinirailla ar likamw.
Prov Pohnpeia 11:4  Reken kepwe sohte pahn wia kamwahu ehu ong uhk ni rahn me ke pahn mehla, ahpw lelepek me pahn doarehla omw mour.
Prov Pohnpeia 11:5  Lelepek kin kamangaila mour en aramas emen, ahpw aramas suwed men pahn pein kahrehda eh pwupwudi.
Prov Pohnpeia 11:6  Pwung kin doarehla aramas lelepek men, ahpw aramas emen me keseulikilik kin lohdi sang ni pein eh mehwo.
Prov Pohnpeia 11:7  Ni ahnsou me aramas suwed men kin mehla, eh koapworopwor kin iang ih mehla. Koapworopworki reken kepwe kin imwila suwed.
Prov Pohnpeia 11:8  Me pwung kan kin silasil sang kahpwal, ahpw kahpwal kin uhd lelohng me suwed kan.
Prov Pohnpeia 11:9  Ke kak ohkihla lokaiahn aramas me sehse Koht, ahpw kupwurokong en me pwung kan kak doareiukala.
Prov Pohnpeia 11:10  Kahnimw ehu kin perenda ma paiamwahu kin lelohng aramas lelepek men, ahpw ngilen peren kin wiawi ni ahnsou me aramas suwed men kin mehla.
Prov Pohnpeia 11:11  Kahnimw ehu kin lapalapala ni ahnsou me aramas pwung kan kin kapaiahda, ahpw kahnimw ehu kin ohkihla lokaiahn aramas suwed kan.
Prov Pohnpeia 11:12  Tiahk en pweipwei me kin wia lokaiahn mwamwahliki meteikan. Ma ke me loalokong, eri, ke pahn nennenla.
Prov Pohnpeia 11:13  Sohte me kin likihong koasoi rir aramas me kin mwahuki wiaseli koasoi, ahpw ke kak koapworopworki mehmen me likilik.
Prov Pohnpeia 11:14  Wehi ehu pahn pwupwudi ma sohte me kaweid. Sounkaweid tohto kin kahrehda onepek mwahu.
Prov Pohnpeia 11:15  Ma ke pahn inoukihda me ke pahn kapwungala en mehn liki men eh pweipwand, ke pahn koluhkihla mwuhr. E pahn mwahu ma ke pahn piseksang.
Prov Pohnpeia 11:16  Lih tiahk mwahu men kin ale wahu, ahpw lih me sohte eh tiahk mwahu pahn namenekla. Aramas pohnkahke sohte kak naineki mwohni, ahpw aramas pwerisek pahn kepwehpwehla.
Prov Pohnpeia 11:17  Ke kin pein wiahiong uhk mehkot mwahu ni omw kin kadek. Ma ke lemei, ke pahn pein kauweiukala.
Prov Pohnpeia 11:18  Aramas suwed kan sohte kin uhdahn wihnki mehkot nan arail doadoahk, ahpw ma ke pahn wia dahme pwung, ke uhdahn pahn ale ketingpe.
Prov Pohnpeia 11:19  Mehmen me ngoangki en wia me pwung pahn mourla, ahpw mehmen me ngoangki wia me sapwung pahn mehla.
Prov Pohnpeia 11:20  KAUN-O kin ketin kalahdeki aramas lamalam suwed, ahpw kin ketin kupwur limpoak ong irail kan me kin wia me pwung.
Prov Pohnpeia 11:21  Ke uhdahn ese me aramas suwed kan pahn ale lokolok, ahpw me pwung kan pahn pitla.
Prov Pohnpeia 11:22  Lingan en lih emen me sohte audepe mwahu nan kapehde rasehng rihng kohl ehu ni tumwen pwihk.
Prov Pohnpeia 11:23  Dahme aramas mwahu kin anahne kin wiahla kamwahu ahnsou koaros; ni ahnsou me aramas suwed kin ale dahme re anahne, koaros kin lingeringer.
Prov Pohnpeia 11:24  Ekei aramas kin saledek netikiseli nair mwohni, ahpw re kin kepwekepwehpwehlahte. Ekei kin kanai nair mwohni, ahpw re semwesemwehmwehla.
Prov Pohnpeia 11:25  Kadek, ke ahpw pahn paiamwahula. Sewese meteikan, ke ahpw pahn ale sawas sang meteikan.
Prov Pohnpeia 11:26  Aramas kin keriahla me kin ekihla werentuhke kan, awiawih ahnsoun pweilaudla, ahpw re kin kapinga mehmen me kin netikihla ni pweitikitik.
Prov Pohnpeia 11:27  Ma omw lamalam pahn uhlahng wasa mwahu, ke pahn ale wahu, ahpw ma ke raparapahki kahpwal, iei ih me ke pahn ale.
Prov Pohnpeia 11:28  Irail kan me kin koapworopworki reken kepwe pahn pwupwudi rasehng tehntuhke ni ahnsoun karakar, ahpw me pwung kan pahn paiamwahu rasehng tehntuhke ni ahnsou mwahu.
Prov Pohnpeia 11:29  Ohl emen me kin kahrehiong eh peneinei nan apwal sohte pahn ale mehkot ni imwilah. Aramas pweipwei kan pahn wia ladu en me loalokong kan ahnsou koaros.
Prov Pohnpeia 11:30  Pwung kin kahrehda mour, ahpw eikek kin adihasang mour.
Prov Pohnpeia 11:31  Irail kan me mwahu pahn ale katingpe pohn sampah wet, eri, ke uhdahn ese me aramas suwed oh dipan akan pahn ale lokolok.
Chapter 12
Prov Pohnpeia 12:1  Mehmen me kin poakohng loalokong kin perenki aramas en kapwungohng eh sapwung. Aramas pweipwei me kin tatki aramas en kapwungohng eh sapwung.
Prov Pohnpeia 12:2  KAUN-O kin ketin kupwurperenki aramas mwahu, ahpw kin ketin kadeikada irail kan me kin koasoakoasoane me suwed.
Prov Pohnpeia 12:3  Tiahk suwed sohte kak kahrehda onepek mwahu, ahpw me pwung kan kin uh tengeteng.
Prov Pohnpeia 12:4  Lih pwopwoud mwahu men iei kapohl oh kaperenpen eh pwoud, ahpw lih suwed men me kin kanamenekihala eh pwoud rasehng soumwahu en nan tih.
Prov Pohnpeia 12:5  Aramas lelepek kin lamalam mwahu ong uhk; aramas suwed akan kin men pitihiukete.
Prov Pohnpeia 12:6  Lokaiahn aramas suwed kan kin wia mehn kamaramas, ahpw lokaiahn me pwung kan kin doarehla irail kan me mihmi nan apwal.
Prov Pohnpeia 12:7  Aramas suwed kan kin pwupwudi oh sohte kin kadaudokarail, ahpw peneineien me pwung kan kin momour kohkohlahte.
Prov Pohnpeia 12:8  Ma ke loalokong, ke pahn ale kaping; ma ke pweipwei, aramas pahn mwamwahlikin uhk.
Prov Pohnpeia 12:9  Wia aramas mwahl me kin pein koadoakoadoahki eh mour mwahusang en mwomwehda aramas lapalap ahpw sohte kene mwenge.
Prov Pohnpeia 12:10  Aramas mwahu kin kesempwalki neirail mahn akan, ahpw aramas suwed kin wiakauwe neirail kan.
Prov Pohnpeia 12:11  Soumwet men me kin doadoahk laud kin mie kene mwenge tohto, ahpw tiahk en pweipwei en wia doadoahk me sohte katepe.
Prov Pohnpeia 12:12  Ihte me aramas suwed anahne re en rapahki mehkot suwed me re pahn wia, ahpw me pwung kan kin uh tengeteng.
Prov Pohnpeia 12:13  Aramas suwed kan kin pein lohdiong nan arail koasoi kan, ahpw aramas lelepek men kin pein tangasang nan apwal.
Prov Pohnpeia 12:14  Ketingpomw kin kohsang ni omw lokaia oh wiewia kan; ke pahn ale dahme konehng omw wiewia.
Prov Pohnpeia 12:15  Aramas pweipwei kin medemedewe me re kin pwung ahnsou koaros. Aramas loalokong kin rong kaweid.
Prov Pohnpeia 12:16  Ni ahnsou me aramas pweipwei men kin lingeringer, e kin mwadangete kasalehda. Aramas loalokong kin pohnsehse kapailok me aramas kin wiahiong irail.
Prov Pohnpeia 12:17  Ni omw kin lokaia mehlel, pwuhng kin miehla, ahpw lokaia likamw kin kauwehla pwuhng.
Prov Pohnpeia 12:18  Lokaia mwahl kin kauwehla wasa rasehng kedlahs, ahpw lokaiahn loalokong kin kamwahwihala wasa.
Prov Pohnpeia 12:19  Likamw kin mour mwotomwot, ahpw mehlel kin momour kohkohlahte.
Prov Pohnpeia 12:20  Irail kan me kin koasoakoasoane mehkot suwed pahn pwuriamweiki ar pein pitihiraildi, ahpw irail kan me kin doadoahkohng mehkot mwahu pahn diar nsenamwahu.
Prov Pohnpeia 12:21  Sohte mehkot suwed kin wiawihong aramas pwung kan, ahpw me suwed kan sohte kin ahneki mehkot pwe ihte kahpwal.
Prov Pohnpeia 12:22  KAUN-O kin ketin kalahdeki aramas lokaia likamw, ahpw kin ketin kupwurperenki irail kan me kin loalopwoatohng ar inou kan.
Prov Pohnpeia 12:23  Aramas loalokong sohte kin mweseiseiki dahme re ese, ahpw me pweipwei kan kin kasalehda arail soaloalokong.
Prov Pohnpeia 12:24  Doadoahk laud pahn kahrehiong uhk omw pahn ahneki manaman, ahpw pohnkahke pahn kahrehiong uhk ke en wia lidu men.
Prov Pohnpeia 12:25  Pwunod pahn kak adihasang omw peren, ahpw lokaia kadek pahn kaperenihiukada.
Prov Pohnpeia 12:26  Aramas pwung men kin wia mehn kaweid ong kompoakepah, ahpw ahl en me suwed kin kahrehda ar salongala.
Prov Pohnpeia 12:27  Ma ke pohnkahke, ke sohte mwahn kak alehdi dahme ke anahne, ahpw ma ke doadoahk laud, ke pahn paiamwahu.
Prov Pohnpeia 12:28  Pwung iei ahl en kolahng mour; suwed iei ahl en kolahng mehla.
Chapter 13
Prov Pohnpeia 13:1  Pwutak loalokong men kin rong eh pahpa ni eh kin kapwungohng, a aramas aklapalap oh au laud men sohte kin wehkada me e sapwung.
Prov Pohnpeia 13:2  Aramas mwahu kan pahn ale katingpen ar lokaia kan, ahpw aramas widing kan kin ngoangki tiahk eikek.
Prov Pohnpeia 13:3  Kanahieng omw lokaia oh doarehla omw mour. Me koasoakoasoi mwahl kin kauwehla pein ih.
Prov Pohnpeia 13:4  Aramas pohnkahke men kak inengieng mehkot, ahpw e sohte mwahn pahn ale. A aramas men me kin doadoahk laud pahn ale mehkoaros me e kin anahne.
Prov Pohnpeia 13:5  Aramas lelepek kin kailongki lokaia likamw, ahpw koasoien me suwed men kin kanamenek oh kin kihsang wauwi.
Prov Pohnpeia 13:6  Pwung kin perehla me mwakelekel kan, ahpw suwed kin kesehdi me dipan akan.
Prov Pohnpeia 13:7  Ekei aramas kin mwomwehda kepwehpwe, ahpw sohte ar mehkot. Ekei kin mwomwehda semwehmwe, ahpw re kin ahneki dipwisou tohto.
Prov Pohnpeia 13:8  Aramas kepwehpwe men kin doadoahngki nah mwohni pwehn doarehla eh mour, ahpw sohte me kin men kamasak me semwehmwe men.
Prov Pohnpeia 13:9  Me pwung kan rasehng marain ehu me kin lingaling mwahu, ahpw me suwed akan rasehng lamp me mpwule kin kohkohdi en kunla.
Prov Pohnpeia 13:10  Aramas aklapalap kin kahrehdahte kahpwal. Ahpw me kin peki kaweid, ih me loalokong.
Prov Pohnpeia 13:11  Uwen mengeien omw alehdi omw kepwehpwe, iei uwen mwadang en eh pahn salongala. Ahpw uwen apwal en omw alehdi, iei uwen lauden mwohni me ke pahn naineki.
Prov Pohnpeia 13:12  Ni ahnsou me omw koapworopwor kin ohla, mohngiongomw pil kin ohla; ahpw ni ahnsou me omw ineng kin pweida, met kin audehkihda mohngiongomw koapworopwor.
Prov Pohnpeia 13:13  Ni omw kin soikala kaweid mwahu, ke kin peki kahpwal; a ma ke idawehnla kaweid mwahu, ke pahn poadoandoarla.
Prov Pohnpeia 13:14  Padahk en me loalokong kan iei poahsoan en mour, rasehng utuhnpihl ehu; re pahn kin seweseiuk pwe ke en pitla ma omw mour pahn lelohng kahpwal.
Prov Pohnpeia 13:15  Aramas kin wauneki loalokong; ahpw aramas me sohte likilikparail mie, re miher pohn ahl me kowohng kaupahr.
Prov Pohnpeia 13:16  Aramas me mie eh lamalam men kin medemedewe mwohn eh pahn wia mehkot; ahpw me soaloalokong men kin kalohkiseli pein eh pweipwei.
Prov Pohnpeia 13:17  Sounkair kan me aramas sohte kak likih kin kahrehda kahpwal, ahpw irail me aramas kak likih kin kahrehda popohl.
Prov Pohnpeia 13:18  Mehmen me sohte pahn padahngki mehkot uhdahn pahn semwehmwe oh sohte pahn wauwi. Ahpw mehmen me kin rong peneu kan, wauwi pahn mie.
Prov Pohnpeia 13:19  Ia uwen mwahu en omw pahn alehdi ineng en nan kapehdomw! Aramas pweipwei kan sohte kin men sohpeisang me suwed.
Prov Pohnpeia 13:20  Ma ke pahn padahngki mehkot sang rehn me loalokong kan, ke pahn pil loalokongla. A ma ke pahn kompoakepahnki me pweipwei kan, ke pahn ohkihla.
Prov Pohnpeia 13:21  Kahpwal kin idawehnla me dipan akan wasa koaros, ahpw me pwung kan pahn ale ketingparail ni mehkot mwahu.
Prov Pohnpeia 13:22  E pahn mie en aramas mwahu men eh kepwe me e phn kihong nein nah seri kan en sohsohki, ahpw en me dipan akan kepwe pahn kohieng me pwung kan.
Prov Pohnpeia 13:23  Mwaht me sohte me koadoahki kak kihda mehn komour laud ong me semwehmwe kan, ahpw aramas suwed kin kolokol pwe en dehr koadoahkda.
Prov Pohnpeia 13:24  Ma ke sohte pahn kaloke noumw seri, eri, ke sohte poakepoake. Ma ke poakepoake, ke pahn kapwungala.
Prov Pohnpeia 13:25  Kenen aramas pwung kan kisin mwenge kin itarohng irail, ahpw me suwed kan kin duhpek ahnsou koaros.
Chapter 14
Prov Pohnpeia 14:1  Kupwurokong en lih kin wiahda oh kalinganahla imwe; ahpw me pweipwei kin kauwehla.
Prov Pohnpeia 14:2  Ke en lelepek, ke ahpw pahn kasalehda me ke lemmwiki KAUN-O; ke en salelepek, ke ahpw pahn kasalehda me ke sohte lemmwiki.
Prov Pohnpeia 14:3  Aklapalap en me pweipwei kin kahrehiong eh lokaia tohto; ahpw lokaiahn aramas loalokong kin sinsile pein ih.
Prov Pohnpeia 14:4  Ma sohte kou mehn deipwelih sahpw, omw imwen nahk pahn tehn, ahpw ma mie kou, omw imwen nahk pahn kin dir ahnsou koaros.
Prov Pohnpeia 14:5  Sounkadehde likilik men kin lokaia mehlel ahnsou koaros, ahpw me keseulikilik kin lokaia likamw ahnsou koaros.
Prov Pohnpeia 14:6  Aramas lemei sohte kak loalokongla, ahpw aramas me loalokong kin mwadangete esehla mehkot.
Prov Pohnpeia 14:7  Keiweisang rehn aramas pweipwei kan; sohte mehkot me re kak padahkihong uhk.
Prov Pohnpeia 14:8  Dahme aramas loalokong kin loalokongki? Pwehki eh ese dahme e pahn wia. Dahme aramas me sohte audepe kin pweipweiki? Pwehki eh kin medemedewe me e ese mehkoaros.
Prov Pohnpeia 14:9  Aramas pweipwei sohte kin nsenohki ma re wiahda dihp, ahpw aramas mehlel kin men ale mahkpen diparail.
Prov Pohnpeia 14:10  Omw peren iei pein ahmw; omw nsensuwed iei pil pein ahmw. Sohte emen pahn iang ahneki omw peren de omw nsensuwed.
Prov Pohnpeia 14:11  Imwen aramas mwahu men pahn duweduwehte mwurin imwen aramas suwed men eh pahn ohlahr.
Prov Pohnpeia 14:12  Ahl me ke lemeleme me iei ahl en pwung, kakete kahluwaiukalahng mehla.
Prov Pohnpeia 14:13  Kouruhr kakete karirihala nsensuwed. Ni peren eh kin sohralahr, pahtou kin mihmihte.
Prov Pohnpeia 14:14  Aramas suwed pahn ale dahme konehng irail. Aramas mwahu pahn ale ketingpen ar wiewia kan.
Prov Pohnpeia 14:15  Aramas pweipwei kin kamehlele mehkoaros; aramas loalokong kin kanahieng arail kahk koaros.
Prov Pohnpeia 14:16  Aramas me mie eh lamalam kin tehk ni keneinei pwe re en dohweisang wasa me kahpwal mie, ahpw me pweipwei kin seukautih oh mwadangete lohdiong.
Prov Pohnpeia 14:17  Aramas me kin mwadang lingeringerda kin wiahda tiahk en pweipwei; aramas loalokong kin meleilei.
Prov Pohnpeia 14:18  Aramas pweipwei pahn ale dahme konehng ar pweipwei, ahpw me loalokong pahn ale ketingpen loalokong.
Prov Pohnpeia 14:19  Aramas suwed pahn poaridi mwohn me pwung kan oh peki arail sawas ni karakarahk.
Prov Pohnpeia 14:20  Sohte me kin men kompoakepahnki me semwehmwe, pil mehn mpe kan sohte kin men patehng, ahpw kompoakepahn me kepwehpwe kan kin ngeder.
Prov Pohnpeia 14:21  Ma ke men peren, a ke kadek ong me semwehmwe kan; me kin mwamwahliki mehn mpe kin wiahda dihp.
Prov Pohnpeia 14:22  Ma ke pahn wia doadoahk en kamwahu, ke pahn ale wahu oh likilik sang rehn aramas teikan; ma ke pahn wia me suwed, eri, ke wiadahr sapwung ehu.
Prov Pohnpeia 14:23  Doadoahk ke ahpw pahn mour; ma ke pahn mwomwohdete wie koasoakoasoi, ke pahn semwehmwe.
Prov Pohnpeia 14:24  Kepwehpwe kin wia ketingpen me kupwurokong kan, ahpw me pweipwei kin ndandki ar pweipwei.
Prov Pohnpeia 14:25  Sounkadehde men kin doarehla mour ma e lokaia mehlel; ni eh kin lokaia likamw, e kin pangala mour en aramas akan.
Prov Pohnpeia 14:26  Lemmwiki KAUN-O kin kahrehiong aramas emen oh eh peneinei ar pahn koapworopwor oh saledek sang apwal.
Prov Pohnpeia 14:27  Ke men doarehsang uhk mehla? Lemmwiki KAUN-O iei poahsoan en mour.
Prov Pohnpeia 14:28  Lingan en nanmwarki men kin mihmi ni uwen tohtohn aramas me e kaunda; ma sohte aramas, eri, sohte ih mehkot.
Prov Pohnpeia 14:29  Ma ke kanengamah oh meleilei, eri, ke me loalokong, ahpw ma ke kin mwadang lingeringer, eri, ke kin kasalehda omw pweipwei.
Prov Pohnpeia 14:30  Nan kapehd meleilei kin karosonehda paliwar, ahpw luwak kin rasehng soumwahu suwed.
Prov Pohnpeia 14:31  Ma ke pahn kahpwalihala aramas semwehmwe, ke mwamwahliki Koht, me ketin wiairailda, ahpw tiahk en kadek ong me semwehmwe kan iei kaudok ehu.
Prov Pohnpeia 14:32  Aramas suwed kan kin pein kahrehiong ar pwupwudi sang ni ar wiewia suwed kan, ahpw aramas mwahu kin silasilkihdi mehlel en nan kapehdirail.
Prov Pohnpeia 14:33  Kupwurokong kin mihmi nan lamalam en aramas loalokong men; aramas pweipwei sohte mwahn ese duwen kupwurokong.
Prov Pohnpeia 14:34  Pwung kin kahrehda wehi ehu eh pahn lapalapala; dihp kin kanamenekihala wehi.
Prov Pohnpeia 14:35  Nanmwarki kan kin kupwurperenki sapwellimarail sounpapah koahiek kan, ahpw re kin kaloke irail kan me sohte papah irail mwahu.
Chapter 15
Prov Pohnpeia 15:1  Sapengki ngihl tikitik kin kameleilei lingeringer, ahpw ngihl kehlail kin kamwakidada.
Prov Pohnpeia 15:2  Ni aramas loalokong men eh kin lokaia, e kin kalinganahda loalokong, ahpw me pweipwei men kin kapwiliwei lokaia mwahl.
Prov Pohnpeia 15:3  KAUN-O ketin mwahngih dahme kin wiawi wasa koaros; e kin ketin mwasamwasahn kitail ma kitail kin wia me mwahu de me suwed.
Prov Pohnpeia 15:4  Lokaia kadek kin kahrehda mour, ahpw lokaia lemei kin kauwehla mohngiong en aramas.
Prov Pohnpeia 15:5  Tiahk en pweipwei ma ke mwamwahliki padahk en omw pahpa; ahpw tiahk en loalokong ma ke ale eh kapwung.
Prov Pohnpeia 15:6  Aramas pwung kan kin nekinekid ar dipwisou kan, ahpw me suwed akan kin katiasang ar dipwisou kan ni ahnsoun kahpwal.
Prov Pohnpeia 15:7  Me loalokong kan kin kaparapeseng loalokong, ahpw me pweipwei kan, soh.
Prov Pohnpeia 15:8  KAUN-O kin ketin kupwurperenki en aramas mwahu kan ar kapakap, ahpw e kin ketin kalahdeki meirong kan me aramas suwed kan kin wiahiong.
Prov Pohnpeia 15:9  KAUN-O kin ketin kalahdeki wiewiahn aramas suwed; ahpw kin ketin kupwur limpoak ong me kin wia me pwung.
Prov Pohnpeia 15:10  Ma ke wiahda me sapwung, ke pahn ale lokolok laud; ke pahn mehla ma ke kahng ale kopwungpomw.
Prov Pohnpeia 15:11  Nan wasahn me melahr akan kin sansalohng KAUN-O; eri, ia duwen aramas emen eh kak karirihasang KAUN-O eh lamalam akan?
Prov Pohnpeia 15:12  Aramas lemei sohte kin men ale kopwungparail; re sohte mwahn kin ale kaweid sang me loalokong kan.
Prov Pohnpeia 15:13  Ni aramas ar kin peren, re kin kouruhr, ahpw ni ar kin nsensuwed, re kin seren pahtou.
Prov Pohnpeia 15:14  Aramas loalokong kin men wehwehkihla, ahpw me pweipwei kin itarki ar soaloalokong.
Prov Pohnpeia 15:15  Mour en aramas semwehmwe me apwal ahnsou koaros, ahpw aramas nsenamwahu kin pereperenki ar mour ahnsou koaros.
Prov Pohnpeia 15:16  Semwehmwe oh lemmwiki KAUN-O mwahu sang kepwehpwe oh mihmi nan apwal laud.
Prov Pohnpeia 15:17  Tungoale tehntuhke rehn aramas me ke poakepoake mwahusang tungoale uduk iou wasa me kailok mie.
Prov Pohnpeia 15:18  Aramas me kin mwadang lingeringer kin kahrehda akamai, ahpw kanengamah kin kahrehda popohl.
Prov Pohnpeia 15:19  Ma ke pohnkahke ke pahn diar apwal wasa koaros, ahpw ma ke mehlel, ke sohte pahn lelohng apwal.
Prov Pohnpeia 15:20  Pwutak loalokong men kin kahrehiong seme en peren. Pwutak pweipwei me kin mwamwahliki ine.
Prov Pohnpeia 15:21  Aramas pweipwei kin perenki ar tiahk en pweipwei, ahpw me kupwurokong kin wia dahme pwung.
Prov Pohnpeia 15:22  Ale kaweid koaros uwen me ke kak, ke ahpw pahn pweida, pwe ma soh, ke pahn pwupwudi.
Prov Pohnpeia 15:23  Meid kaperen diar mahsen pwung ni ahnsou me konehng!
Prov Pohnpeia 15:24  Aramas kupwurokong kin keid ni ahl me ukadalahng mour, ahpw kaidehn ahl me ukedilahng mehla.
Prov Pohnpeia 15:25  KAUN-O pahn ketin kamwomwala imwen me aklapalap akan, ahpw e pahn ketin sinsile imwen liohdi kan.
Prov Pohnpeia 15:26  KAUN-O kin ketin kalahdeki lamalam suwed, ahpw e kin ketin kupwurperenki lokaia kadek.
Prov Pohnpeia 15:27  Ma ke pahn song en kalaudehla omw pai ni widing, ke pahn kahrehiong omw peneinei nan apwal. Dehr ale pweipwei sapwung, ke ahpw pahn mour werei.
Prov Pohnpeia 15:28  Aramas mwahu kin medemedewe mwohn ar pahn kin wia ar pasapeng. Aramas suwed kin mwadangete sapeng, ahpw ar pasapeng kin kahrehda kahpwal.
Prov Pohnpeia 15:29  Ni aramas mwahu eh kin kapakap, KAUN-O kin ketin karonge, ahpw e sohte kin ketin tehk irail kan me kin wia me suwed.
Prov Pohnpeia 15:30  Mesen kouruhr kin kaperenda nan kapehdomw, oh rohng mwahu kin kaperenihiukada mehlel.
Prov Pohnpeia 15:31  Ma ke kanahieng rong kopwungpomw kan, eri, ke me loalokong.
Prov Pohnpeia 15:32  Ma ke kahng padahngki mehkot, ke pahn pein kauweiukala. Ma ke pahn rong kapwungpomw, ke pahn loalokongla.
Prov Pohnpeia 15:33  Lemmwiki KAUN-O iei kaiahn mwahu ehu. Ke pahn karakarahkala mwohn omw pahn kak ale wahu.
Chapter 16
Prov Pohnpeia 16:1  Kitail kak wiahda atail koasoandi kan, ahpw KAUN-O me kin ketin kapwaiada kupwure.
Prov Pohnpeia 16:2  Mweinele ke pahn lemeleme me omw wiewia kan me pwung, ahpw KAUN-O me pahn ketin teneki omw lamalam akan.
Prov Pohnpeia 16:3  Peki rehn KAUN-O en ketin kupwuramwahwihala omw koasoandi kan, ke ahpw pahn pweida ni mehkoaros me ke koasoanehdi.
Prov Pohnpeia 16:4  Mehkoaros me KAUN-O ketin wiahda mie imwilah; oh imwilahn aramas suwed kan iei mwomwla.
Prov Pohnpeia 16:5  KAUN-O kin ketin kalahdeki koaros me kin aklapalap; e sohte pahn ketin mweidohng irail re en pitsang lokolok.
Prov Pohnpeia 16:6  Ke en mehlel oh loalopwoat, Koht ahpw pahn ketin kupwurmahkikihong uhk dipomw. Lemmwiki KAUN-O oh sohte mehkot suwed pahn lelohng uhk.
Prov Pohnpeia 16:7  Ma ke pahn kaperenihada kupwur en KAUN-O, ke pahn wiahkihla omw imwintihti kan kompoakepahmw.
Prov Pohnpeia 16:8  Ahneki mehkot tikitik sang ni doadoahk mehlel mwahusang ahneki me laud sang ni doadoahk en widing.
Prov Pohnpeia 16:9  Ke kak wiahda omw koasoandi, ahpw Koht me pahn ketin kaweid omw mwekid kan.
Prov Pohnpeia 16:10  Nanmwarki kin mahsenki mahsen en Koht; sapwellime koasoandi kin pwung ahnsou koaros.
Prov Pohnpeia 16:11  KAUN-O ketin kupwurki mehn tenek oh mehn sosohng en kin mehlel oh netinet en dipwisou en kin pahrek.
Prov Pohnpeia 16:12  Nanmwarki kan sohte kin ketin ehuong me suwed, pwe pwuhng me kin kahrehda koperment ehu eh kin kehlail.
Prov Pohnpeia 16:13  Nanmwarki kin kupwurki karonge me mehlel oh kin kupwure irail kan me kin lokaia mehlel.
Prov Pohnpeia 16:14  Aramas loalokong kin song en kaparanih nanmwarki; ma nanmwarki pahn engiengda, mie me pahn kamakamala.
Prov Pohnpeia 16:15  Kupwuramwahu en nanmwarki kin rasehng depwek me kin kamwerehdi keteu ni ahnsou mwahu-mour mie wasao.
Prov Pohnpeia 16:16  Ahneki kupwurokong oh audapan mwahusang naineki kohl oh silper.
Prov Pohnpeia 16:17  Irail kan me mwahu kin seiloak nan ahl ehu me sohte suwed loale; eri, kanahieng wasa me ke kohkohla ie-pwe e kak doarehla omw mour.
Prov Pohnpeia 16:18  Lemei kin kahrehiong aramas paisuwed, oh aklapalap kin kahrehiong aramas en pwupwudi.
Prov Pohnpeia 16:19  Aktikitik oh semwehmwe mwahusang aklapalap oh iang paieki arail dipwisoun kuhl kan.
Prov Pohnpeia 16:20  Kanahieng rong dahme ke padahngkier, ke ahpw pahn pweida; likih KAUN-O, ke ahpw pahn nsenamwahu.
Prov Pohnpeia 16:21  Aramas loalokong oh koahiek kin sansalki eh loalokong. Ni en aramas emen eh lokaia eh kin kansenamwahu, aramas kin rong.
Prov Pohnpeia 16:22  Kupwurokong iei poahsoan en mour ong me loalokong, ahpw song en padahki aramas pweipwei sohte katepe.
Prov Pohnpeia 16:23  Aramas loalokong kin medemedewe mwohn ar pahn kin lokaia; aramas kin rong dahme re kin koasoia.
Prov Pohnpeia 16:24  Ngihl kadek rasehng sukehn loangalap-mem oh mwahu ong paliwar.
Prov Pohnpeia 16:25  Ahl me ke lemeleme me iei ahl en pwung, kakete kahluwaiukalahng mehla.
Prov Pohnpeia 16:26  Ineng en men mwenge en tohndoadoahk men kin kahrehiong eh pahn doadoahk laud, pwehki eh anahne mwenge me itarohng.
Prov Pohnpeia 16:27  Aramas suwed kin raparapahki ahl en kauwehla meteikan, pil arail lokaia kan rasehng kisiniei kamwasik.
Prov Pohnpeia 16:28  Aramas suwed kin wisik lokaia; re kin kahrehda kahpwal oh kauwehla nanpwungen aramas akan.
Prov Pohnpeia 16:29  Aramas eikek kin pitihedi kompoakepahrail oh kahluwalahng irail nan apwal laud.
Prov Pohnpeia 16:30  Kalekeiuk sang aramas me kin sirei oh manihiuk; mie mehkot suwed me re medemedewe.
Prov Pohnpeia 16:31  Mour werei iei ketingpen pwung; moangepwet iei kapwat lingan ehu.
Prov Pohnpeia 16:32  Kanengamah mwahusang kehlail. Omw pein poweiukedi mwahusang omw pahn powehdi kahnimw tohto.
Prov Pohnpeia 16:33  Aramas kin usuhs pwe re en rapahki kupwur en Koht, ahpw Koht me kin ketin koasoanehdi imwilahn usuhs.
Chapter 17
Prov Pohnpeia 17:1  Tungoale rongen pilawa ni kapehd meleilei mwahusang iang kamadipw ni ihmw ehu me mie kahpwal.
Prov Pohnpeia 17:2  Papah loalokong men pahn kaunda nein eh soumas pwutak soakoahiek oh iang pwaisanki eh sohso.
Prov Pohnpeia 17:3  Kohl oh silper kin sosohngki kisiniei, oh KAUN-O me kin sohng nan kapehd en aramas.
Prov Pohnpeia 17:4  Aramas suwed kin rong lokaiahn aramas suwed, oh aramas au likamw kin rong lokaia likamw.
Prov Pohnpeia 17:5  Ma ke pahn mwamwahliki me semwehmwe, ke mwamwahliki Koht me ketin kapikirailda. Ke pahn ale lokolok ma ke pahn perenkihda en emen eh paisuwed.
Prov Pohnpeia 17:6  Ohl laud men kin suweiki nein nah seri kan seri, duwehte pwutak kan ar kin suweiki samarail kan.
Prov Pohnpeia 17:7  Aramas waun sohte kin lokaia likamw, oh me pweipwei kan sohte kin koasoia mehkot audapan.
Prov Pohnpeia 17:8  Ekei aramas kin wiahki mehkot me manaman ma re pwainohng emen en wiahda mehkot me sapwung; re kamehlele me e kak wiahiong irail mehkoaros.
Prov Pohnpeia 17:9  Ma ke anahne aramas en poakohng uhk, a ke mahkikihong irail sapwung me re wiahiong uhk. Omw pahn loalloale sapwung ehu pahn kak kauwehla nanpwungen kowe oh kompoakepahmw.
Prov Pohnpeia 17:10  Lipwoar ehute kak kapwungala aramas loalokong men, ahpw lipwoar epwiki sohte pahn kapwungala aramas pweipwei men.
Prov Pohnpeia 17:11  Mehla pahn leledo rasehng meninkeder lemei men ong aramas suwed me kin kahrehda kahpwal ahnsou koaros.
Prov Pohnpeia 17:12  Kasaingedi pehr men me wah kan pirapasangehr mwahu sang kasaingedi me pweipwei men me kedikedirepwki eh doadoahk en pweipwei.
Prov Pohnpeia 17:13  Ma ke dupungki me suwed me mwahu, ke sohla pahn kak kihsang me suwed nan imwomw.
Prov Pohnpeia 17:14  Tepidahn akamai kin rasehng aramas me kin kamwakidasang perehpen pihl; katokihedi mwohn eh pahn pwilpeseng.
Prov Pohnpeia 17:15  Kadeikada me mwakelekel kan de kasaladakihala me dipadahr kan-KAUN-O kin ketin kalahdeki mepwukat koaros.
Prov Pohnpeia 17:16  Sohte katepehiong me pweipwei men en kesehkihla mwahl nah mwohni ong ni sukuhl, pwe sohte audepen nan moange.
Prov Pohnpeia 17:17  Kompoakepah kan kin kasalehda ar limpoak ahnsou koaros. Ia katepen eh mie kompoakepahmw ma e sohte seweseiuk ni ahnsou apwal?
Prov Pohnpeia 17:18  Aramas me sohte eh lamalam kin inoukihda me e pahn kapwungala en emen eh pweipwand.
Prov Pohnpeia 17:19  Mwahuki wiahda dihp rasehng mwahuki wiahda kahpwal. Ma ke kin suwei ahnsou koaros, ke pein raparapahki kaupomw.
Prov Pohnpeia 17:20  Mehmen me kin lokaia oh medemedewe me suwed sohte kak kasik mehkot mwahu-ihte kahpwal.
Prov Pohnpeia 17:21  Ihte nsensuwed oh pahtou ong sahm emen me nah pwutak kin wia tiahk en pweipwei.
Prov Pohnpeia 17:22  Ma ke pahn pereperen rahn koaros, ke pahn ahneki roson mwahu en paliwar. Nsensuwed ahnsou koaros paliweromw pahn luweluwetala oh mehla.
Prov Pohnpeia 17:23  Sounkopwung suwed kin ale pweipwei sapwung ni rir, oh pwunglahn kopwung sohte kin pweida.
Prov Pohnpeia 17:24  Aramas loalokong kin inenewohng mwekid en loalokong, ahpw aramas pweipwei kin pwurupwurur mwahl.
Prov Pohnpeia 17:25  Pwutak pweipwei kin kahrehiong seme nsensuwed, oh kapahtou laud ong ine.
Prov Pohnpeia 17:26  Sapwung ieu kihong aramas soh dipe men kalokolok en pwain; pwuhng kin pirekla ni aramas mwahu men eh kin ale lokolok.
Prov Pohnpeia 17:27  Aramas emen me kin wehwehki pein ih, sohte kin lokolokaia ahnsou koaros. Aramas me kin kanengamah ahneki erpit.
Prov Pohnpeia 17:28  Ahpw mehlel, ma aramas pweipwei pahn ese nennenla, mweinele aramas pahn wiahki me ih aramas koahiek oh loalokong.
Chapter 18
Prov Pohnpeia 18:1  Aramas me sohte kin men patehng meteikan kin nsenohkihte pein irail; re kin sapwungki mehkoaros me aramas koaros ese me pwung.
Prov Pohnpeia 18:2  Aramas pweipwei men sohte kin katapanki ma e dehdehki mehkot de soh; ihte me e anahne en kasalehda uwen eh loalokong.
Prov Pohnpeia 18:3  Dihp oh namenek kin wia ehu. Ma sohla pahn wahupomw, eri, ke pahn uhd mwamwahlla.
Prov Pohnpeia 18:4  Lokaiahn aramas kak wia poahsoan en kupwurokong, loal rasehng madau, iou rasehng piletik.
Prov Pohnpeia 18:5  E sohte pwung uhpalihki me dipadahr oh soikowei me mwakelekel kan pwe re en dehr ale pwuhng.
Prov Pohnpeia 18:6  Ni pweipwei men eh kin tapihada akamai ehu, e kin pekipeki en kamakam.
Prov Pohnpeia 18:7  Ni pweipwei men eh kin koasoi, e kin pein kauwehla pein ih; pein eh lokaia kin lidipihedi.
Prov Pohnpeia 18:8  Lipahned me iou-ia uwen atail kin men kadallehla!
Prov Pohnpeia 18:9  Aramas pohnkahke me sekeniken duwehte aramas me kin wiakauwe eh dipwisou kan.
Prov Pohnpeia 18:10  KAUN-O rasehng wasahn doulik ileile ehu, wasa me aramas pwung kan kak patohla ie oh rukula.
Prov Pohnpeia 18:11  Ahpw aramas kepwehpwe kan kin medemedewe me ar reken kepwe pahn sinsile irail rasehng kelen kahnimw kehlail ehu.
Prov Pohnpeia 18:12  Sohte me kak ale wahu ma e sohte mpahi; aramas aklapalap akan weweidier nan elen paisuwed.
Prov Pohnpeia 18:13  Rong mwohn omw pahn sapeng. Pwe ma soh, kowe aramas pweipwei oh kanamenek.
Prov Pohnpeia 18:14  Omw ineng en mour kak kakehleiukada ni omw pahn soumwahu, ahpw ma omw ineng en mour pahn sohrala, omw koapworopwor sohralahr.
Prov Pohnpeia 18:15  Aramas loalokong kin ngoangki oh onopada ale padahk ahnsou koaros.
Prov Pohnpeia 18:16  Ke men tuhwong aramas lapalap emen? Walahng kisakis, e ahpw pahn mengeiong uhk en tuhwong.
Prov Pohnpeia 18:17  Aramas me kin tepin koasoi nan mwoalen kopwung kin mwomwen pwung lao me uhwongo pahn wiahiong eh peidek kan.
Prov Pohnpeia 18:18  Ma aramas lapalap riemen pahn uhpene nan mwoalen kopwung, usuhs me pahn kak en kapwungala ireo nanpwungara.
Prov Pohnpeia 18:19  Sewese riomw, e ahpw pahn sinsileiuk rasehng kelen kahnimw kehlail ehu, ahpw ma ke pahn akamaiong, e pahn ritingedi sang uhk eh wenihmw.
Prov Pohnpeia 18:21  Dahme ke koasoia kak kolokol de kauwehla mour, eri, ke uhdahn pahn dolung wahn omw koasoi kan.
Prov Pohnpeia 18:22  Me kin diaradahr eh pwoud lih mwahu, e diaradahr mehkot mwahu; met kasalehda me KAUN-O ketin kupwureiuk.
Prov Pohnpeia 18:23  Ni ahnsou me semwehmwe men kin koasoi, e uhdahn pahn mpahi, ahpw ni me kepwehpwe men eh kin sapeng, e kin ngilen lemei.
Prov Pohnpeia 18:24  Ekei kompoakepah sohte kin poakpene ahnsou werei, ahpw ekei kin loalopwoatpene laudsang pirien kan.
Chapter 19
Prov Pohnpeia 19:1  Aramas semwehmwe ahpw mehlel mwahusang me pweipwei oh au likamw.
Prov Pohnpeia 19:2  Pwurur ni sohte loalokong sohte mwahu; sohte kak kanengamah kak kahrehda kahpwal.
Prov Pohnpeia 19:3  Ekei aramas kin pein kauwehkinirailla arail mwekid en pweipwei kan oh mwuhr re ahpw kin kaulimehki KAUN-O.
Prov Pohnpeia 19:4  Aramas kepwehpwe kin diarada kompoakepahrail kapw ahnsou koaros, ahpw kompoakepahn me semwehmwe kin malaulaula oh sohrala.
Prov Pohnpeia 19:5  Ma ke pahn lokaia likamw nan mwoalen kopwung, ke pahn ale kalokolok-ke sohte pahn pitsang.
Prov Pohnpeia 19:6  Aramas koaros kin song ale keniken pahn me lapalap akan; koaros kin kose me re kompoakepahnki irail kan me kin kihda kisakis de mwar en wehi.
Prov Pohnpeia 19:7  Aramas semwehmwe men, rie pil kin sohte kesempwalki, ihme kahrehda eh sohte kompoakepah. Mehnda ma e nantihong, sohte me kak poakepoake.
Prov Pohnpeia 19:8  Pein wiahiong uhk ehu sawas oh padahngki uwen me ke kak; eri, tamataman dahme ke padahngki, ke ahpw pahn paiamwahu.
Prov Pohnpeia 19:9  Sohte emen me kin likamw nan mwoalen kopwung kak pitsang kalokolok; e uhdahn pahn riahla.
Prov Pohnpeia 19:10  Me pweipwei kan sohte konehng re en momourki kepwe kansenamwahu en sampah, oh ladu kan sohte konehng re en kin kakaun me lapalap akan.
Prov Pohnpeia 19:11  Ma ke me loalokong, ke pahn kak kanengamahiong omw lingeringer. Ma emen pahn wiahiong uhk sapwung ehu, e pahn wia tiahk mwahu ehu ma ke pohnsehsehla.
Prov Pohnpeia 19:12  Engieng en nanmwarki rasehng ngiringir en laion, ahpw sapwellime kupwuramwahu rasehng mweredi en keteu me kin kalamwurih sampah.
Prov Pohnpeia 19:13  Pwutak pweipwei men kak kahrehiong seme nan apwal. Oh lih pwopwoud me kin lokaia tohto rasehng pihl me kin dingiding sohte tokedi.
Prov Pohnpeia 19:14  Pwutak emen kak sohsohki ihmw oh mwohni sang rehn seme oh ine, ahpw KAUN-O kelehpw me kak ketikihong eh pwoud lih koahiek.
Prov Pohnpeia 19:15  Kanahngada omw pohnkahke; memeir, pwe ke pahn mwadang men mwengehda.
Prov Pohnpeia 19:16  Kapwaiada sapwellimen Koht kosonned akan, ke ahpw pahn mour werei; ahpw ma ke pohnsehsehla, ke pahn mehla.
Prov Pohnpeia 19:17  Ni omw kin kisekise me semwehmwe kan, duwehte omw patohwanohng KAUN-O, oh KAUN-O ahpw pahn ketin kasapahldohng uhk.
Prov Pohnpeia 19:18  Kaiahneki noumw seri kan tiahk mwahu ni ar tikitik oh kak wehwehki. Pwe ma soh, ke sewesewese irail en pein kauweirailla.
Prov Pohnpeia 19:19  Ma mie emen me kin mwadang en lingeringer oh sehse kanengamah, en pein pwukoahki wahn eh sehse kanengamah. Ma ke doarehsang nan apwal pak ehu, ke pil pahn pwurehng doarehla ehu rahn.
Prov Pohnpeia 19:20  Ma ke rong kaweid oh inengieng en wehwehkihla, ehu rahn ke pahn loalokong.
Prov Pohnpeia 19:21  Aramas kak koasoanehdi soahng tohto, ahpw kupwur en KAUN-O me pahn wiawi.
Prov Pohnpeia 19:22  Mehkot kanamenek mehwo; semwehmwe mwahusang au likamw.
Prov Pohnpeia 19:23  Lemmwiki KAUN-O, ke ahpw pahn mour werei, itarki omw mour oh saledek sang apwal.
Prov Pohnpeia 19:24  Ekei aramas daulihala pohnkahke, re pil sohte kak kihong mwenge nan ewerail.
Prov Pohnpeia 19:25  Aklapalap pahn ale kalokepe, pwe me pweipwei kan me sohte ese mehkot en kak ale padahk sang ie. Ma ke me loalokong, ke pahn esehla ni emen eh pahn kapwungohng uhk.
Prov Pohnpeia 19:26  Aramas kanamenek kelehpw me kak wiakauwe seme de kasarehsang ine nan imwe.
Prov Pohnpeia 19:27  Samwa, ma ke sohla ale padahk, ke pahn mwadangete kesehla padahk kan me ke eseier.
Prov Pohnpeia 19:28  Sohte pwuhng ehu mie wasa me sounkadehde men koasoanedier en wia kadehde likamw ong emen. Aramas suwed kin iouki wiewia suwed.
Prov Pohnpeia 19:29  Aramas pweipwei aklapalap men uhdahn konehng kamakam.
Chapter 20
Prov Pohnpeia 20:1  Wain oh sakau kin kahrehiong uhk lokaia laud oh mwomwen pweipwei. Aramas me kin sakaula me nohn pweipwei.
Prov Pohnpeia 20:2  Ke en masak nanmwarki men me engiengdahr, rasehng laion me wie ngiringir men. Pwe ma ke pahn kahngiangihada, met rasehng me ke men kemehla pein kowe.
Prov Pohnpeia 20:3  Me pweipwei men sohte lipilipil kak tapihada akamai; a me keieu kesempwal ma ke sohte iang akamai.
Prov Pohnpeia 20:4  Soumwet men me kin pohnkahke en weirada pwelen eh mwetuwel ni ahnsawi, sohte pahn ahneki mehkot ni ahnsoun dolung.
Prov Pohnpeia 20:5  Madamadau en aramas kin rasehng pihl me mi nan pwarer loal, ahpw mehmen me ahneki erpit kak idipasang.
Prov Pohnpeia 20:6  Koaros kin koasoia duwen ar mehlel oh loalopwoat, ahpw song ma ke kak diarada emen me mehlel oh loalopwoat.
Prov Pohnpeia 20:7  Seri kan kin paiamwahu ma arail pahpa kin lelepek oh wia dahme pwung.
Prov Pohnpeia 20:8  Nanmwarki kin ket nan mwoalen tenek oh mwahngih me suwed ni eh kin mahsanihada.
Prov Pohnpeia 20:9  Mie me kak koasoia me eh lamalam me mwakelekel, me solahr dipe?
Prov Pohnpeia 20:10  KAUN-O kin ketin kalahdeki aramas me kin doadoahngki mehn tenek oh mehn sosohng sapwung.
Prov Pohnpeia 20:11  Seri men pil kin kasalehda mwomwe sang ni eh wiewia kan; ke kak ese ma e lelepek oh mwahu.
Prov Pohnpeia 20:12  KAUN-O ketikihdo pwoaren masatail pwe kitail en kilangki wasa, oh salengatail pwe kitail en rongki wasa.
Prov Pohnpeia 20:13  Ma ke mwahuki memeir ahnsou koaros, ke pahn semwehmwehla. Soupisengki doadoahk ahnsou koaros, e ahpw pahn mie omw tungoal kisin mwenge.
Prov Pohnpeia 20:14  Me kin pwainda dipwisou kan kin kaulimki pweilaud en dipwisou, ahpw ni eh kin pedohi kohkohla, e kin suweikiseli eh pwainda dipwisou ni pweitikitik.
Prov Pohnpeia 20:15  Ma ke ese dahme ke ndindahn, eri, ke ahnekier mehkot me kesempwal sang kohl de takai kesempwal akan.
Prov Pohnpeia 20:16  Mehmen me nohk pweipwei oh inoukihda en pwainla en mehn liki men eh pweipwand, e konehngete sapwe en kohsang oh pwainla pweipwando ma anahnpe mie.
Prov Pohnpeia 20:17  Dahme ke aleier sang ni tiahk en mwersuwed, pahn kaperen rasehng mwenge me keieu iou, ahpw e pahn mwadangete duwehla pihk nan ewomw.
Prov Pohnpeia 20:18  Ale kaweid mwahu, ke ahpw pahn pweida; ke dehr tangowohng nan mahwen ehu ni omw sohte wiahda koasoandi ehu.
Prov Pohnpeia 20:19  Liketihti sohte kak karirihala mehkot rir. Ke dehr patehng aramas me ewen wedei.
Prov Pohnpeia 20:20  Ma ke keriahla semomw oh inomw, omw mour pahn imwisekla rasehng lamp ehu me kin kunla nan rot.
Prov Pohnpeia 20:21  Uwen mengei en omw pahn diar omw pai, ih uwen eh sohte pahn wia kamwahu ehu ong uhk.
Prov Pohnpeia 20:22  Ke dehr pein pwukoahki wia dupukpen sapwung ehu. Likih KAUN-O oh e ahpw pahn ketin kapwungala.
Prov Pohnpeia 20:23  KAUN-O kin ketin kalahdeki me kin doadoahngki mehn tenek oh mehn sosohng sapwung.
Prov Pohnpeia 20:24  KAUN-O ketin koasoanedier alatail; eri, ihs me kak wehwehki mehnia ahl me eh weweid loale?
Prov Pohnpeia 20:25  Medemedewe mahs mwohn omw pahn inoukihong KAUN-O meirong ehu. Ke kakete koluhkihla mwuhr oh nsensuwedkihla.
Prov Pohnpeia 20:26  Nanmwarki kupwurokong men pahn diarada ihs me kin wiewia me sapwung, oh pahn ketin kaloke ni sohte mahk.
Prov Pohnpeia 20:27  KAUN-O ketikihong kitail mehn madamadau oh kadeikpen loale; eri, kitail sohte kak pein ekihsang kitail audepen loalatail.
Prov Pohnpeia 20:28  Nanmwarki men pahn ketiket nan mwoale erein eh pahn kakaun ni mehlel, pwung, oh pahrek.
Prov Pohnpeia 20:29  Kitail kin kapinga kehlail en me pwulopwul kan oh wauneki me moangepwet kan.
Prov Pohnpeia 20:30  Ekei pak e kin wia mehkot me kamedek kitail en kin wekidala mwekid kan en atail mour.
Chapter 21
Prov Pohnpeia 21:1  E mengeiong KAUN-O en ketin kakaun kupwur en nanmwarki kan rasehng eh kin ketin kaweid pwilipwilahn piletik ehu.
Prov Pohnpeia 21:2  Ke kak medemedewe me mehkoaros me ke kin wia me pwung, ahpw ke en tamataman me KAUN-O kin ketin tetehk nsenomw kan.
Prov Pohnpeia 21:3  Wiahda dahme pwung oh pahrek; met kin kaparanda kupwur en KAUN-O laud sang omw pahn patohwan meirongkihong dipwisou kan.
Prov Pohnpeia 21:4  Lamalam ile oh aklapalap kin kaunda aramas suwed kan, oh met wia dihp ehu.
Prov Pohnpeia 21:5  Wiahda omw koasoandi ni keneinei, ke ahpw pahn ahneki dipwisou tohto; ma ke pahn pwurur, omw dipwisou sohte pahn tohto.
Prov Pohnpeia 21:6  Reken dipwisou me ke ahneki sang ni tiahk en mwersuwed pahn mwadangete sohrala, ahpw mwohn ar pahn kahluwaiukalahng mehla.
Prov Pohnpeia 21:7  Aramas suwed kan pahn pein mehkihla arail eikek; re kin soikala wia dahme pwung.
Prov Pohnpeia 21:8  Aramas dipada kin weweid nan ahl pirek; me mwakelekel kin wiewia dahme pwung.
Prov Pohnpeia 21:9  Kousoan pohn pwelengen ihmw ehu mwahusang iang kousoan nan ihmw ehu me lih pwopwoud lokaia tohto men mihmi loale.
Prov Pohnpeia 21:10  Aramas suwed kin iouki mehkot suwed ahnsou koaros; sohte emen re kin mahkohng.
Prov Pohnpeia 21:11  Ahnsou me aklapalap emen kin ale kalokepe, me pweipwei men pil kin ale padahk sang ie. Me loalokong pahn ale padahk me kohieng.
Prov Pohnpeia 21:12  Koht, me ketin pwung, kin mwahngih dahme wiewiawi nan imwen me suwed akan, e ahpw pahn ketin kauweirailla.
Prov Pohnpeia 21:13  Ma ke soikala ngilen peksawas en me semwehmwe kan, sohte me pahn rong ngilen omw peksawas.
Prov Pohnpeia 21:14  Ma emen pahn lingeringer pahmw, kisakis rir pahn kameleileidi.
Prov Pohnpeia 21:15  Ahnsou me pwunglahn mehkot kin wiawi, me mwahu kan kin perenda, ahpw me suwed kan kin sohla ar koapworopwor.
Prov Pohnpeia 21:16  Mehla kin awiawih mehmen me pahn salongasang lamalam mwahu.
Prov Pohnpeia 21:17  Mourenki kamadipw, wain, oh kisin tungoal kaselel kan sohte kak kakepwehpwehiukala.
Prov Pohnpeia 21:18  Aramas suwed kan kin kahrehiong pein irail lokolok me re kin song en kahrehiong aramas mwahu kan.
Prov Pohnpeia 21:19  Kousoan nan sapwtehn mwahusang mihmi rehn lih pwopwoud men me kalap lipwoar oh kaulim.
Prov Pohnpeia 21:20  Aramas loalokong kin ahneki reken dipwisou, ahpw me pweipwei kan kin mwadangete kesehla mwahl neirail mwohni kan.
Prov Pohnpeia 21:21  Kadek oh lelepek ke ahpw pahn mour werei; meteikan pahn waunekin uhk oh wia mwahu ong uhk.
Prov Pohnpeia 21:22  Kaunen sounpei koahiek men kak kalowehdi kahnimw ehu me sounpei kehlail sinsile, oh kauwehla kehl me re koapworopworki.
Prov Pohnpeia 21:23  Ma ke men kadohwanowei sang uhk kahpwal, kanahieng omw lokaia kan.
Prov Pohnpeia 21:24  Kasalehiong ie emen aramas me kin nohn kesempwalki pein ih, I ahpw pahn kasalehiong uhk emen me aklapalap, pohnmwahso oh serekeileng.
Prov Pohnpeia 21:25  Aramas pohnkahke men me sohte men doadoahk, e kaukauwe pein ih;
Prov Pohnpeia 21:26  ihte me e kin medemedewe dahme e anahne. Aramas pwung kin kak kihwei oh kihwei ni sapan.
Prov Pohnpeia 21:27  KAUN-O kin ketin kalahdeki aramas suwed kan ar kin wiahiong meirong, ahpw mehlel ni ar kin wia meirong ni lamalam suwed.
Prov Pohnpeia 21:28  Sohte me kin kamehlele kadehdehn aramas likamw, ahpw lokaiahn aramas me mie audepe kin pweida.
Prov Pohnpeia 21:29  Aramas pwung kin wehwehki pein irail; a me suwed akan kin mwomwmwomwe ni uwen ar kak me re ese.
Prov Pohnpeia 21:30  Loalokong en aramas, marain, oh erpit sohte wia sawas ehu ma KAUN-O ketin uhwong uhk.
Prov Pohnpeia 21:31  Ke kak kaunopada oahs akan ong mahwen, ahpw KAUN-O me kin ketin kupwurehda ihs me pahn kana.
Chapter 22
Prov Pohnpeia 22:1  Ma ke pahn pilada nanpwungen ndand mwahu oh ahneki dipwisou, eri, pilada ndand mwahu.
Prov Pohnpeia 22:2  Me kepwehpwe kan oh me semwehmwe kan sohte wekpeseng, pwe KAUN-O me ketin wieirailda.
Prov Pohnpeia 22:3  Aramas me eh lamalam mie kak kilangada kahpwal me kohkohdo oh wetsang; ahpw aramas tohto kin inenwohngete, ahpw nsensuwedkihla mwuhr.
Prov Pohnpeia 22:4  Lemmwiki KAUN-O oh mpahi, eri, ke ahpw pahn kepwehpwehla, waunla, oh pil mour werei.
Prov Pohnpeia 22:5  Ma ke kesempwalki omw mour, dehr karanih lidip kan limwahn ahl akan me kin lidipihedi me suwed kan.
Prov Pohnpeia 22:6  Padahkihong kisin seri men duwen eh pahn momour, eri, e pahn tamatamante erein eh mour.
Prov Pohnpeia 22:7  Aramas kepwehpwe kin liduhki me semwehmwe. Pekihsang emen mwohni, ke ahpw pahn wiahla lidun aramas me ke pekihsang mwohnio.
Prov Pohnpeia 22:8  Ma ke pahn kamwarak werentuhkehn suwed, kahpwal laud pahn wosada, oh omw kaloke meteikan pahn imwisekla.
Prov Pohnpeia 22:9  Ke en sapan oh mweidohng me semwehmwe kan en iang uhk tungoal. Ke pahn alehki kupwuramwahu en wiewia pwukat.
Prov Pohnpeia 22:10  Kasarehla aramas aklapalap, eri, akamai, pingiping, oh lokaia suwed kan ahpw pahn tokedi.
Prov Pohnpeia 22:11  Ma ke pahn poakohng nan kapehd mwakelekel oh lokaia mpahi, ke pahn wiahla kompoakepahn nanmwarki.
Prov Pohnpeia 22:12  KAUN-O kin ketin mwasamwasahn pwe me mehlel en kin pweida ni eh kin ketin kasohwe lokaiahn aramas au likamw akan.
Prov Pohnpeia 22:13  Aramas pohnkahke men kin mihmihte nan imwe; e kin nda me laion pahn kangala ma e pedohisang nan imwe.
Prov Pohnpeia 22:14  Kamwahl lidip ehu-e kin lidipihedi irail kan me KAUN-O kin ketin engieng pahr.
Prov Pohnpeia 22:15  Seri kan kin wia mehkot sapwung ni ar sohte wehwehki oh seukautih, ahpw popohr ehu pahn kapwungirailla.
Prov Pohnpeia 22:16  Ma ke pahn kisekise aramas kepwehpwe de kahpwalihala me semwehmwe kan pwe ke en kepwehpwehkihla, pein kowe me pahn semwehmwehla.
Prov Pohnpeia 22:17  Rong kanahieng, I pahn padahkihong uhk mahsen en me kupwurokong kan. Sukuhlki ar padahk kan,
Prov Pohnpeia 22:18  ke ahpw pahn perenkihda ma ke tamataman oh kak wadlikihala.
Prov Pohnpeia 22:19  I men ke en likih KAUN-O; ihme kahrehda ei pahn ndahng uhk pwe ke en esehla met.
Prov Pohnpeia 22:20  I ntingihedier lepin kahs silihsek ong uhk. Re audaudki kupwurokong oh kaweid mwahu,
Prov Pohnpeia 22:21  oh pahn padahkihong uhk ia uhdahn me mehlel. Eri, ni omw pahn mwesella pwe ke en rapahki kawehwehpe kan, ke pahn pwurodo wa pasapeng mwahu.
Prov Pohnpeia 22:22  Ke dehr engimwahukihla oh wiahiong mehkot suwed me semwehmwe kan pwehki omw kakohng wiahiong irail; ke dehr engimwahukihla wiahiong mehkot suwed irail kan me uh mwohn mwoalen kopwung oh sohte sawasaparail.
Prov Pohnpeia 22:23  KAUN-O pahn ketin uhpalihkin irail oh ketin kahpwalihala mour en irail kan me wiahiong irail mehkot suwed.
Prov Pohnpeia 22:24  Ke dehr kompoakepahnki aramas me kalap lingeringer.
Prov Pohnpeia 22:25  Ke pahn kak en alasang arail tiahk oh sohla kak pweieksang.
Prov Pohnpeia 22:26  Ke dehr inoukihda me ke pahn pwukoahki en emen tohrohr pweipwand.
Prov Pohnpeia 22:27  Ma ke sohte pahn kak kapwungala, re pahn pil kakete wahsang omw peht.
Prov Pohnpeia 22:28  Dehr kamwakid pehs en sahpw me omw pahpa kahlap ako kauwadahr.
Prov Pohnpeia 22:29  Kasalehiong ie aramas emen me kak doadoahk mwahu, I ahpw pahn kasalehiong uhk emen aramas me mwahusang mehlel oh konehng patopato pahn kupwur en nanmwarki.
Chapter 23
Prov Pohnpeia 23:1  Ni omw pahn iang lapalap emen mwohdehng nin tehpel, tamataman ihs ih.
Prov Pohnpeia 23:3  Dehr mehwohkihda kisin tungoal kaselel kan me e pahn katungoalehkin uhk; mweinele e songosong en widingeiuk.
Prov Pohnpeia 23:4  Ke en loalokongla, oh dehr mweidohng paliweromwen en pwangada ni omw songosong en kepwehpwehla.
Prov Pohnpeia 23:5  Noumw mwohni kak sohrala ni marepteieu, rasehng ikel emen me wunen peh osohsohng e ahpw pipihrla.
Prov Pohnpeia 23:6  Dehr iang tungoal rehn aramas lehk de mehwohki kisin tungoal kaselel kan me e pahn katungoalehkin uhk.
Prov Pohnpeia 23:7  E pahn nda, “Komw sak, komw kanahngada,” ahpw dahme e medemedewe iei uhdahn dahkot ih.
Prov Pohnpeia 23:8  Ke pahn mwuskihla mwenge me ke kangalahr, oh omw lokaiahn kaping kan pahn sohte katepe.
Prov Pohnpeia 23:9  Dehr song en wiahiong aramas pweipwei men lokaiahn aramas loalokong, pwe e pahn mwamwahliki omw koasoi kan.
Prov Pohnpeia 23:10  Kaleke ke kamwakid pehs en sapwen mahs akan, de ale sapwen me sepwoupwou kan.
Prov Pohnpeia 23:11  KAUN-O, iei doareparail roson, oh e pahn ketin welianiraildi oh uhkihong uhk arail repen pwung.
Prov Pohnpeia 23:12  Rong kanahieng omw sounpadahk oh padahngki uwen me ke kak.
Prov Pohnpeia 23:13  Dehr peikasalki kapwungala seri men. Popohr ehu sohte pahn kemehla.
Prov Pohnpeia 23:15  Samwa, ma ke pahn loalokongla, I pahn diren nsenamwahu.
Prov Pohnpeia 23:16  I pahn pohnmwahsohki ei pahn rong omw pahn wia lokaiahn kupwurokong.
Prov Pohnpeia 23:17  Dehr peirinki aramas dipan akan; lemmwiki KAUN-O en kin ieiang uhk nan omw mour.
Prov Pohnpeia 23:18  Pwe ma iei, ke pahn paiamwahu nan omw mour me kohkohdo.
Prov Pohnpeia 23:19  Rong, samwa, loalokongla oh medemedewe mwahu duwen mwomwen omw mouren.
Prov Pohnpeia 23:20  Dehr patehng aramas me kin kamam sakau, de medkihla kisin mwenge.
Prov Pohnpeia 23:21  Me kin kamam sakau oh kapehd en mwenge kan pahn semwehmwehla. Ma ihte me ke kin wia: mwenge oh memeir, ke pahn mwadang kihoula.
Prov Pohnpeia 23:22  Rong omw pahpa, pwe ma sohte ih ke sohte pahn mie. Ni ahnsoun omw nohno pahn likeilapalahr, ke pahn kasapalkalahnganohng.
Prov Pohnpeia 23:23  Mehlel, kupwurokong, wehwe, oh lamalam mwahu, mepwukat me konehng ke en pwainda; a ke dehr netikihla, pwehki re me nohn kesempwal.
Prov Pohnpeia 23:24  Semen me pwung men pahn pereperen. Ke kak suweiki noumw pwutak loalokong.
Prov Pohnpeia 23:25  Kihong semomw oh inomw kahrepen ara pahn suweikin uhk; ih duwen omw pahn kaparanda inomw.
Prov Pohnpeia 23:27  Pwe lih suwed oh lihen netiki paliwararail kan rasehng lidip en mehla ehu.
Prov Pohnpeia 23:28  Re kin mwasamwasahn aramas akan, rasehng aramas lipirap, oh kin kahrehiong ohl tohto ar sohla loalopwoatohng arail pwoud kan.
Prov Pohnpeia 23:29  Kasalehiong ie emen me kin sakaula oh kin men song soangen sakau tohrohr, eri, I ahpw pahn kasalehiong uhk emen me kin nsensuwed oh pein pahtouia, me kin kahrehda kahpwal, oh kin kaulimala. Nan mese kin weitahta, oh lipwen ohlahte ni paliwere me pil kakete en sohte wiawihong.
Prov Pohnpeia 23:30  Kasalehiong ie emen me kin sakaula oh kin men song soangen sakau tohrohr, eri, I ahpw pahn kasalehiong uhk emen me kin nsensuwed oh pein pahtouia, me kin kahrehda kahpwal, oh kin kaulimala. Nan mese kin weitahta, oh lipwen ohlahte ni paliwere me pil kakete en sohte wiawihong.
Prov Pohnpeia 23:31  Dehr mweidohng wain en kasongsongeiuk, mehnda ma e weitahta oh ke kak kilang mwomwen mesomw nan kepo, oh me lingan ni omw pahn kamwakid kepo.
Prov Pohnpeia 23:32  Pwe manda ke pahn duwehte mehmen me sineik kehpenehr.
Prov Pohnpeia 23:33  Mesomwen pahn kilangada soahng kapwuriamwei kei, oh ke sohte pahn kak kihda lamalam mwahu de omw lokaia kan sohte pahn pwung.
Prov Pohnpeia 23:34  Ke pahn pehm duwehte ma ke mihmi nan madau, mehnmadau, likilikahs pohn kehu en sohp pwoat me kin mwekimwekid.
Prov Pohnpeia 23:35  Ke ahpw pahn nda, “Re kemeiedahr, re wokihiedier, ahpw I sohte tamataman. Dahme I sohte kak pwourkihda? I uhdahn anahne pil ehu kepen sakau.”
Chapter 24
Prov Pohnpeia 24:1  Dehr peirinki aramas suwed kan, oh ke dehr song en kompoakepahnkin irail.
Prov Pohnpeia 24:2  Ihte me re kin medemedewe re en kapingada wasa; ahnsou koaros me re kin sarapeseng re kin kamedekehla emen.
Prov Pohnpeia 24:3  Ihmw kan kin kokouda pohn poahsoan me poahsoanki kupwurokong oh dehdehki.
Prov Pohnpeia 24:4  Wasa me loalokong kin mi ie, pere kan kin audaudkihda dipwisou kesempwal oh lingan.
Prov Pohnpeia 24:5  Omw loalokong mwahusang omw kehlail. Ei, loalokong me ienen kesempwalsang kehlail.
Prov Pohnpeia 24:6  Eri, kumwail uhdahn pahn wiahda koasoandi mwahu mwohn amwail pahn kowohng mahwen. Oh uwen tohtohn kaweid mwahu me kumwail kin alehdi, iei ih kasalepen amwail pahn kana nan mahwen.
Prov Pohnpeia 24:7  Mahsen en kupwurokong kan me nohn loal pwe me pweipwei kan en kak dehdehki. E sohte kak patohwanda mehkot ni ahnsou me mahsen en ire kesempwal akan kin wiawi.
Prov Pohnpeia 24:8  Ma ke pahn kin koasoakoasoane mehkot suwed ahnsou koaros, ke pahn ndandkihla me kowe sounkaping wasa.
Prov Pohnpeia 24:9  Soangen koasoandi koaros me aramas pweipwei men pahn medewehda pahn wia dihp ehu. Aramas kin kailongki mehmen me sohte eh mehkot ahpw kin mwamwahliki meteikan.
Prov Pohnpeia 24:10  Ma ke me luwet ni ahnsou apwal, ke me uhdahn lamalam luwet.
Prov Pohnpeia 24:11  Dehr peikasalki doarehla emen me pahn kamakamala ni sapwung.
Prov Pohnpeia 24:12  Mweinele ke pahn nda me kaidehn omw pwukoa, ahpw Koht mwahngih oh kin ketin teneki nsenomw kan. E kin ketin mwasamwasahn uhk, oh mwahngih mehkoaros; oh e pahn ketin katingihekin uhk nin duwen me konehng omw wiewia kan.
Prov Pohnpeia 24:13  Samwa, tungoale sukehn loangalap; pwe mehkot mwahu ehu. Oh duwen sukehn loangalap eh mem nan eweomw,
Prov Pohnpeia 24:14  iei duwen kupwurokong eh mwahu ong ngenomw. Alehda kupwurokong oh omw mour en rahn kohkohdo pahn mwahu.
Prov Pohnpeia 24:15  Ke dehr duwehte aramas suwed me kin koasoanehdi en pirapa aramas lelepek men de adihasang imwe.
Prov Pohnpeia 24:16  Sohte katepen uwen tohtohn aramas lelepek men eh pahn pwupwudi, ahpw e kin pwurehng pwourda; ahpw kahpwal kin kamwomwala aramas suwed.
Prov Pohnpeia 24:17  Dehr perenki ma omw imwintihti kin lelohng apwal.
Prov Pohnpeia 24:18  KAUN-O pahn ketin mwahngih ma ke wia met, oh e sohte pahn kaloke omw imwintihtio.
Prov Pohnpeia 24:19  Dehr pwunodki aramas suwed akan; oh dehr peiriniong irail.
Prov Pohnpeia 24:20  Sohte ahnsou mwahu ong aramas suwed emen ni ahnsou kohkohdo-sohte mehkot e pahn kak kasikasik.
Prov Pohnpeia 24:21  Lemmwiki KAUN-O, samwa, oh wauneki nanmwarki. Dehr patehng aramas akan me kin uhwong ira;
Prov Pohnpeia 24:22  soangen aramas pwukat kakete ohla ni ahnsou mwadang. Ke ese soangen apwal laud me Koht de nanmwarki kak ketin wiahiong irail?
Prov Pohnpeia 24:23  Aramas kupwurokong kan pil iang wia mahsen en kupwurokong pwukat: E sohte pwung sounkopwung men en uhpalihki ehute pali.
Prov Pohnpeia 24:24  Ma pwunglahn kopwungo pahn kasalehda me aramas dipadahro me mwakelekel, e pahn riahla oh aramas koaros pahn kailongkihla.
Prov Pohnpeia 24:25  Sounkopwung kan me pahn kaloke me dipadahr akan pahn paiamwahula oh pereperenki ar adamwahu.
Prov Pohnpeia 24:27  Ke dehr kauwada imwomw oh koasoanehdi loale, ke lao kaunopada omw mwaht akan nan sapwomw, oh ke wehwehkier me ke kakehr mour sang loale.
Prov Pohnpeia 24:28  Ke dehr wia kadehde en uhwong emen ni eh sohte kahrepe, de koasoia mehkot suwed duwen ih.
Prov Pohnpeia 24:29  Ke dehr nda, “I pahn wiahiong dahme e wiahiong ie. I pahn dupukohng mehkoaros me e wiahiong ie!”
Prov Pohnpeia 24:30  Rahn ehu I keidla nan sapwen aramas pohnkahke men oh nan eh mwetin wain ehu.
Prov Pohnpeia 24:31  Nan sahpwo me inenen dipwidipw mehlel oh diren dihpw tekatek. Kehl me kapilpene mwahto pil rengkdier.
Prov Pohnpeia 24:32  I ahpw kilang oh medemedewe, oh diarada padahk ehu sang ni ire wet:
Prov Pohnpeia 24:33  kanahngada omw meiren; kihpene pehmw pohn mwaremwaromw, kowe kommoaldi oh meirla mahs ekis ahnsou,
Prov Pohnpeia 24:34  ahpw nindokon omw pahn memeir, semwehmwe pahn lel uhk rasehng sounpirap me wisik kesik.
Chapter 25
Prov Pohnpeia 25:1  Iet ekei lepin mahsen audapan en Solomon, me kodoudoudo sang rehn ekei tohn tehnpas en Esekaia, nanmwarkien Suda.
Prov Pohnpeia 25:2  Kitail kin wauneki Koht pwehki soahng kan me e ketin karirihasang kitail; a kitail kin wauneki nanmwarki kan pwehki ar kin kawehwehiong kitail mehkot.
Prov Pohnpeia 25:3  Ke sohte mwahn ese kupwur en nanmwarki; kupwure me inenen dohsang kitail, rasehng ileile en pahnlahng de loal en kepin madau.
Prov Pohnpeia 25:4  Kamwakelehda silper, oh sounwia silper kan ahpw pahn kak wiahkihda mehkot me kaselel.
Prov Pohnpeia 25:5  Kadohwanowei sang rehn nanmwarki sounkaweid suwed kan, sapwellime wehi ahpw pahn ndandkihla pwuhng.
Prov Pohnpeia 25:6  Ni omw pahn uh mwohn nanmwarki, ke dehr mwomwehda me kowe aramas kesempwal oh lapalap emen.
Prov Pohnpeia 25:7  Emen eh kihong uhk ehu dehu ile mwahusang emen eh pahn ndahng uhk ke en kihong emen me kesempwal sang uhk en wilianuhkedi.
Prov Pohnpeia 25:8  Ke dehr mwadang en lelki mwoalen kopwung mehkot me ke kilangadahr. Ma emen sounkadehde pahn kohdo mwurimw oh kasalehda omw sapwung, dahme ke pahn wia?
Prov Pohnpeia 25:9  Ma kowe oh mehn mpomw men amwa lamalam sohte doakpene, kumwa pein kapwungala nanpwungamwa oh dehr kasalehiong emen.
Prov Pohnpeia 25:10  Pwe ma soh, aramas koaros pahn lemeleme me kumwa sohte kak ekihla mehkot rir, oh kumwa pahn namenengkihla kohkohlahte.
Prov Pohnpeia 25:11  Lamalam me dehde mwahu kin rasehng kilel me wiawihkihda kohl oh kapwatkihda silper.
Prov Pohnpeia 25:12  Peneu me kin kohsang rehn aramas koahiek men ong sohte lipilipil me men rong, me pil inenen kesempwalsang rihng kohl de mehn kapwat kan me wiawihkihda kohl me keieu kaselel.
Prov Pohnpeia 25:13  Sounkair lelepek men kin kansenamwahwihala me kadaralahro, rasehng pihl lemwulemwur nan karakar en ahnsoun rahk.
Prov Pohnpeia 25:14  Aramas me kin inoukihda me e pahn kihda mehkot ahpw sohte kihda, rasehng depwek oh kisinieng kan me sohte wahdo keteu.
Prov Pohnpeia 25:15  Kaweid ni kanengamah oh aktikitik kak kalowehdi me kahngohdi oh me lapalap akan.
Prov Pohnpeia 25:16  Ke dehr tungoale sukehn loangalap oh daulihala uwen me ke anahne; ke pahn mwus ma ke tungoale me laud.
Prov Pohnpeia 25:17  Ke dehr mwemweitla rehn mehn mpomw pak tohto; e kakete pwangahkinuhkada oh kailongkinuhkala.
Prov Pohnpeia 25:18  Kadip likamw rasehng kedlahs keng, padda, de ketieu keng.
Prov Pohnpeia 25:19  Koapworopworki aramas soakoahiek ni ahnsou apwal, rasehng omw song en rukoahki kisin mwenge ngihmw me mweradahr, de song aluhki neh mwoator ehu.
Prov Pohnpeia 25:20  Kokouliong aramas pahtou men rasehng omw kapwuhrasang en aramas emen eh likou ni ahnsoun lemwulemwur, de iriski soahl nan eh ohla.
Prov Pohnpeia 25:21  Ma omw imwintihti men mwengedahr, a ke kamwenge; ma e men nimpildahr, a ke kanampile.
Prov Pohnpeia 25:22  Ke pahn inenen kanamenekihala, oh KAUN-O pahn ketin katingihiuk.
Prov Pohnpeia 25:23  Lipahned kin kahrehdo lingeringer rasehng kisinieng en paliepeng eh kin kahrehdo keteu.
Prov Pohnpeia 25:24  Kousoan pohn pwelengen ihmw ehu mwahusang mihmi rehn lih pwopwoud lokaia tohto men nan ihmw.
Prov Pohnpeia 25:25  Rong rohng mwahu sang wasa doh rasehng nim pihl lemwulemwur ahnsoun omw karakar oh men nimpil.
Prov Pohnpeia 25:26  Aramas mwahu men me kin dukiong aramas suwed men kin katamanda pwarer me diren pwoisin de piletik kiried ehu.
Prov Pohnpeia 25:27  Kangala sukehn loangalap laud suwediong uhk, duwehte omw songosong en alehdi kaping laud.
Prov Pohnpeia 25:28  Ma ke sohte kak kanengamahiong omw lingeringer, eri, ke me luwet duwehte kahnimw ehu me sohte keledi, me mengeiong aramas en mahweniong.
Chapter 26
Prov Pohnpeia 26:1  Kapinga aramas pweipwei kin sohte konehng, e rasehng sinoh ni ahnsoun karakar de keteu ni ahnsoun dolung wahnsahpw.
Prov Pohnpeia 26:2  Keria sohte kak kauweiukala ma sohte kahrepen en lelohng uhk. E rasehng menpihr me pipihrseli sohte kak sokedi.
Prov Pohnpeia 26:3  Ke uhdahn pahn wokih oahs, salihedi ahs, oh ke uhdahn pahn wokih aramas pweipwei men.
Prov Pohnpeia 26:4  Ma ke pahn sapeng peidek en sahliel ehu, ke pil sahliel duwehte aramas me wia peideko.
Prov Pohnpeia 26:5  Wia pasapeng en aramas sahliel ong peidek en sahliel ehu, eri, me wia peideko pahn diarada me e sohte loalokong nin duwen me e kosekose.
Prov Pohnpeia 26:6  Ma ke pahn ilakih aramas pweipwei men, eri, e konehng ke en lupukasang nehmwen; pwe met ke pekipeki ehu kahpwal.
Prov Pohnpeia 26:7  Aramas pweipwei kak doadoahngki lepin mahsen audapan kan, duwehte aramas mwoator men me kak aluhki neh kan.
Prov Pohnpeia 26:8  Kapinga aramas pweipwei men duwehte pirehiong takai ehu nan pahi.
Prov Pohnpeia 26:9  Aramas pweipwei men me koasoia lepin mahsen audapan kan, kin katamanda aramas sakaula men me kin songosong en kihsang teken tuhke nan peh.
Prov Pohnpeia 26:10  Koadoadoahki aramas pweipwei men sohte lipilipil me ke kasaingedi pahn kamadakihala aramas koaros me ieiang ih.
Prov Pohnpeia 26:11  Pweipwei men me pwurehng wia eh tiahk en pweipwei, rasehng kidi men me kin pwurehng kangala eh mwus.
Prov Pohnpeia 26:12  Aramas pweipwei douluhl mwahusang aramas me kin lemeleme me e loalokong, ahpw soh.
Prov Pohnpeia 26:13  Dahme aramas pohnkahke men sohte kin pedohikihsang nan imwe? Dahme e masak? Laion kan?
Prov Pohnpeia 26:14  Duwen aramas pohnkahke men eh kin koakoahnek nan dewe, ih pil duwen wenihmw ehu eh kin weliwelikek ni insis kan.
Prov Pohnpeia 26:15  Ekei aramas me nohn pohnkahke, re pil sohte kak pein kihong mwenge nan ewerail.
Prov Pohnpeia 26:16  Aramas pohnkahke kin lemeleme me e loalokong sang aramas isimen me kak kasalehda kahrepe mwahu en arail pepehm kan.
Prov Pohnpeia 26:17  Iang pidada pingiping ehu me sohte ahmwohng, rasehng omw kekeid nan ahl apwoat oh poarehng salengen kidi kommwad emen.
Prov Pohnpeia 26:18  Aramas emen me pitihedi emen ahpw uhd nda me e kamwakamwan, rasehng ohl sahliel men me mwadomwadongki dipwisou keper me kak kemehla aramas.
Prov Pohnpeia 26:19  Aramas emen me pitihedi emen ahpw uhd nda me e kamwakamwan, rasehng ohl sahliel men me mwadomwadongki dipwisou keper me kak kemehla aramas.
Prov Pohnpeia 26:20  Ma sohte tuwi, kisiniei pahn kunla; ma sohte liketihti, akamai pahn tokedi.
Prov Pohnpeia 26:21  Mwoalus kin kahrehiong tuwi eh kin wie ngkingken, tuwi kin kahrehiong kisiniei eh kin lullul, oh sounkaping wasa kan kin kamwakamwakid pingiping kan.
Prov Pohnpeia 26:23  Lokaiahn aramas me kin karirihala dahme uhdahn mehlel en nan kapehde, rasehng melengileng en sah pwehl ehu.
Prov Pohnpeia 26:24  Aramas liksansalamwahu kin karirihkihla lokaia kansenamwahu kailok en nan kepehde.
Prov Pohnpeia 26:25  Ngihl pwukat pahn kaselel, ahpw ke dehr dukiong, pwe nan kapehde diren kailok.
Prov Pohnpeia 26:26  E kak karirihala eh kailok, ahpw aramas koaros pahn kilang soahng suwed kan me e kin wia.
Prov Pohnpeia 26:27  Aramas me kin wiahiong meteikan lidip, kin pein lohdiong loale. Aramas me kin tapihada ehngk en pwehl kin pein ohkihla ehngko.
Prov Pohnpeia 26:28  Ke uhdahn pahn kailongkihla emen oh men kauwehkihla koasoi likamw. Lokaia likamw kin kahrehda paisuwed laud.
Chapter 27
Prov Pohnpeia 27:1  Dehr suweiki lakapw, pwe ke sohte ese dahme pahn wiawi sang met lel lakapw.
Prov Pohnpeia 27:2  Mweidohng meteikan en kapingaiuk-pil mehn keiru kan; dehr pein kapingaiuk.
Prov Pohnpeia 27:3  Toutoun takai oh pihk kan sohte kak kapahrekiong kahpwal me aramas pweipwei kak wiahda.
Prov Pohnpeia 27:4  Lingeringer, iei me kin lemei oh kin wia mehn kauwehla, ahpw e sohte kak en kapahrekiong luwak.
Prov Pohnpeia 27:5  Omw pahn panawih emen ni sansal, mwahusang mweidohng en medemedewe me dene ke sohte mwahn katapanki.
Prov Pohnpeia 27:6  Mehnda ma kompoakepahmw men kansensuwedihiukala; ahpw ma omw imwintihti men pahn kihong peh pohn pwopwomw-kanahieng!
Prov Pohnpeia 27:7  Ma ke medla ke kin kahng kang sukehn loangalap, ahpw ma ke men mwenge, ke pahn iouki kisin mwenge katik.
Prov Pohnpeia 27:8  Aramas me kin dohsang imwe, rasehng menpihr me kin dohsang pese.
Prov Pohnpeia 27:9  Lehn wai oh leh pwohmwahu kan kin kaperenihiuk, ahpw apwal kin kauwehla popohl en nan kapehdomw.
Prov Pohnpeia 27:10  Ke dehr manokehla kompoakepahmw kan de kompoakepahn semomw kan. Ma ke milahr nan apwal, ke dehr peki riomw en seweseiuk; mehn mpomw me karanihiuk pahn seweseiuk mwahusang riomw me dohsang uhk.
Prov Pohnpeia 27:11  Samwa, ke en loalokongla, I ahpw pahn kin pereperen; e pahn mie ei pasapeng ong mehmen me pahn kauwei ie.
Prov Pohnpeia 27:12  Aramas me mie eh lamalam pahn kilang apwal eh kohkodohng, e pahn tangasang, ahpw aramas me sohte eh lamalam pahn wenewohng loale, oh mwuhr e ahpw pahn koluhkihla.
Prov Pohnpeia 27:13  Mehmen me pweipwei oh inoukihda me e pahn pwukoahki en mehn liki men eh pweipwand, konehng sapwe en kohsang pwehn wiahla mehn kadehde en pweipwando.
Prov Pohnpeia 27:14  Omw keriahla kompoakepahmw mwahusang omw kapirkihda nimenseng omw rahnmwahwih ni ngihl laud.
Prov Pohnpeia 27:15  Lih pwopwoud lokaia tohto men rasehng dingiding en keteu me sohte kin tokedi ni rahnen keteu kan.
Prov Pohnpeia 27:16  Ia duwen omw kak katokihedi? Ke songehr katokihedi kisinieng de koledi leh nan pehmw?
Prov Pohnpeia 27:17  Aramas kin ale padahk sang rehn emen aramas, rasehng mete eh kin edehda mete.
Prov Pohnpeia 27:18  Apwalih tuhke pik, ke ahpw pahn kang wah kan. Ladu men me kin apwalih eh soumas pahn ale wahu.
Prov Pohnpeia 27:19  Pein mesomw me ke kilang nan pihl oh pein kowe me ese nan kapehdomw.
Prov Pohnpeia 27:20  Ineng en aramas rasehng wasahn me mehlahr akan-dewen aramas tohto mie wasao.
Prov Pohnpeia 27:21  Kisiniei kin wia mehn sosohng kohl oh silper; adamwahu en aramas pil kak sosohng.
Prov Pohnpeia 27:22  Mehnda ma ke keme me pweipwei men oh kereniong kemehla, ke sohte kak kasohresang eh pweipwei.
Prov Pohnpeia 27:24  pwehki reken kepwe sohte kin poatopoat. Pil wehi ehu sohte kin poatopoat kohkohlahte.
Prov Pohnpeia 27:25  Mwatihasang reh oh dihpw kan nan sapwomw nindokon omw wahnsahpw teikan eh wie kekeirda.
Prov Pohnpeia 27:26  Ke kak wiahkihda likou kilin noumw sihpw kan oh netikihla noumw kuht kan oh pwainkihda sahpw.
Prov Pohnpeia 27:27  Luhwen kuht kan pahn kihong kowe oh omw peneinei milik, oh pil ong omw lidu serepein kan.
Chapter 28
Prov Pohnpeia 28:1  Aramas suwed kin tangdoaui mehnda ma sohte me pwakipwakih, ahpw aramas lelepek kin kommwad duwehte laion.
Prov Pohnpeia 28:2  Ni wehi ehu eh kin dipada, kaun akan kin weliali. Ahpw wehi ehu pahn kehlail oh poatopoat ma kaun akan pahn kupwurokong oh koahiek.
Prov Pohnpeia 28:3  Kaun emen me kin kahpwalihala me semwehmwe kan, rasehng keteu uk me kin kauwehla wahnsahpw.
Prov Pohnpeia 28:4  Ma ke sohte kesempwalki kosonned, ke uhki aramas suwed kan; ahpw ma ke kapwaiada, ke uhwong aramas suwed kan.
Prov Pohnpeia 28:5  Aramas suwed sohte ese dahkot pwuhng, ahpw irail kan me kin pwongih KAUN-O kin wehwehki.
Prov Pohnpeia 28:6  Semwehmwe oh lelepek mwahusang kepwehpwe oh mwersuwed.
Prov Pohnpeia 28:7  Mwahnakapw emen me peikiong kosonned me loalokong. Mehmen me kompoakepahnki aramas me sohte katepe kan kin kanamenekihala seme.
Prov Pohnpeia 28:8  Ma ke kepwehpwehla pwehki omw kalaudehla pweinen omw dipwisou oh kapweipwei aramas akan, omw pai pahn kolahng emen me kin kadekohng me semwehmwe kan.
Prov Pohnpeia 28:9  Ma ke sohte peikiong kosonned, Koht pahn ketin kalahdeki karonge omw kapakap akan.
Prov Pohnpeia 28:10  Ma ke pahn pitih aramas lelepek men pwehn wia me suwed, ke pahn pein pwupwudiong nan omw lidip. Me mwakelekel kan pahn ale keting mwahu.
Prov Pohnpeia 28:11  Aramas kepwehpwe kin medemedewe me re me loalokong ahnsou koaros, ahpw aramas semwehmwe me kak kasawih loalen aramas mwahusang irail.
Prov Pohnpeia 28:12  Ni aramas mwahu men eh kin kesepwilda wiahla kaun emen, aramas koaros kin perenkihda, ahpw ni aramas suwed kan ar kin kaunda wasa, aramas akan kin rukula.
Prov Pohnpeia 28:13  Omw mour sohte pahn pweida ma ke song en ekihla dipomw kan. Sakarkihda oh wiliakapwala; eri, Koht ahpw pahn ketin mahkikihong uhk.
Prov Pohnpeia 28:14  Peikiong KAUN-O ahnsou koaros, ke ahpw pahn nsenamwahu. Ma ke keptakai, ke pahn ohla.
Prov Pohnpeia 28:15  Aramas paisuwed kan sohte ar kehl pohn kaun suwed men, pwe e me keper rasehng laion emen me wie ngiringir de pehr men me reperepen mwengeseli.
Prov Pohnpeia 28:16  Kaun emen me sohte eh lamalam mwahu pahn wiahla kaun lemei men. Mehmen me kin kailongki mwersuwed pahn wia kaun emen ahnsou reirei.
Prov Pohnpeia 28:17  Aramas emen me dipikidahr dipen kamaramas pein ih weweir eh sousou ni karuaru. Ke dehr song en katokihedi.
Prov Pohnpeia 28:18  Lelepek, ke ahpw pahn saledek sang apwal. Ma ke pahn mwersuwed, ke pahn mwadangete pwupwudi.
Prov Pohnpeia 28:19  Soumwet men me kin doadoahk laud kin mie eh tungoal kisin mwenge tohto. Aramas emen me kin kauwehla mwahl ahnsou pahn semwehmwe kohkohlahte.
Prov Pohnpeia 28:20  Aramas lelepek kan pahn ahneki mour mwahu oh nsenamwahu. Ahpw ma ke karuaru en kepwehpwehla, ke pahn ale lokolok.
Prov Pohnpeia 28:21  Uhpalihki emen aramas sohte mwahu. Ahpw ekei sounkopwung pahn kin wiahda sapwung pwehki kisin pweipwei sapwung kis me re alehsang emen.
Prov Pohnpeia 28:22  Aramas mehwo kan kin karuaru en kepwehpwehla me kahrehda re sohte ese iahd me paisuwed pahn lelohng irail.
Prov Pohnpeia 28:23  Kapwungala emen, ke ahpw pahn ale kasapahlkalahngan laud sang ma ke kapinga.
Prov Pohnpeia 28:24  Mehmen me lemeleme me kaidehn mehkot suwed pirapa seme oh ine, e sohte mwahusang sounpirap akan.
Prov Pohnpeia 28:25  Mehwo kin kahrehdahte kahpwal. E pahn mwahu mehlel ma ke likih KAUN-O.
Prov Pohnpeia 28:26  Aramas pweipwei men me kin idawehnte pein eh kaweid. Ke pahn mourla ma ke idawehn padahk en me kupwurokong sang uhk kan.
Prov Pohnpeia 28:27  Kihong me semwehmwe kan, ke ahpw pahn sohte anahnehda mehkot. Ma ke sohpeisang me semwehmwe kan, aramas tohto pahn kerieiukala.
Prov Pohnpeia 28:28  Aramas kin rukula ni ahnsou me aramas suwed men kin kesepwilda wiahla kaun. Ahpw ni ar kin pwupwusang nan dewerail, me pwung kan pahn pwurehng kaunda.
Chapter 29
Prov Pohnpeia 29:1  Ma ke pahn keptakai ni ahnsou koaros me emen pahn kapwung ong uhk, ehu rahn ke pahn pwupwudi oh sohla kak pwurehng pwourda.
Prov Pohnpeia 29:2  Kasalehiong ie emen kaun pwungen, I ahpw pahn kasalehiong uhk aramas me nsenamwahu. Kasalehiong ie emen kaun suweden, I ahpw pahn kasalehiong uhk aramas paisuwed.
Prov Pohnpeia 29:3  Ma ke kesempwalki kupwurokong, omw pahpa pahn pohnmwahsohkin uhk. Tiahk en pweipwei kesehla mwahl mwohni ong lih en netiki paliwarail kan.
Prov Pohnpeia 29:4  Ma nanmwarki ketin kupwurohki pwuhng, sapwellime wehi pahn kehlail, ahpw ma e ketin kupwurohkihte mwohni, e pahn kauwehla sapwellime wehi.
Prov Pohnpeia 29:5  Ma ke pahn kapinga mwahl kompoakepahmw, ke pein wiadahr omw lidip.
Prov Pohnpeia 29:6  Aramas suwed kin pein lohdiong nan diparail, nindokon aramas lelepek ar kin nsenamwahu oh saledek.
Prov Pohnpeia 29:7  Aramas mwahu kin dehdehki pwungen me semwehmwe kan, ahpw aramas suwed sohte kak en dehdehki soahng pwukat.
Prov Pohnpeia 29:8  Aramas me sohte kesempwalki meteikan kak kapingada kahnimw ehu. Irail kan me kupwurokong kin kolokol popohl.
Prov Pohnpeia 29:9  Ni ahnsou me aramas kupwurokong men pahn lelki me pweipwei men mwoalen kopwung, me pweipweio pahn kouruhrki oh kapakapailoke sohte tokedi.
Prov Pohnpeia 29:10  Me kin kakerehdi ntahn aramas kin kailongki mehmen me lelepek, ahpw me pwung kan pahn doarehla mour en soangen aramas menet.
Prov Pohnpeia 29:11  Aramas pweipwei kin kasalehda ar lingeringer, ahpw me mie eh lamalam kin kanengamah oh kolokol eh lingeringer.
Prov Pohnpeia 29:12  Ma kaun emen pahn kin rong oh pohnese pakair likamw akan, sapwellime lapalap koaros pahn au likamw.
Prov Pohnpeia 29:13  Aramas paisuwed men oh aramas me kin kahpwalihalao ahneki ire ehute-KAUN-O kin ketin mwasamwasahn ira koaros.
Prov Pohnpeia 29:14  Ma nanmwarki men pahn doarehla pwungen me semwehmwe kan, eh mwehi pahn werei.
Prov Pohnpeia 29:15  Kamakam oh kapwungala seri mehkot mwahu. Ma seri men pahn mweimweiong pein nsene, e pahn kanamenekihala ine.
Prov Pohnpeia 29:16  Ni aramas suwed kan ar kin kaunda wasa, dihp kin laudla. Ahpw me pwung kan pahn momour oh kilang duwen pwupwudien soangen aramas pwukat.
Prov Pohnpeia 29:17  Kaiahn mwahwih noumw pwutak, eri, ke ahpw pahn pohnmwahsohki ahnsou koaros. E sohte pahn kanamenekihiukala.
Prov Pohnpeia 29:18  Wehi ehu me sohte ahneki kaweid en Koht iei wehi ehu me sohte soanamwahu. Meid pai me kin kapwaiada sapwellimen Koht kosonned!
Prov Pohnpeia 29:19  Ke sohte kak kapwungala ladu men ni omw pahn lokaiaiongete. E pahn kak wehwehki omw koasoi, ahpw e sohte pahn kesempwalki.
Prov Pohnpeia 29:20  Mie koapworopworpen aramas pweipwei douluhl men sang mehmen me kin koasoi ni sohte eh lamalam.
Prov Pohnpeia 29:21  Ma ke pahn kihong omw ladu men soahng koaros me e anahne sang ni eh tikitik, ehu rahn e pahn ahnekihla mehkoaros me ke ahneki.
Prov Pohnpeia 29:22  Aramas me kin mwadang en lingeringer kin kalap kahrehda akamai oh pingiping.
Prov Pohnpeia 29:23  Aklapalap pahn kahrehiong omw pahn pwupwudi, ahpw ma ke aktikitik, ke pahn waunla.
Prov Pohnpeia 29:24  Me kin kompoakepahnki lipirap emen kin pein wiahki ih eh imwintihti. E pahn ale lokolok ma e koasoi mehlel nan mwoalen kopwung, oh Koht pahn ketin keriahla ma e sohte lokaia mehlel.
Prov Pohnpeia 29:25  Me keper pwunodki dahme aramas teikan lemeleme duwen kowe, ahpw ma ke pahn likih KAUN-O, ke pahn saledek sang apwal.
Prov Pohnpeia 29:26  Aramas koaros kin anahne kupwuramwahu en kaun emen, ahpw KAUN-O kelepw me kak ketikihong uhk pwuhng.
Prov Pohnpeia 29:27  Me pwung kan kin kailongki me suwed akan, oh me suwed akan kin kailongki me pwung kan.
Chapter 30
Prov Pohnpeia 30:1  Iet kan en Akur, nein Sake pwutak, eh mahsen kesempwal kan: “Koht sohte ketin ieiang ie, Koht sohte ketin ieiang ie; eri, sohte sawasepei.
Prov Pohnpeia 30:2  I solahr mwomwen aramas, I duwelahr mahn emen; solahr lamalam en aramas rehi.
Prov Pohnpeia 30:3  Sohte duwen kupwurokong ehu me I ese, I sohte ese duwen Koht.
Prov Pohnpeia 30:4  Ihs me aledier kupwurokong en nanleng? Ihs me koledier kisinieng nan peh? De koarukihpene pihl nan kisin mwein likou? De koasoanehdi irepen sampah? Ihs ih, ma ke ese? Ia sapwellime pwutaken?
Prov Pohnpeia 30:5  “Koht kin ketin kapwaiada inou koaros me e kin ketin wia. E rasehng mehn sansar ehu ong irail kan me kin rapahki sileparail pahn kupwure.
Prov Pohnpeia 30:6  Ma ke koasoia me e mahsanih mehkot me e sohte mahsanih, e pahn ketin kapwung ong uhk oh ketin kasalehiong uhk me kowe aramas likamw.”
Prov Pohnpeia 30:7  Maing Koht, I peki rehmwi soahngte riau, komw ketin mweidohng ie mwohn ei pahn mehla:
Prov Pohnpeia 30:8  komw ketin kadohwaneweisang ie likamw, oh I en dehr wiahla aramas kepwehpwe de semwehmwe. Eri, komw ketikihong ie uwen kisin tungoal me I anahne.
Prov Pohnpeia 30:9  Pwe ma e daulihala, mweinele I pahn patohwan me I sohte anahne komwi. Ahpw ma I semwehmwe, mweinele I pahn pirap oh kasaminehla mwaren ei Koht.
Prov Pohnpeia 30:10  Dehr kedipa ladu men rehn eh soumas. Pwe ke pahn riahkihla oh alehki lokolok.
Prov Pohnpeia 30:11  Mie aramas me kin peinediong ar pahpa kan oh sohte kesempwalki ar nohno kan.
Prov Pohnpeia 30:12  Mie aramas me kin lemeleme me re mwakelekel nan ar samin kowahlap.
Prov Pohnpeia 30:13  Mie aramas me kin lemeleme me re inenen mwahu-eri, ia uwen arail mwahu me re lemeleme!
Prov Pohnpeia 30:14  Mie aramas me kin kahpwalihala me semwehmwe kan oh me paisuwed kan ni tiahk en lemei; ihme re kin wiewiahki ar mehn mour.
Prov Pohnpeia 30:15  Soangen kisin mahn kis me kin mihkasang nta naineki serepein riemen, eri, ira koaros adaneki “Kihdo!” Mie soahng pahieu me sohte kin itarki dahme mie rehrail:
Prov Pohnpeia 30:17  Mehmen me kin kapailoke seme de mwamwahlikihla ine ni ara likeilapalahr, e konehngete menpihr kan en kangala de menpihr kommwad akan en palihasang pwoaren mese kan.
Prov Pohnpeia 30:18  Mie soahng pahieu me uhdahn rir ong ie I en wehwehki:
Prov Pohnpeia 30:20  Iet duwen dahme lih pwopwoud men me kin kamwahlih eh pwoud kin wia: mwurin eh kin kamwahl, e kin duhduhla, oh nda, “Sohte mehkot sapwung I wiahda!”
Prov Pohnpeia 30:21  Mie soahng pahieu me pein sampah sohte kak en mweidohng en wiawi:
Prov Pohnpeia 30:23  lih emen me aramas kailongki en pwopwoudida, oh serepein lidu men en wiliandi nan dewen eh lih soumas.
Prov Pohnpeia 30:24  Mie soangen mahn pahmen nan sampah me keieu tikitik, ahpw inenen loalokong:
Prov Pohnpeia 30:25  Ketitik: re inenen luwet, ahpw re kin kihpene kanarail kisin mwenge ni ahnsoun karakar.
Prov Pohnpeia 30:26  Rak-padser: re pil sohte kehlail, ahpw re kin wiahda arail wasahn kousoan nan pwungen takai kan.
Prov Pohnpeia 30:27  Loukust: sohte arail nanmwarki, ahpw re kin pihrwei ni mwekid pahrek.
Prov Pohnpeia 30:28  Lamwer kan: ke kak kolokol nan pehmw, ahpw re pil kin iang mihmiseli nan tehnpesen nanmwarki kan.
Prov Pohnpeia 30:29  Mie soahng pahieu me kapwuriamwei aramas en kilang ni ar kin aluhwei:
Prov Pohnpeia 30:30  laion kan, mahn me keieu kehlail nanpwungen mahn koaros, me sohte kin masak mehkot;
Prov Pohnpeia 30:31  kuht, kihng kan, oh nanmwarki kan me ketiketseli mwohn sapwellime aramas akan.
Prov Pohnpeia 30:32  Ma kowe aramas pweipwei men me aklapalap oh kin koasoakoasoane mehkot suwed, ke en nennenla mahs oh medemedewe!
Prov Pohnpeia 30:33  Ma ke arihada milik, e pahn wiahla pwete. Ma ke pakere tumwen emen, nta pahn kusieisang. Ma ke pahn kahrehda lingeringer, ke pahn lelohng apwal.
Chapter 31
Prov Pohnpeia 31:1  Iet kan mahsen me inen Nanmwarki Lemuel kaweidki ih:
Prov Pohnpeia 31:2  “Kowe nei pwutak kompoake, pasapengpen ei kapakap akan. Dahme I pahn ndahwei?
Prov Pohnpeia 31:3  Ke dehr kauwehla mwahl omw kehl rehn lih akan oh kesehkihla mwahl noumw mwohni lih; pwe irail me kesedier nanmwarki kan.
Prov Pohnpeia 31:4  Rong, lao Lemuel. Nanmwarki kan sohte konehng re en konote wain de kamam sakau kehlail.
Prov Pohnpeia 31:5  Ni ar kin konote sakau, re kin meliehla kosonned akan oh pohnsehsehla pwungen aramas paisuwed kan.
Prov Pohnpeia 31:6  Sakau kehlail iei kenen aramas akan me pahn melahr, oh ong irail kan me pahtoulahr kowahlap.
Prov Pohnpeia 31:8  “Ke en mahsen ni mwaren irail kan me sohte kak lokaiahki pein irail. Apwalih pwungen aramas koaros me sohte kak diar sawasaparail.
Prov Pohnpeia 31:9  Mahsen ni mwararail oh wia sounkopwung pwung men. Apwalih pwungen me semwehmwe kan oh me anahne sawas akan.”
Prov Pohnpeia 31:10  Lih pwopwoud me keieu koahiek men, kesempwalsang takai kesempwal akan; ahpw ia duwen eh nohn apwal en diar emen me duwehte met.
Prov Pohnpeia 31:11  Eh pwoud kin likih; eri, e sohte pahn semwehmwehla.
Prov Pohnpeia 31:12  Erein eh momour, lih menet kin wia mwahu ong eh pwoud, e sohte kin kansensuwedihada.
Prov Pohnpeia 31:13  Lih menet kin soupisengki en wiahda likou wunen sihpw oh pil likou linen.
Prov Pohnpeia 31:14  Lih menet kin wadohng nan imwe kisin mwenge sang wasa doh, rasehng sohp en netinet kan.
Prov Pohnpeia 31:15  E kin pirida nin sohrahn pwe en kaunopada kisin mwenge ong eh peneinei, oh padahkihong eh lidu kan dahme re en kin wia.
Prov Pohnpeia 31:16  E kin rapahkihda sahpw oh pwainda, oh kin wiahkihda mwetin wain mwohni me pein ih koadoahkihada.
Prov Pohnpeia 31:17  E kin kehlail, men wia doadoahk, oh paliwar kehlail.
Prov Pohnpeia 31:18  E kin wehwehki kesempwal en dipwisou kan me e kin wiahda, oh e pil kin wia eh doadoahk nipwong.
Prov Pohnpeia 31:20  E kin kisekise me semwehmwe kan oh me anahne sawas akan.
Prov Pohnpeia 31:21  E sohte kin nsenohki ahnsoun kopou, pwehki eh peneinei kin ahneki likou mosul.
Prov Pohnpeia 31:22  E kin wiahda kidipen madres kan, oh likawihada likou linen me poh ntahnmwel lingan.
Prov Pohnpeia 31:23  Eh pwoud ohl ndand men, iei ih emen me lapalap en kahnimwo.
Prov Pohnpeia 31:24  E kin wiahda likou oh pirapir, oh netikihong sounnetinet kan.
Prov Pohnpeia 31:25  E kin kehlail oh waun, e sohte kin masak dahme pahn wiawi mwuhr.
Prov Pohnpeia 31:27  Ahnsou koaros lih menet me soupisek, e kin mwasamwasahn anahn kan en eh peneinei.
Prov Pohnpeia 31:28  Nah seri kan kin kasapalkalahnganohng, oh eh pwoud pil kin kapikapinga.
Prov Pohnpeia 31:29  Pein ohlo ahpw kin nda, “Lih tohto me mwahu, a kowe me keieu mwahusang irail koaros.”
Prov Pohnpeia 31:30  Poh komwokomw me widingan, oh lingan kin sohrala, ahpw lih emen me kin lemmwiki KAUN-O uhdahn pahn ndandla.
Prov Pohnpeia 31:31  Koaros en kapingkihong uwen me konehng ni eh wiewia kan. Me konehng lih menet en ndand mwahu mwohn mesen aramas akan koaros.