Azeri - Luke

Chapter 1

1:1  عالئجناب تِعوفئلوس، چوخ آداملار چاليشيبلار کي، آراميزدا باش ورمئش حادئثه​لرئن حکايه‌سئني يازسينلار.

1:2  نجه کي، او باشلانيشدان گؤزلري ائله‌ گؤره‌نلر و کلامين خادئملري اونلاري بئزه يتئرئبلر.

1:3  منه ده مصلحت اِله گؤروندو کي، او باشلانيشدان دقئق تفتئش اتدئيئم هامي واقئعه​لري ترتئبله سئزه يازيم

1:4  اِله کي، اؤيره‌ندئيئنئز مطلبلرئن دوغرو اولماسينا يقئن تاپاسينيز.

1:5  يهودئيه پادشاهي هئرود زامانيندا، ابئيّا دسته​سئندن زکريا آدلي بئر کاهئن وار ائدي. اونون آروادي الئزابت هارون نسلئندن ائدي.

1:6  اونلارين ائکئسي ده تارينين نظرئنده صالح ائنسانلار ائدئلر و ربّئن هامي امر و احکاملارينا کامئل عمل ادئردئلر.

1:7  لاکئن اونلارين اوشاغي يوخ ائدي، چونکي الئزابت سونسوز ائدي و ائکئسي ده قوجا ائدئلر.

1:8  بئر گون زکريا، اؤز دسته​سئنئن کاهئنلئک نؤوبتي اولاندا، تارينين حوضوروندا کاهئنلئک وظئفه​سئنه مشغول ائدي.

1:9  زکريا ربّئن معبدئنه گئردي. چونکي بوخور يانديرماق پوشکو نجه کي، کاهئنلئکده عادت اولموشدو، اونون آدينا دوشموشدو.

1:10  بوخور يانديرماق ساعاتي يتئشنده، جاماعاتين هاميسي اشئکده دوعا ادئردئلر.

1:11  او زامان ربّئن بئر مله‌يي، بوخور قوربانگاهينين صاغ طرفئنده دوروب زکريايا ظاهئر اولدو.

1:12  زکريا مله‌يي گؤره‌نده دئسکئندي و قورخو اونو بورودو.

1:13  آمّا ملک اونا ددي: "زکريا، قورخما. دوعان موستجاب اولوب. آروادين الئزابت سنئن اوچون بئر اوغلان دوغاجاق. اونون آديني يحيا قوياجاقسان.

1:14  او، سنه شادليق و صفا سببي اولاجاق و اونون آنادان اولماسينا گؤره چوخ آداملار سوئنه​جکلر.

1:15  چونکي او، ربّئن نظرئنده بؤيوک اولاجاق. هچ واخت شراب و کفلندئرن بئر زاد ائچمه‌يه​جک و آناسينين قارنيندان موقدّس روحلا دولو اولاجاق.

1:16  او، ائسرايئل مئلّتئنئن چوخلاريني، اونلارين اؤز رب تاريسينا دؤنده‌ره​جک.

1:17  او، ربّئن قاباغيندا، ائليانين روحو و قووّتي​ ائله گده​جک. اله کي، آتالارين اورکلرئني اوشاقلارا و عاصئلري، صالحلرئن حئکمتئنه دؤنده‌رسئن، اله کي، رب اوچون بئر خالق حاضيرلاسين."

1:18  زکريا ملکدن سوروشدو: "من بونو نه‌دن بئلئم؟ چونکي من قوجا آدامين بئري‌يَم، آرواديم دا ياشلي‌دير."

1:19  ملک جاواب وردي: "من تارينين حوضوروندا دوران جبراييلام. گؤنده‌رئلمئشم کي، سنئنله دانيشيب، سنه بو خوش خبري يتئرئم.

1:20  باخ، ائندي دئلئن توتولاجاق و خبر وردئيئم شيلر واقع اولانا کئمي دانيشماغا قادئر اولماياجاقسان. چونکي واختيندا دوغرو چيخاجاق سؤزلرئمه ائنانمادين."

1:21  بو آرادا جاماعات زکرياني گؤزله‌يئردئلر و اونون بو قدر معبدده يوبانماسيندان تعجّوب ادئردئلر.

1:22  معبددن چيخاندا زکريا آرتيق لال اولموشدو. خالق بئلدي کي، او، معبدده بئر رؤيا گؤروب، چونکي ائشاره​ ائله اونلارا آنلاديردي، لاکئن دانيشماغا قادئر ديئلدي.

1:23  خئدمت گونلري تامام اولاندان سونرا، زکريا اِوئنه قاييتدي.

1:24  او گونلردن سونرا آروادي الئزابت بويلو اولوب، بش آي اؤزونو گئزلتدي.

1:25  و ديئردي: "رب منه مرحمت نظرئني ساليب و بو ائشي او منه ادئب کي، ذلئل​لئيئمي ائنسانلارين آراسيندان گؤتورسون."

1:26  آلتينجي آيدا جبرايئل ملک، تاري طرفئندن، جلئل دئياريندا ناصئره شهرئنه گؤنده‌رئلدي.

1:27  مريم آدلي بئر باکئره قيزين يانينا کي، يوسئف آدلي بئر کئشئنئن آداخليسي ائدي. يوسئف داوودون نسلئندن ائدي.

1:28  ملک اونون يانينا گدئب ددي: "سالام، اي مرحمت تاپميش! رب سَنئنله‌دئر."

1:29  مريم مله‌يئن ددئيي سؤزلردن نئگاران اولوب، گئجَلمئشدي کي، بو نجه سالاملاشماقدير.

1:30  آمّا ملک اونا ددي: "اي مريم، قورخما. تاري يانيندا توفئق تاپيبسان.

1:31  باخ، بويلو اولوب بئر اوغول دوغاجاقسان، و اونون آديني عئسا قوياجاقسان.

1:32  او، بؤيوک اولاجاق و حاق-تاعالانين اوغلو چاغيريلاجاق. رب تاري اونا، آتاسي داوودون تختئني وره​جکدئر.

1:33  و او، يعقوبون اِوي اوستونه ابده کئمي سلطنت اده​جک و اونون پادشاهليغينين آخيري اولماياجاق."

1:34  مريم ملکدن سوروشدو: "بو نجه اولا بئلر، منئم کي، حله اَرئم يوخدور؟"

1:35  ملک جاواب ورئب ددي: "موقدّس روح سنئن اوستونه نازئل اولاجاق و حاق-تاعالانين قودرتي سنه کؤلگه سالاجاق. اونون اوچون ده او موقدّس مؤولودا تارينين اوغلو ديئله​جک.

1:36  باخ، سنئن قوحومون الئزابت ده بو قوجا زامانيندا بئر اوشاغا بويلودور. او کي، اونون حاقّيندا سونسوز ديئردئلر، ائندي آلتينجي آييني کچئردئر.

1:37  چونکي تارينين يانيندا قيري‌مومکون بئر شي يوخدور."

1:38  مريم ددي: "من ربّئن کنئزئيم. قوي منه ددئيئن کئمي اولسون." و ملک اونون يانيندان گتدي.

1:39  او گونلرده مريم دوروب، تله‌سئک داغليق بؤلگه​سئنده اولان يهودئيه​نئن بئر شهرئنه گتدي.

1:40  و زکريانين اِوئنه گئرئب، الئزابته سالام وردي.

1:41  الئزابت مريمئن سالاميني اشئدن زامان، اوشاغي قارنيندا ترپَشدي و موقدّس روحلا دولدو،

1:42  اوجا سَسله سَسله‌نئب ددي: "سن آروادلار آراسيندا موبارکسن، قارنيندا اولان اوشاق دا موبارکدئر!

1:43  منه هارادان بله بئر عئزّت گلئب کي، ربّئمئن آناسي گؤروشويومه گلسئن!

1:44  چونکي سنئن سالامينين سسي قولاغيما يتئشن واخت، اوشاق قارنيمدا شادليقدان ترپَشدي.

1:45  خوش او آدامين حالينا کي، ائنانيب ربّئن طرفئندن ديئلمئش سؤز يرئنه يتئشه​جک!"

1:46  و مريم ددي: "جانيم ربّي اوجالدير.

1:47  و روحوم قورتاريجيم تاريدا شادليق ادئر.

1:48  چونکي او، کنئزئنئن حقئر حالينا مرحمت نظري ساليب. بوندان سونرا هامي نسئللر منه بختور دئيه​جکلر.

1:49  چونکي او قادئر اولان، منئم اوچون بؤيوک ائشلر اتدي. اونون آدي موقدّسدئر!

1:50  او، اؤز رحمتئني، نسئل به نسئل، اوندان قورخانلارين اوستونه سالير،

1:51  قولو ائله قودرتلي ائشلر گؤرسه‌دئب. اوره‌يئنده مغرور اولانلاري داغيديبدير

1:52  پادشاهلاري تختلرئندن اِندئرئب، لاکئن باشي​آشاغي اولان آداملاري اوجالديب.

1:53  آجلاري ياخشي شيلرله دويوروب، آمّا وارلي آداملاري الي-بوش قايتاريب.

1:54  او، اؤز قولو ائسرايئله ائمداد ادئب، ياديندادير کي،

1:55  ائبراهئم و اونون نسلئنه ابده کئمي رحمت گؤرسدسئن. نجه کي، آتالاريميزا دا دمئشدي."

1:56  و مريم اوچ آيا قدر الئزابتئن يانيندا قالدي و سونرا اوئنه قاييتدي.

1:57  الئزابتئن دوغوم واختي يتئشدي و او، بئر اوغلان دوغدو.

1:58  اونون قونشولار و قوحوملاري اشئتدئلر کي، رب اونا بؤيوک بئر مرحمت گؤرسه‌دئب و اونونلا شادليق اتدئلر.

1:59  سکّئزئنجي گون گلدئلر کي، اوشاغي ختنه اتسئنلر و ائسته‌يئردئلر اونون آديني، آتاسينين آدينا گؤره، زکريا قويسونلار.

1:60  لاکئن آناسي جاواب ورئب ددي: "يوخ! اونون آدي يحيا اولاجاق!"

1:61  اونا ددئلر: "قوحوملارينين آراسيندا بو آدلا آدلانميش هچ کس يوخدور."

1:62  سونراسي آتاسيندان ائشاره​ ائله سوروشدولار کي، اوغولون آديني نه قويماق ائسته‌يئر.

1:63  زکريا بئر يازي تخته​سي ائسته‌دي و تخته​نئن اوستونده يازدي: "اونون آدي يحيادير." هامي مات قالدي.

1:64  او آندا زکريانين دئلي آچيلدي و تارييا حمد ادئب دانيشماغا باشلادي.

1:65  اونلارين اطرافيندا ياشايان هامي قونشولاري قورخو باسدي و يهودئيه​نئن هامي داغليق بؤلگه‌سئنده، هر کس بو واقئعه​دن دانيشيردي.

1:66  و بونو اشئدنلر، اشئتدئکلرئنئن هاميسيني يادلاريندا ساخلاييب، حيران قالميشديلار و ديئردئلر: "بو اوشاق نه اولاجاق!" چونکي ربّئن الي اونونلا ائدي.

1:67  اوشاغين آتاسي زکريا، موقدّس روحلا دولدو و نبئلئک ادئب ددي:

1:68  "ائسرايئلئن تاريسي رب، موبارک اولسون. چونکي گلئب و اؤز خالقيني خئلاص ادئب،

1:69  و داوودون اِوئندن بئزئم اوچون قودرتلي بئر قورتاريجي ميدانا گؤنده‌رئب.

1:70  نجه کي، چوخ زامانلاردان قاباق اؤز موقدّس پيغمبرلرئنئن آغيزي​ ائله دمئشدئر کي،

1:71  دوشمنلرئمئزئن ​و ​بئزدن نئفرت​ادنلرئن هاميسينين الئندن بئزي قورتاراجاق.

1:72  اونون اوچون کي، آتالاريميزا رحمت گؤرسدسئن و اؤز موقدّس عهدئني خاطيرلاسين.

1:73  آتاميز ائبراهئمه ائچدئيي او آند کي،

1:74  بئزي دوشمنلرئمئزئن الئندن نئجات ورسئن و قادئر اتسئن کي، قورخوسوز خئدمت ادک؛

1:75  بوتون عؤمروموزو اونون حوضوروندا قودسئيّت و صالحلئکله!

1:76  و سن اي اوشاق، حاق-تاعالانين پيغمبري چاغيريلاجاقسان. چونکي ربّئن قاباغيندا گدئب، اونون يولونو حاضيرلاياجاقسان.

1:77  اِله کي، اونون خالقينا نئجات معرئفتئني وره​سن کي، اونلارين گوناهلارينين باغيشلانماسيندادير.

1:78  تاريميزين مرحمتئنه گؤره، طولوع ادن گونش گؤيدن بئزه گله​جک.

1:79  اله کي، قارانليقدا و اؤلوم کؤلگه سئنده اوتورانلارا ائشيق ورسئن و بئزئم قدملرئمئزي صولح يولونا هئدايت اتسئن."

1:80  و اوشاق بؤيويوب، روحدا قووّتله‌نئردي و ائسرايئل خالقينين آراسيندا ظوهور اده‌نه قدر چؤللرده ياشاييردي.

Chapter 2

2:1  او گونلرده قيصر اوغوسطوسدان امر گلدي کي، ير اوزونده اولان نوفوسون ساييسي انجام اولوب دفترلره کچسئن.

2:2  بو نوفوس ساييسي ائلک نوفوس ساييسي ائدي کي، کرئنئيوسون سورئيه اؤلکه​سئنده والي اولدوغو زامان باش وردي.

2:3  و هر کس آديني دفتره کچئرتمک اوچون اؤز شهرئنه گدئردي.

2:4  اونون اوچون يوسئف ده داوودون نسلئندن اولدوغونا گؤره، جلئلئن ناصئره شهرئندن چيخيب، يهودئيه وئلايتئنئن بِيت‌لِخِم چاغيريلان داوود شهرئنه گلدي کي،

2:5  بويلو اولان آداخليسي مريمله آدلاريني دفتره کچئرتسئنلر.

2:6  اورادا اولدوقلاري زامان مريمئن دوغما واختي يتئشدي.

2:7  مريم ائلک اوغلونو دوغدو. اونو قونداغا سرئب آخوردا ياتيرتدي. چونکي اونلار اوچون مهمانخانادا ير يوخ ائدي.

2:8  او اؤلکه​ده چوبانلار وار ائدئلر کي، چؤلده ياشاييب سورولرئني قوروماق اوچون گجه اونلارين کشئيئني چکئردئلر.

2:9  ربّئن بئر مله‌يي اونلارين يانيندا ظاهئر اولدو و ربّئن جلالي اونلارين اطرافيني نورلا دولدوردو و اونلاري بؤيوک بئر دهشت بورودو.

2:10  ملک اونلارا ددي: "قورخمايين. باخين، من سئزه اله خوش خبر گتئرمئشم کي، هامي مئلّتلري چوخ سوئندئره​جک.

2:11  چونکي بو گون داوود شهرئنده سئزئن اوچون بئر قورتاريجي دوغولدو کي، رب مسئحدئر.

2:12  و سئزه علامت بودور؛ قونداغا سرئلمئش و آخوردا ياتميش بئر کؤرپه تاپاجاقسينيز."

2:13  بئردن بئره ملکله گؤي لشکرئنئن فوجو گؤروندو. اونلار تارييا حمد اده‌رک ديئردئلر:

2:14  "لاپ اوجالاردا اولان تارييا عئزّت، ير اوزونده اونون مرحمتي آلتيندا اولان ائنسانلار آراسيندا باريش اولسون."

2:15  ملکلر چوبانلارين يانيندان گؤيه قالخاندان سونرا، اونلار بئربئرلرئنه ددئلر: "گلئن بِيت‌لِخِمه گدک و ربّئن بئزه بئلدئردئيي بو واقئعه​ني گؤرک."

2:16  چوبانلار تله‌سئک بِيت‌لِخِمه گلدئلر و مريمي، يوسئفي و آخوردا ياتميش کؤرپه​ني تاپديلار.

2:17  و گؤره‌ندن سونرا کؤرپه حاقّيندا اونلارا خبر ورئلن سؤزو يايديلار.

2:18  چوبانلارين دانيشيقلاريني اشئدنلرئن هاميسي تعجّوبدن مات قالميشدي.

2:19  آمّا مريم بو سؤزلرئن هاميسيني اوره‌يئنده ساخلاييب دوشونوردو.

2:20  چوبانلار قاييتديلار و اشئتدئکلري و گؤردوکلري شيلر اوچون تارييا حمد و ثنا ادئردئلر.

2:21  سکّئزئنجي گون تامام اولاندا، اوشاغي ختنه اتدئلر و آديني عئسا قويدولار، او آد کي، ملک اونا آناسينين بطنئنده قويولماميشدان ورمئشدي.

2:22  موسانين شرئعتئنه گؤره، اونلارين طهارت گونلري تامام اولاندان سونرا، يوسئف و مريم اوشاغي اورشلئمه گتئردئلر کي، اونو ربّه تقدئم اتسئنلر.

2:23  نجه کي، ربّئن شرئعتئنده ده يازيليب: "ائلک دوغولان هر اوغلان اوشاق گرک ربّه وقف اولونسون."

2:24  و ربّئن شرئعتئنده ديئلدئيي کئمي، بئر جوت قومرونو و يا ائکي گؤيرچئن بالاسيني قوربان آديندا تقدئم اتسئنلر.

2:25  او زامان اورشلئمده شمعون آديندا صالح و دئندار بئر آدام وار ائدي کي، ائسرايئلئن تسلّي تاپاجاغيني گؤزله‌يئردي؛ و موقدّس روح اونون اوستونده ائدي.

2:26  موقدّس روح اونا قاباقدان بئلدئرمئشدي کي، ربّئن مسئحئني گؤرمه‌يئنجه اؤلوم اوزونو گؤرمه‌يه​جک.

2:27  شمعون روح طرفئندن ائلهاملانيب، معبده گلدي. اوشاغين والئديني کؤرپه عئساني ائچه‌ري گتئردئلر کي، اونون حاقّيندا شرئعتئن ددئيي عادته عمل اتسئنلر.

2:28  شمعون اوشاغي قوجاغينا آلدي و تارييا حمد ادئب ددي:

2:29  "اي آغا، وردئيئن سؤزه گؤره، ائندي بو قولونو صولح ائچئنده مورخّص ات.

2:30  چونکي گؤزلرئم سنئن نئجاتيني گؤروب،

2:31  او نئجاتي کي، هامي مئلّتلرئن حوضوروندا حاضيرلاييبسان؛

2:32  قيري‌يهودئلره آشکار ادن بئر نور، و سنئن مئلّتئن ائسرايئله بئر جلال."

2:33  اوشاغين آتا و آناسي عئسانين حاقّيندا ديئلن سؤزلردن تعجّوب اتدئلر.

2:34  ​شمعون اونلارا خيئر-دوعا ادئب، اوشاغين آناسي مريمه ددي: "باخ، بو کؤرپه ائسرايئلده بئر چوخ آداملارين ييخيليب قالخماسي اوچون تعيئن اولونوب؛ بئر علامت کي، اونون ضئدّئنه دانيشاجاقلار.

2:35  سنئن ده جانيني بئر قيلينج پارچالاياجاق. بونلارين هاميسي اوندان اؤتري اولاجاق کي، چوخلارينين اوره‌يئنده​کي دوشونجه​لر آشکارا چيخسين."

2:36  آشِر قبئله​سئندن نبئلئک ادن آنّا دا اورادا ائدي. آنّا فَنوعئلئن قيزي ائدي. آنّا چوخ قوجا ائدي. قيزليغيندان سونرا يدّي ائل اَري ائله ياشاميشدي و

2:37  سونراسي دا بو هشتاد دؤرد ياشيناجاق دول قالميشدي. آنّا معبددن اصلا آيريلماييب، گجه-گوندوز دوعالار و اوروجلارلا اورادا عئبادت ادئردي.

2:38  او دا اله او ساعات گلئب، تارييا شوکور اتدي و اوشاغين حاقّيندا اورشلئمئن خئلاصيني گؤزله‌ين هامي آداملارلا دانيشدي.

2:39  يوسئف و مريم ربّئن شرئعتئنده امر ادئلن هامي شيلري تامام ادندن سونرا جلئله، اؤز شهرلري ناصئره​يه قاييتديلار.

2:40  و اوشاق دا بؤيويوب قووّتله‌نئردي. حئکمتله دولوردو و تارينين فيضي اونون اوستونده ائدي.

2:41  عئسانين والئديني هر ائل پاسخا بايراميندا اورشلئمه گدئردئلر.

2:42  عئسانين اون‌ائکي ياشينا چاتديغي زامان، بايرام عادتئنه گؤره اورشلئمه گتدئلر.

2:43  بايرام گونلري تامام اولوب اِولرئنه قاييداندا، اوغلان اوشاق عئسا اورشلئمده قالدي. لاکئن والئديني بوندان بئخبر ائدئلر.

2:44  اله گومان ادئردئلر کي، او، يولداشلاري ائله گدئر. بئر گونلوک يول گدندن سونرا، اونو قوحوم و تانيشلار آراسيندا آختارماغا باشلاديلار.

2:45  اونو تاپمايان زامان آختارا-آختارا اورشلئمه قاييتديلار.

2:46  اوچ گوندن سونرا اونو معبدده تاپديلار. او، موعلّئملرئن آراسيندا اوتورموشدو و اونلارا قولاق آسيب، اونلاردان سوآل ادئردي.

2:47  اونون ددئکلرئني اشئدن هامي آداملار اونون آنلاق و جاوابلاريندان تعجّوب ادئردئلر.

2:48  والئديني اونو گؤرن زامان حيرت اتدئلر. عئسانين آناسي اونا ددي: "اوغلوم، نه اوچون بئزئمله بله رفتار اتدئن؟ آتان و من نئگاران اولوب سني آختاريرديق؟"

2:49  عئسا اونلارا ددي: "مني نه اوچون آختاريردينيز؟ بئلمئردئنئز کي، من گرک آتامين اوئنده اولوم؟"

2:50  لاکئن اونلار عئسانين ددئيي سؤزو باشا دوشمه‌دئلر.

2:51  سونرا عئسا اونلارلا يولا دوشوب ناصئره​يه گتدي. و اونلاردان ائطاعت ادئردي. لاکئن آناسي بو شيلرئن هاميسيني اوره‌يئنده ساخلاييردي.

2:52  عئسا حئکمت و قامتده بؤيويوردو. هم تاري، هم ده آداملار اوندان چوخ راضي ائدئلر.

Chapter 3

3:1  قيصر تئبرئيوسون حاکئمئيّتئنئن اون بشئنجي ائلئنده، او زامان کي، پونطئيوس پئلاط يهودئيه والئسي، هئرود جلئلئن تِترارخي، اونون قارداشي فئلئپوس ائتورايا و تئراخونئتئس وئلايتئنئن تِترارخي، لئسانئياس آبئلينئيا تَترارخي،

3:2  حنّا ائله قيافا دا باش کاهئن ائدئلر، تارينين کلامي چؤلده زکريانين اوغلو يحيايا گلدي.

3:3  او دا، اوردون چايينين اطرافينداکي هامي اؤلکه​ني گَزئب ائنسانلاري دعوت ادئردي کي، گوناهلارين باغيشلانماسي اوچون تؤوبه ادئب تعمئد آلسينلار.

3:4  نجه کي، اشعيا پيغمبرئن سؤزلرئنئن کئتابيندا يازيليب: "چؤلده بئرئنئن سسي نئدا ادئر؛ ربّئن يولونو حاضيرلايين، اونون يولونو دوز ادئن.

3:5  هر دره دولدورولسون، هر داغ و تپه آلچالسين، اَيرئلئکلر دوزه‌لسئن، کله-کؤتور يوللار هامار اولسون.

3:6  و بوتون ائنسانلار تارينين نئجاتيني گؤره​جکلر."

3:7  يحيا، تعمئد اوچون اونون يانينا گلن خالقا ديئردي: "اي افعئلر نسئلي! گله​جک قضبدن قاچماغي سئزه کئم گؤرستدي؟!

3:8  تؤوبه​يه لايئق ثمره گتئرئن. اؤزونوزه «آتاميز ائبراهئمدئر» دمه‌يه جهد اتمه‌يئن. چونکي بونو سئزه ديئرم، تاري قادئردئر کي، بو داشلاردان ائبراهئمه اؤولاد ياراتسين.

3:9  آرتيق بالتا دا آغاجلارين کؤکونه ياتير. بلجه ياخشي ثمره ورمه‌ين هر آغاج کسئلئر و اودا آتيلير."

3:10  خالق اوندان سوروشدو: "بس بئز نه اِدَک؟"

3:11  يحيا جاواب ورئب ددي: "ائکي کؤينه‌يي اولان، بئرئني او آداما ورسئن کي، کؤينه‌يي يوخودور. يمه‌يي اولان آدام دا بله اتسئن."

3:12  باج ييغانلار دا تعمئد اولونماق اوچون اونون يانينا گلئب ددئلر: "اوستاد، بئز نه اِدَک؟"

3:13  يحيا اونلارا ددي: "موعيّن اِدئلمئش مئقداردان آرتيق هچ شي طلب اتمه‌يئن."

3:14  عسگرلر ده اوندان سوروشدولار: "بس بئز نه اتملي‌يئک؟" اونلارا دا ددي: "زورلا هچ کئمدن پول آلمايين. بؤهتان آتمايين. آلديغينيز مواجئبه قناعت ادئن."

3:15  خالقين گؤزو يولدا ائکن، هامي يحيانين حاقيندا اوره‌يئنده دوشونوردو: "گؤره​سن بو، مسئحدئر؟"

3:16  يحيا هاميسينا جاواب ورئب ددي: "من سئزي سو ائله تعمئد ورئرم، لاکئن مندن قودرتلئسي گلئر کي، من اونون باشماغينين باغيني دا آچماغا بله لايئق ديئلم. او، سئزي موقدّس روح و اودلا تعمئد وره​جک.

3:17  اونون شنه​سي الئنده‌دئر و اؤز خرمنئني دئقّتله سووروب، بوغداني آنبارينا ييغير. لاکئن ساماني سؤنمز اودلا يانديراجاق."

3:18  بلجه يحيا، بئر چوخ آيري نصئحت ورئب خالقا خوش خبري وعظ ادئردي.

3:19  آمّا هئرود تِترارخ کي، قارداشينين آروادي هئرودئياسلا اِولندئيي و اتدئيي اؤزگه پئسلئکلر اوچون يحيانين طرفئندن دانلاق آلتيندا ائدي،

3:20  بونلارين هاميسينا بئرئني ده آرتيريب يحياني زئندانا سالدي.

3:21  هامي خالق تعمئد اولونان زامان، عئسا دا تعمئد اولوندو. و دوعا ادن واخت گؤي آچيلدي و

3:22  موقدّس روح جئسماني شکئلده گؤيرچئن کئمي اونون اوستونه اِندي و گؤيدن بئر سس گلئب ددي: "سن منئم سوگئلي اوغلومسان، سندن چوخ راضي‌يام."

3:23  عئسا، اؤز خئدمتئنه باشلاديغي زامان اوتوز ياشلاريندا ائدي. او يوسئفئن اوغلو تانينيردي و يوسئف عئلي​نئن اوغلو ائدي.

3:24  عئلي ده متّا اوغلو، او دا لاوي اوغلو، او دا مِلکي اوغلو، او دا يانّاي اوغلو، او دا يوسئف اوغلو

3:25  او دا ماتاتئيا اوغلو، او دا عاموس اوغلو، او دا ناحوم اوغلو، او دا حسلي اوغلو، او دا ناقّاي اوغلو،

3:26  او دا ماآت اوغلو، او دا ماتاتئياس اوغلو، او دا شئمعي اوغلو، او دا يوسئک اوغلو، او دا يهودا اوغلو

3:27  او دا يوحنّا اوغلو، او دا رئسا اوغلو، او دا زِروبّابئل اوغلو، او دا سالتئيل اوغلو، او دا نِيري اوغلو،

3:28  او دا مِلکي اوغلو، او دا آدّي اوغلو، او دا کوسام اوغلو، او دا اِلمادام اوغلو، او دا عئر اوغلو

3:29  او دا يوسيا اوغلو، او دا الئعزر اوغلو، او دا يورئم اوغلو، او دا ماتّات اوغلو، او دا لاوي اوغلو،

3:30  او دا شمعون اوغلو، او دا يهودا اوغلو، او دا يوسئف اوغلو، او دا يونام اوغلو، او دا اِلياقئم اوغلو،

3:31  او دا مئلئيا اوغلو، او دا مئنّا اوغلو، او دا ماتّاتا اوغلو، او دا ناتان اوغلو، او دا داوود اوغلو

3:32  او دا يسّه اوغلو، او دا عوبئد اوغلو، او دا بوعز اوغلو، او دا سلمون اوغلو، او دا نخشون اوغلو

3:33  او دا عمئناداب اوغلو، او دا آدمئن اوغلو، او دا آرني اوغلو، او دا خِصرون اوغلو، او دا پِرِس اوغلو، او دا يهودا اوغلو،

3:34  او دا يعقوب اوغلو، او دا ائسحاق اوغلو، او دا ائبراهئم اوغلو، او دا تِرَخ اوغلو، او دا ناخور اوغلو،

3:35  او دا سروج اوغلو، او دا ريو اوغلو، او دا فالِک اوغلو، او دا عِبَر اوغلو، او دا سِلَع اوغلو،

3:36  او دا کئنان اوغلو، او دا اَرفکشاد اوغلو، او دا سام اوغلو، او دا نوح اوغلو، او دا لِمِک اوغلو،

3:37  او دا متوشِلَخ اوغلو، او دا خنوخ اوغلو، او دا يارِد اوغلو، او دا مَهَل‌له‌لِل اوغلو، او دا کئنان اوغلو،

3:38  او دا انوش اوغلو، او دا سِت اوغلو، او دا آدم اوغلو، او دا تارينين اوغلو ائدي.

Chapter 4

4:1  عئسا موقدّس روحلا دولو اوردوندان قاييتدي و روح طرفئندن چؤله آپاريلدي.

4:2  او، قيرخ گون ائبلئس طرفئندن ائمتاحان اولوندو و بو گونلرده هچ بئر شي يمه‌دي. و او گونلر کچدندن سونرا آخيردا آجيقدي.

4:3  ائبلئس اونا ددي: "اگر سن تارينين اوغلوسان، امر ات کي، بو داش چؤره‌يه دؤنسون."

4:4  عئسا اونون جاوابيندا ددي: "يازيليب کي، ائنسان آنجاق چؤرکله ياشاماز."

4:5  ائبلئس اونو يوخاري آپاريب بئر آن ائچئنده دونيانين هامي مملکتلرئني اونا گؤرستدي

4:6  و اونا ددي: "بو مملکتلرئن حاکئمئيّتئني و اونلارين هامي شان-شؤهرتئني سنه وره​رم؛ چونکي بو منه ورئلئب و من کئمه ائسته​سم، اونا وره​رم.

4:7  اونا گؤره، اگر سن منه سجده اده​سن، بونلارين هاميسي سنئن اولاجاق."

4:8  عئسا جاوابيندا اونا ددي: "يازيليب کي، رب تارينا سجده ات و آنجاق اونا قوللوق ات."

4:9  ائبلئس اونو اورشلئمه آپاردي و معبدئن بورجو اوستونه قويوب ددي: "اگر سن تارينين اوغلوسان، اؤزونو بورادان آشاغي آت.

4:10  چونکي يازيليب: "او، سنئن حاقّيندا ملکلرئنه امر اده​جک کي، سني حئفظ اتسئنلر.

4:11  و سني اَللري اوستونده گؤتوره​جکلر کي، آياغين بئر داشا ائلئشمه‌سئن."

4:12  عئسا جاوابيندا اونا ددي: "ديئلئب کي، رب تاريني ائمتاحان اتمه."

4:13  ائبلئس بو ائمتاحانلارين هاميسيني قورتاراندان سونرا، بئر مودّت اونون يانيندان آيريلدي.

4:14  عئسا موقدّس روحون قووّتي‌ ائله جلئله قاييتدي و اونون خبري اطراف وئلايتلرئن هاميسيندا ياييلدي.

4:15  او، اونلارين کنئسه​لرئنده تعلئم ورئردي و هامي اونو تعرئفله‌يئردي.

4:16  عئسا بؤيودويو ير ناصئره​يه گلدي و سبّت گونونده عادتئنه گؤره کنئسه​يه گئردي و اوخوماق اوچون آياغا قالخدي.

4:17  اونا اشعيا پيغمبرئن کئتابي ورئلدي. کئتابي آليب بو سؤزلر يازيلميش يري آچدي:

4:18  "ربّئن روحو اوستومده‌دئر؛ او مني مسح اتدي کي، يوخسوللارا خوش خبري ورئم. مني گؤنده‌ردي کي، اسئرلره آزاد اولاجاقلاريني، کورلارا گؤزلرئنئن آچيلاجاغيني جار چکئم، اَزئلنلري خئلاص ادئم

4:19  و ربّئن مقبول ائلئني اعلان ادئم."

4:20  عئسا کئتابي باغلادي و خئدمتچئيه ورئب اوتوردو. کنئسه​ده اولانلارين هاميسينين گؤزو اونا دئکئلمئشدي.

4:21  و اونلارا دمه‌يه باشلادي: "اشئتدئيئنئز بو يازي بو گون يرئنه يتئشدي."

4:22  هامي اونون حاقّيندا ياخشي سؤزلر ديئب، اونون آغزيندان چيخان فيضلي سؤزلره حيران اولموشدولار و ديئردئلر: "آيا بو، يوسئفئن اوغلو ديئل؟!"

4:23  عئسا اونلارا ددي: "البتّه سئز بو مثلي منه دئيه​جکسئنئز کي، «اي حکئم، اؤزونو ساغالت! اشئتدئيئمئز کفرناحومدا اتدئيئن ائشلري بورادا، اؤز وطنئنده ده ات!»"

4:24  و ددي: "دوغروسونو سئزه ديئرم، هچ بئر پيغمبر اؤز وطنئنده مقبول اولماز.

4:25  حقئقتي سئزه ديئرم، ائليانين گونلرئنده او واخت کي، گؤي اوچ ائل آلتي آي باغلانيب اؤلکه​نئن هاميسيندا بؤيوک بئر قحطي اولدو، ائسرايئلده بئر چوخ دول آرواد وار ائدي.

4:26  لاکئن ائليا اونلارين هچ بئرئنئن يانينا گؤنده‌رئلمه‌دي، مگر صيدون وئلايتئنئن ضارِپتا شهرئنده اولان دول آروادين يانينا.

4:27  اِلئشع پيغمبرئن گونلرئنده ده ائسرايئلده چوخ جوذاملي وار ائدي، لاکئن اونلاردان هچ بئري شفا تاپمادي، مگر سورئيه​لي نَعمان.»

4:28  کنئسه​ده اولانلارين هاميسي بونلاري اشئدن واخت قضبلندئلر.

4:29  و قالخيب اونو شهردن قوودولار. آشاغي آتماق اوچون اونو او داغين اوستونه آپارديلار کي، شهرلري اونون اوستونده بئنا اولموشدو.

4:30  لاکئن عئسا اونلارين آراسيندان کچئب گتدي.

4:31  عئسا جلئلئن کفرناحوم آدلي شهرئنه گلدي و سبّت گونلرئنده اونلارا تعلئم ورئردي.

4:32  اونلار اونون تعلئمئندن تعجّوب ادئردئلر، چونکي اونون کلاميندا ائقتئدار وار ائدي.

4:33  کنئسه​ده بئر آدام وار ائدي کي، ناپاک بئر ائبلئس روحو اونو اسئر اتمئشدي. او اوجا سسله باغيردي:

4:34  "اَل چک بئزدن، اي ناصئره​لي عئسا! بئزئمله نه ائشئن وار؟! آيا بئزي هلاک اتمک اوچون گلئبسن؟ سنئن کئم اولدوغونو بئلئرم: سن تارينين موقدسي‌سن!"

4:35  لاکئن عئسا اونا آجيقلانيب ددي: "ساکئت اول، او آدامدان چيخ!" ائبلئس او آدامي اورتادا يره چيرپيب، هچ بئر ضرر ورمه‌دن اوندان اشئيه چيخدي.

4:36  هاميني حيرت بورودو و بئربئرلرئنه ديئردئلر: "بو نه کلامدير؟! ناپاک روحلارا ائقتئدار و قووّتله امر ادئر و اونلار اشئيه چيخيرلار."

4:37  اونون شؤهرتي اطرافدا اولان يرلرئن هاميسينا ياييليردي.

4:38  عئسا کنئسه​دن چيخيب، شمعونون اوئنه گلدي. شمعونون قايناناسي شئدّتلي بئر قيزديرما ائچئنده ائدي. آروادين حاقّيندا عئسايا يالوارديلار.

4:39  عئسا اونون باشي اوستونده دوروب، قيزديرمايا آجيقلاندي. آروادين قيزديرماسي کسئلدي و او آندا قالخيب اونلارا خئدمت اتدي.

4:40  گون باتان واختدا، هامي، جوربه​جور ناخوشلوقلارا دوچار اولموش ناخوشلاريني اونون يانينا گتئردئلر. و او، اللرئني اونلارين هر بئرئنئن اوستونه قويوب، اونلارا شفا ورئردي.

4:41  اونلارين چوخلاريندان ائبلئسلر ده اشئيه چيخيرديلار و باغيريب ديئردئلر: "سن تارينين اوغلوسان!" آمّا عئسا اونلارا آجيقلانيب دانيشماغا ائجازه ورمئردي. چونکي اونون مسئح اولدوغونو بئلئردئلر.

4:42  سحر آچيلاندا عئسا چيخيب ساکئت بئر يره گتدي؛ خالق اونو آختاريردي. و او اولان يره گلدئکلري واخت، چاليشديلار کي، عئسايا اونلاري ترک اِتمَکدن مانع اولسونلار.

4:43  آمّا عئسا اونلارا ددي: "تارينين پادشاهليغينين خوش خبرئني گرک اؤزگه شهرلره ده يتئرئم. چونکي من بونون اوچون گؤنده‌رئلمئشم."

4:44  و يهودئيه​نئن کنئسه​لرئنده وعظ ادئردي.

Chapter 5

5:1  بئر گون عئسا جنئسارت گؤلونون قيراغيندا دورموشدو کي، خالق تارينين کلاميني اشئتمک اوچون اونون اطرافينا ييغيليب، اونو سيخيشديريرديلار.

5:2  عئسا گؤلون قيراغيندا ائکي قاييغين دوردوغونو گؤردو؛ لاکئن باليقچيلار قاييقلاردان چيخيب تورلاريني يويوردولار.

5:3  قاييقلارين بئرئنه مئندي. بو قاييق شمعونون ائدي. عئسا اوندان خاهئش اتدي کي، ساحئلدن بئر آز آرالانسين. و قاييقدا اوتوروب خالقا تعلئم ورئردي.

5:4  سؤزونو قورتاراندان سونرا شمعونا ددي: "درئن يره سور و باليق توتماق اوچون تورلارينيزي سويا آتين."

5:5  شمعون جاوابيندا اونا ددي: "اوستاد! بوتون گجه چاليشديق، هچ بئر شي توتا بئلمه‌دئک. آمّا سنئن سؤزونه گؤره تورلاري آتاجاغام."

5:6  و بونو ادن زامان چوخلو باليق توتدولار؛ او قدر کي، تورلاري ييرتيليردي.

5:7  او بئري قاييقدا اولان شرئکلرئنه ائشاره اتدئلر کي، گلئب اونلارا کؤمک اتسئنلر. اونلار دا گلئب هر ائکي قاييغي باليقلا دولدوردولار، بله کي، قاييقلار باتماغا باشلادي.

5:8  شمعون پطروس بونو گؤرن زامان عئسانين آياقلارينا دوشوب ددي: "يارب، مندن اوزاقلاش، چونکي من گوناهکار بئر کئشئيم."

5:9  اوندان اؤتري کي، توتدوقلاري باليقلارين چوخلوغوندان اونو و اونونلا اولانلارين هاميسيني حيرت بورودو.

5:10  و بله ده زِبِدِيئن اوغوللاري يعقوب و يوحنّاني دا کي، شمعونون شرئکي ائدئلر. عئسا شمعونا ددي: "قورخما! بوندان سونرا ائنسانلاري توتاجاقسان."

5:11  اونلار قاييقلاري ساحئله چکدئلر و هر شيي آتيب عئسانين دالينجا گتدئلر.

5:12  عئسا شهرلرئن بئرئنده اولاندا، بئر آدامي اونون يانينا گتئردئلر کي، هر يانيني جوذام توتموشدو. آدام عئساني گؤرن واخت اوزو-اوسته يره دؤشه​نئب يالواردي: "يارب، اگر ائستيه​سن، مني طاهئر اده بئلرسن."

5:13  عئسا الئني اوزاتدي و اونا توخونوب ددي: "ائسته‌يئرم، طاهئر اول." آدام آنَن جوذامدان قورتولدو.

5:14  عئسا اونا تاپشيردي کي، هچ کئمه بئر سؤز دمه‌سئن، آنجاق گدئب اؤزونو کاهئنه گؤرسدسئن و طاهئر اولدوغو اوچون موسانين بويوردوغو کئمي قوربان تقدئم اتسئن کي، اونلارا شهادت اولسون.

5:15  آمّا عئسانين حاقّيندا خبر داها دا چوخ ياييليردي؛ و چوخ آدام اونو اشئتمک و ناخوشلوقلاريندان صاغالماق اوچون اونون يانينا گلئردئلر.

5:16  آمّا او اؤزو مورتّب ساکئت يرلره چکئلئب، دوعا ادئردي.

5:17  تعلئم وردئيي گونلرئن بئرئنده جلئل، يهودئيه، و اورشلئمئن هامي کندلرئندن گلمئش فرئسئلر و دئن عالئملري اوتورموشدولار و عئسا، ربّئن قووّتي ائله ناخوشلارا شفا ورئردي.

5:18  بو آرادا، بئر نچه نفر، ائفلئج بئر آدامي ياتاق اوستونده گتئردئلر و چاليشيرديلار کي، اونو ائچه‌ري گتئرئب عئسانين حوضوروندا يره قويسونلار.

5:19  آداملارين چوخلوغونا گؤره ائچه‌ري گئره بئلمه‌دئکلري زامان، اِوئن دامينا چيخديلار و دامين سئفاللاري آراسيندان اونو ياتاغي ائله اورتايا، عئسانين قاباغينا اندئردئلر.

5:20  عئسا اونلارين ائمانيني گؤرنده ددي: "آي کئشي، گوناهلارين باغيشلاندي."

5:21  دئن عالئملري و فرئسئلر اؤزلرئنده بله دوشونوردولر: "بو آدام کئمدئر کي، بله کوفر دانيشير؟! واحئد تاريدان باشقا کئم گوناهلاري باغيشلايا بئلر؟!"

5:22  لاکئن عئسا اونلارين نه فئکئر اتدئکلرئني بئلدي و اونلارا جاواب ورئب ددي: "اوره‌يئنئزده نه فئکئر ادئرسئنئز؟!

5:23  هانسي داها آساندير؛ «گوناهلارين سنه باغيشلاندي» دمک، يوخسا «قالخ، يري!» دمک؟!

5:24  آمّا اونون اوچون کي، بئله​سئنئز ائنسان اوغلونون ير اوزونده گوناهلاري باغيشلاماق ائقتئداري وار…" ائفلئج آداما ددي: "سنه ديئرم: دور، ياتاغيني گؤتور و اِوئنه گت!"

5:25  او آندا ائفلئج آدام اونلارين گؤزونون قاباغيندا قالخيب ياتاغيني گؤتوردو و تارييا حمد اده-اده اوئنه گتدي.

5:26  هاميني حيرت بورودو و تارييا حمد ادئردئلر و بؤيوک قورخو ائچئنده ديئردئلر: "بو گون قرئبه ائشلر گؤردوک!"

5:27  بونلاردان سونرا، عئسا اشئيه چيخدي و لاوي آدلي باج ييغان بئر آدامي باجخانادا اوتورموش گؤردو. و اونا ددي: "داليمجا گل!"

5:28  لاوي ده هر شيي بوراخيب آياغا قالخدي و اونون دالينجا گتدي.

5:29  و اؤز اوئنده عئسا اوچون بؤيوک بئر قوناقليق وردي. اونلارلا سوفره باشيندا بئر چوخ باج ييغانلار و اؤزگه آداملار وار ائدي.

5:30  دئن عالئملري و فرئسئلر ديئنئب عئسانين شاگئردلرئنه ددئلر: "نه اوچون باج ييغانلار و گوناهکار آداملارلاا ييئب-ائچئرسئنئز؟!"

5:31  لاکئن عئسا جاواب ورئب اونلارا ددي: "صاغ آداملار يوخ، ناخوش آداملار طبئبه مؤحتاجديرلار.

5:32  من گلمئشم کي، صالح آداملاري يوخ، گوناهکار آداملاري تؤوبه​يه چاغيريم."

5:33  اونلار عئسايا ددئلر: "نه اوچون يحيانين شاگئردلري تز-تز اوروج توتوب، دوعا ادئرلر. فرئسئلرئن شاگئردلري ده بله ادئرلر. آمّا سنئن شاگئردلرئن ييئب-ائچئرلر؟"

5:34  عئسا اونلارا ددي: "بَي اوغلان دوستلارينين يانيندا اولانا قدر، آيا اونلارا اوروج توتدورا بئلرسئنئز؟

5:35  لاکئن او گونلر گله​جک کي، بَي اونلارين الئندن آلينسين. اونلار او زامان، او گونلرده اوروج توتاجاقلار."

5:36  و اونلارا بئر مثل ده ددي: "هچ کس تزه پالتاردان بئر پارچا قوپارديب، کؤهنه پالتارا ياماق وورماز. بله اولسا، هم تزه پالتاري ييرتار، هم ده تزه پالتاردان آلينان پارچا کؤهنه پالتارا ياراشماز.

5:37  هچ کس ده تزه شرابي کؤهنه تولوقلارا دولدورماز. بله اولسا، تزه شراب تولوقلاري پارتلادار؛ هم اؤزو تؤکولر، هم ده تولوقلار هدر اولار.

5:38  تزه شراب تزه تولوقلارا دولدورولمالي‌دير.

5:39  و هچ کئم کؤهنه شرابي ائچندن سونرا، تزه شرابي ائسته‌مز. چونکي دئير: «کؤهنه​سي ياخشي‌دير.»"

Chapter 6

6:1  بئر سبّت گونو عئسا اکئنلر آراسيندان کچئردي. شاگئردلري سونبول​لري درئردئلر و اوووجلاريندا اووب ييئردئلر.

6:2  فرئسئلردن بعضئلري اونلارا ددئلر: "نه اوچون سبّت گونونده جائز اولمايان ائشي ادئرسئنئز؟"

6:3  عئسا اونلارا جاواب ورئب ددي: "مگر اوخوماييبسينيز کي، داوود و اونونلا اولانلار آج قالان زامان نه اتدئلر؟

6:4  نجه داوود تارينين اِوئنه گئردي و تارييا تقدئم ادئلمئش چؤرکلري گؤتوروب يدي و اؤزو ائله اولانلارا دا وردي؟! حال بو کي، بونلارين يمه‌يي کاهئنلردن باشقا هچ کسه جائز ديئل."

6:5  و عئسا اونلارا ددي: "ائنسان اوغلو سبّت گونونون ده صاحئبي‌دئر.""

6:6  آيري بئر سبّت گونو عئسا کنئسه​يه گئردي و تعلئم ورئردي. اورادا صاغ اَلي قوروموش بئر آدام وار ائدي.

6:7  دئن عالئملري و فرئسئلر عئسايا بؤهتان آتماق اوچون سبب آختاريرديلار. اونون اوچون ده اونو گؤز آلتينا آلميشديلار کي، بلکه سبّت گونونده شفا ورسئن.

6:8  آمّا عئسا اونلارين فئکئرلرئني بئلئب، اَلي قوروموش آداما ددي: "آياغا قالخ و اورتادا دور." او دا آياغا قالخيب دوردو.

6:9  سونرا عئسا اونلارا ددي: "سئزدن سوروشورام: سبّت گونو نه اتمک جائزدئر، ياخشيليق اتمک، يوخسا يامانليق؟ جان قورتارماق، يوخسا اؤلدورمک؟"

6:10  عئسا اطرافيندا اولان آداملارين هاميسينا باخيب، اَلي قوروموش آداما ددي: "اَلئني اوزات!" او دا اِله اتدي و الي صاغالدي.

6:11  لاکئن اونلار داها چوخ قضبله‌نئب آرالاريندا دانيشيرديلار کي، عئسايا نه اتسئنلر.

6:12  او گونلرئن بئرئنده عئسا دوعا اتمک اوچون داغا چيخدي. و بوتون گجه​ني تارييا دوعا اتمکله کچئرتدي.

6:13  گوندوز اولاندا شاگئردلرئني يانينا چاغيردي. اونلاردان اون‌ائکي نفري سچئب اونلارا حواري آدي قويدو:

6:14  شمعون کي، اونا پطروس آديني ورمئشدي، قارداشي آندرياس، يعقوب، يوحنّا، فئلئپوس، بارتولماي،

6:15  متّا، توما، آلفاعوس اوغلو يعقوب، وطنپرست آدلانان شمعون،

6:16  يعقوب اوغلو يهودا، و سونرالاردا اونا خيانت ادن يهودا ائسکاريوت.

6:17  عئسا بونلارلا آشاغي اِنئب هامار بئر يرده دوردو. شاگئردلرئندن چوخلاري اورادا ائدئلر و يهودئيه​نئن هر يرئندن، اورشلئمدن، صور و صيدون ساحئل​لرئندن چوخ آداملار گلمئشدئلر کي،

6:18  اونون سؤزلرئني اشئتسئنلر و مرضلرئندن شفا تاپسينلار. ناپاک روحلاردان عذاب چکن آداملار دا صاغاليرديلار.

6:19  ​​جاماعاتين هاميسي اونا توخونماغا چاليشيردي، چونکي اوندان قووّت چيخيب هاميسينا شفا ورئردي.

6:20  عئسا شاگئردلرئنه نظر ساليب ددي: "خوش سئزئن حالينيزا کي، فاغيرسينيز، چونکي تارينين پادشاهليغي سئزئندئر.

6:21  خوش سئزئن حالينيزا کي، ائندي آجسينيز، چونکي دويورولاجاقسينيز. خوش سئزئن حالينيزا کي، ائندي آغلاييرسينيز. چونکي گوله​جکسئنئز.

6:22  خوش سئزئن حالينيزا او زامان کي، آداملار ائنسان اوغلونون خاطئرئنه گؤره سئزدن نئفرت ادئرلر، آرالاريندان قووالاييرلار، سئزي تحقئر ادئرلر و آدينيزي پئسله‌يئرلر.

6:23  او گونده سوئنئن و شادليقدان آتيليب-دوشون. چونکي گؤيده اجرئنئز بؤيوکدور. اونلارين آتالاري دا پيغمبرلرله بله رفتار اتدئلر.

6:24  لاکئن واي سئزه اي وارلي​لار! چونکي تسلّئنئزي اله ائندي آليبسينيز.

6:25  واي سئزه اي توخ اولانلار! چونکي آج اولاجاقسينيز. واي سئزه اي گولَنلر، چونکي ياس توتوب آغلاياجاقسينيز.

6:26  واي سئزه او زامان کي، آداملار سئزئن باره​ده ياخشي دانيشيرلار. چونکي اونلارين آتالاري يالانچي پيغمبرلرله ده بله رفتار اتدئلر.

6:27  آمّا سئزه ديئرم اي اشئدنلر: دوشمنلرئنئزي سوئن، سئزدن نئفرت ادنلره ياخشيليق ادئن.

6:28  سئزه لعنت ادنلره برکت ورئن و سئزي ائنجئدنلره دوعا ادئن.

6:29  اوزونون بئر طرفئنه وورانا، او بئري طرفئني ده چوئر. رداني گؤتوره‌نه، کؤينه‌يئني ده آلماقدان مانع اولما.

6:30  سندن بئر شي ائسته‌ين هرکسه ور و ماليني آپاراندان اونو گري ائستمه.

6:31  ائنسانلارين سئزئنله نجه رفتار اتمه‌سئني ائسته‌يئرسئنئز، سئز ده اونلارلا اله رفتار ادئن.

6:32  اگر سئزي سونلري سوه​سئنئز، نه فضئلتئنئز وار؟! چونکي گوناهکارلار دا اونلاري سونلري سوئرلر.

6:33  اگر سئزه ياخشيليق ادنلره ياخشيليق اده​سئنئز، نه فضئلتئنئز وار؟! چونکي گوناهکارلار دا اله ادئرلر.

6:34  اگر او آداملارا بورج وره​سئنئز کي، اونلاردان گري آلماغا اومئدئنئز وار، نه فضئلتئنئز وار؟! چونکي گوناهکارلار دا گوناهکارلارا بورج ورئرلر کي، همن او قدر گري آلسينلار.

6:35  لاکئن دوشمنلرئنئزي سوئن. اونلارا ياخشيليق ادئن و عوضئني گؤزلمه‌دن بورج ورئن. اجرئنئز چوخ اولاجاق و حاق-تاعالانين اوغوللاري اولاجاقسينيز، چونکي او، ناشوکورلره و پئس آداملارا مهرئباندير.

6:36  آتانيز نجه مرحمتلي‌دئر، سئز ده اله مرحمتلي اولون.

6:37  حؤکم اتمه‌يئن، سئزه ده حؤکم اولونماز. محکوم اتمه‌يئن، سئز ده محکوم اولونمازسينيز. باغيشلايين، سئز ده باغيشلانارسينيز.

6:38  ورئن، سئزه ده ورئلر؛ اؤلچولوب-بئچئلمئش، سئلکَله‌نئب-باسيلميش، دولوب-داشميش بول بئر اؤلچو ائله سئزئن اَته‌يئنئزه تؤکولر. چونکي هانسي اؤلچو ائله اؤلچه​سئنئز، او اؤلچو ائله ده سئزه اؤلچولر."

6:39  و اونلارا بئر مثل ده ددي: "آيا کور، کورا بلدچئلئک اِده بئلر؟ مگر ائکئسي ده چوخورا دوشمز؟

6:40  شاگئرد موعلّئمئندن بؤيوک ديئل، لاکئن تحصئلئني تکمئل ادندن سونرا، هر شاگئرد اؤز موعلّئمي کئمي اولار.

6:41  نه اوچون قارداشينين گؤزونده‌کي چؤپو گؤرورسن، آمّا اؤز گؤزونده‌کي تئري سچمئرسن؟!

6:42  اؤز گؤزونده اولان تئري گؤرمه‌دئيئن حالدا، نجه قارداشينا دئيه بئلرسن کي: «قارداشيم، قوي گؤزونده‌کي چؤپو چيخارديم؟!» اي رئياکار! اوّلجه تئري اؤز گؤزوندن چيخارت، او زامان آيدين گؤررسن کي، چؤپو قارداشينين گؤزوندن چيخارداسان.

6:43  چونکي اله ياخشي آغاج يوخدور کي، پئس ميوه ورسئن و اله پئس آغاج دا يوخدور کي، ياخشي ميوه ورسئن.

6:44  هر آغاج اؤز ميوه​سئندن تانينير: نه تئکانلاردان انجئر دررلر، نه ده گَوَندن اوزوم ييغارلار.

6:45  ياخشي آدام اوره‌يئنئن ياخشيليق خزئنه​سئندن ياخشي شيلر چيخاردير؛ پئس آدام دا اوره‌يئنئن پئس خزئنه​سئندن پئس شيلر چيخاردير. چونکي اونون آغزي اوره‌يئندن کچنلري بيان ادئر.

6:46  نه اوچون مني «يارب، يارب…» چاغيريرسينيز، آمّا سئزه ددئيئم شيلره عمل اتمئرسئنئز؟!

6:47  منئم يانيما گلن، سؤزلرئمي اشئدن و اونلارا عمل ادن هر آدامين کئمه بنزه‌دئيئني سئزه گؤرسدئرم؛

6:48  او، اِو تئکن بئر آداما بنزر کي، قازيب درئنه سالدي و اوئن بونؤوره​سئني داش اوستونده قوردو. سل گلن واخت، سو او اِوه هوجوم اتدي، لاکئن اونو ترپه‌ده بئلمه‌دي. چونکي اِو ياخشي تئکئلمئشدي.

6:49  لاکئن اشئدئب عمل اتمه‌ين، او اِو تئکن آداما بنزر کي، بونؤوره قويماميش، اِوي تورپاق اوستونده بئنا اتدي؛ سل او اِوه هوجوم اتدي و اِو او آندا اوچدو. و او اِوئن اوچماسي بئر موصئبت اولدو."

Chapter 7

7:1  عئسا اونا قولاق آسان خالقا بو سؤزلرئن هاميسيني ديئب بئتئرندن سونرا، کفرناحوما گئردي.

7:2  اورادا بئر يوز باشينين قولو کي، اونون يانيندا چوخ عزئز ائدي، ناخوشلاييب اؤلوم حالينا دوشموشدو.

7:3  عئسانين خبرئني اشئدن زامان، او، يهودئلرئن بعضي آغساقّاللاريني اونون يانينا گؤنده‌ردي کي، اوندان گلئب قولونون صاغالتماسيني خاهئش اتسئنلر.

7:4  اونلار دا عئسانين يانينا گلدئلر و تأکئدله يالواريب ددئلر: "بو آدام لايئقدئر کي، سن اونون اوچون بونو اده​سن.

7:5  چونکي خالقيميزي سوئر و بئزه کنئسه تئکئب."

7:6  عئسا اونلارلا گتدي. يوزباشينين اوئنه ياخينلاشديغي زامان، او، اؤز دوستلاريني اونون پئشوازينا گؤنده‌ردي کي، اونا دسئنلر: "يارب، زحمت چکمه؛ من لايئق ديئلم کي، منئم داميميم آلتينا گئره​سن.

7:7  بو سببدن ده اؤزومو لايئق گؤرمه‌دئم کي، سنئن يانينا گلئم. آنجاق بئر کلمه دِه و قولوم صاغالسين.

7:8  چونکي من ده حؤکم آلتيندا اولان بئر آدامام و الئمئن آلتيندا عسگرلر وار. بئرئنه «گت» دِسَم گدر، بئرئسئنه «گل» دِسَم گلر و قولوما «بونو ات» دِسَم، اِدَر."

7:9  عئسا بونو اشئدن واخت تعجّوب اتدي و دؤنوب دالينجا گلن خالقا ددي: "سئزه ديئرم کي، ائسرايئلده بله بو قدر بؤيوک ائمانا راست گلمه‌دئم."

7:10  گؤنده‌رئلمئش آداملار اوه قاييتديقلاري زامان، ناخوش قولو صاغالميش تاپديلار.

7:11  بوندان سونرا عئسا نايئن ديئلن بئر شهره گتدي. شاگئردلرئنئن چوخو و بؤيوک بئر جاماعات اونونلا گدئردي.

7:12  شهرئن دروازاسينا ياخينلاشان زامان، دول بئر آروادين بئري-بئردانه اوغلونون جنازه​سئني چيخارديرديلار. شهر اهلئندن چوخ آدام اونونلا گدئردي.

7:13  رب او آناني گؤرن واخت، اونا يازيغي گلدي و ددي: "آغلاما."

7:14  و ياخينلاشيب الئني اؤلونون اوزانديغي تابوتا قويدو. آپارانلار دايانديلار. و عئسا ددي: "اي جاوان، سنه ديئرم، دور!"

7:15  ​اؤلو دوروب اوتوردو و دانيشماغا باشلادي. عئسا اونو آناسينا گري وردي.

7:16  هاميني قورخو بورودو و تارييا حمد ادئب ديئردئلر: "آراميزدا بؤيوک بئر پيغمبر ظوهور ادئب" و "تاري خالقينين گؤروشويونه گلئب."

7:17  اونون باره​سئنده بو خبر بوتون يهودئيه و اطرافدا اولان وئلايتلرئن هاميسينا ياييلدي.

7:18  يحيانين شاگئردلري اونا بونلارين هاميسيني خبر وردئلر.

7:19  يحيا شاگئردلرئندن ائکئسئني چاغيريب ربّئن يانينا گؤنده‌ردي کي، اوندان سوروشسونلار: "آيا گلمه‌لي اولان سن​سن، يوخسا آيري بئرئني گؤزله‌يک؟"

7:20  يحيانين شاگئردلري عئسانين يانينا گلئب ددئلر: "تعمئد ورن يحيا بئزي سنئن يانينا گؤنده‌رئب کي، سوروشاق: «گلمه‌لي اولان سن‌سن، يوخسا آيري بئرئني گؤزله‌يک؟»"

7:21  اله او واخت عئسا بئر چوخلاريني ناخوشلوقلاردان، آزارلاردان و ناپاک روح الئندن خئلاص اتدي؛ کور اولانلاردان بئر چوخونون گؤزلرئني آچدي.

7:22  عئسا جاوابيندا اونلارا ددي: "گدئن نه گؤردويونوزو و نه اشئتدئيئنئزي يحيايا بئلدئرئن: کورلار گؤرورلر، چولاقلار يرئيئرلر، جوذاملي‌لار طاهئر اولورلار، کارلار اشئدئرلر، اؤلولر دئرئلئرلر، و فاغيرلارا خوش خبر موژده ورئلئر.

7:23  خوش او آدامين حالينا کي، مندن اؤتري بودره​مه‌سئن."

7:24  يحيانين اِلچئلري گدندن سونرا، عئسا يحيانين حاقّيندا خالقا دانيشماغا باشلادي: "چؤله نه گؤرمه‌يه گتدئنئز، يلئن ترپتدئيي قاميشي؟

7:25  ديئن، نه گؤرمه‌يه چيخدينيز، ظرئف پالتارلار گيمئش بئر آدامي؟ آمّا ظرئف پالتار گيئنئب دبدبه ائله ياشايانلار، پادشاه سارايلارينداديرلار.

7:26  بس نه گؤرمه‌يه گتدئنئز، بئر پيغمبر؟ بلي، سئزه ديئرم، پيغمبردن ده افضل اولاني.

7:27  بو، او آدامدير کي، اونون حاقّيندا يازيليب: «باخ، سنئن قاباغيندا اؤز الچئمي گؤنده‌رئرم. او سندن قاباق سنئن يولونو حاضيرلاياجاق.»

7:28  سئزه ديئرم: آرواددان دوغولانلار آراسيندا تعمئد ورن يحيادان بؤيوک، هچ بئر آدام يوخدور. لاکئن تارينين پادشاهليغيندا لاپ کئچئک اولان يحيادان بؤيوکدور."

7:29  او زامان کي، بوتون خالق و باج ييغانلار بونو اشئتدئلر، تارينين عدالتئني تصدئق اتدئلر، چونکي يحيادان تعمئد آلميشديلار.

7:30  آمّا فرئسئلر و قاضيلار تارينين اونلار حاقّيندا اولان هدفئني ردّ اتدئلر. چونکي يحيادان تعمئد آلماميشديلار.

7:31  "بو نسلئن آداملاريني نه‌يه بنزه‌دئم و اونلار کئمه بنزه‌يئرلر؟

7:32  اونلار ميدانلاردا اوتوران اوشاقلارا بنزه‌يئرلر کي، بئربئرئني چاغيريب ديئرلر: «بئز سئزه توتک چالديق، سئز اوينامادينيز. سئزه نوحه اوخودوق، آغلامادينيز.»

7:33  چونکي تعمئد ورن يحيا، گلن واخت، نه چؤرک يئين، نه ده شراب ائچن ائدي و سئز ديئرسئنئز: «اوندا بئر ائبلئس وار.»

7:34  ائنسان اوغلو، گلن واخت، ييئر و ائچئر و سئز ديئرسئنئز: «باخ، قارينقولو و شرابخار بئر آدامدير، باج ييغانلارين و گوناهکارلارين دوستو!»

7:35  لاکئن حئکمت اؤز اؤولادلارينين هاميسي طرفئندن تصدئق اولونور."

7:36  فرئسئلردن بئري عئسادان خاهئش اتدي کي، اونلارلا يمک يسئن. او دا فرئسئنئن اوئنه گئرئب، سوفره باشيندا اوتوردو.

7:37  او شهرده ياشايان گوناهکار بئر آرواد عئسانين فرئسئنئن اِوئنده سوفره باشيندا اوتوردوغوندان خبردار اولوب، آغ مرمر بئر قابدا بئر عطئر گتئردي

7:38  و آرخادا، اونون آياقلارينين يانيندا دوروب آغلايا-آغلايا عئسانين آياقلاريني گؤزياشلاري‌ ائله ائسلاديردي و ساچلاري ائله سئلئب، آياقلاريني اؤپوردو و عطئري اونون آياقلارينا سورتوردو.

7:39  عئساني اِوئنه دعوت ادن فرئسي، بونو گؤرن واخت، اؤز-اؤزونه ددي: "بو آدام اگر پيغمبر اولسايدي، اونا توخونان آروادين کئم اولدوغونو و نه‌چي اولدوغونو بئلردي. چونکي بو، گوناهکار بئر آرواددير."

7:40  او زامان عئسا اونا جاواب ورئب ددي: "شمعون! سنه دمه‌لي بئر سؤزوم وار." او دا ددي: "بويور، اوستاد."

7:41  عئسا ددي: "بئر طلبکارين ائکي بورجلوسو وار ائدي؛ بئري بش يوز دئنار و او بئري الّي دئنار بورجلو ائدي.

7:42  بورجلاريني ورمه‌يه هچ بئر شيلري اولماديغينا گؤره، بورجو هر ائکئسئنه باغيشلادي. ائندي ده گؤروم اونلارين هانسي اونو چوخ سوه​جک؟"

7:43  شمعون جاواب ورئب ددي: "گومان ادئرم او کي، اونا آرتيق باغيشلاندي." عئسا ددي: "دوز حؤکم اتدئن."

7:44  و آروادين طرفئنه دؤنوب شمعونا ددي: "بو آروادي گؤرورسن؟ سنئن اوئنه گئردئم، آياقلاريم اوچون سو گتئرمه‌دئن. لاکئن او، منئم آياقلاريمي گؤز ياشلاري​ ائله ائسلاتدي و ساچلاري ائله سئلدي.

7:45  سن مني اؤپمه‌دئن. لاکئن او، من گلندن بري آياقلاريمي اؤپمکدن دورمور.

7:46  سن باشيمي ياغلا ياغلامادين. لاکئن او، آياقلاريمي عطئرله ياغلادي.

7:47  بونا گؤره ده سنه ديئرم: اونون چوخ اولان گوناهلاري باغيشلاندي، چونکي چوخ سوگي گؤرستدي. لاکئن کئمه آز باغيشلانسا، آز دا سِوَر."

7:48  و آروادا ددي: "گوناهلارين باغيشلاندي."

7:49  عئسا ائله سوفره باشيندا اوتورانلار، آرالاريندا ديئردئلر: "بو کئمدئر کي، گوناهلاري دا باغيشلايير؟!"

7:50  عئسا آروادا ددي: "ائمانين سني خئلاص اتدي. سالامات گت."

Chapter 8

8:1  سونرا عئسا شهرلر و کندلري گزئب وعظ ادئردي و تارينين پادشاهليغينين خوش خبرئني ورئردي. اون‌ائکي شاگئرد ده اونونلا ائدئلر.

8:2  ناپاک روحلاردان و ناخوشلوقلاردان صاغالميش بعضي آروادلار دا اونونلا گزئردئلر: ائچئندن يدّي ائبلئس چيخميش مجدللي ديئلن مريم،

8:3  هئرودون ناظئري خوزانين آروادي يوآنّا، سوزانّا و بئر چوخ آيري آروادلار کي، اؤز وارلاري ائله اونلارا خئدمت ادئردئلر.

8:4  او زامان کي، بؤيوک بئر جاماعات ييغيلدي و او آداملار دا کي، هر شهردن اونون يانينا گلئردئلر، عئسا اونلارا بئر مثل نقل اتدي:

8:5  "بئر اَکئنچي توخوم سپمه‌يه چيخدي. توخومو سپن زامان اونلاردان بعضئسي يول قيراغينا دوشوب، آياق آلتيندا پايمال اولدو و گؤيون قوشلاري اونو يدئلر.

8:6  بعضئسي داشليغا دوشدو و بئتن واختدا قورودو، چونکي روطوبتي يوخ ائدي.

8:7  بعضئسي تئکانلار آراسينا دوشدو. تئکانلار اونلارلا برابر بؤيويوب اونلاري بوغدولار.

8:8  لاکئن بعضئسي ياخشي تورپاغا دوشدو و بئتئب يوز قات آرتيق ثمره وردي." عئسا بونلاري ديئب بله نئدا اتدي: "اشئتمه‌يه قولاغي اولان اشئتسئن!"

8:9  آمّا شاگئردلري اوندان سوروشدولار: "بو مثلئن معناسي نه‌دئر؟"

8:10  عئسا ددي: "تارينين پادشاهليغينين سئرّلرئني بئلمک سئزه ورئلئب، لاکئن اؤزگه آداملارا مثللر​له‌دئر کي، گؤردوکلري حالدا گؤرمه‌سئنلر و اشئتدئکلري حالدا آنلاماسينلار.

8:11  مثلئن معناسي بودور: توخوم تارينين کلامي‌دير.

8:12  يول قيراغينا دوشنلر اونلارديرلار کي، کلامي اشئدئبلر؛ سونرا شرئر گلئر و کلامي اونلارين اوره‌يئندن گؤتورور، مبادا ائنانيب نئجات تاپسينلار.

8:13  داشليغا دوشنلر اونلارديرلار کي، کلامي اشئدن واخت شادليقلا قبول ادئرلر، لاکئن کؤکلري اولماديغيندان بئر مودّت ائمان گتئرئرلر و ائمتاحان زاماني ائماندان دؤنورلر.

8:14  تئکانلار آراسينا دوشنلر اونلارديرلار کي، کلامي اشئدئرلر، لاکئن گده-گده بو حياتين نئگارانليغي ائچئنده، ثروت و لذّتلري ائچئنده بوغولورلار و ثمره گتئرمئرلر.

8:15  آمّا ياخشي تورپاق اوستونه دوشنلر اونلارديرلار کي، کلامي صادئق و ياخشي اورکله اشئدئب ساخلاييرلار و صبرله ثمره ورئرلر.

8:16  هچ کس چيراق يانديريب اونو قابلا اؤرتمز و يا ياتاق آلتينا قويماز. چيراغي چيراقدانا قويار کي، ائچه‌ري گئرنلر ائشيغي گؤرسونلر.

8:17  چونکي اِله گئزلئن بئر شي يوخدور کي، بلّي اولماسين؛ و اِله گئزلئن بئر شي يوخدور دا کي، بئلئنئب آشکارا چيخماسين.

8:18  بونا گؤره ده، نجه اشئتدئيئنئزه دئقّت ادئن؛ چونکي کئمده وارسا، اونا داها چوخ ورئله​جک. لاکئن کئمده يوخسا، الئنده اولدوغونو گومان اتدئيي ده اوندان آليناجاق."

8:19  عئسانين آنا و قارداشلاري اونون يانينا گلدئلر، لاکئن جاماعاتين چوخلوغوندان اونا ياخينلاشا بئلمه‌دئلر.

8:20  عئسايا خبر ورئب ددئلر: "آنان و قارداشلارين اشئکده دوروب ائسته‌يئرلر کی، سني گؤرسونلر."

8:21  عئسا جاواب ورئب اونلارا ددي: "منئم آنام و قارداشلاريم اونلارديرلار کي، تارينين کلاميني اشئدئب اونا عمل ادئرلر."

8:22  گونلرئن بئرئنده عئسا اؤز شاگئردلري ائله بئر قاييغا مئنئب اونلارا ددي: "گؤلون او بئري تايينا کچک." بلجه يولا دوشدولر.

8:23  قاييق سو اوزونده گدن واخت، عئسا يوخويا گتدي. گؤلده شئدّتلي بئر کولک باشلادي اله کي، قاييق سو ائله دولوردو. اونلار خطره دوشموشدولر.

8:24  شاگئردلر عئسانين يانينا گلدئلر و اونو اوياديب ددئلر: "اوستاد! اوستاد! هلاک اولوروق!" عئسا دوروب کوله‌يه و سويون تلاطومونه آجيقلاندي. کولک ياتدي و آرامليق دوشدو.

8:25  او زامان عئسا اونلارا ددي: "ائمانينيز هارادادير؟!" اونلار تعجّوب و قورخو ائچئنده بئر​بئرلرئنه ديئردئلر: "بو کئمدئر کي، هم کوله‌يه، هم ده سويا امر ادئر و اوندان ائطاعت ادئرلر!"

8:26  اونلار جلئلئن موقابئلئنده اولان جده‌رئلرئن وئلايتئنه گلدئلر.

8:27  عئسا قاييقدان ساحئله چيخاندا، او شهر اهلئندن ائبلئس الئنه توتولموش بئر آداما راست گلدي. بو آدام اوزون زاماندان بري پالتار گيمئردي و اِوده يوخ، مقبره‌لرده ياشاييردي.

8:28  او، عئساني گؤرن زامان، باغيريب اونون قاباغيندا يره دؤشندي و اوجا سسله ددي: "اي تاعالا تارينين اوغلو عئسا، مندن نه ائسته‌يئرسن؟ سنه يالواريرام، منه عذاب ورمه!"

8:29  چونکي عئسا اونا امر اتمئشدي کي، بو آدامدان اشئيه چيخسين. ناپاک روح دفه​لر​له اونو توتموشدو و آدامي زنجئرلر و کونده​لر​له باغلاييب باشينا موحافئظ قويموشدولار. آمّا گئنه ده زنجئرلري قيريردي و ائبلئس طرفئندن چؤللره قوولوردو.

8:30  عئسا اوندان سوروشدو: "آدين نه‌دئر؟" جاواب وردي: "قوشون." اونا گؤره کي، اونا بئر چوخ ائبلئس گئرمئشدي.

8:31  اونلار عئسايا يالوارديلار کي، اونلارا برزخه گتمه‌يه امر اتمه‌سئن.

8:32  اورادا، داغدا بؤيوک بئر دونگوز سوروسو اوتلاييردي. اونا يالوارديلار کي، دونگوزلارين ائچئنه گئرمه‌يه اونلارا ائجازه ورسئن. عئسا دا ائجازه وردي.

8:33  ائبلئسلر او آدامدان چيخيب دونگوزلارا گئردئلر. دونگوز سوروسو اوچوروما طرف قاچيب، اورادان گؤله آتيلدي و هاميسي بوغولدولار.

8:34  چوبانلار بو حادئثه​ني گؤرن واخت قاچيب، بو خبري شهرده و کندده يايديلار.

8:35  خالق اولوب-کچنلري گؤرمک اوچون چيخيب، عئسانين يانينا گلدي و ائچئندن ائبلئسلر چيخميش آدامي گؤردولر کي، عئسانين آياقلاري يانيندا پالتار گيئنمئش و عاغيل‌لاشميش اوتوروب. و دهشته دوشدولر.

8:36  بو حادئثه​ني گؤرنلر ائبلئس الئنه توتولموش آدامين نجه صاغالديغيني اونلارا نقل اتدئلر.

8:37  او زامان جَده‌ره وئلايتئنئن بوتون خالقي عئسادان خاهئش اتدئلر کي، اورادان گتسئن، چونکي اونلاري بؤيوک دهشت بوروموشدو. عئسا دا قاييغا مئنئب قاييتدي.

8:38  اوندان ائبلئسلر چيخميش آدام عئسايا يالواردي کي، اونون يانيندا قالسين. آمّا عئسا اونو مورخّص ادئب ددي:

8:39  "اِوئنه قاييت و تارينين سنه نه اتدئيئني نقل ات." او دا گدئب عئسانين اونا اتدئکلرئني بوتون شهرده يايدي.

8:40  عئسا گري قاييدان زامان، خالق شادليقلا اونون پئشوازينا چيخدي، چونکي اونو گؤزله​يئردئلر.

8:41  بو آرادا، يايروس آدلي بئر کنئسه ريئسي گلئب، عئسانين آياقلارينا دوشدو و اونا يالواردي کي، اونون اِوئنه گلسئن.

8:42  چونکي اون‌ائکي ياشلاريندا اولان بئري‌​بئردانه قيزي اؤلوم حاليندا ائدي. اونون اوئنه گدنده، جاماعات عئساني هر طرفدن سيخيشديرديلار.

8:43  اورادا بئر آرواد وار ائدي کي، اون‌ائکي ائلدن بري قان آخماسي کسئلمه​مئشدي و هچ کس اونا شفا وره بئلمه​مئشدي.

8:44  آرواد عئسانين آرخاسيندان گلئب، پالتارينين اَته‌يئنه ال سورتدو و او آندا اونون قان آخماسي کسئلدي.

8:45  عئسا سوروشدو: "منه کئم ال سورتدو؟" هامي ائنکار اتدي. او زامان پطروس ددي: "اوستاد، جاماعات هر طرفدن هوجوم ادئب، سني سيخيشديرير."

8:46  لاکئن عئسا ددي: "منه بئر نفر ال سورتدو، چونکي اؤزومدن قووّت چيخديغيني بئلدئم."

8:47  او زامان آرواد، گئزلی قالا بئلمه‌دئيئني گؤرنده تئتره‌يه-تئتره‌يه گلئب، عئسانين آياقلارينا دوشدو و بوتون خالقين حوضوروندا نقل اتدي کي، نه سببدن اونا ال سورتوب و او آندا نجه شفا تاپيب.

8:48  عئسا دا اونا ددي: "قيزيم، ائمانين سني خئلاص اتدي. سالامات گت."

8:49  عئسا حله بو سؤزو ديئردي کي، کنئسه ريئسئنئن اوئندن بئر آدام گلئب ددي: "قيزين اؤلدو، آرتيق اوستادا زحمت ورمه."

8:50  لاکئن عئسا بونو اشئدن زامان اونا ددي: "قورخما، آنجاق ائمان ات و او صاغالاجاق."

8:51  اِوه گئردئکلري واخت عئسا، پطروس، يوحنّا، يعقوب، و قيزين آتا‌-آناسيندان باشقا هچ کئمه اِوه گئرمه‌يه ائجازه ورمه‌دي.

8:52  بو آرادا، هامي قيز اوچون ياس توتوب آغلاييردي. آمّا عئسا ددي: "آغلامايين، او اؤلمه‌يئب، آنجاق ياتيب."

8:53  اونلار قيزين اؤلدويونو بئلدئکلري اوزوندن عئسايا گولدولر.

8:54  لاکئن عئسا قيزين الئندن توتوب ددي: "اوشاق، قالخ!"

8:55  قيزين روحو گري قاييتدي. قيز او آندا آياغا قالخدي. عئسا امر اتدي کي، اونا يمک ورسئنلر.

8:56  قيزين آتا‌-‌​آناسي تعجّوبدن مات قالميشديلار. آمّا عئسا اونلارا تاپشيردي کي، بو حادئثه​نئن حاقّيندا هچ کسه دانيشماسينلار.

Chapter 9

9:1  عئسا اؤز اون‌ائکي شاگئردئني يانينا چاغيريب، هامي ائبلئسلري قووماق اوچون و ناخوشلوقلاري صاغالتماق اوچون اونلارا ائقتئدار و قووّت وردي.

9:2  و اونلاري گؤنده‌ردي کي، تارينين پادشاهليغيني وعظ ادئب ناخوشلارا شفا ورسئنلر.

9:3  و اونلارا ددي: "يول اوچون هچ بئر شي گؤتورمه‌يئن؛ نه عصا، نه توربا، نه چؤرک، نه پول، نه ده بئر کؤينکدن آرتيق.

9:4  هانسي اِوه گئره​سئنئز، او شهردن چيخاناجاق اورادا قالين.

9:5  و سئزي هارادا قبول اتمسه​لر، او شهردن چيخاندا آياقلارينيزين توزونو چيرپين کي، اونلارين ضئدّئنه شهادت اولسون."

9:6  اونلار دا يولا دوشوب کندلري گزئردئلر و ائنجئلئن خوش خبرئني ياييب ناخوشلارا شفا ورئردئلر.

9:7  تِترارخ هئرود عئسانين نه‌لَر اتدئيئنئن هاميسيني اشئتدي و گئج اولموشدو. چونکي بعضي آداملار ديئردئلر؛ "يحيا اؤلولردن دئرئلئب."،

9:8  بعضي آداملار ديئردئلر؛ "ائليا ظوهور ادئب"، و قالاني دا ديئردي کي، "قدئم پيغمبرلردن بئري دئرئلئب."

9:9  لاکئن هئرود ددي: "يحيانين باشيني من کسدئردئم، بس بو آدام کئمدئر کي، حاقّيندا بو شيلري اشئدئرم؟" و اونو گؤرمه‌يه جهد اتدي.

9:10  حوارئلر قاييديب، گؤردوکلري ائشلرئن هاميسيني عئسايا نقل اتدئلر. او دا اونلاري اؤزو ائله گؤتوروب، بيت صيدا آدلي بئر شهره آپاردي.

9:11  آمّا خالق بونو بئلئب اونون دالينجا گتدي. عئسا دا اونلاري قبول ادئب تارينين پادشاهليغي حاقّيندا اونلارلا دانيشدي و شفايا مؤحتاج اولانلاري صاغالتدي.

9:12  گون باتماغا باشلاياندا اون‌ائکي شاگئرد گلئب اونا ددئلر: "جاماعاتي مورخّص ات کي، اطرافدا اولان کندلر و زمئلره گدئب اؤزلري اوچون يمک و ير تاپسينلار، چونکي بورا بوش چؤلدور."

9:13  آمّا عئسا شاگئردلره ددي: "اونلارا سئز يمک ورئن." اونلار جاواب وردئلر: "بئزئم بش چؤرک و ائکي باليقدان باشقا بئر شيئمئز يوخدور. مگر بئز گرک گدئب بو آداملار اوچون چؤرک آلاق؟!"

9:14  چونکي اونلار بش مئن نفر کئشئيه ياخين ائدئلر. لاکئن عئسا شاگئردلرئنه ددي: "اونلاري الّي-الّي دسته​لر​له اوتوردون."

9:15  اونلار دا بله ادئب، هاميني اوتورتدولار.

9:16  عئسا بش چورکله ائکي باليغي گؤتوردو، گؤيه باخيب برکت وردي و بؤلوب شاگئردلرئنه وردي کي، جاماعاتين قاباغينا قويسونلار.

9:17  هامي ييئب دويدو و آرتيق قالان تئکه​لر‌له اون‌ائکي سبد دولدورولدو.

9:18  بئر دفه عئسا تک باشينا بئر يرده دوعا ادئردي و شاگئردلري ده اونونلا ائدئلر. اونلاردان سوروشدو: "خالق ديئر من کئمم؟"

9:19  شاگئردلر جاواب ورئب ددئلر: "بعضئلري تعمئد ورن يحيا ديئر، بعضئلري ائليا. لاکئن بعضئلري ده ديئر کي، قدئم پيغمبرلردن بئري دئرئلئب."

9:20  اونلاردان سوروشدو: "بس سئز منئم کئم اولدوغومو ديئرسئنئز؟" پطروس جاواب ورئب ددي: "سن تارينين مسئحي​سن."

9:21  عئسا اونلارا جئدّي تاپشيريب، امر اتدي کي، بونو هچ کئمه دمه‌سئنلر.

9:22  و ددي کي، "ائنسان اوغلو گرک چوخ عذاب چکسئن و آغساقّاللار، باش کاهئنلر و دئن عالئملري طرفئندن ردّ اولونوب، اؤلدورولسون و اوچونجو گون اؤلولردن دئرئلسئن."

9:23  سونرا عئسا اونلارين هاميسينا بله ددي: "کئم ائسته‌يئر داليمجا گلسئن، گرک اؤزونو ائنکار اتسئن و چارميخيني گؤتوروب هر گون منه پيرو اولسون.

9:24  چونکي کئم جانيني خئلاص اتمک ائسته‌سه، اونو الدن وره​جک. لاکئن کئم جانيني منئم اوچون الدن ورسه، اونو قورتاراجاق.

9:25  آداما نه فايدا وار کي، بوتون دونياني قازانسين، آمّا اؤزونو محو اتسئن و يا اؤزونه ضرر وورسون.

9:26  اونا گؤره کي، کئم مندن و منئم سؤزلرئمدن اوتانسا، ائنسان اوغلو دا اؤزونون، آتاسينين، و موقدّس ملکلرئنئن شؤوکتئله گلن زامان او آدامدان اوتاناجاق.

9:27  لاکئن حقئقتي سئزه ديئرم: بورادا دورانلاردان بعضئسي وار کي، تارينين پادشاهليغيني گؤرمه‌يئنجه اؤلومو دادماياجاقلار."

9:28  بو سؤزلري دئيندن سکّئز گون سونرا، عئسا، پطروسو، يوحنّاني، و يعقوبو اؤزو ائله گؤتوروب دوعا اتمک اوچون داغا چيخدي.

9:29  و دوعا ادن زامان اوزونون گؤرونوشو ديئشئلدي و پالتاري آغاريب پارلاق اولدو.

9:30  باخ، ائکي نفر اونونلا صؤحبت ادئردي. بونلار موسا و ائليا ائدئلر.

9:31  اونلار شؤوکتله ظاهئر اولوب عئسانين رحلتي حاقّيندا کي، اونو اورشلئمده تاماملاياجاق ائدي، دانيشيرديلار.

9:32  پطروس و اونونلا اولانلار درئن بئر يوخويا گتمئشدئلر. لاکئن يوخودان اوياناندا عئسانين شؤوکتئني و اونونلا دوران او ائکي کئشئني گؤردولر.

9:33  اونلار عئسادان آيريلاندان سونرا، پطروس عئسايا ددي: "اوستاد، بورادا اولماغيميز نه ياخشي اولدو! اوچ چادير قوراق؛ بئري سنه، بئري موسايا، بئري ده ائليايا." چونکي نه ددئيئني باشا دوشموردو.

9:34  پطروس بو سؤزلري دئين زامان، بئر بولود گلدي و اونلارا کؤلگه سالدي. بولود اونلارين اطرافيني آلان واخت قورخدولار.

9:35  و بولوددان بئر سس گلئب ددي: "بو منئم اوغلومدور، سچئلمئش اولان، اونا قولاق آسين."

9:36  بو سسئن کسئلدئيي واخت، عئسانين تک باشينا اولدوغو گؤروندو. و اونلار سوکوت ادئب، او گونلرده گؤردوکلري باره​ده هچ کسه بئر سؤز دمه‌دئلر.

9:37  او گونون صاباحي داغدان اِنَن زامان، بئر چوخ خالق عئسانين پئشوازينا چيخدي.

9:38  بئردن جاماعات آراسيندان بئر آدام قيشقيريب ددي: "اوستاد، سنه يالواريرام، اوغلوما نظر سال، چونکي او، منئم بئرجه بالامدير.

9:39  بئر روح اونو توتور، او دا بئردن بئره باغيرماغا باشلايير. روح اونو اِله تئتره​دئر کي، اوشاغين آغزي کؤپوکله‌نئر. و اونو قووّتدن سالاندان سونرا زورلا اوندان آيريلير.

9:40  سنئن شاگئردلرئنه يالوارديم کي، روحو قووسونلار، لاکئن باجارا بئلمه‌دئلر."

9:41  عئسا جاواب ورئب ددي: "اي ائمانسيز و ترسه نسئل! نه واختا قدر سئزئنله اولوب سئزه دؤزه​جه‌يم؟! اوغلونو بورايا گتئر."

9:42  اوشاق عئسانين يانينا گلن واخت، ائبلئس اونو يره چيرپيب چوبالاتدي. آمّا عئسا اونا آجيقلاندي و اوشاغي صاغالديب آتاسينا وردي.

9:43  هامي تارينين عظمتئنه مات قالميشدي. و هر کس عئسانين اتدئيي بوتون ائشلره حيرت ادنده، او، اؤز شاگئردلرئنه ددي:

9:44  "بو سؤزلر قولاقلارينيزدا قالسين؛ چونکي ائنسان اوغلو ائنسانلارين الئنه تسلئم ادئله​جک."

9:45  لاکئن اونلار بو سؤزو آنلاماديلار و سؤزون معناسي اونلار اوچون درک ادئلمه​مئش قالدي و بو باره​ده عئسادان سوروشماغا قورخوردولار.

9:46  اونلارين آراسيندا بله بئر موباحئثه دوشدو کي، اونلاردان هانسي داها بؤيوکدور.

9:47  عئسا اونلارين اورکلرئنده‌کي فئکئري بئلدي و کؤرپه بئر اوشاغي گؤتوروب يانينا چکدي

9:48  و اونلارا ددي: "کئم بو اوشاغي منئم آديما قبول اتسه، مني قبول اتمئش اولور و کئم مني قبول ادئر، مني گؤنده‌ره‌ني قبول اتمئش اولور. آرانيزدا لاپ کئچئک کئم اولسا، اِله لاپ بؤيوک اودور."

9:49  بو زامان يوحنّا سؤز آليب ددي: «اوستاد، بئر آدام گؤردوک کي، سنئن آدينلا​ ائبلئسلري قووور و اونا مانع اولدوق چونکي بئز​ئمله سنئن دالينجا گلمئر.»

9:50  عئسا اونا ددي: "اونا مانع اولمايين. چونکي سئزه ضئدّ اولمايان سئزئن طرفدارينيزدير."

9:51  عئسانين دونيادان گؤيه آليناجاغي گونلر ياخينلاشاندا، او، اورشلئمه گتمک قرارينا گلدي.

9:52  اؤزوندن قاباق الچئلر گؤنده‌ردي. اونلار، عئسا اوچون تداروک گؤرمک قصدي ائله سامئره​لي‌لرئن بئر کندئنه گئردئلر.

9:53  لاکئن اورانين اهلي اونو قبول اتمه‌دئلر، چونکي اونون قصدي اورشلئمه گتمک ائدي.

9:54  عئسانين شاگئردلري يعقوب و يوحنّا بونو گؤرن زامان ددئلر: "يارب! ائسته‌يئرسن امر ادک کي، گؤيدن اود ياغسين و اونلاري محو اتسئن؟"

9:55  لاکئن عئسا دؤنوب اونلارا آجيقلاندي. و ددي: "سئز هانسي روحدان اولدوغونوزو بئلمئرسئنئز.

9:56  چونکي ائنسان اوغلو گلمه‌يئب کي، ائنسانلارين جانيني محو اتسئن. گلئب کي، اونلاري خئلاص اتسئن." و آيري بئر کنده گتدئلر.

9:57  اونلار يولدا گدن واخت، بئر نفر عئسايا ددي: "يارب! هارايا گده​سن، سنئن دالينجا گله‌رم."

9:58  عئسا اونا ددي: "تولکولرئن يوواسي، گؤي قوشلارينين دا يوواسي وار، لاکئن ائنسان اوغلونون باشيني داياماغا بئر يري يوخدور."

9:59  و آيري بئر آداما ددي: "منئم داليمجا گل." آمّا او ددي: "يارب منه ائجازه ور، اوّلجه گدئم آتامي دفن ادئم."

9:60  عئسا اونا بله ددي: "قوي اؤلولر اؤز اؤلولرئني دفن اتسئنلر. آمّا سن گت تارينين پادشاهليغيني اعلان ات."

9:61  آيري بئري ده ددي: "يارب! سنئن دالينجا گله​جه‌يم، آمّا ائجازه ور اوّلجه اِوئمده اولانلارلا وئداعلاشيم."

9:62  لاکئن عئسا اونا ددي: "اَلئني جوت اوستونه قويوب آرخايا باخان آدام تارينين پادشاهليغينا ياراشماز."

Chapter 10

10:1  بوندان سونرا رب يتمئش نفر داها تعيئن اتدي و اونلاري ائکي‌‌-​ائکي، اؤزوندن قاباق، گده​جه‌يي هر شهر و هر يره گؤنده‌ردي.

10:2  و اونلارا ددي: "محصول چوخ، لاکئن ائشچئلر آزدير. اونا گؤره ده محصولون صاحئبي اولان ربّه يالوارين کي، محصولونو ييغماق اوچون ائشچئلر گؤنده‌رسئن.

10:3  گدئن! من سئزي قوردلار آراسينا قوزولار کئمي گؤنده‌رئرم.

10:4  نه کئسه گؤتورون، نه توربا، نه ده آياق قابي. يولدا دا هچ کسله سالاملاشمايين.

10:5  هانسي اِوه گئره​سئنئز، اوّلجه ديئن: «بو اِوده سالاماتليق اولسون.»

10:6  اگر اورادا سالاماتليق سِوَن بئر آدام اولسا، سالامينيز اونون اوستونده قالاجاق. اولماسا، سالامينيز اؤزونوزه قاييداجاق.

10:7  او اِوده قالين. اونلارين نه‌يي وارسا، ييئن و ائچئن، چونکي ائشچي اؤز موزدونه لايئقدئر. اِودن اِوه کچمه‌يئن.

10:8  بئر شهره گئردئيئنئز زامان، اگر سئزي قبول اتسه​لر، قاباغينيزا نه قويولسا، ييئن.

10:9  اورادا اولان ناخوشلارا شفا ورئن و اونلارا ديئن کي، «تارينين پادشاهليغي سئزه ياخينلاشيب.»

10:10  آمّا گئردئيئنئز شهرلردن هانسيندا سئزي قبول اتمسه​لر، اونون کوچه​لرئنه چيخيب ديئن:

10:11  «شهرئنئزدن آياقلاريميزا ياپيشان توزو دا سئزئن ضئدّئنئزه چيرپيريق. لاکئن گئنه ده بئلئن کي، تارينين پادشاهليغي سئزه ياخينلاشيب.»

10:12  سئزه ديئرم، قئيامت گونو سودومون حالي او شهرئن حاليندان داها آسان اولاجاق.

10:13  واي سنه، اي خورازئن! واي سنه، اي بيت صيدا! چونکي سئزده باش ورن مؤجوزه​لر صور و صيدادا باش وِرسَيدي، اونلار چوخدان چولا بورونوب، کول ائچئنده اوتوروب، تؤوبه ادردئلر.

10:14  آمّا قئيامت گونو صور و صيدانين حالي سئزئنکئندن داها آسان اولاجاق.

10:15  و سن، اي گؤيه قدر قالخان کفرناحوم! اؤلولر عالمئنه قدر اِندئرئله​جکسن.

10:16  سئزه قولاق آسان منه قولاق آسير و سئزي ردّ ادن مني ردّ ادئر؛ و مني ردّ ادن مني گؤنده‌ره‌ني ردّ ادئر."

10:17  يتمئش شاگئرد شادليقلا قاييتديلار و عئسايا ددئلر: "يارب! ائبلئسلر ده سنئن آديندا بئزدن ائطاعت ادئرلر."

10:18  عئسا اونلارا ددي: "شيطاني گؤردوم کي، گؤيدن ائلديريم کئمي دوشدو.

10:19  باخين، من سئزه ائقتئدار ورمئشم کي، ائلانلاري، عقربلري و دوشمنئن بوتون قووّتئني آياق آلتيندا اَزه​سئنئز و هچ بئر شي سئزه ضرر وورماياجاقدير.

10:20  بوندان سوئنمه‌يئن کي، روحلار سئزدن ائطاعت ادئرلر. بوندان سوئنئن کي، آدلارينيز گؤيده يازيليب."

10:21  عئسا او آندا روحن سوئنئب ددي: "اي آتا، گؤيون و يرئن ربّي! سنه شوکور ادئرم کي، بو شيلري بئلئجئلردن و آغيلّي‌لاردان گئزله‌دئب، کؤرپه​لره آچدين! بلي، آتا! چونکي سنئن ائسته‌دئيئن بله ائدي.

10:22  هر شي آتام طرفئندن منه ورئلئب. اوغولون کئم اولدوغونو هچ کئم بئلمز، مگر آتا. و آتانين کئم اولدوغونو هچ کئم بئلمز، مگر اوغول و او آدام کي، اوغول اونا آچماق ائسته‌يئر."

10:23  و شاگئردلره دؤنوب اونلارا آيريجا ددي: "خوش او گؤزلرئن حالينا کي، سئز گؤرن شيلري گؤرور.

10:24  چونکي سئزه ديئرم؛ چوخ پيغمبرلر و پادشاهلار سئزئن گؤردويونوز شيلري گؤرمک آرزوسوندا اولدولار، لاکئن گؤرمه‌دئلر. سئزئن اشئتدئيئنئز شيلري اشئتمک آرزوسوندا اولدولار، لاکئن اشئتمه‌دئلر."

10:25  بئر شرئعت عالئمي دوردو و عئساني ائمتاحان اتمک اوچون اونا ددي: "اوستاد! نه ادئم کي، ابدي حياتي مئراث آليم؟"

10:26  عئسا اونا ددي: "شرئعتده نه يازيليب؟ نجه اوخويورسان؟"

10:27  شرئعت عالئمي عئسانين جاوابيندا ددي: "رب تاريني بوتون اوره‌يئندن، بوتون جانيندان، بوتون قووّتئندن و بوتون فئکرئندن سِو و قونشونو اؤزون کئمي سِو."

10:28  عئسا اونا ددي: "دوغرو جاواب وردئن. بونا عمل ات، ياشاياجاقسان."

10:29  لاکئن او، اؤزونو حاقلي چيخارتماق ائسته‌يئب عئسايا ددي: "اوندا منئم قونشوم کئمدئر؟"

10:30  عئسا جاواب ورئب ددي: "بئر نفر اورشلئمدن ارئحايا گدن واخت، حرامي‌لرئن اَلئنه دوشدو. حرامي‌لر اونو سويدولار و يارالاييب ياريجان حالدا قويوب گتدئلر.

10:31  تصادوفن بئر کاهئن او يوللا گدئردي. آدامي گؤره‌نده يولون او تاييندان کچدي.

10:32  بئر لاوئلي ده او يره چاتيب آدامي گؤرن واخت، يولون او تاييندان کچئب گتدي.

10:33  آمّا او يولدا سفره چيخان بئر سامئره​لي اونون يانينا يتئشدي و اونو گؤرن واخت، اونا يازيغي گلدي.

10:34  آداما ياخينلاشدي و اونون يارالارينا زيتون ياغي ائله شراب تؤکوب باغلادي. و اونو اؤز اششه‌يئنه مئندئرئب، بئر مهمانخانايا گتئردي و اونون قيدئنه قالدي.

10:35  او گونون صاباحي ائکي دئنار چيخارديب، مهمانخاناچييا وردي و ددي: «اونا ياخشي يتئش و اگر آرتيق خرجئن چيخسا، قاييداندا سنه وره​رم.»

10:36  ائندي سنئن نظرئنه گؤره بو اوچ نفردن هانسي ائثبات اتدي کي، حرامي‌لرئن اَلئنه دوشن آداما بئر قونشودور؟"

10:37  او آدام ددي: "اونا مرحمت گؤرسه‌دن آدام." عئسا دا اونا ددي: "گت، سن ده بله ات."

10:38  عئسا، شاگئردلري ائله بئرلئکده يولا داوام ورئب بئر کنده گئردي. بورادا مارتا آدلي بئر آرواد اونو اؤز اوئنه دعوت اتدي.

10:39  اونون مريم آدلي بئر باجيسي وار ائدي. مريم عئسانين آياقلارينين يانيندا اوتوروب اونون سؤزلرئنه قولاق آسيردي.

10:40  لاکئن مارتا ائشئن چوخلوغوندان تلاش ائچئنده ائدي. مارتا عئسانين يانينا گلئب اونا ددي: "يارب، باجيمين مني خئدمت ائچئنده تک بوراخماسي، مگر سني ناراحات اتمئر؟ اونا ده کي، منه کؤمک اتسئن."

10:41  عئسا اونا جاواب ورئب ددي: "مارتا، مارتا، سن چوخ شيلر اوچون اوزولوب تلاش ادئرسن.

10:42  آنجاق بئرجه شي وار. مريم ياخشي پايي سچئب و بو، اوندان آلينماياجاقدير."

Chapter 11

11:1  بئر دفه عئسا​ بئر ​يرده دوعا ​ادئردي. دوعاسيني بئتئردئيي زامان، شاگئردلرئندن بئري اونا ددي: "يارب! دوعا اتمه‌يي بئزه اؤيرت، نجه کي، يحيا دا شاگئردلرئنه اؤيرتدي."

11:2  عئسا اونلارا ددي: "دوعا ادن واخت ديئن: آتا، آدين موقدّس اولسون. سلطنتئن گلسئن.

11:3  گونده​لئک چؤره‌يئمئزي بئزه هر گون ور.

11:4  گوناهلاريميزي باغيشلا، چونکي بئز ده بئزه بورجلو اولان هر آدامي باغيشلاييريق. بئزي ائمتئحانا چکمه."

11:5  و اونلارا ددي: "فرض ادک کي، سئزلردن بئرئنئن بئر دوستو وار. گجه ياريسي اونون اوئنه گلئب ديئر: «دوستوم، منه اوچ چورک بورج ور.

11:6  چونکي يولدان يانيما بئر دوستوم گلئب و قاباغينا قويماغا بئر شيئم يوخدور.»

11:7  او دا ائچه‌رئدن جاواب ورئب ديئر: «منه زحمت ورمه، قاپي آرتيق باغلي‌دير و اوشاقلاريم منئمله ياتاقداديرلار. قالخيب سنه بئر شي وره بئلمه‌رم.»

11:8  سئزه ديئرم کي، اگر او، دوستلوق سببئندن اؤتري قالخيب ورمه‌سه ده، اونون اوزلو اولدوغونا گؤره قالخيب نه قدر لازيم اولسا، وره​جکدئر.

11:9  من سئزه ديئرم: ائسته‌يئن، سئزه ورئله​جک. آختارين، تاپاجاقسينيز. قاپيني دؤيون، سئزه آچيلاجاقدير.

11:10  چونکي هر ائسته‌ين آلير، آختاران تاپير و قاپيني دؤينه، آچيلير.

11:11  سئزدن هانسي آتا وار کي، اگر اوغلو اوندان چورک ائسته‌سه، داش ورسئن؟ و يا اگر باليق ائسته‌سه، اونا باليق عوضئنده ائلان ورسئن؟

11:12  و يا يومورتا ائسته‌سه، اونا عقرب ورسئن؟

11:13  ائندي اگر سئز کي، شرورسونوز، اؤولادلارينيزا ياخشي شيلري ورمه‌يي بئلئرسئنئز، نه قدر آرتيق سماوي آتانيز اوندان ائسته‌ينلره موقدّس روحو وره​جک."

11:14  عئسا لال اولان بئر ائبلئسي قوووردو. ائبلئس آدامدان چيخاندان سونرا، لال دانيشماغا باشلادي و خالق تعجّوب اتدي.

11:15  لاکئن اونلاردان بعضئلري ديئردئلر: "او، ائبلئسلرئن ريئسي بعلزبولون گوجو ائله ائبلئسلري قووور."

11:16  و بعضئلري ده عئساني ائمتاحان اتمک اوچون اوندان ائسته‌يئردئلر کي، گؤيدن بئر علامت گؤرسدسئن.

11:17  آمّا عئسا اونلارين فئکئرلرئني بئلدي و اونلارا ددي: "هر مملکت کي، اؤزو اؤز ائچئنده بؤلونسه، وئران قالار و اؤزو اؤز ائچئنده بؤلونموش اِو ييخيلار.

11:18  و اگر شيطان دا اؤزو اؤز ائچئنده بؤلونسه، سلطنتي نجه داوام ادر؟! بونو اونا گؤره ديئرم کي، ديئرسئنئز من بعلزبولون گوجو ائله ائبلئسلري قوورام.

11:19  ائندي اگر من بعلزبولون گوجو ائله قوورام، سئزئن اوغوللارينيز کئمئن گوجو ائله قوورلار؟ اونلار سئزه قاضي اولاجاقلار.

11:20  لاکئن اگر من ائبلئسلري تارينين بارماغي ائله قوورام، دمه‌لي تارينين پادشاهليغي سئزه گلئبدئر.

11:21  اگر قووّتلي بئر آدام، تپه​دن ديرناغاجاق سئلاحلانيب اؤز اِوئني قوروسا، اموالي سالامات قالار.

11:22  آمّا اگر اوندان داها قووّتلي بئري هوجوم گتئرئب اونا قالئب گلسه، اونون بل باغلاديغي بوتون سئلاحلاري آلار و قنئمتي پايلار.

11:23  منئمله اولمايان منئم ضئدّئمه‌دئر و منئمله ييغمايان داغيدير.

11:24  ناپاک روح بئر آدامدان چيخاندان سونرا، سوسوز يرلرده دولانير و راحاتليق آختارير. لاکئن تاپماديغي زامان ديئر: «چيخديغيم اِوه قاييديم.»

11:25  و گلدئيي واخت، اونو سوپورولموش و بزنمئش تاپير

11:26  او زامان گدئر و اؤزوندن داها پئس اولان يدّي ناپاک روح گؤتوروب گتئرئر و اورايا گئرئب ياشاييرلار. و او آدامين آخيري، اوّلکئندن داها پئس اولور."

11:27  عئسا بونو دئين واخت، بئر آرواد جاماعات ائچئندن سسئني اوجالديب اونا ددي: "خوش سني داشييان بطنئن و سني اَمئزدئرن دؤشلرئن حالينا!"

11:28  لاکئن عئسا ددي: "عکسئنه، خوش او آداملارين حالينا کي، تارينين کلاميني اشئدئب اونا عمل ادئرلر."

11:29  و خالق اونون اطرافينا ييغيلديغي زامان، عئسا دانيشماغا باشلادي: "بو نسئل پئس نسئلدئر. او، علامت آختارير، لاکئن اونا يونوس پيغمبرئن علامتئندن باشقا بئر علامت ورئلمه‌يه​جک.

11:30  چونکي يونوس نينوا اهالئسئنه نجه علامت اولدو، ائنسان اوغلو دا بو نسئل اوچون اله علامت اولاجاق.

11:31  جنوب ملکه​سي قئيامت گونونده بو نسلئن آداملاري ‌ائله قالخيب اونلاري محکوم اده​جک. چونکي او، سوليمانين حئکمتلي سؤزلرئني اشئتمک اوچون، دونيانين او باشيندان گلدي. و ائندي سوليماندان داها بؤيوکو بورادادير.

11:32  نينوا اهالئسي قئيامت گونونده بو نسلئن آداملاري‌ ائله قالخيب اونلاري محکوم اده​جک. چونکي اونلار يونوسون وعظي ‌ائله تؤوبه اتدئلر. و ائندي يونوسدان داها بؤيوکو بورادادير.

11:33  هچ کئم چيراغي يانديراندان سونرا، اونو گئزلي يره، يا دا قابين آلتينا قويماز. چيراق قابينا قويار کي، ائچه‌ري گئرنلر ائشيغي گؤرسونلر.

11:34  بدنئن چيراغي گؤزدور؛ اگر گؤزون ياخشي اولسا، بوتون بدنئن ائشيقلي اولار. آمّا اگر گؤزون پئس اولسا، بوتون بدنئن ده قارانليق اولار.

11:35  پس دئقّت ات کي، سنده​کي ائشيق قارانليق اولماسين.

11:36  اگر سنئن بوتون بدنئن ائشيقلي‌دير، اله کي، بئر ذرّه ده اوندا قارانليق يوخدور، او زامان بوتون بدنئن ائشيقلي اولاجاق؛ بئر چيراق کئمي کي، اؤز نورو ائله سني ائشيقلانديرير."

11:37  عئسا بونلاري دئينده، بئر فرئسي اونو اوئنه يمک يمه‌يه دعوت اتدي. او دا ائچه‌ري گئرئب سوفره باشيندا اوتوردو.

11:38  لاکئن فرئسي عئسانين يمکدن قاباق اللرئني يوماديغيني گؤروب تعجّوب اتدي.

11:39  رب اونا ددي: "ائندي، سئز فرئسئلر، فئنجان و بوشقابين چؤلونو تمئزله‌يئرسئنئز، آمّا ائچئنئز طاماح و پئسلئکله دولودور.

11:40  آغيلسيزلار! مگر ظاهئري يارادان باطئني ده ياراتمير؟!

11:41  قابلارينيزين ائچئنده​کئني صدقه ورئن، او زامان سئزئن اوچون هر شي تمئز اولاجاق.

11:42  آمّا واي حالينيزا، فرئسئلر! چونکي نانَع، صدف​اوتو و هر جور گؤيرتئنئن اوندا-بئرئني ورئرسئنئز، لاکئن عدالت و تارينين سوگئسئنده اهمال ادئرسئنئز. بونلاري ورمک و اونلاردا اهمال اتمه​مک گرکدئر.

11:43  واي حالينيزا، فرئسئلر! چونکي کنئسه​ده مجلئسئن باشيندا اوتورماغي و بازارلاردا سالام آلماغي سوئرسئنئز.

11:44  واي حالينيزا، چونکي ائتمئش قبئرلر کئمي سئنئز کي، اونلارين اوستوندن کچنلرئن اونلاردان خبري يوخدور."

11:45  او واخت شرئعت عالئملرئندن بئري جاوابيندا اونا ددي: "اوستاد، بو سؤزلري دمکله بئزي تحقئر ادئرسن."

11:46  عئسا اونا ددي: "واي سئزئن ده حالينيزا، شرئعت عالئملري! چونکي سئز آداملارين بوينونا اِله يوکلر قويورسونوز کي، آپارماغي چوخ چتئندئر، لاکئن اؤزونوز بارماقلارينيزين بئري ائله ده بله، او يوکلره ديمئرسئنئز.

11:47  واي حالينيزا! چونکي پيغمبرلره مقبره​لر تئکئرسئنئز، حال بو کي، اونلاري اؤلدورن آتالارينيزدير.

11:48  بلجه آتالارينيزين ائشلرئنه شاهئدلئک اِدئب اونلاري تصدئق ادئرسئنئز؛ چونکي اونلار پيغمبرلري اؤلدوردولر، سئز ده اونلارا مقبره​لر تئکئرسئنئز.

11:49  اونا گؤره تارينين حئکمتي ددي: من اونلارين يانينا پيغمبرلر و حوارئلر گؤنده‌ره​جه‌يم، بونلاردان بعضئلرئني اؤلدوره​جکلر و بعضئلرئنه ده عذاب وره​جکلر کي،

11:50  دونيانين اساسي قويولاندان بري بوتون پيغمبرلرئن تؤکولموش قاني بو نسئلدن طلب اولونسون؛

11:51  هابئلئن قانيندان توتموش زِکَريانين قانينا قدر کي، قوربانگاهلا معبدئن قودسو آراسيندا تؤکولدو. سئزه ديئرم کي، بوتون بو تؤکولن قانلار بو نسئلدن طلب اولوناجاق.

11:52  واي حالينيزا، شرئعت عالئملري! چونکي معرئفت قاپيسينين آچاريني گؤتوروبسونوز. اؤزونوز گئرمه‌دئنئز، گئرمک ائسته‌ينلره ده مانع اولدونوز."

11:53  عئسا اوراني ترک ادن واخت، دئن عالئملري و فرئسئلر اونو شئدّتله سيخيشديرديلار و بئر چوخ شيلره اوندان جاواب آلماق ائسته‌دئلر.

11:54  و کمئن ادئب جهد ادئردئلر کي، اونون ددئکلرئندن بئر سؤز قاپيب اوندان شئکايت اتسئنلر.

Chapter 12

12:1  بو آرادا مئنلرجه​ آدام ​بئر يره اله ييغيلميشدي کي، بئربئرئني سيخيشديريرديلار. عئسا اوّلجه اؤز شاگئردلرئنه ددي: "فرئسئلرئن ماياسيندان کي، رئياکارليقدير، اؤزونوزو اوزاق ساخلايين.

12:2  اله اؤرتولو بئر شي يوخدور کي، آچيغا چيخماسين و اله گئزلي بئر شي ده يوخدور کي، بئلئنمه‌سئن.

12:3  بونا گؤره، قارانليقدا نه دانيشاسينيز، ائشيقدا اشئدئله​جک و ائچه‌ري اوتاقلاردا قولاغا پيچيلداديغينيز هر شي، داملاردان نئدا اولوناجاق.

12:4  سئزه ديئرم دوستلاريم، اونلاردان قورخمايين کي، بدني اؤلدوروب اوندان باشقا هچ بئر شي اتمه‌يه قادئر ديئللر.

12:5  آمّا کئمدن قورخمالي اولدوغونوزو سئزه گؤرسده​جه‌يم. اوندان قورخون کي، اؤلدوره‌ندن سونرا جهنّمه آتماغا قادئردئر. بلي، سئزه ديئرم کي، اوندان قورخون.

12:6  مگر بش سرچه ائکي قارا پولا ساتيلمير؟ و تارينين يانيندا اونلاردان هچ بئرئسي ياددان چيخماييب.

12:7  سئزئن باشينيزداکي توکلرئن هاميسي دا بله ساييليب. اودور کي، قورخمايين؛ سئز بئر چوخ سرچه​دن افضلسئنئز.

12:8  سئزه ديئرم: کئم مني ائنسانلارين حوضوروندا ائقرار اتسه، ائنسان اوغلو دا اونو تارينين ملکلري حوضوروندا ائقرار اده​جک.

12:9  لاکئن کئم مني ائنسان حوضوروندا ائنکار اتسه، تارينين ملکلري حوضوروندا ائنکار اولوناجاقدير.

12:10  و کئم ائنسان اوغلونون ضئدّئنه بئر سؤز دسه، اونا باغيشلاناجاق؛ لاکئن کئم موقدّس روحا کوفر دسه، اونا باغيشلانماياجاقدير.

12:11  او زامان کي، سئزي کنئسه​لره، ريئسلر و حاکئملرئن حوضورونا گتئرئرلر، نجه و نه جاواب وره​جيئنئز و يا نه دئيه​جيئنئز باره​ده نئگاران اولمايين.

12:12  چونکي نه دمک لازيم اولدوغونو موقدّس روح او آندا سئزه اؤيرده​جکدئر."

12:13  خالقين ائچئندن بئري اونا ددي: "اوستاد! قارداشيما ده کي، مئراثي منئمله بؤلسون."

12:14  عئسا اونا ددي: "آي آدام، کئم مني سئزه حَکَم و يا مئراث بؤلن تعيئن اتدي؟!"

12:15  سونرا اونلارا ددي: "دئقّتلي اولون! هر جور طاماحکارليقدان اؤزونوزو اوزاق ساخلايين، چونکي ائنسانين حياتي، اونون وار-دؤولتئنئن چوخلوغونا باغلي ديئل."

12:16  و اونلارا بئر مثل ده چکئب ددي: "وارلي بئر آدامين زمئسي بول محصول وردي.

12:17  او، اؤز ائچئنده دوشوندو: «نه اِدئم؟ محصولومو اوندا ييغماغا يرئم يوخدور.»

12:18  و ددي: «بله اِده‌رم؛ آنبارلاريمي سؤکوب، داها بؤيوکلرئني تئکه‌رم و بوتون محصولومو و بوتون دؤولتئمي اورايا ييغارام.

12:19  و جانيما دئيه‌رم: اي جانيم! اوزون ائللر اوچون ييغيلميش چوخلو دؤولتئن وار. راحات اول. يه، ائچ، کف اله!»

12:20  آمّا تاري اونا ددي: «عاغيلسيز آدام! سنئن جانيني اله بو آخشام آلاجاقلار؛ حاضيرلاديغين بو شيلر بس کئمه قالاجاق؟!»

12:21  بله‌دئر هر آدامين عاقئبتي کي، تارينين حوضوروندا وارلي اولماق عوضئنه، اؤزو اوچون مال-دؤولت ييغير."

12:22  سونرا عئسا شاگئردلرئنه ددي: "بونون اوچون سئزه ديئرم؛ جانينيز اوچون نئگاران اولمايين کي، نه يئيه​جکسئنئز. و بدنئنئز اوچون ده فئکئرلي اولمايين کي، نه گِيه​جکسئنئز.

12:23  جان يمکدن و بدن پالتاردان داها آرتيقدير.

12:24  قارغالارا باخين: نه اَکئرلر، نه بئچئرلر، نه آنبارلاري، نه ده مخزنلري وار و تاري اونلاري يدئزدئرئر. سئز قوشلاردان نه‌قدر چوخ افضلسئنئز!

12:25  سئزلردن کئم وار کي، نئگاران اولماقلا بئر ساعات عؤمرونه آرتيرا بئلسئن؟!

12:26  بلجه، اگر لاپ کئچئک بئر شيي اِده بئلمئرسئنئز، نه اوچون قالان شيلرئن فئکرئنه قاليرسينيز؟!

12:27  زانباقلارين نجه بؤيودوکلرئنه باخين؛ نه زَحمت چکئرلر، نه ده ائپلئک اَيئرئرلر. لاکئن سئزه ديئرم کي، سوليمان دا بله، بوتون شؤوکتئنده بونلاردان بئري کئمي گيئنمه​مئشدي.

12:28  اگر تاري بو گون زمئده مؤوجود اولوب صاباح اوجاغا آتيلان اوتو بله گيئندئرئر، نه قدر آرتيق سئزي، اي آز ائمانلي‌لار!

12:29  بلجه، سئز نه يئيه​جه‌يئنئزئن و نه ائچه​جه‌يئنئزئن قيدئنه قالمايين؛ اونلار اوچون نئگاران اولمايين.

12:30  چونکي دونيانين خالقلاري بو شيلرئن دالينجا قاچيرلار؛ و سئزئن آتانيز بو شيلره مؤحتاج اولدوغونوزو بئلئر.

12:31  آنجاق سئز تارينين پادشاهليغي قيدئنه قالين و بونلارين هاميسي سئزه علاوه ورئله​جک.

12:32  قورخما اي کئچئک سورو! چونکي آتانيزين ريضاسي بودور کي، پادشاهليغي سئزه ورسئن.

12:33  نه‌يئنئز وارسا، ساتين و صدقه ورئن. اؤزونوز اوچون گؤيلرده کؤهنَلمه‌ين کئسه​لر و اَسکئلمه‌ين خزئنه​لر حاضيرلايين. اورادا نه اوغرو اونا ياخينلاشار، نه ده گووه اونو يئير.

12:34  چونکي خزئنه‌نئزهارادا اولسا، اوره‌يئنئز ده اورادا اولاجاق.

12:35  بِلئنئز باغلانميش و چيراقلارينيز يانار اولسون.

12:36  او آداملار کئمي اولون کي، آغالارينين تويدان قاييتماسيني گؤزله‌يئردئلر. اوندان اؤتري کي، گلئب قاپيني دؤيسه، اله او آندا اونا آچسينلار.

12:37  بختور او قول‌لار کي، آغا گلنده اونلاري اوياق تاپير. دوغروسونو سئزه ديئرم؛ او، بِلئني باغلاييب اونلاري اوتورداجاق و يانلارينا گلئب اونلارا خئدمت اده​جک.

12:38  و اگر ائکئنجي نؤوبتده، و يا اوچونجو نؤوبتده گلئب اونلاري بله تاپسا، خوش او قول‌لارين حالينا!

12:39  آمّا بونو بئلئن کي، اگر اِو صاحئبي اوغرونون هانسي ساعاتدا گله​جه‌يئني بئلسه‌يدي، اِوئني اوغورلاماغا قويمازدي.

12:40  اونون اوچون سئز ده حاضير اولون، چونکي ائنسان اوغلو سئزئن گومان آپارماديغينيز ساعاتدا گله​جک."

12:41  پطروس اونا ددي: "يارب! بو مثلي فقط بئزه ديئرسن، يوخسا هامييا؟"

12:42  رب جاواب وردي: "کئمدئر او صادئق و عاغيلّي نؤکرباشي کي، آغاسي اونو نؤکرلري اوستونه ائختئيار صاحئبي قويور. اوندان اؤتري کي، اونلارا واختلي-واختيندا يمک پايلاريني ورسئن.

12:43  بختور او قول کي، آغاسي، گلدئيي زامان، اونو بو جور ائش گؤرمکده تاپسين.

12:44  دوغروسونو سئزه ديئرم؛ آغاسي بوتون وار-يوخونو اونا تاپشيراجاق.

12:45  لاکئن اگر همئن قول اوره‌يئنده دسه: «آغام گج گله​جک.» و باشلاييب کئشي و آرواد خئدمتچئلري دؤيسه، ييئب، ائچئب، کفلنسه،

12:46  قولون آغاسي، اونون گؤزلمه‌دئيي بئر گونده و بئلمه‌دئيي بئر ساعاتدا گله​جک، اونو ائکي شقّه ادئب ائمانسيزلارلا بئر توتاجاق.

12:47  او قول کي، آغاسينين ائسته‌يئني بئله-بئله حاضير اولمايا و اونون ائراده​سئنه عمل اتمه‌يه، چوخ دؤيوله​جک.

12:48  لاکئن اگر بئلمه‌يئب، کؤته‌يه لايئق اولان ائشلر گؤرسه، آز دؤيوله​جک. کئمه چوخ ورئلئب، اوندان چوخ طلب اولوناجاق و کئمه چوخ امانت اِدئلئب، اوندان داها چوخ ائسته​نئله​جک.

12:49  من دونيايا اود ياغديرماغا گلمئشم: و نجه ائستردئم کي، او، آرتيق آليشيب يانايدي!

12:50  لاکئن منئم آلاجاغيم بئر تعمئد وار و بو تعمئد يرئنه يتئشنه کئمي نه قدر سيخينتي چکئرم!

12:51  گومان ادئرسئنئز کي، من دونيايا صولح گتئرمه‌يه گلمئشم؟! يوخ، ديئرم سئزه، عکسئنه آيريليق گتئرمه‌يه گلمئشم.

12:52  چونکي بوندان سونرا، بئر اِوده ياشايان بش نفردن، اوچو ائکئسئنه و ائکئسي اوچونه ضئدّ اولاجاق.

12:53  آتا اوغلونا و اوغول آتاسينا، آنا قيزينا و قيز آناسينا، قاينانا گلئنه، و گلئن قاينانايا ضئدّ اولاجاق."

12:54  و جاماعاتا ددي: "قربدن بئر بولودون قالخديغيني گؤرنده او آندا ديئرسئنئز؛ «ياغيش ياغاجاق!» و اِله ده اولور.

12:55  و جنوب کوله‌يي اَسَنده، ديئرسئنئز کي، «يامان ائستي اولاجاق!» و اِله ده اولور.

12:56  اي رئياکارلار! ير اوزونون، گؤي اوزونون گؤرونوشونو سچه بئلئرسئنئز، آمّا نجه اولور کي، ائندئکي زاماني سچه بئلمئرسئنئز؟!

12:57  نه اوچون اؤز-اؤزونوزدن دوغرو اولاني آييرد اتمئرسئنئز؟!

12:58  شئکايت ادن آداملا حاکئمئن يانينا گدن واخت، حله يولدا ائکن چاليش کي، اوندان ياخاني قورتاراسان. يوخسا سني حاکئمئن يانينا سوره​جک. حاکئم ده محکمه ائجراچيسينين اَلئنه وره​جک، و او دا سني زئندانا آتاجاق.

12:59  سنه ديئرم کي، آخير قارا پولونو دا ورمه‌يئنجه اورادان چيخماياجاقسان!"

Chapter 13

13:1  بو زامان اورادا اولانلاردان بعضئسي گلدئلر و او جلئللي​لردن اونا خبر‌وردئلر ‌کي، پئلاط ‌اونلاري اؤلدوروب، قانلاريني، ​کسدئردئيي ​قوربانلارلا قاريشديرميشدي.

13:2  عئسا جاواب ورئب ددي: "آيا اِله گومان ادئرسئنئز کي، بو جلئللي​لر، قالان جلئللي​لردن داها چوخ گوناهکار اولدوقلاري اوچون بو عاقئبته دوچار اولدولار؟!

13:3  سئزه ديئرم؛ خير. آمّا، اگر تؤوبه اتمه‌يه​سئنئز، هامينيز اونلار کئمي هلاک اولاجاقسينيز.

13:4  و يا او اون‌سکّئز نفر کي، سئلوآم بورجو اونلارين اوستونه دوشوب اؤلدوردو. آيا اِله گومان ادئرسئنئز کي، بونلار اورشلئمده ياشايان آيري اورشلئملي​لردن داها چوخ گوناهکار ائدئلر؟!

13:5  سئزه ديئرم؛ خير. آمّا، اگر تؤوبه اتمه‌يه​سئنئز، هامينيز اونلار کئمي هلاک اولاجاقسينيز."

13:6  و اونلارا بو مثلي ددي: "بئر نفرئن باغيندا اکئلمئش بئر انجئر آغاجي وار ائدي. او آدام گلئب آغاجدا ميوه آختاردي، لاکئن تاپمادي.

13:7  و باغبانا ددي: «باخ، اوچ ائلدئر کي، بو انجئر آغاجين يانينا گلئب ميوه آختاريرام، آمّا تاپميرام. اونو کس. نئيه بوش يره تورپاغي توتسون؟!»

13:8  آمّا باغبان اونا جاواب ورئب ددي: «آغا، اونو بو ائل ده قوي قالسين. من اونون اطرافيني بل‌له‌يئب پِيئن تؤکه‌رم.

13:9  اگر گلن ائل ميوه گتئرسه، ياخشي. اگر گتئرمه‌سه، اونو کسرسن.»"

13:10  عئسا سبّت گونو کنئسه​لرئن بئرئنده تعلئم ورئردي.

13:11  اورادا بئر آرواد وار ائدي کي، اون‌سکّئز ائلدن بري ناخوشلوق اَلئنه دوچار اولموشدو کي، باعئثي بئر روح ائدي؛ بِلي بوکولموشدو و اصلا دوزه‌له بئلمئردي.

13:12  عئسا اونو گؤرن واخت، يانينا چاغيريب اونا ددي: "آرواد، ناخوشلوغوندان آزاد اولوبسان."

13:13  و اَللرئني اونون اوستونه قويدو. آرواد او آندا دئک دوردو و تارييا شوکور اتمه‌يه باشلادي.

13:14  بو واخت، کنئسه​نئن ريئسي عئسانين سبّت گونونده شفا وردئيي اوچون قضبله‌نئب، خالقا ددي: "ائش گؤرمک اوچون آلتي گون وار. شفا تاپماق اوچون سبّت گونونده يوخ، او گونلرده گلئن!"

13:15  رب اونا جاواب ورئب ددي: "اي رئياکار آدام! مگر سئزلردن هچ کئم سبّت گونونده اؤز اؤکوزونو و يا اِششه‌يئني آخوردان آچيب سووارماغا آپارمير؟

13:16  بو آرواد کی، اون‌ سکّئز ائلدن بري شيطان طرفئندن باغلانيب، ائبراهئمئن بئر قيزي‌دير. آيا سبّت گونونده اونو بو اسئرلئکدن آزاد اتمک جائز ديئل؟!"

13:17  عئسانين بو سؤزلري اونون ضئدّئنه قالخان آداملارين هاميسيني اوتانديردي و بوتون خالق اونون گؤردويو شؤوکتلي ائشلرئن هاميسينا سوئنئردئلر.

13:18  سونرا عئسا ددي: "تارينين پادشاهليغي نه‌يه بنزه‌يئر و اونو نه‌يه بنزه‌دئم؟

13:19  خاردال توخومونا بنزر کي، بئر آدام گؤتوروب اونو اؤز باغيندا اَکدي. توخوم بؤيودو، بؤيوک آغاج اولدو و گؤيون قوشلاري اونون بوداقلاريندا يووا تئکدئلر."

13:20  و گئنه ددي: "تارينين پادشاهليغيني نه‌يه بنزه‌دئم؟

13:21  او، خمئر ماياسينا بنزر کي، بئر آرواد گؤتوروب اونو اوچ اؤلچو اون ائچئنه قاتدي، اله کي، بوتون خمئر تورشودو."

13:22  عئسا شهرلر و کندلري گزئب، اونلاردا تعلئم وره-وره اورشلئمه طرف گدئردي.

13:23  او واخت بئر نفر اونا ددي: "يارب، آيا نئجات تاپانلار آزديرلار؟" عئسا اونلارا ددي:

13:24  "دار قاپيدان گئرمه‌يه چاليشين. سئزه ديئرم کي، چوخلاري گئرمک ائسته‌يه​جکلر، لاکئن قادئر اولماياجاقلار.

13:25  اِو صاحئبي دوروب قاپيني باغلاياندان سونرا، سئز اشئگده دايانيب قاپيني دؤيمه‌يه باشلاياجاقسينيز و دئيه​جکسئنئز: «يارب، بئزه آچ.» لاکئن او سئزه جاوابيندا دئيه​جک: «سئزي تانيميرام، هارادانسينيز؟»

13:26  او زامان سئز بله دمه‌يه باشلاياجاقسينيز: «بئز سنئن حوضوروندا ييئب ائچئردئک و سن بئزئم کوچه​لرده تعلئم ورئردئن.،

13:27  لاکئن او دئيه​جک: «سئزه ديئرم کي، سئزي تانيميرام، هارادانسينيز؟! مندن اوزاقلاشين، هامينيز حاقسيزليق ادنسئنئز.»

13:28  او زامان کي، ائبراهئمي، ائسحاقي، يعقوبو، و بوتون پيغمبرلري تارينين پادشاهليغيندا و اؤزونوزو اورادان قوولموش گؤرورسونوز، اورادا آغلاشما و دئش قيجيرتماسي اولاجاق.

13:29  شرقدن و قربدن، شئمالدان و جنوبدان گلئب تارينين پادشاهليغيندا سوفره​يه اوتوراجاقلار.

13:30  باخ، اله آخيرکي‌لار وار کي، بئرئنجي اولاجاقلار و اله بئرئنجئلر وار کي، آخيرکي اولاجاقلار."

13:31  اله او زامان فرئسئلردن بعضئلري گلئب، اونا ددئلر: "بورادان چيخ، گت. چونکي هئرود سني اؤلدورمک ائسته‌يئر."

13:32  عئسا دا اونلارا ددي: «گدئن او تولکويه ديئن: «باخ، من بو گون و صاباح ناپاک روحلاري قووب آداملارا شفا وره​جه‌يم و اوچونجو گون مقصدئمه يتئشه​جه‌يم.

13:33  لاکئن بو گون، صاباح، و اِرته‌سي گون گرک گَزئم. چونکي مومکون ديئل کي، بئر پيغمبر اورشلئمدن کناردا هلاک اولسون.»

13:34  اي اورشلئم، اي اورشلئم، پيغمبرلري اؤلدورن و اونا گؤنده‌رئلنلري داشا باسان! تويوق اؤز جوجه​لرئني قانادلارينين آلتينا ييغان کئمي نچه دفه ائسته‌دئم کي، من ده سنئن اؤولادلاريني ييغيم. لاکئن سن ائسته‌مه‌دئن!

13:35  باخ، اِوئنئز سئزه وئران بوراخيلير. سئزه ديئرم کي، سئز «ربّئن آدي ‌ائله گلن موبارک اولسون» دئينه قدر، مني گؤرمه‌يه​جکسئنئز."

Chapter 14

14:1  بئر سبّت گونو عئسا فرئسي ريئسلرئندن بئرئنئن اوئنه چؤرک يمه‌يه گتدي و اونلار اونو گودوردولر.

14:2  اورادا اونون قاباغيندا بئر آدام وار ائدي کي، بدنئنده سو ييغيلميش ائدي.

14:3  عئسا شرئعت عالئملري و فرئسئلره خئطاب ادئب ددي: "آيا سبّت گونو شفا ورمک جائزدئر؟"

14:4  لاکئن اونلاردان هچ بئر سس چيخمادي. عئسا او آدامي توتوب صاغالتدي و اونو مورخّص اتدي.

14:5  عئسا اونلارا ددي: "سئزلردن کئم وار کي، اگر اِششَک و يا اؤکوزو سبّت گونو قويويا دوشسه، تزلئکله اونو چيخارتماسين؟!"

14:6  اونلار اونون بو سوآلينا جاواب وره بئلمه‌دئلر.

14:7  عئسا يمه‌يه دعوت اولونانلارين نجه يوخاري باشي سچدئکلرئني گؤرنده، اونلارا بو مثلي ددي:

14:8  "سني بئر نفر تويا دعوت اتسه، يوخاري باشدا اوتورما. اولماسين کي، سندن داها حؤرمتلئسئني دعوت اتمئش اولسون

14:9  و مئزبان گلئب سنه دسئن: «بو آداما ير ور.» و او واخت اوتانيب، لاپ آشاغي باشدا اوتورمالي اولاسان.

14:10  آمّا دعوت اولوندوغون زامان، گدئب لاپ آشاغي باشدا اوتور کي، مئزبان گلئب، سنه دسئن: «دوستوم، يوخاري باشا کچ.» او واخت مجلئسده اوتورانلارين حوضوروندا عئزّتلي اولارسان.

14:11  چونکي اؤزونو اوجالدان هر کس آلچالاجاق، لاکئن اؤزونو آلچالدان آدام اوجالاجاق."

14:12  و اونو دعوت اده‌نه ددي: "گون اورتا و يا شام قوناقليغي ورن واخت نه اؤز دوستلاريني، نه اؤز قارداشلاريني، نه اؤز قوحوملاريني، نه ده اؤز وارلي قونشولاريني دعوت ات کي، اونلار دا سني دعوت ادئب بلجه سنه عوضئني ورسئنلر.

14:13  لاکئن قوناقليق ورن واخت، يوخسول‌لاري، علئل​لري، توپاللاري، و کورلاري دعوت ات کي،

14:14  بختور اولارسان. چونکي اونلار سنه عوضئني وره بئلمئرلر و صالحلرئن دئرئلدئيي واخت سنه عوض ورئله​جک."

14:15  عئسا ائله سوفره باشيندا اوتورانلاردان بئري بونو اشئدن واخت ددي: "خوش او آدامين حالينا کي، تارينين پادشاهليغيندا چؤرک يسئن!"

14:16  لاکئن عئسا اونا ددي: "بئر آدام بؤيوک بئر شام قوناقليغي وردي و چوخلو قوناق دعوت اتدي.

14:17  يمک واختي گلن واخت نؤکرئني دعوت اولونانلارين يانينا گؤنده‌ردي کي، اونلارا دسئن: «بويورون، چونکي آرتيق هر شي حاضيردير.»

14:18  لاکئن قوناقلارين هاميسي بئردن عوذر ائسته‌ميه باشلاديلار. بئرئنجئسي اونا ددي: «بئر زمي ساتين آلميشام، گدئب اونا باخمالي‌يام. سندن خاهئش ادئرم مني معذور ساياسان.»

14:19  او بئري ددي: «بش جوت اؤکوز ساتين آلميشام و اونلاري ائمتاحان اتمه‌يه گدئرم. سندن خاهئش ادئرم مني معذور ساياسان.»

14:20  اوچونجوسو ددي: «من اِولنمئشم، بونا گؤره ده گله بئلمه‌رم.»

14:21  نؤکر قاييديب بو شيلري اؤز آغاسينا چاتديردي. او واخت اِو صاحئبي قضبله‌نئب نؤکرئنه ددي: «تز گت، شهرئن کوچه​لر و دؤنگه‌لرئنده اولان يوخسوللاري، علئل​لري، توپاللاري، و کورلاري بورايا گتئر.»

14:22  نؤکر ددي: «آغا! امرئن يرئنه يتئرئلدي، آمّا گئنه ير وار.»

14:23  آغاسي نؤکره ددي: «گت، بوتون يوللاري و چپرلري آختار و آداملاري گلمه‌يه مجبور ات کي، اوئم دولسون.

14:24  سئزه ديئرم کي، ائلک دعوت اولونان او آداملاردان هچ بئري منئم قوناقليغيمدان دادماياجاق.»"

14:25  عئسا ائله چوخ آدام گدئردي. و دؤنوب اونلارا ددي:

14:26  "کئم اؤز آتاسيندان، آناسيندان، آرواد و اوشاقلاريندان، قارداشلار و باجيلاريندان حتّا اؤز حياتيندان نئفرت اتمه‌يئب منئم يانيما گلسه، منئم شاگئردئم اولا بئلمز.

14:27  و کئم اؤز چارميخيني گؤتورمه‌يئب داليمجا گلسه، منئم شاگئردئم اولا بئلمز.

14:28  سئزلردن کئم وار کي، بئر بورج تئکمک ائسته‌ينده، اوتوروب اوّلجه خرجئني حساب اتمز کي، گؤرسون آيا اونو باشا يتئرمک اوچون پولو وار؟

14:29  چونکي اگر بونؤوره​سئني قويوب ائشي باشا يتئره بئلمه‌سه، او زامان اونو گؤرن هر کس رئشخند اتمه‌يه باشلاييب،

14:30  دئيه​جک: «بو آدام تئکمه‌يه باشلادي، لاکئن بئتئره بئلمه‌دي.»

14:31  و يا هانسي پادشاه وار کي، اؤزگه بئر پادشاهلا موحارئبه​يه چيخاندا، اوّلجه اوتوروب مصلحتلشمز کي، گؤرسون آيا اون‌مئن نفر عسگر​له قادئردئر او پادشاهين قاباغينا چيخسين کي، ائيئرمي مئن عسگرله اوستونه گلئر؟

14:32  يوخسا، او بئرئسي حله اوزاقدا ائکن، يانينا اِلچئلر گؤنده‌رئب، صولح اتمه‌يه چاليشار.

14:33  بلجه ده، سئزلردن کئم بوتون وار-يوخوندان اَل چکمه‌سه، منئم شاگئردئم اولا بئلمز.

14:34  دوز ياخشي شي‌دئر؛ آمّا اگر دوز دادسيز اولسا، اونا نه ائله داد ورئلر؟

14:35  نه تورپاغا فايداسي وار، نه ده پِيئنه؛ اونو اشئيه آتارلار. اشئتمه‌يه قولاغي اولان اشئتسئن."

Chapter 15

15:1  بو زامان بوتون باج ييغانلار و گوناهکارلار عئسانين يانينا ياخينلاشيرديلار کي، اونون سؤزلرئني اشئتسئنلر.

15:2  هم فرئسئلر هم ده دئن عالئملري ميريلدانماغا باشلاييب ديئردئلر: "بو آدام گوناهکارلاري قبول ادئر و اونلارلا يمک ييئر."

15:3  عئسا دا اونلارا بو مثلي گتئرئب ددي:

15:4  "سئزلردن کئم وار کي، يوز قويونو اولسون و اونلاردان بئرئني ائتئردئيي واخت، دوخسان دوقّوزونو چؤلده بوراخيب، ائتمئش اولاني تاپانا قدر دالينجا گتمه‌سئن؟!

15:5  تاپاندا سوئنئب اونو چئيئنلرئنه قويار

15:6  و اِوه گلدئيي زامان اؤز دوستلار و قونشولاريني چاغيريب دئير: «منئم شادليغيما شرئک اولون، چونکي ائتمئش قويونومو تاپميشام.»

15:7  سئزه ديئرم کي، بلجه ده، گؤيده تؤوبه اِدَن بئر گوناهکار اوچون شادليق اولاجاق؛ او شادليقدان داها چوخ کي، دوخسان دوقّوز صالح و تؤوبه​يه مؤحتاج اولمايان آدامدان اؤتري اولار.

15:8  و يا هانسي آرواد وار کي، اون دئرهمي اولسون و بئرئني ائتئرن واخت چيراق يانديريب، اِوي سوپوروب، اونو تاپانا قدر آختارماسين؟!

15:9  تاپان زامان دوستلار و قونشولاريني ييغيب دئير: «منئم شادليغيما شرئک اولون، چونکي ائتئردئيئم دئرهمي تاپميشام.»

15:10  سئزه ديئرم کي، بلجه ده، تؤوبه ادن بئر گوناهکار اوچون تارينين ملکلري آراسيندا شادليق اولاجاق."

15:11  و ددي: "بئر نفرئن ائکي اوغلو وار ائدي.

15:12  اونلاردان کئچئيي آتاسينا ددي: «آتا، ماليندان منه يتئشن حئصّه​ني منه ور!» آتا دا ماليني اونلارين آراسيندا بؤلدو.

15:13  بئر نچه گون سونرا، کئچئک اوغول وار-يوخونو ييغيب، اوزاق بئر مملکته گتدي. و اورادا سفاهتله ياشاييب، بوتون ماليني تلف اتدي.

15:14  هاميسيني خرجله‌يندن سونرا، او وئلايتده بؤيوک بئر آجليق اولدو و او مؤحتاج اولماغا باشلادي.

15:15  اونا گؤره ده گدئب، او اؤلکه​نئن ساکئنلرئندن بئرئنئن خئدمتئنه گئردي. او دا اونو اؤز زمئسئنده دونوز اوتارماغا گؤنده‌ردي.

15:16  اوغلان آرزو اِدَردي کي، دونگوزلارين يدئيي آشغال-قابيقلارلا قارنيني دويورسون، لاکئن هچ کس اونا بئر شي ورمئردي.

15:17  اوغول اؤزونه گلئب ددي: «آتامين نه قدر موزد آلان ائشچئسي وار، هاميسينين دا بوللوقجا چؤره‌يي وار، لاکئن من بورادا آجليقدان اؤلورَم.

15:18  دوروب آتامين يانينا گدئب دئيه‌رم: آتا، گؤيه و سنه گوناه اتمئشم،

15:19  و آرتيق سنئن اوغلون آدلانماغا لايئق ديئلم. مني موزد آلان ائشچئلرئن بئرئسي کئمي آل.»

15:20  اوغول دوروب، اؤز آتاسينين يانينا گتدي. حله اوزاقدا ائکن آتاسي اونو گؤروب، اونا رحمي گلدي و قاچيب اونو قوجاقلادي و اؤپدو.

15:21  اوغول اونا ددي: «آتا، گؤيه و سنه گوناه اِتمئشم و آرتيق سنئن اوغلون آدلانماغا لايئق ديئلم.»

15:22  آمّا آتا اؤز قوللارينا ددي: «خلتلرئن لاپ گؤزَلئني گتئرئب اونا گيئندئرئن، بارماغينا اوزوک تاخين و آياقلارينا آياق قابي گتئرئن.

15:23  کؤکه‌لدئلمئش داناني گتئرئن، کسئن؛ ييئب شادليق ادک!

15:24  چونکي بو اوغلوم اؤلموشدو، دئرئلدي. ائتمئشدي، تاپيلدي.» و شادليق اتمه‌يه باشلاديلار.

15:25  بؤيوک اوغول زمئده ائدي. قاييداندا، اوه ياخينلاشديغي زامان اوخوماق و اويناماق سسي اشئتدي.

15:26  نؤکرلردن بئرئني چاغيريب سوروشدو: «بو نه‌دئر؟»

15:27  نؤکر ده اونا ددي: «قارداشين قاييديب. آتان دا کؤکلدئلمئش داناني کسئب، چونکي اونو صاغ-سالامات تاپيب.»

15:28  بؤيوک اوغول حئرصله‌نئب، ائستمه‌دي ائچه‌ري گئرسئن. او زامان آتاسي چيخيب اونا يالواردي.

15:29  آمّا او، آتاسينا جاواب ورئب ددي: «باخ، نچه ائل‌لردئر کي، سنه خئدمت اِدئرم و هچ زامان سنئن امرئندن چيخماميشام. آمّا سن، بئر دفه ده اولسون، کئچئک بئر کچي بله، ورمه‌دئن کي، دوستلاريملا شادليق ادئم.

15:30  لاکئن سنئن ماليني عئفّتسئز آروادلارلا تلف ادن بو اوغلون گلئب و سن اونون اوچون کؤکلدئلمئش داناني کسئبسن!»

15:31  آتاسي اونا ددي: «سن همئشه منئمله‌سن و بوتون وار-يوخوم سنئندئر.

15:32  لاکئن شادليق و شنلئک اتمک بئزه لازيمدير، چونکي سنئن بو قارداشين اؤلموشدو، دئرئلدي. ائتمئشدي، تاپيلدي.»"

Chapter 16

16:1  عئسا شاگئردلرئنه بونلاري دا ددي: "وارلي بئر آدامين بئر ناظئري وار ائدي و اونا خبر گلدي کي، ناظئر اونون ماليني ائصراف ادئر.

16:2  آغا ناظئري يانينا چاغيريب ددي: «سنئن حاقّيندا بو اشئتدئکلرئم نه‌دئر؟ ناظئرلئيئنئن حسابيني ور، چونکي داها ناظئر اولا بئلمزسن.»

16:3  ناظئر اؤز-اؤزونه ددي: «نه ادئم؟ آغام اِوئن ائداره​سئني مندن آلير. تورپاق قازماغا گوجوم يتمز، يولچولوقدان دا کي، اوتانيرام.

16:4  بئلئرم نه ادئم کي، ناظئرلئکدن قووولدوغوم زامان اؤزگه آداملار مني اِولرئنه قبول اتسئنلر.»

16:5  او واخت آغاسينا بورجلو اولانلارين هاميسيني تک-تک يانينا چاغيردي. بئرئنجئسئنه ددي: «آغاما نه قدر بورجلوسان؟»

16:6  او آدام ددي: «يوز اؤلچو زيتون ياغي.» ناظئر اونا ددي: «اؤز قبضئني گؤتور، تز اوتور و ياز، الّي.»

16:7  سونرا او بئرئسئنه ددي: «سن نه قدر بورجلوسان؟» او آدام ددي: «يوز اؤلچو بوغدا.» ناظئر اونا ددي: «اؤز قبضئني گؤتور و ياز، هشتاد.»

16:8  آغاسي دوروست اولمايان ناظئري، فراستلي رفتار اتدئيئنه گؤره تعرئفله‌دي. چونکي بو دؤورانين اوغوللاري اؤزلرئنه بنزر آداملارلا اولان موناسئبتلرئنده، نور اوغوللاريندان داها فراستلئدئرلر.

16:9  سئزه ديئرم: دونيانين يالان اولان ثروتي ائله اؤزونوزه دوستلار قازانين کي، ثروتئنئز يوخ اولان زامان، اونلار سئزي ابدي مسکنلره قبول اتسئنلر.

16:10  بالاجا بئر ائشده صادئق اولان، بؤيوک ائشده ده صادئقدئر. لاکئن بالاجا بئر ائشده صادئق اولمايان، بؤيوک ائشده ده صادئق ديئل.

16:11  بلجه، اگر دونيانين يالان اولان ثروتئنده صادئق اولماياسينيز، دوغرو اولاني کئم سئزه تاپشيرار؟

16:12  و اگر اؤزگه بئر آدامين ماليندا صادئق اولماياسينيز، اؤز مالينيز اولاني سئزه کئم ورر؟

16:13  هچ بئر نؤکر ائکي آغايا قوللوق اده بئلمز؛ چونکي يا بئرئندن نئفرت ادئب او بئرئسئني سوه​جک، يا دا بئرئنه باغلي قالاجاق، او بئرئسئنه حقئر باخاجاق. هم تارييا هم ده دونيانين ثروتئنه قوللوق اده بئلمزسئنئز."

16:14  پول​پرست فرئسئلر عئسانين بوتون بو سؤزلرئني اشئدئب اونا رئشخند ادئردئلر.

16:15  عئسا اونلارا ددي: "سئز او آداملارسينيز کي، ائنسانلارين قاباغيندا اؤزونوزو صالح گؤرسه‌دئرسئنئز، آمّا تارينين سئزئن اوره‌يئنئزدن خبري وار. چونکي ائنسانلار آراسيندا اَعلا ساييلان شي، تارينين يانيندا ائيرندئرن بئر شي‌دئر.

16:16  شرئعت و پيغمبرلر يحيايا قدر ائدئلر. او زاماندان بو يانا تارينين پادشاهليغينين خوش خبري موژده ورئلئر و هر کس اورايا زورلا گئرمه‌يه چاليشير.

16:17  لاکئن گؤي و يرئن محو اولماسي، شرئعتئن بئر نؤقطه​سئنئن دوشمه‌سئندن داها آساندير.

16:18  آرواديني بوشاييب آيري آروادلا اِولنن هر کس زئنا ادئر. اَرئندن بوشانان آروادلا اولنن هر کس زئنا اتمئش اولور.

16:19  وارلي بئر آدام وار ائدي کي، قيرميزي و نازئک کتاندان پالتار گِيَردي و هر گون طمطراقلا کف اِدَردي.

16:20  ائلعازر آدلي بئر فاغير وار ائدي کي، بدنئني يارا بوروموشدو و وارلي آدامين قاپيسينين يانيندا اوزانميشدي.

16:21  آرزو اِدَردي کي، وارلي آدامين سوفره​سئندن تؤکولن خيريم-خيردالارلا قارنيني دويورسون؛ حتّا ائتلر گلئب، اونون يارالاريني يالاييرديلار.

16:22  بو فاغير اؤلدو و ملکلر طرفئندن ائبراهئمئن قوجاغينا آپاريلدي؛ وارلي آدام دا اؤلدو و باسديريلدي.

16:23  اؤلولر دئياريندا عذاب چکدئيي زامان، گؤزلرئني قالديريب اوزاقدا ائبراهئمي و اونون قوجاغيندا ائلعازري گؤردو.

16:24  وارلي آدام باغيريب ددي: «اي ائبراهئم آتا! منه رحمئن گلسئن. ائلعازري گؤنده‌ر، بارماغينين اوجونو سودا ائسلاتسين و منئم دئلئمي سرئنلَتسئن، چونکي بو آلوودا عذاب چکئرم.»

16:25  لاکئن ائبراهئم ددي: «اوغول، يادينا سال کي، سن اؤز حياتيندا ياخشيليق پاييني آلدين. حال بو کي، ائلعازر پئسلئک پاييني آلدي. ائندي او تسلّي تاپير، آمّا سن عذاب چکئرسن.

16:26  بوندان علاوه، سئزئنله بئزئم آراميزدا بؤيوک بئر اوچوروم قويولوب کي، بورادان سئزئن طرفه کچمک ائسته‌ينلر، کچه بئلمئرلر. اِله‌جه ده اورادان بئزئم يانيميزا کچه بئلمئرلر.»

16:27  وارلي آدام ددي: «اگر بله‌دئر، يالواريرام اي آتا! اونو آتامين اوئنه گؤنده‌ره​سن.

16:28  چونکي منئم بش قارداشيم وار، قوي اونلاري خبردار اتسئن کي، مبادا بو عذاب يرئنه گلسئنلر.»

16:29  ائبراهئم اونا ددي: «اونلارين يانيندا موسا و پيغمبرلر وار، قوي اونلارا قولاق آسسينلار.»

16:30  وارلي آدام ددي: «خير، ائبراهئم آتا! اگر اؤلموشلردن بئري اونلارين يانينا گتسه، تؤوبه ادرلر.»

16:31  آمّا ائبراهئم اونا ددي: «اگر موسايا و پيغمبرلره قولاق آسميرلار، اؤلولردن بئري دئرئلسه بله، ائنانمازلار.»"

Chapter 17

17:1  عئسا شاگئردلرئنه ددي: "مومکون ديئل کي، ائنسانلاري بودره​دن شيلر گلمه‌سئن. آمّا واي او آدامين حالينا کي، بونلار اونون واسئطه‌سئله گلئر.

17:2  بو کئچئکلردن بئرئني بودره​دن آدام اوچون داها ياخشي او اولاردي کي، بوينونا بئر ديئرمان داشي آسيليب، دهنزه آتيلسين.

17:3  دئقّتلي اولون. اگر قارداشين سنئن حاقّيندا گوناه اتسه، اونو مزمّت ات و اگر تؤوبه اتسه، اونو باغيشلا.

17:4  و اگر گونده يدّي دفه سنه گوناه اتسه و گونده يدّي دفه قاييديب سنه «تؤوبه ادئرم» دسه، اونو باغيشلامالي‌سان."

17:5  حوارئلر ربّه ددئلر: "ائمانيميزي آرتير."

17:6  رب ددي: "اگر سئزده بئر خاردال توخومو قدر ائمان اولسايدي، بو توت آغاجينا دئيردئنئز: «بورادان چيخ و دهنزده اکئل!» و او، سئزدن ائطاعت اِدَردي.

17:7  سئزلردن کئم جوت سورن و يا چوبانليق ادن بئر قولونا، زمئدن قاييدان زامان دئير: «تز اول، گل سوفره باشيندا اوتور؟»

17:8  مگر اونا دمز کي، «منه يمک حاضيرلا و بلئني باغلاييب منه خئدمت ات کي، ييئب ائچئم. و سونرا سن ييئب ائچرسن؟»

17:9  اونون امرلرئني يرئنه يتئردئيي اوچون آيا او، قولدان تشکّور ادر؟ ائنانميرام.

17:10  ائندي سئز ده، سئزه امر اولونان هر شيي يرئنه يتئرندن سونرا ديئن: «بئز دَيَرسئز قوللاريق، چونکي او ائشلري اتمئشئک کي، اتمکلري بئزه واجئبدئر.»"

17:11  اورشلئمه گدنده عئسا سامئره ائله جلئلئن آراسينداکي سرحددن کچئردي.

17:12  بئر کنده گئرن زامان اون‌نفر جوذاملي کئشي اونون قاباغينا چيخيب، اوزاقدا دوردولار.

17:13  و اوجا سسله ددئلر: "عئسا، آغا! بئزه يازيغين گلسئن."

17:14  عئسا اونلاري گؤره‌نده ددي: "گدئن، اؤزونوزو کاهئنلره گؤرسدئن." و يولدا ائکن جوذامدان تمئزلَندئلر.

17:15  اونلاردان بئري صاغالديغيني گؤرنده اوجا سسله تارييا حمد اده-اده قاييتدي

17:16  و اوزو-اوسته عئسانين آياقلارينا دوشوب، اوندان تشکّور اتدي؛ بو آدام سامئره​لي ائدي.

17:17  عئسا بونو گؤروب سوروشدو: "مگر جوذامدان تمئز اولانلار اون‌نفر ديئلدئلر؟ بس قالان دوقّوز نفر هارادادير؟!

17:18  آيا بو قرئبدن باشقا هچ بئري تاپيلمادي کي، قاييديب تارييا حمد اتسئن؟"

17:19  و او آداما ددي: "دور گت؛ ائمانين سني خئلاص اتدي."

17:20  او زامان کي، فرئسئلر تارينين پادشاهليغينين نه زامان گله​جه‌يي باره​ده سوروشدولار، عئسا اونلارا جاواب ورئب ددي: "تارينين پادشاهليغي اله بئر شکئلده گلمز کي، گؤزله گؤروله بئلسئن.

17:21  و آداملار دا دمه‌يه​جکلر کي، «باخ، بورادادير» و يا «اورادادير.» چونکي تارينين پادشاهليغي سئزئن آرانيزدادير."

17:22  و شاگئردلره ددي: "اله گونلر گله​جک کي، ائنسان اوغلونون گونلرئندن بئرئني گؤرمک ائستيه​جکسئنئز، آمّا گؤرمه‌يه​جکسئنئز.

17:23  و سئزه دئيه​جکلر «باخ، بورادادير» و يا «اورادادير.» اونلارلا گتمه‌يئن و اونلارين داللارينا دا دوشمه‌يئن!

17:24  چونکي شئمشک گؤيون بئر طرفئندن چاخيب او بئري طرفئنه قدر نجه شاخير، ائنسان اوغلو دا اؤز گونونده اله اولاجاق.

17:25  آمّا اوّلجه گرکدئر کي، او، چوخ عذاب چکسئن و بو نسئل طرفئندن ردّ اولونسون.

17:26  نوحون گونلرئنده نجه اولدو، ائنسان اوغلونون گونلرئنده ده اله اولاجاق.

17:27  نوحون گمئيه گئردئيي گونه قدر، ائنسانلار ييئردئلر، ائچئردئلر، آرواد آليرديلار، اره گدئردئلر. سونرا او بؤيوک سل گلئب، هاميسيني محو اتدي.

17:28  لوطون گونلرئنده ده بله اولدو؛ ائنسانلار ييئردئلر، ائچئردئلر، آليرديلار، ساتيرديلار، اَکئردئلر، تئکئردئلر.

17:29  لاکئن لوطون سودومدان چيخديغي گون، گؤيدن اود و گوگورد ياغدي و هاميسيني محو اتدي.

17:30  ائنسان اوغلونون ظوهور اده​جه‌يي گونده ده بله اولاجاق.

17:31  او گونده، اؤزو دامدا، لاکئن اَشياسي اوئن ائچئنده اولان آدام اونلاري گؤتورمک اوچون آشاغي انمه‌سئن. اِلجه ده زمئده اولان گري دؤنمه‌سئن.

17:32  لوطون آرواديني خاطيرلايين.

17:33  هر کس جانيني حئفظ اتمه‌يه چاليشسا، اونو ائتئره​جک. و هر کئم جانيني ائتئرسه، اونو حئفظ اده​جک.

17:34  سئزه ديئرم: او گجه بئر ياتاقدا ائکي نفر اولاجاق؛ بئري گؤتوروله​جک، و بئرئسي قالاجاق.

17:35  اَل ديئرماني چکن ائکي آرواد اولاجاق؛ بئري گؤتوروله​جک و بئرئسي قالاجاق.

17:36  زمئده ائکي نفر اولاجاق؛ بئري گؤتوروله​جک و بئرئسي قالاجاق."

17:37  شاگئردلر عئسايا جاواب ورئب ددئلر: "هارادا اولاجاق، يارب؟" عئسا اونلارا ددي: "لش هارادا اولسا، کرکسلر ده اورايا ييغيلارلار."

Chapter 18

18:1  بئر ده عئسا اونلارا بئر مثل چکدي کي، گؤرسدسئن نجه هر زامان هچ يورولمادان دوعا اتملي‌دئرلر. و ددي:

18:2  "بئر شهرده بئر حاکئم وار ائدي کي، نه تاريدان قورخاردي، نه ده آداملاردان اوتاناردي.

18:3  اله همئن شهرده بئر دول آرواد دا وار ائدي کي، دائم اونون يانينا گلئب دئيردي: .داعواچي اولدوغوم آدامدان منئم حاقّيمي آل.»

18:4  حاکئم بئر مودّت بو ائشي ائستمه‌دي. آمّا نهايت اؤز-اؤزونه ددي: «گرچي من نه تاريدان قورخورام نه ده آداملاردان اوتانيرام،

18:5  بو آرواد منه چوخ زحمت ورئر. اونون حاقّيني آليم کي، بئر داها گلئب باشيمي آغريتماسين.»"

18:6  و رب ددي: "عدالتسئز حاکئمئن نه ددئيئني اشئدئن.

18:7  مگر تاري اؤز سچدئکلرئنئن، گجه گوندوز اونو ائمدادا چاغيرانلارين دادينا چاتماز؟ مگر اونلار اوچون چوخ يوبادار؟

18:8  سئزه ديئرم کي، اونلارين دادينا تزلئکله چاتاجاق. لاکئن ائنسان اوغلو، گلدئيي زامان، آيا ير اوزونده ائمان تاپاجاقدير؟"

18:9  عئسا اؤزلرئنئن صالح آداملار اولدوغونا بل باغلايان و آيري آداملارا حقارتله باخان بعضئلري اوچون ده بله بئر مثل چکدي:

18:10  "ائکي نفر دوعا اتمک اوچون معبده گئردئلر؛ بئرئسي فرئسي و او بئرئسي باج ييغان ائدي.

18:11  فرئسي آياق اوسته دوروب اؤز-اؤزونه بله دوعا ادئردي: «اي تاري! سنه شوکور ادئرم کي، اؤزگه آداملار کئمي تالان ادن، حاقسيز، زئناکار، يا دا بو باج ييغان آدام کئمي ديئلم.

18:12  هفته​ده ائکي دفه اوروج توتورام و قازانديغيمين اوندا-بئرئني ورئرم.»

18:13  آمّا باج ييغان آدام اوزاقدا دوروب گؤزلرئني گؤيه قالديرماغا بله جسارت اتمئردي. لاکئن سئنه​سئنه دؤيوب ديئردي: «اي تاري! من گوناهکارا رحم ات.»

18:14  سئزه ديئرم کي، فرئسي يوخ، باج ييغان آدام تارينين گؤزونده تمئزه چيخيب اوئنه گتدي. چونکي اؤزونو اوجالدان هر کس آلچالاجاق، لاکئن اؤزونو آلچالدان آدام اوجاليلاجاقدير."

18:15  کئچئک اوشاقلاري عئسانين يانينا گتئردئلر کي، او، اونلارا ال قويسون. آمّا شاگئردلر بونو گؤرن واخت اونلارا آجيقلانديلار.

18:16  آمّا عئسا اونلاري يانينا چاغيريب ددي: "قويون اوشاقلار منئم يانيما گلسئنلر! اونلارا مانع اولمايين. چونکي تارينين پادشاهليغي بله‌لرئنکئدئر.

18:17  دوغروسونو سئزه ديئرم؛ کئم تارينين پادشاهليغيني کؤرپه بئر اوشاق کئمي قبول اتمسه، اورايا اصلا گئره بئلمز."

18:18  ريئسلردن بئري عئسادان سوروشوب ددي: "ياخشي اوستاد! نه ادئم کي، ابدي حياتي مئراث آليم؟"

18:19  عئسا اونا ددي: "نه اوچون مني ياخشي چاغيريرسان؟ واحئد تاريدان باشقا هچ کس ياخشي ديئل.

18:20  احکامي بئلئرسن؛ زئنا اتمه، قتل اتمه، اوغورلوق اتمه، يالاندان شهادت ورمه، آتا و آنانا حؤرمت ات."

18:21  آدام ددي: "بونلارين هاميسينا اوشاقليغيمدان عمل ادئرم."

18:22  عئسا، بونو اشئدن واخت اونا ددي: "داها بئر زادين اسکئکدئر؛ نه‌يئن وارسا، سات، مؤحتاج آداملارا ور و گؤيده خزئنن اولاجاق. سونرا منئم داليمجا گل."

18:23  آدام بو سؤزلري اشئدن واخت قمگئن اولدو چونکي چوخ وارلي ائدي.

18:24  عئسا اونون قمگئن اولدوغونو گؤره‌نده ددي: "وارلي اولانلار تارينين پادشاهليغينا نه چتئنلئکله گئرئرلر!

18:25  چونکي دوه​نئن ائينه دِشئيئندن کچمه‌سي، وارلي آدامين تارينين پادشاهليغينا گئرمه‌سئندن داها آساندير."

18:26  بو سؤزلري اشئدنلر ددئلر: "بس کئم نئجات تاپا بئلر؟"

18:27  عئسا ددي: "ائنسانلار اوچون قيري‌​مومکون اولان ائشلر، تاري اوچون مومکوندور."

18:28  او زامان پطروس ددي: "باخ، بئز هر شيي آتيب سنئن دالينجا گلمئشئک."

18:29  عئسا اونلارا ددي: "دوغروسونو سئزه ديئرم؛ اله بئر آدام يوخدور کي، تارينين پادشاهليغي اوچون اِوئني يا دا آرواديني، قارداشلاريني يا دا آتا-آناسيني و يا اوشاقلاريني آتميش اولسون،

18:30  و بو زاماندا داها آرتيق و گله​جک عصرده ده ابدي حياتي آلماسين."

18:31  عئسا اون‌ائکي شاگئردئني يانينا چاغيريب اونلارا ددي: "باخين، بئز اورشلئمه چيخيريق و ائنسان اوغلو اوچون پيغمبرلر واسئطه​سئله نه‌لر يازيليب، هاميسي يرئنه يتئرئله‌جک.

18:32  او، قيري‌يهودئلرئن الئنه تسلئم ادئله​جک. اونلار اونو ائستهزا اده​جکلر و اونو تحقئر ادئب اوزونه توپوره​جکلر.

18:33  اونا شالّاق ووروب اؤلدوره​جکلر. لاکئن اوچونجو گون او، دئرئله​جک."

18:34  شاگئردلر بو سؤزلردن هچ بئر شي باشا دوشمه‌دئلر؛ بو سؤزلر اونلار اوچون اؤرتولو ائدي و دِيئلَنلري آنلاماديلار.

18:35  عئسا ارئحايا ياخينلاشديغي زامان، بئر کور يول قيراغيندا اوتوروب يولچولوق ادئردي.

18:36  يانيندان چوخلو آدامين کچدئيئني اشئدنده سوروشدو: "بو نه‌دئر؟"

18:37  اونا ددئلر کي، ناصئره​لي عئسا بورادان کچئر.

18:38  او واخت کور آدام قيشقيردي: "داوود اوغلو عئسا، منه يازيغين گلسئن."

18:39  قاباقدا گدنلر اونا آجيقلانيب ساکئت اتمه‌يه چاليشديلار، لاکئن او، داها برک قيشقيردي: "داوود اوغلو عئسا، منه يازيغين گلسئن."

18:40  عئسا دايانيب امر اتدي کي، اونو يانينا گتئرسئنلر. کور آدام ياخينلاشاندا عئسا اوندان سوروشدو:

18:41  "نه ائسته‌يئرسن کي، سنه ادئم؟" کور آدام ددي: "يارب، گؤزلرئم گئنه گؤرسون."

18:42  عئسا اونا ددي: "گؤزلرئن گؤرسون. ائمانين سني صاغالتدي."

18:43  او آندا آدامين گؤزلري آچيلدي و او، تارييا شوکور اده-اده عئسانين دالينجا گتدي. و بونو گؤرن بوتون خالق تارييا حمد و ثنا اتدي.

Chapter 19

19:1  عئسا ارئحايا گئرئب اونون ائچئندن کچئردي.

19:2  اورادا زکّا آدلي بئر کئشي وار ائدي. زکّا باج ييغانلارين ريئسي و وارلي بئر آدام ائدي.

19:3  عئسانين کئم اولدوغونو گؤرمک ائسته‌يئردي؛ لاکئن بويو قيسا اولدوغو اوچون جاماعاتين چوخلوغوندان گؤره بئلمئردي.

19:4  زکّا عئساني گؤرمک اوچون ائره​لئيه قاچيب بئر انجئر آغاجينا چيخدي، چونکي عئسا اورادان کچه​جک ائدي.

19:5  عئسا او يره چاتاندا يوخاري باخيب اونو گؤردو و اونا ددي: "زکّا! تز آشاغي دوش، چونکي بو گون من سنئن اوئنده قالمالي‌يام."

19:6  زکّا تز آشاغي دوشوب شادليقلا عئساني قبول اتدي.

19:7  بونو گؤرنلرئن هاميسي ديئنئب ديئردئلر: "گدئب گوناهکار بئر آدامين اوئنده قوناق اولوب!"

19:8  آمّا زکّا آياغا قالخيب ربّه ددي: "باخ، آغا! وار-دؤولتئمئن ياريسيني مؤحتاجلارا وره​رم و کئمدن حاقسيزليقلا آلميشام، اونا دؤرد قات قايتارارام."

19:9  عئسا اونا ددي: "بو گون بو اِوه نئجات گلئب، اونا گؤره کي، بو آدام دا ائبراهئمئن اوغلودور.

19:10  چونکي ائنسان اوغلو گلئب کي، ائتمئش اولانلاري آختاريب اونلارا نئجات ورسئن."

19:11  اونلار بو شيلري اشئدن واخت، عئسا بئر مثل ده علاوه اتدي؛ او سببدن کي، اورشلئمه ياخين ائدي و اونلار اله دوشونوردولر کي، تارينين پادشاهليغي او ساعات ظاهئر اولاجاق.

19:12  ددي: "اصئلزاده بئر آدام اوزاق مملکته گتدي کي، اؤزو اوچون پادشاهليق اله گتئرئب قاييتسين.

19:13  بلجه قوللاريندان اون نفرئني چاغيردي و اونلارا اون چکي پول ورئب ددي: «من گلنه کئمي بونلاري ائشه سالين.»

19:14  لاکئن اونون هموطنلري اوندان نئفرت ادئردئلر و اونون دالينجا الچئلر گؤنده‌رئب ددئلر: «ائسته‌مئرئک کي، بو آدام بئزه پادشاهليق اتسئن.»

19:15  آدام، پادشاهليغي اله گتئرئب قاييداندان سونرا، پول وردئيي قوللاري يانينا چاغيرتدي کي، کئمئن نه قازانديغيني بئلسئن.

19:16  بئرئنجئسي گلئب ددي: «آغا، سنئن چکئن داها اون چکي قازانيب.»

19:17  آدام اونا ددي: «آفرئن، ياخشي قولوم! لاپ کئچئک بئر ائشده صادئق اولدوغون اوچون اون شهره حاکئم اول.»

19:18  ائکئنجئسي گلئب ددي: «آغا! سنئن چکئن داها بش چکي گتئرئب.»

19:19  بونا دا ددي: «سن ده بش شهره حاکئم اول.»

19:20  و او بئري ده گلئب ددي: «آغا بو دا سنئن چکئن، اونو دسمالا بوکوب ساخلاديم،

19:21  چونکي برک آدام اولدوغون اوچون سندن قورخوردوم؛ اؤزون قويماديغيني گؤتورنسن و اؤزون اکمه‌دئيئني بئچنسن.»

19:22  آغاسي اونا ددي: «اي پئس قول! سني اؤز سؤزونله محکوم اده​جه‌يم. سن بئلئردئن کي، من برک آدامام، اؤزوم قويماديغيمي گؤتوره‌نم، اؤزوم اکمه‌دئيئمي بئچه‌نم

19:23  بس نه اوچون منئم پولومو صرّافلارا ورمه‌دئن کي، قاييتديغيم زامان اونو منفعتله گري آليم؟!»

19:24  و اورادا اولانلارا بويوردو: «چکئسئني اوندان آلين و اون چکئسي اولانا ورئن!»

19:25  اونلار اونا ددئلر: «آغا! اونون آرتيق اون چکئسي وار!»

19:26  «سئزه ديئرم کي، کئمده وارسا، اونا داها چوخ ورئله​جک، لاکئن کئمده يوخسا، الئنده اولان دا اوندان آليناجاقدير.

19:27  منئم اوستلرئنده پادشاه اولماماغيمي ائسته‌ين دوشمنلرئمي گتئرئن و گؤزومون قاباغيندا قيلينجدان کچئردئن!»"

19:28  عئسا، بونلاري دئيندن سونرا، قاباقدا يرئيئب اورشلئمه طرف گتدي.

19:29  زيتون داغي آدلانان داغين اَته‌يئنده‌کي بيت فاجي و بيت عنيايا ياخينلاشاندا شاگئردلرئندن ائکئسئني گؤنده‌رئب،

19:30  ددي: "قاباقدا اولان کنده گدئن. اورايا گئردئيئنئز زامان باغلانميش بئر سيپا تاپارسينيز کي، ائندئيه کئمي هچ کس اونا مئنمه‌يئب. اونو آچيب گتئرئن.

19:31  اگر کئمسه سئزدن سوروشسا کي، «نه اوچون سيپاني آچيرسينيز؟»، اونا بله ديئن: «ربّئن بونا احتئياجي وار.»"

19:32  گؤنده‌رئلن​لر گدئب هر شيي عئسانين ددئيي کئمي تاپديلار.

19:33  سيپاني آچان واخت، اونون صاحئبلري اونلارا ددئلر: "سيپاني نه اوچون آچيرسينيز؟"

19:34  شاگئردلر جاواب وردئلر: "بو سيپا ربّه لازيمدير."

19:35  سيپاني عئسانين يانينا گتئردئلر و پالتارلاريني سيپانين بلئنه سرئب عئساني اونا مئندئردئلر.

19:36  و عئسا يولدا گدنده، آداملار پالتارلاريني يولا سرئردئلر.

19:37  زيتون داغينين اَته‌يئنه ياخينلاشاندا شاگئردلرئندن چوخلاري گؤردوکلري بوتون مؤجوزه​لر اوچون سوئنئب، گور سسله تارييا حمد و ثنا اتمه‌يه باشلاديلار.

19:38  ديئردئلر: "ربّئن آديندا گلن پادشاه موبارک اولسون. گؤيلرده امئن-آمانليق و لاپ اوجالاردا عئزّت اولسون."

19:39  فرئسئلردن بعضئسي خالقين ائچئندن اونا ددئلر: "اوستاد، شاگئردلرئنه بئر آجيقلان."

19:40  عئسا جاوابيندا اونلارا ددي: "سئزه ديئرم کي، اگر اونلار ساکئت اولسالار، داشلار دئله گله​جکلر."

19:41  شهره ياخينلاشديغي زامان عئسا اونا باخيب شهر اوچون آغلادي.

19:42  و ددي: "آه، کاشکي سن بو گونونده امئن-آمانليغينا باعئث اولان شيلري بئلسه‌يدئن! آمّا بونلار حله​لئک سنئن گؤزلرئندن گئزلي‌دئر.

19:43  چونکي سني اله گونلر گؤزله‌يئر کي، دوشمنلرئن سني سنگرلر​له احاطه ادئب، موحاصئره​يه آلاجاقلار و هر يردن سيخيشديراجاقلار.

19:44  سني و ائچئنده‌کي اوشاقلاريني يرله بئر اده​جکلر، سنئن ائچئنده داشي داش اوسته قويماياجاقلار، چونکي تارينين سنئن کؤمه‌يئنه گلدئيي زاماني درک اتمه‌دئن."

19:45  عئسا معبده گئرئب اورادا آليش-ورئش ادنلري قووماغا باشلادي.

19:46  و اونلارا ددي: "يازيليب کي، منئم اوئم دوعا اِوئدئر. آمّا سئز اونو اوغرولار يوواسينا دؤنده‌رئبسئنئز."

19:47  عئسا هر گون معبدده تعلئم ورئردي. باش کاهئنلر، دئن عالئملري، و خالقين اعيانلاري اونو هلاک اتمه‌يه فورصت آختاريرديلار.

19:48  لاکئن نه اده​جکلرئني بئلمئردئلر. چونکي بوتون خالق ائشتئياقلا اونا قولاق آسيردي.

Chapter 20

20:1  عئسا، معبدده تعلئم ورئب ائنجئلئن خوش خبرئني وردئيي گونلرئن بئرئنده، باش کاهئنلر و دئن عالئملري، آغساقّاللارلا بئرلئکده ياخينلاشيب،

20:2  اونا ددئلر: "بئزه ده گؤرک، سن بو ائشلري نه ائقتئدارلا ادئرسن؟ بو ائقتئداري سنه کئم وردي؟"

20:3  عئسا جاوابيندا اونلارا ددي: "منئم ده سئزدن بئر سوآليم وار. منه ديئن؛

20:4  يحيانين تعمئدي گؤيدن ائدي، يوخسا ائنسانلاردان؟"

20:5  اونلار اؤز آرالاريندا فئکئرله‌شئب ديئردئلر: "اگر «گؤيدن» دسک، اوندا دئيه​جک؛ «نه اوچون اونا ائنانمادينيز؟»

20:6  لاکئن اگر «ائنسانلاردان» دسک، بوتون خالق بئزي داشا باساجاق. چونکي خالق يحيانين پيغمبر اولدوغونا ائنانير."

20:7  و جاواب وردئلر: "هارادان اولدوغونو بئلمئرئک؟"

20:8  عئسا اونلارا ددي: "من ده سئزه دمئرم کي، بو ائشلري هانسي ائقتئدارلا گؤرورم."

20:9  سونرا خالقا بله بئر مثلي نقل اتمه‌يه باشلادي: "بئر آدام اوزوم باغي اکدي و باغي باغبانلارا ائجاره​يه ورئب، اوزون بئر مودّت اوچون اؤزگه بئر مملکته گتدي.

20:10  محصول زاماني باغبانلارين يانينا بئر قول گؤنده‌ردي کي، باغين محصولوندان اونون پاييني ورسئنلر. لاکئن باغبانلار قولو دؤيوب الي-بوش يوللاديلار.

20:11  داها آيري بئر قول گؤنده‌ردي؛ آمّا اونلار بونو دا دؤيوب حؤرمتسئز اتدئلر و الي-بوش قايتارديلار.

20:12  اوچونجو قولو دا گؤنده‌ردي؛ آمّا اونلار اونو دا يارالاييب قوودولار.

20:13  او زامان اوزوم باغين صاحئبي ددي: «نه ادئم؟ قوي اؤز سوگئلي اوغلومو گؤنده‌رئم. بلکه اونو گؤرنده حؤرمت اِدَرلر.»

20:14  لاکئن باغبانلار اونو گؤرن واخت، آرالاريندا بله ددئلر: «وارئث بودور! گلئن اونو اؤلدورَک کي، مئراث بئزه قالسين.»

20:15  و اونو باغدان اشئيه آتيب اؤلدوردولر. ائندي اوزوم باغينين صاحئبي اونلارا نه اده​جک؟

20:16  گله​جک، بو باغبانلاري هلاک ادئب، باغي اؤزگه باغبانلارا وره​جکدئر." بونو اشئدن خالق ددي: "قوي بله اصلا باش ورمه‌سئن."

20:17  عئسا اونلارا باخيب ددي: "بس بو يازي نه دمکدئر؟ «بنّالارين ردّ اتدئکلري داش کونجون باشي اولدو.»

20:18  بو داشين اوستونه ييخيلان هر کس پارچالاناجاق، لاکئن او، کئمئن اوستونه دوشسه، اونو ازه​جک."

20:19  دئن عالئملري و باش کاهئنلر بئر يول آختارديلار کي، اله او آندا اونو توتسونلار. لاکئن خالقدان قورخدولار، چونکي باشا دوشدولر کي، بو مثلي اونلارين باره​سئنده ديئب.

20:20  اونلار عئساني گودوب اؤزلرئني صالح آداملار کئمي گؤرسه‌دن بئر نچه جاسوس گؤنده‌ردئلر کي، اونو سؤز اوسته توتوب، بلجه والئنئن حؤکم و ائقتئدارينا تسلئم اتسئنلر.

20:21  اونلار عئسادان سوروشدولار: "اوستاد! بئز بئلئرئک کي، سن دوغرو اولاني ديئب تعلئم ورئرسن و آداملارين آراسيندا فرق قويمورسان. آنجاق تارينين يولونو دوغرولوقلا اؤيره‌دئرسن.

20:22  آيا قيصره باج ورمک بئزه جائزدئر يا يوخ؟"

20:23  عئسا اونلارين حئيله​سئني باشا دوشوب ددي:

20:24  "منه بئر دئنار گؤرسه‌دئن؛ اونون اوستونده اولان صورت و يازي کئمئندئر؟" اونلار جاواب وردئلر: "قيصرئن."

20:25  عئسا اونلارا ددي: "او زامان قيصرئنکئني قيصره، تارينينکيني تارييا ورئن."

20:26  اونلار خالقين حوضوروندا عئساني سؤز اوسته توتا بئلمه‌دئلر و جاوابيندان تعجّوب ادئب سسلرئني کسدئلر.

20:27  اؤلومدن سونرا دئرئلمه اولماديغيني دئين صادوقئلردن بعضئلري گلئب اوندان سوروشدولار:

20:28  "اوستاد! موسا بئزئم اوچون يازيب کي، اگر بئر آدامين اِولي قارداشي اؤلسه و اونون اوشاغي اولماسا، صاغ قالان قارداش اونون دولونو آليب، اؤلن قارداشينا نسئل يتئشدئرسئن.

20:29  يدّي قارداش وار ائدي؛ بئرئنجئسي بئر آرواد آلدي و اوشاقسيز اؤلدو.

20:30  ائکئنجئسي او آروادي آلدي و او دا اوشاقسيز اؤلدو.

20:31  اوچونجوسو ده اونو آلدي؛ و بلجه يدّئسي ده اوشاقلاري اولماييب اؤلدولر.

20:32  هاميسيندان سونرا آرواد دا اؤلدو.

20:33  بونا گؤره اؤلولر دئرئلنده آرواد اونلاردان هانسينين آروادي اولاجاق؟ چونکي او، يدّئسئنئن ده آروادي اولوب."

20:34  عئسا جاوابيندا اونلارا ددي: "بو عالمئن ائنسانلاري آرواد آليرلار، اَره گدئرلر؛

20:35  لاکئن گله​جک عالمه يتئشمه‌يه و اؤلولردن دئرئلمه‌يه لايئق ساييلانلار نه اِوله‌نَرلَر، نه ده اَره گِدَرلر.

20:36  آرتيق اؤله ده بئلمزلر، چونکي ملکلر کئمي‌دئرلر و قئيامت اوغوللاري اولدوقلاريندان، اونلار تارينين اوغوللاري‌ديرلار.

20:37  آمّا اؤلولرئن دئرئلدئيئني موسا دا آلوولانان بوتا حاقّينداکي روايتده گؤرسه‌دئر، او زامان کي، ربّي ائبراهئمئن تاريسي، ائسحاقين تاريسي، و يعقوبون تاريسي چاغيرير.

20:38  تاري اؤلولرئن تاريسي يوخ، دئرئلرئن تاريسي‌دير. چونکي اونون يانيندا هامي دئری‌دئر."

20:39  دئن عالئملرئنئن بعضئسي ددئلر: "اوستاد! گؤزل ددئن."

20:40  و داها اوندان بئر شي سوروشماغا جورعت اتمه‌دئلر.

20:41  لاکئن عئسا اونلارا ددي: "نجه ديئرلر کي، مسئح داوودون اوغلودور؟

20:42  حال بو کي، داوود اؤزو، مزمورلار کئتابيندا بله ديئر: رب منئم ربّئمه ددي: صاغيمدا اوتور،

20:43  او زاماناجاق کي، من دوشمنلرئني آياقلارينين آلتينا قويوم.

20:44  داوود اونو رب چاغيرديغينا گؤره، او، نجه داوودون اوغلو اولور؟!"

20:45  بوتون خالق بو سؤزلره قولاق آسان واخت، عئسا اؤز شاگئردلرئنه ددي:

20:46  "او دئن عالئملرئندن اؤزونوزو گؤزله‌يئن کي، اوزون پالتارلاردا گزمه‌يي، ميدانلاردا سالام آلماغي، کنئسه​لرده باش کورسولري و ضئيافتلرده يوخاري يرلرده اوتورماغي سوئرلر.

20:47  اونلار دول آروادلارين اِولرئني اودورلار و رئياکارليقلا اوزون-اوزون دوعالار ادئرلر. بو آداملارين جزاسي داها دا آغير اولاجاق."

Chapter 21

21:1  عئسا يوخاري باخيب، وارلي آداملاري گؤردو کي، ائعانه قوتوسونا هدئيه​لرئني آتيرديلار.

21:2  و کاسيب بئر دول آروادي دا گؤردو کي، اورايا ائکي قارا پول قويور.

21:3  و ددي: "دوغروسونو سئزه ديئرم؛ بو يوخسول دول آرواد هاميدان چوخ پول آتدي.

21:4  چونکي اونلارين هاميسي اؤز وارلارينين آرتيقليغيندان هدئيّه وردئلر، لاکئن بو آرواد کاسيبليغينا باخماييب، کچئنمک اوچون الئنده نه وار ائدي، وردي."

21:5  بعضي آداملار معبدئن گؤزل داشلاريندان و هدئيّه​لر​له بزنمئش اولدوغوندان سؤز ادن واخت، عئسا ددي:

21:6  "اِله گونلر گله​جک کي، بورادا گؤردويونوز شيلردن داش، داش اوسته قالماياجاق، هر شي محو اولاجاق."

21:7  اونلار اوندان سوروشدولار: "اوستاد! بو ددئکلرئن نه زامان اولاجاق؟ و بو شيلرئن باش ورمه‌سي واختينين علامتي نه‌دئر؟"

21:8  عئسا ددي: "دئقّتلي اولون کي، سئزي آلداتماسينلار. چونکي بئر چوخلاري منئم آديملا گلئب دئيه​جکلر «منم» و «واخت ياخيندير.» اونلارين دالينجا گتمه‌يئن.

21:9  موحارئبه​لر و ائغتئشاش باره​ده اشئتدئيئنئز زامان اوره‌يئنئز اوزولمه‌سئن. چونکي بونلارين قاباقجا باش ورمه‌سي گرکدئر، آنجاق آخير تزلئکله گلمز."

21:10  سونرا اونلارا ددي: "خالق خالقين، دؤولت دؤولتئن ضئدّئنه قالخاجاق؛

21:11  گوجلو زلزله​لر، موختلئف يرلرده قيتليقلار و بلالار، دهشتلي حادئثه​لر و گؤيدن بؤيوک علامتلر اولاجاق.

21:12  آمّا بونلارين هاميسيندان قاباق، منئم آديما گؤره سئزه ال آتاجاقلار، سئزي توتوب عذاب وره​جکلر، کنئسه​لره و زئندانلارا تسلئم اده‌جکلر، پادشاهلار و والئلر قاباغينا آپاراجاقلار.

21:13  و بو، سئزه شهادت اوچون بئر فورصت اولاجاق.

21:14  بونا گؤره اوره‌يئنئزده بونا قرار ورئن کي، نجه جاواب ورمه‌يئنئز اوچون قاباقجادان فئکئرلي اولماياسينيز.

21:15  چونکي من اؤزوم سئزه اله بئر نئطق و حئکمت وره​جه‌يم کي، سئزه ضئدّ دورانلارين هچ بئري نه اونا ائراد توتا بئلسئنلر، نه ده اونا ضئدّ دورا بئلسئنلر.

21:16  حتّا والئدينلرئنئز، قارداشلارينيز، قوحوملارينيز، و دوستلارينيز طرفئندن تسلئم اولوناجاقسينيز و سئزلردن بعضئسئني اؤلدورده​جکلر.

21:17  و منئم آديما گؤره هامي سئزدن نئفرت اده​جک.

21:18  لاکئن باشينيزدان بئر توک بله دوشميه​جک.

21:19  دؤزوب دايانماقلا جانينيزي خئلاص اده​جکسئنئز.

21:20  قوشونلارين اورشلئمي موحاصئره اتدئيئني گؤرن زامان بئلئن کي، اونون وئرانليغينين واختي ياخينلاشيبدير.

21:21  او واخت، يهودئيه​ده اولانلار داغلارا قاچسينلار؛ شهرده اولانلار اورادان چيخسينلار و اطرافدا اولانلار اورايا گئرمه‌سئنلر.

21:22  چونکي بو گونلر قئصاص گونلري‌دئر کي، بوتون يازيلار يرئنه يتئشسئن.

21:23  واي او گونلرده بويلو اولانلارين و اوشاق اَمئزدئرن آروادلارين حالينا! چونکي بو اؤلکه​ده بؤيوک فلاکت و بو خالقين ضئدّئنه قضب اولاجاقدير.

21:24  قيلينج آغزينا دوشه​جکلر، بوتون خالقلار آراسينا اسئر آپاريلاجاقلار و قيري‌يهودئلرئن واختي تامام اولانا کئمي، اورشلئم قيري‌يهودئلر طرفئندن پايمال اولاجاقدير.

21:25  گونشده، آيدا، و اولدوزلاردا علامتلر اولاجاقدير، ير اوزونده مئلّتلر دهنزئن و شپه​لرئن گورولتوسوندن ائضطئراب ائچئنده اولاجاقلار.

21:26  ائنسانلار قورخودان و دونيانين باشينا گلنلري گؤزلمکدن هوشدان گده​جکلر. چونکي گؤيلرئن قودرتي اسه​جک.

21:27  او زامان اونلار ائنسان اوغلونون بولودلار ائچئنده قودرت و بؤيوک عئزّتله گلدئيئني گؤره​جکلر.

21:28  بو ائشلر يرئنه يتئشمه‌يه باشلايان واخت، يوخاري باخين و باشينيزي قالديرين چونکي خئلاصينيز ياخيندير."

21:29  و اونلارا بئر مثل چکدي: "انجئره و بوتون آغاجلارا باخين.

21:30  يارپاق آچاندا بونو گؤرورسونوز و اؤزونوزدن بئلئرسئنئز کي، ياي آرتيق ياخيندير.

21:31  الجه ده، سئز بو شيلرئن باش وردئيئني گؤرنده، بئلئن کي، تارينين پادشاهليغي ياخيندير.

21:32  دوغروسونو سئزه ديئرم؛ بو شيلرئن هاميسي واقع اولمايينجا بو نسئل کچئب گتميه​جکدئر.

21:33  گؤي و ير کچئب گده​جک، لاکئن منئم سؤزلرئم اصلا کچئب گتميه​جکدئر.

21:34  دئقّتلي اولون کي، اوره‌يئنئز قارينقولولوق و کفلئلئکله، بو حياتين اوموراتي ائله آغيرلاشماسين و او گون، سئزه تله کئمي قفلتن گلمه‌سئن.

21:35  چونکي او گون، ير اوزونده ياشايانلارين هاميسينين اوستونه گله​جکدئر.

21:36  بونا گؤره ده همئشه آييق اولون و دوعا ادئن کي، بوتون باش وره​جک بو شيلردن خئلاص اولماغا و ائنسان اوغلونون حوضورونا چيخماغا قودرتئنئز اولسون."

21:37  عئسا گوندوزلر معبدده تعلئم ورئردي، لاکئن گجه​لري اورادان چيخيب زيتون داغيندا کچئردئردي.

21:38  و بوتون خالق سحر تزدن اونون سؤزلرئني اشئتمک اوچون اونون يانينا، معبده گلئردئلر.

Chapter 22

22:1  پاسخا ديئلن فطئر بايرامي ياخينلاشيردي.

22:2  باش کاهئنلر و دئن عالئملري عئساني اؤلدورمک اوچون بئر يول آختاريرديلار، چونکي خالقدان قورخوردولار.

22:3  او زامان شيطان ائسکاريوتلو آدلانان يهودانين اوره‌يئنه گئردي کي، او اون‌ائکئلردن بئري ائدي.

22:4  و او گدئب باش کاهئنلر و معبدئن موحافئظلرئنئن ريئسي ائله دانيشدي کي، عئساني اونلارا نجه تسلئم اتسئن.

22:5  اونلار سوئندئلر و اونا پول ورمه‌يه راضي اولدولار؛

22:6  او دا سؤز وردي و بئر فورصت آختاريردي کي، جاماعات اولماديغي بئر يرده عئساني اونلارا تسلئم اتسئن.

22:7  فطئر گونو گلدي کي، اوندا پاسخا قوزوسونو قوربان اتمک واجئب ائدي.

22:8  عئسا، پطروس و يوحنّاني گؤنده‌رئب ددي: "گدئن، يمک اوچون بئزه پاسخا يمه‌يئني حاضيرلايين."

22:9  اونلار اونا ددئلر: "هارادا ائسته‌يئرسن حاضيرليق گؤرک؟"

22:10  عئسا اونلارا ددي: "باخين، شهره گئردئيئنئز زامان سهنگله سو داشييان بئر کئشي سئزه راست گله​جک. اونون دالينجا گدئن و او گئرن اِوه گئرئن.

22:11  و او اِوئن صاحئبئنه ديئن: «اوستاد سندن سوروشور: قوناق اوتاغي هارادادير کي، شاگئردلرئمله بئر يرده پاسخا يمه‌يئني ييئم؟»

22:12  او سئزه بالاخانادا دؤشَنمئش بؤيوک بئر اوتاق گؤرسده​جک. اورادا حاضيرليق گؤرون."

22:13  شاگئردلر گدئب هر شيي عئسانين اونلارا ددئيي کئمي تاپديلار و پاسخاني حاضيرلاديلار.

22:14  واخت يتئشنده عئسا اون‌ائکي حوارئسي ائله بئر يرده سوفره​يه اوتوردو.

22:15  و اونلارا ددي: "چوخ آرزولاميشديم کي، عذاب چکمه​دن قاباق بو پاسخا يمه‌يئني سئزئنله بئرلئکده ييئم.

22:16  چونکي سئزه ديئرم؛ تارينين پادشاهليغيندا پاسخا تکمئلئنه يتئشمه‌يئنجه، من بئر داها اونو يميه​جه‌يم."

22:17  سونرا بئر پئياله گؤتوروب شوکور اتدي و ددي: "بونو گؤتورون و آرانيزدا بؤلوشدورون.

22:18  چونکي سئزه ديئرم؛ تارينين پادشاهليغي گلمه‌يئنجه، اوزومون محصولوندان ائچميه​جه‌يم."

22:19  سونرا چؤره‌يي گؤتوردو و شوکور ادئب پارچالادي و اونلارا ورئب ددي: "بو منئم بدنئمدئر کي، سئزئن اوچون فدا اولور. مني خاطيرلاماق اوچون بونو يرئنه يتئرئن."

22:20  اله‌جه ده، آخشام يمه‌يئندن سونرا، پئياله​ني گؤتوروب ددي: "بو پئياله قانيمدا اولان جدئد عهددئر کي، سئزدن اؤتري تؤکولور.

22:21  آمّا باخين، منه خيانت اده‌نئن اَلي منئم اَلئمله بئرلئکده سوفره​ده​دئر.

22:22  ائنسان اوغلو دوغرودان دا قاباقجادان موعيّن اولموش يولدان گدئر. لاکئن واي او آدامين حالينا کي، ائنسان اوغلو اونون واسئطه‌سئله تسلئم اولونور."

22:23  شاگئردلر بئربئرئندن سوروشماغا باشلاديلار کي، اونلاردان کئم بو ائشي گؤره بئلر.

22:24  اونلارين آراسيندا بئر موباحئثه دوشدو کي، اونلاردان کئم لاپ بؤيوک ساييلمالي‌دير.

22:25  لاکئن عئسا اونلارا ددي: "مئلّتلرئن پادشاهلاري اونلارين اوستونه حؤکم سورورلر و بو حؤکمدارليق ادنلره نعمت صاحئبي ديئلئر.

22:26  آمّا سئز گرک بله اولماياسينيز. آرانيزدا لاپ بؤيوک اولان، لاپ کئچئک کئمي اولسون و ريئسلئک ادن، خئدمتکار کئمي اولسون.

22:27  کئم داها بؤيوکدور: سوفره​ده اوتوران، يوخسا خئدمت ادن؟ مگر سوفره​ده اوتوران ديئل؟! لاکئن من سئزئن آرانيزدا خئدمتکار کئمي‌يَم.

22:28  و سئز او آداملارسينيز کي، کچئرتدئيئم ائمتاحانلاردا منئمله داياندينيز.

22:29  نجه کي، آتام منه بئر پادشاهليق ورئب، من ده سئزه بئر پادشاهليق ورئرم.

22:30  اِله کي، منئم پادشاهليغيمدا سوفرمده ييئب ‌​ائچه​سئنئز و تختلرده اوتوروب، ائسرايئلئن اون‌ائکي قبئله​سئنه حؤکم اِده​سئنئز.

22:31  شمعون، شمعون! شيطان طلب اتمئشدي کي، بوغدا کئمي سئزي خَلبئرله‌سئن.

22:32  آمّا من سنئن اوچون دوعا اِتمئشم کي، ائمانين آزالماسين؛ تکرار دؤندويون زامان، سن ده اؤز قارداشلارينا قووّت ور."

22:33  شمعون عئسايا ددي: "يارب! سنئنله زئندانا دا، اؤلومه ده گتمه‌يه حاضيرام."

22:34  لاکئن عئسا اونا ددي: "پطروس، سنه ديئرم کي، بو گون خوروز بانلاماميش، سن مني تانيديغيني اوچ دفه ائنکار اده​جکسن."

22:35  و اونلارا ددي: "او زامان کي، سئزي کئسه​سئز، تورباسيز، و آياق قابيسيز گؤنده‌ردئم، آيا بئر اَسکئيئنئز اولدو؟" شاگئردلر جاواب وردئلر: "هچ بئر شيئمئز."

22:36  او زامان عئسا اونلارا ددي: "آمّا ائندي کئسه​سي اولان اونو گؤتورسون، توربا دا گؤتورسون. قيلينجي اولمايان دا پالتاريني ساتيب قيلينج آلسين.

22:37  چونکي سئزه ديئرم: بو يازيلميش اولان سؤز کي، ديئر «او، گوناهکارلارلا بئر ساييلدي»، گَرَک منئم طرفئمدن ائجرا اولسون. چونکي منئم بارَمده ديئلن سؤز عنقرئب يرئنه يتئشه​جک."

22:38  اونلار ددئلر: "يارب! باخ، بورادا ائکي قيلينج وار." عئسا دا اونلارا ددي: "کئفايتدئر."

22:39  عئسا چيخيب عادتئنه گؤره زيتون داغينا گتدي و شاگئردلري ده اونون دالينجا گتدئلر.

22:40  او يره چاتان زامان، عئسا اونلارا ددي: "دوعا ادئن کي، ائمتاحانا دوشميه​سئنئز."

22:41  و اؤزو بئر داش آتيمي قدر اوزاقلاشدي و دئز چؤکوب دوعا اتدي:

22:42  "اي آتا، اگر راضيسان، بو پئياله​ني مندن اوزاقلاشدير، آمّا گئنه ده منئم ائسته‌دئيئم يوخ، سنئن ائسته‌دئيئن اولسون."

22:43  گؤيدن بئر ملک عئسايا گؤرونوب، اونا قووّت وردي.

22:44  شئدّتلي ائضطئراب ائچئنده عئسا داها چوخ دوعا اتدي، اِله کي، تري قان دامجيلاري کئمي يره تؤکولوردو.

22:45  دوعادان قالخيب شاگئردلرئن يانينا گلدي، و اونلاري قوصّه​دن ياتميش تاپدي.

22:46  و اونلارا ددي: "نه اوچون ياتيرسينيز؟ قالخين و دوعا ادئن کي، ائمتاحانا دوشميه​سئنئز."

22:47  عئسا حله دانيشيردي کي، بئر جاماعات گلدي. اونلارين قاباغيندا اون‌ائکئلردن يهودا آدلانان بئري گلئردي. يهودا، عئساني اؤپمک اوچون ياخينلاشدي.

22:48  عئسا اونا ددي: "يهودا، ائنسان اوغلونو اؤپوشله تسلئم ادئرسن؟!"

22:49  عئسانين يانينداکي‌لار نه اولاجاغي آنلايان زامان اونا ددئلر: "يارب، قيلينجلا ووراق؟"

22:50  و اونلاردان بئري باش کاهئنئن قولونو ووروب، صاغ قولاغيني کسدي.

22:51  لاکئن عئسا ددي: "بوراخين، بسدئر." و قولون قولاغينا ال قويوب، اونو صاغالتدي.

22:52  سونرا طرفئنه گلن باش کاهئنلره، معبدئن موحافئظلرئنئن ريئسئنه، و آغساقّاللارا ددي: "قولدور اوستونه چيخان کئمي قيلينجلار و دينکلرله اوستومه گلئبسئنئز؟

22:53  هر گون معبدده سئزئنله بئر يرده ائدئم، منه ال اوزاتمادينيز. لاکئن ائندي سئزئن واختينيزدير، و ظولمتئن ائقتئدارينين زاماني‌دير."

22:54  عئساني توتوب آپارديلار و باش کاهئنئن اِوئنه گتئردئلر. پطروس اوزاقدان اونلارين دالينجا گدئردي.

22:55  اونلار حيطئن اورتاسيندا اود يانديريب يانيندا بئرلئکده اوتوران زامان، پطروس دا اونلارين آراسيندا اوتوردو.

22:56  کنئزلردن بئري اونو اود ائشيغيندا اوتورموش گؤردو. دئقّتله اونا باخيب ددي: "بو آدام دا عئسا ائله ائدي."

22:57  لاکئن پطروس ائنکار ادئب ددي: "من اونو تانيميرام، آي آرواد."

22:58  بئر آز سونرا اؤزگه بئري اونو گؤروب ددي: "سن ده اونلاردانسان." آمّا پطروس ددي: "ديئلم، آي کئشي."

22:59  تقرئبن بئر ساعات کچمئشدي کي، اؤزگه بئرئسي تأکئدله ددي: "دوغرودان بو آدام دا اونونلا ائدي. چونکي او دا جلئل اهلئدئر."

22:60  لاکئن پطروس ددي: "آي کئشي، نه ددئيئني آنلاميرام." و اله او آندا، او حله دانيشيردي کي، خوروز بانلادي.

22:61  رب دؤنوب پطروسا باخدي و پطروس ربّئن اونا ددئيي سؤزو خاطيرلادي کي، "بو گون خوروز بانلاماميش، سن اوچ دفه مني ائنکار اده​جکسن."

22:62  و اورادان چيخيب آجي-آجي آغلادي.

22:63  عئساني توتوب ساخلايان آداملار اونا رئشخند ادئب اونو دؤيوردولر.

22:64  اونون گؤزلرئني باغلاديلار و اوندان سوروشوردولار: "نبئلئک ات، ده گؤرک سني کئم ووردو؟"

22:65  و اونون ضئدّئنه بئر چوخ کوفرلر ده دانيشيرديلار.

22:66  سحر آچيلاندا خالقين آغساقّاللاري، باش کاهئنلر و دئن عالئملري بئر يره ييغيليب، مجلئس قوردولار و عئساني اونلارين حوضورونا آپارديلار.

22:67  اونلار ددئلر: "اگر مسئحسن، بئزه ده." عئسا جاواب وردي: "اگر سئزه دسم، ائنانماياجاقسينيز.

22:68  و اگر سئزدن سوروشام، منه جاواب ورمه‌يه​جکسئنئز.

22:69  لاکئن بوندان سونرا ائنسان اوغلو قادئر تارينين صاغيندا اوتوراجاق."

22:70  او زامان اونلارين هاميسي ددئلر: "دمه‌لي، سن تارينين اوغلوسان؟" عئسا اونلارا جاواب وردي: "بلي، منم."

22:71  و اونلار ددئلر: "داها شهادته نه احتئياجيميز وار؟ چونکي اؤزوموز اونون آغزيندان اشئتدئک."

Chapter 23

23:1  شورانين هاميسي آياغا دوروب عئساني پئلاطين يانينا آپارديلار.

23:2  و اوندان شئکايت اتمه‌يه باشلاييب ددئلر: "بئز بو آدامي خالقي يولدان آزديرماقدا تقصئرلي تاپديق. قيصره باج ورمه‌يه مانع اولور و ديئر کي، او اؤزو ده پادشاه اولان مسئحدئر."

23:3  پئلاط عئسادان سوروشدو: "آيا سن يهودئلرئن پادشاهي‌سان؟" عئسا جاوابيندا اونا ددي: "ددئيئن کئمي​دئر."

23:4  او زامان پئلاط باش کاهئنلر و جاماعاتا ددي: "من بو آدامدا هچ تقصئر تاپميرام."

23:5  لاکئن اونلار تأکئدله ددئلر: "بو آدام جلئلدن توتموش بو يره قدر، بوتون يهودئيه​ده تعلئم ورئب خالقي تحرئک ادئر."

23:6  پئلاط جلئل آديني اشئدنده سوروشدو: "مگر بو آدام جلئللي​دئر؟!"

23:7  و اونون هئرودون حؤکمرانليق اتدئيي يردن اولدوغونو بئلن واخت، عئساني هئرودون يانينا گؤنده‌ردي. چونکي او گونلرده هئرود دا اورشلئمده ائدي.

23:8  هئرود عئساني گؤرن زامان چوخ سوئندي. اونون اوچون کي، چوخدان اونو گؤرمک ائسته‌يئردي؛ اونون حاقّيندا چوخ شيلر اشئتمئشدي و اوندان بئر مؤجوزه گؤرمک آرزوسوندا ائدي.

23:9  هئرود عئسادان چوخ سوآللار سوروشدو، لاکئن عئسا اونا هچ بئر جاواب ورمه‌دي.

23:10  آمّا باش کاهئنلر و دئن عالئملري دوروب اوندان شئدّتله شئکايت اتدئلر.

23:11  سونرا هئرود و عسگرلري عئساني اله ساليب تحقئر اتدئلر. اَينئنه گؤزل بئر شئنل گيدئرئب، پئلاطين يانينا گري گؤنده‌ردئلر.

23:12  پئلاطلا هئرود او گون بئربئرلري ائله دوست اولدولار. بوندان قاباق آرالاريندا دوشمنچئلئک وار ائدي.

23:13  او زامان پئلاط، باش کاهئنلري، ريئسلري و جاماعاتي بئر يره چاغيريب،

23:14  اونلارا ددي: "سئز بو آدامي يانيما گتئردئنئز کي، خالقي يولدان آزديرير. باخين، سئزئن حوضورونوزدا تفتئش اتدئم و بو آدامي شئکايت اتدئيئنئز مطلبلرئن هچ بئرئنده تقصئرلي تاپماديم.

23:15  هئرود دا بئر شي تاپمادي؛ چونکي بئزه گري گؤنده‌رئب. نجه کي، گؤرورسونوز، او، اؤلومه لايئق هچ بئر شي اتمه‌يئب.

23:16  بونا گؤره ده من اونو جزالانديريب آزاد اده​جه‌يم."

23:17  پئلاط بايرام آدينا اونلار اوچون بئر زئنداني آزاد اتمه‌لي ائدي.

23:18  لاکئن اونلارين هاميسي بئرلئکده چيغيريب ددئلر: "محو ات بو آدامي! بئزه باراباسي آزاد ات."

23:19  باراباس شهرده باش ورن بئر عوصيان اوچون و قتل اوسته زئندانا آتيلميشدي.

23:20  پئلاط عئساني آزاد اتمک نئيّتئله گئنه اونلارا دانيشدي.

23:21  آمّا اونلار چيغيريب ددئلر: "اونو چارميخا چک. چارميخا چک."

23:22  پئلاط اوچونجو دفه اونلارا ددي: "نئيه، نه پئسلئک ادئب؟ من اوندا اؤلومه لايئق بئر شي تاپماديم؛ بونا گؤره ده اونو جزالانديريب آزاد اده‌جه‌يم."

23:23  آمّا اونلار ائصرار ادئب اوجا سَسله طلب اتدئلر کي، عئسا چارميخا چکئلسئن؛ آخيردا اونلارين سَسي قالئب گلدي.

23:24  و پئلاط حؤکم اتدي کي، اونلارين ائسته‌دئکلرئني يرئنه يتئرسئنلر.

23:25  و او آدامي کي، عوصيان قالديريب قتل اتدئيي اوچون زئندانا سالينميشدي، اونلارين ائسته‌دئکلرئنه گؤره آزاد اتدي. لاکئن عئساني اونلارين ائختئيارينا تسلئم اتدي.

23:26  عسگرلر عئساني آپاراندا، زمئدن قاييدان کرِنِيلي شمعونو توتوب چارميخي اونون چئيئنئنه يوکله‌دئلر کي، عئسانين دالينجا آپارسين.

23:27  اونون آرخاسيندا بؤيوک بئر جاماعات گدئردي و بئر چوخلو آرواد دالينجا گدئب عئسا اوچون آغلاييب شئون ادئردئلر.

23:28  عئسا دؤنوب اونلارا ددي: "اي اورشلئم قيزلاري، منئم اوچون آغلامايين، آنجاق اؤزونوز و اوشاقلارينيز اوچون آغلايين.

23:29  چونکي باخين، اله گونلر گلئر کي، او زامان دئيه​جکلر: «سونسوزلارين، دوغماميش بطنلرئن، و اَمئزدئرمه​مئش دؤشلرئن خوش حالينا!»

23:30  او زامان داغلارا دئيه​جکلر: «اوستوموزه ييخيلين.» و تپه​لره دئيه​جکلر: «بئزي اؤرتون.»

23:31  اونا گؤره کي، اگر ياش آغاجا بونلاري ادئرلر، بس قورو آغاجا نه اولاجاق؟!»

23:32  عئسا ائله ائکي جئنايتکار دا اعدام اوچون آپاريلدي.

23:33  "کلّه" ديئلن يره گلدئکلري زامان، اورادا اونو و جئنايتکارلاري چارميخا چکدئلر؛ بئرئني صاغ طرفئنده و او بئرئني ده سول طرفئنده.

23:34  عئسا ددي: "آتا! اونلاري باغيشلا، چونکي نه اتدئکلرئني بئلمئرلر." و اونون پالتارلارينا پوشک آتيب، آرالاريندا پايلاديلار.

23:35  خالق دوروب باخيردي. اونلارلا ريئسلر ده عئساني اله ساليب ديئردئلر: "اؤزگه آداملاري خئلاص اتدي. اگر او، تارينين سچدئيي مسئحدئر، قوي اؤزونو ده خئلاص اتسئن."

23:36  عسگرلر ده ياخينلاشيب اونو اَله ساليرديلار. اونا تورش شراب تقدئم ادئب ديئردئلر:

23:37  "اگر سن يهودئلرئن پادشاهي​سان، اؤزونو خئلاص ات."

23:38  و اونون باشي اوستونده يوناني، لاتين، و عئبراني دئلئنده بئر يازي دا وار ائدي: "بو آدام يهودئلرئن پادشاهي​دير."

23:39  آسيلميش اولان جئنايتکارلاردان بئري عئساني سؤيوب ددي: "اگر سن مسئحسن، هم اؤزونو هم ده بئزي خئلاص ات."

23:40  لاکئن او بئرئسي اونا آجيقلانيب ددي: "مگر تاريدان قورخمورسان، اؤزون ده او جزا آلتينداسان.

23:41  بئز اؤز عمللرئمئزه لايئق اولان جزاني آلميشيق؛ لاکئن او، هچ بئر گوناه اتمه‌يئب."

23:42  و عئسايا ددي: "عئسا، پادشاهليغينا گلن زامان مني يادا سال."

23:43  عئسا اونا جاواب وردي: "دوغروسونو سنه ديئرم؛ بو گون منئمله جنّتده اولاجاقسان."

23:44  ائندي گوندوز آلتينجي ساعاتا ياخين ائدي. و دوقّوزونجو ساعاتا قدر بوتون اؤلکه​يه قارانليق دوشدو

23:45  گونش قارالدي. معبدئن پرده​سي باشدان-باشا آرادان بؤلوندو.

23:46  عئسا اوجا سسله چاغيردي: "اي آتا! روحومو سنئن اللرئنه ورئرم." و بونو ديئب آخير نفسئني چکدي.

23:47  يوزباشي بو حادئثه​ني گؤردو و تارييا حمد​ و ​ثنا ادئب ددي: "دوغرودان دا بو آدام صالح ائدي."

23:48  تاماشايا ييغيلان بوتون خالق باش ورن حادئثه​ني گؤرن واخت سئنه​لرئنه دؤيوب گري دؤندولر.

23:49  لاکئن اونو تاني‌يانلارين هاميسي و اونونلا جلئلدن گلن آروادلار اوزاقدا دوروب بو شيلره باخيرديلار.

23:50  يوسئف آدلي خيئرخاه و صالح بئر آدام وار ائدي کي، سَنهِدرئنئن عوضوو ائدي.

23:51  او، سَنهِدرئنئن قرار و عمللرئنه راضي اولماميشدي. يهودئيه​نئن آرئماتايا شهرئندن ائدي و تارينين پادشاهليغيني گؤزله‌يئردي.

23:52  بو آدام پئلاطين يانينا گدئب عئسانين جسدئني ائسته‌دي.

23:53  سونرا جسدي اِندئرئب کتان پارچايا بوکدو و اونو قايادا قازيلميش بئر مقبره​يه قويدو. هچ کئم او زامانا کئمي بو مقبره​يه قويولماميشدي.

23:54  او گون پاسخا اوچون حاضيرلاشماق گونو ائدي و سبّت گدئردي کي، باشلانسين.

23:55  عئسا ائله جلئلدن گلمئش آروادلار دا يوسئفئن دالينجا گدئب مقبره​نئن و اونون جسدئنئن نجه قويولدوغونو گؤردولر.

23:56  و قاييديب باحارات و عطئرلي ياغلار حاضيرلاديلار. لاکئن سبّت گونو تارينين امرئنه گؤره ائستئراحت اتدئلر.

Chapter 24

24:1  آروادلار اله هفته​نئن ائلک گونو سحر چوخ ارکن، حاضيرلاديقلاري عطئرلري گؤتوروب مقبره​نئن يانينا گلدئلر.

24:2  مقبره​نئن آغزيني اؤرتن داشي دئيئرلَنمئش گؤردولر،

24:3  آمّا ائچه‌ري گئرن واخت، رب عئسانين جسدئني تاپماديلار

24:4  آروادلار بونا حيرتده ائکن، پارلاق پالتار گيئنمئش ائکي کئشي قفلتن اونلارين يانيندا داياندي.

24:5  آروادلار قورخو ائچئنده اوزلرئني يره توتاندا کئشئلر ددئلر: "نه اوچون سئز دئرئني اؤلولر آراسيندا آختاريرسينيز؟

24:6  او، بورادا ديئل؛ او دئرئلئب. داها جلئلده ائکن سئزه نه ددئيئني يادينيزا سالين.

24:7  دمئشدي کي، ائنسان اوغلو گرک گوناهکار ائنسانلارين اَلئنه ورئلئب چارميخا چکئلسئن و اوچونجو گون دئرئلسئن."

24:8  او زامان آروادلار عئسانين سؤزونو خاطيرلاديلار.

24:9  مقبره​دن قاييديب بوتون بونلاري "اون‌بئري​لره" و قالانلارين هاميسينا خبر وردئلر.

24:10  حوارئلره بو زادلاري خبر ورن آروادلار بونلارديلار: مجدللي مريم، يوحانا، يعقوبون آناسي مريم، و اونلارلا اولان اؤزگه آروادلار.

24:11  لاکئن آروادلارين سؤزلري حوارئلره افسانه کئمي گؤروندو و اونلارا ائنانماديلار.

24:12  او زامان پطروس دوروب مقبره​يه طرف قاچدي و اَيئلئب باخدي: آنجاق کتان پارچا اورادا ائدي. و اؤز-اؤزونده بو حادئثه​دن تعجّوب ادئب اوئنه گتدي.

24:13  اِله او گونده اونلاردان ائکئسي اِماعوس آدلي بئر کنده گدئردئلر. اماعوس اورشلئمدن ائکي آغاج اوزاق ائدي.

24:14  اونلار آرالاريندا باش ورمئش بوتون بو حادئثه​لر باره​سئنده صؤحبت ادئردئلر.

24:15  صؤحبت اِدئب آرالاريندا موباحئثه ادرکن، عئسا اؤزو اونلارين يانينا گلدي و اونلارلا يرئمه‌يه باشلادي.

24:16  آمّا اونلارين گؤزلري توتولموشدو، اِله کي، اونو تانيماديلار.

24:17  عئسا اونلارا ددي: «يول گده-گده بئربئرئنئزله نه باره​ده موباحئثه ادئرسئنئز و نه اوچون بله قملئسئنئز؟» اونلار دايانديلار و قملي گؤرونوردولر.

24:18  اونلارين بئري کي، آدي کِلوپا ائدي، عئسايا جاواب ورئب ددي: "آيا اورشلئمده بئرجه قرئب سنسن کي، بو گونلرده اورادا باش ورن شيلردن بئخبرسن؟"

24:19  عئسا اونلارا ددي: "هانسي شيلردن؟" اونا ددئلر: "ناصئره​لي عئسانين باشينا گلن شيلردن. او، تاري و بوتون خالقين حوضوروندا هم عملده و هم سؤزده قودرتلي بئر پيغمبر ائدي.

24:20  و نجه باش کاهئنلر و ريئسلرئمئز اؤلوم جزاسينا محکوم اولماق اوچون اونو تسلئم ادئب چارميخا چکدئلر.

24:21  لاکئن بئز اومئد ادئردئک کي، ائسرايئلي خئلاص ادن آدام بو اولاجاق. بوندان علاوه، بو شيلرئن باش وردئيي واختدان آرتيق اوچ گون کچئب.

24:22  اوسته​لئک، بئزئم آروادلاردان بعضئسي ده بئزي حيرته سالدي؛ اونلار سحر ارکن مقبره​نئن يانينا گتدئلر و

24:23  اونون جسدئني اورادا تاپا بئلمه‌دئکلري زامان، گلئب خبر وردئلر کي، اونون دئري اولدوغونو بيان ادن ملکلري ده گؤروبلر.

24:24  و بئزلردن بعضئلري مقبره​يه گدئب آروادلارين ددئکلري کئمي تاپيبلار، آمّا اونو گؤرمه‌يئبلر."

24:25  عئسا اونلارا ددي: "اي عاغيلسيزلار! پيغمبرلرئن بوتون ددئکلرئنه ائنانماقدا آغير اولانلار!

24:26  مگر گرک ديئلدي کی، مسئح بو عذابلاري چکئب اؤز شؤوکتئنه گئرسئن؟"

24:27  و موسانين و بوتون پيغمبرلرئن يازيلاريندان باشلاييب موقدّس يازيلاردا اؤزو حاقيندا اولان هامي مطلبلري اونلارا تشرئح اتدي.

24:28  گتدئکلري کنده ياخينلاشديقلاري زامان عئسا اؤزونو اِله گؤرستدي کي، گويا داها اوزاق يره گتمک ائسته‌يئر.

24:29  لاکئن اونلار ائصرارلا عئسادان خاهئش ادئب ددئلر: "بئزئمله قال، چونکي آخشام دوشور و گون باتماقدادير." و عئسا ائچه‌ري گئرئب اونلارلا قالدي.

24:30  اونلارلا سوفره باشيندا اوتوراندا چؤره‌يي گؤتوروب شوکور اتدي و پارچالاييب اونلارا وردي.

24:31  او زامان اونلارين گؤزلري آچيلدي و اونو تانيديلار؛ آمّا او، اونلارين گؤزوندن قيب اولدو.

24:32  اونلار بئربئرلرئنه ددئلر: "او، يولدا بئزئمله دانيشان واخت و موقدّس يازيلاري بئزه تشرئح ادن واخت مگر اوره‌يئمئز آليشيب يانميردي؟!"

24:33  و اله او ساعات دوروب اورشلئمه قاييتديلار و اون‌بئر حوارئني و اونلارلا اولانلاري بئر يرده تاپديلار کي،

24:34  ديئردئلر: "رب حقئقتن دئرئلئب و شمعونا گؤرونوب."

24:35  بونلار دا يولدا باش ورنلري و چؤره‌يي پارچالايان زامان اونو نجه تانيديقلاريني نقل اتدئلر.

24:36  اونلار حله بو باره​ده دانيشيرديلار کي، عئسا اؤزو اونلارين آراسيندا داياندي و اونلارا ددي: "سئزه سالام اولسون."

24:37  آمّا اونلار قورخوب وحشت اِتدئلر و اِله گومان آپارديلار کي، روح گؤرورلر.

24:38  لاکئن عئسا اونلارا ددي: "نه اوچون وحشت ادئرسئنئز؟ نه اوچون اورکلرئنئزه بله شکلر دوشور؟

24:39  اللرئمي و آياقلاريمي گؤرون؛ بو، من اؤزومم. مني لمس ادئب گؤرون؛ روحون، منده اولدوغونو گؤردويونوز کئمي، اتي و سومويو اولماز."

24:40  و بونو ديئب اونلارا اللرئني و آياقلاريني گؤرستدي.

24:41  اونلار حله شادليقدان ائنانماييب حيرتده اولان واخت عئسا اونلارا ددي: "آيا بورادا يمه‌لي بئر شيئنئز وار؟"

24:42  اونا بئر تئکه پئشمئش باليق وردئلر.

24:43  او دا گؤتوروب اونلارين قاباغيندا يدي.

24:44  عئسا اونلارا ددي: "سئزئنله اولان زامان سئزه بو شيلري دمئشدئم؛ موسانين شرئعتئنده، پيغمبرلرئن يازيلاريندا، و مزمورلاردا منئم حاقّيمدا يازيلميش بوتون شيلرئن هاميسي گرک يرئنه يتئشسئن."

24:45  او زامان اونلارين ذهئنلرئني آچدي کي، موقدّس يازيلاري درک اتسئنلر.

24:46  و اونلارا ددي: "بله يازيليب کي، مسئح گرک بو جور عذاب چکسئن و اوچونجو گون اؤلولردن دئرئلسئن.

24:47  و اورشلئمدن باشلاييب گوناهلارين باغيشلانماسي اوچون اونون آديندا تؤوبه بوتون مئلّتلره وعظ اولونسون.

24:48  و سئز بو شيلرئن شاهئدئسئنئز.

24:49  باخين، آتامين وعده وردئيئني سئزه گؤنده‌رئرم. آمّا سئز گؤيدن گلن قووّتله دولونجايا قدر اورشلئم شهرئنده قالين."

24:50  عئسا اونلاري شهردن چيخارديب بيت‌عنيايا کئمي آپاردي و اللرئني قالديريب اونلارا برکت وردي.

24:51  اونلارا برکت ورنده اونلاردان آيريليب گؤيه قالخماغا باشلادي.

24:52  اونلار دا اونا سجده اتدئلر و بؤيوک بئر شادليقلا اورشلئمه قاييتديلار.

24:53  و دائم تارييا حمد و شوکور ادئب واختلاريني معبدده کچئردئردئلر.